Kangal – hodowla, szczeniaki, wychowanie
pixabay.com/images/id-1890120/
Kangal to jedna z tureckich ras psów pasterskich, która charakteryzuje się samodzielnością i wysokim stopniem agresji wobec obcych zwierząt.
Spis treści - kliknij strzałkę
Kangal – podstawowe informacje o rasie psów
🌅 Kraj pochodzenia | Turcja |
🐶 Numer wzorca FCI | 331 |
➡ Waga | 40 – 60 kg |
❤ Długość życia | 10 – 13 lat |
💢 Charakter | Odważny, samodzielny, niezależny |
Kangal – pochodzenie i historia rasy
Kangal, jak i inne tureckie psy pasterskie, wywodzą się od starożytnych owczarków stróżujących i mastifów ze Środkowego Wschodu. Do Turcji psy te dotarły najprawdopodobniej wraz z ludnością migrującą z Azji Środkowej 6000 lat temu. Według niektórych kynologów psy te mogą jednak pochodzić od psów z terenów Mezopotamii.
Inna hipoteza zakłada, że psy w tym typie zostały ukształtowane dopiero w XVII wieku, gdy pierwsze psy w tym typie zostały podarowane sułtanowi Muradowi IV przez maharadżę z Indii.
Obowiązki kangali
Jak większość psów pasterskich, tak i kangale hodowane były i są w celu ochrony stad przed dzikimi drapieżnikami. Historyczne zapiski świadczą jednak o tym, że tureckie psy pasterskie maszerowały wraz z sułtańską armią.
Typowym zwyczajem w przypadku psów tej rasy było i nadal jest (na Tureckiej prowincji) przycinanie psom uszu oraz zakładanie metalowych obroży z długimi nawet na 20 cm kolcami, aby zwiększyć szanse psów w walce z wilkami.
Występowania Kangala
Kangale obecne są przede wszystkim na rozległych stepach wschodniej Turcji, gdzie odizolowane pasmem górskim, tworzą odizolowane populacje. Nazwa kangal pochodzi od miasta Kangal w prowincji Sivas, gdzie rasa tych psów charakteryzuje się wyjątkowo ujednoliconym typem rasy, rozpoznawanym na całym świecie. Nazwa miasta pochodzi z kolei od rodu Kangalów, mieszkających właśnie w prowincji Sivas.
Kangal i anatolian (owczarek anatolijski) traktowane były w Polsce do 2018 roku jako odrębne rasy psów.
W latach 60. XX wieku psy tej rasy dotarły do Wielkiej Brytanii, gdzie nazwano jest Anatolian Karabash, co oznacza „czarną głowę” i ma związek z czarną maską na głowie psa. Również pierwsza nazwa klubu tej rasy w Wielkiej Brytanii brzmiała Anatolian Karabash Dog Club.
Psy tej rasy popularne są również w USA i Australii.
Kangal w Polsce
Pierwszy kangal trafił do Polski w 2008 roku. W czerwcu 2018 roku ZKwP połączyło rasę anatolian i kangal pod wspólna nazwą kangal, opracowując dla nie jeden wspólny wzorzec. Oznacza to, że nazwa anatolian będzie eliminowana w przypadku psów rasowych w Polsce.
Jak wygląda Kangal?
pixabay.com/images/id-6197386/
Kangal, według wzorca rasy, to pies duży, silny, o mocnej budowie ciała, nie agresywny, ale dobrze stróżujący. Długość ciała psa jest ok. 12% większa niż wysokość psa w kłębie. Głębokość klatki piersiowej stanowi ok. 50% wysokości w kłębie.
Głowa kangala jest duże, ale proporcjonalna względem ciała. ; kufa krótsza niż czaszka, a nos czarny. Kangal ma oczy o migdałowatym kształcie; uszy średniej wielkości, trójkątne i wiszące; tułów mocny; grzbiet średniej długości; klatka piersiowa głęboka a ogon długi. Kończy przednie i tyle pionowe.
Kangal - gdzie szukać hodowli?
Pierwszym i najpewniejszym miejscem znalezienia hodowli kangali jest analiza strony internetowej Związku Kynologicznego w Polsce (ZKwP). Tam znajdziesz wszystkie zrzeszone hodowle podlegające rejestracji.
ZKwP swoją siedzibę główną ma w Warszawie, ale ma również 48 oddziałów na terenie całej Polski. Wystarczy odszukać najbliższy oddział, w którym otrzymasz informacje o działających hodowlach w twojej okolicy.
Po dokonaniu wyboru warto zasięgnąć opinii o wybranej hodowli wśród miłośników rasy, na wystawach, zlotach czy na forach społecznościowych, skupiających miłośników rasy.
Ostatnim krokiem jest skontaktowanie się z hodowcą i udanie się na miejsce. Dobra hodowla kangala nigdy nie ma nic do ukrycia i zaprasza nabywców do obejrzenia swoich zwierząt. Hodowca nie tylko odpowie na wszystkie pytania, ale również sprawdzi, czy szczenię trafi w odpowiednie ręce, przeprowadzając wywiad z kupującym. Nie zdziw się zatem jeśli to hodowca zacznie zadawać Ci pytania.
Kangal - chów czy hodowla?
Nie każda osoba, w której domu urodzą się szczenięta kangala jest hodowcą. Nie można również stwierdzić, podczas zakupu psa, czy wyrośnie on na sukę hodowlaną bądź reproduktora. Nie wiadomo przecież czy dorosły pies będzie spełniał wszystkie wymagania stawiane przed psami hodowlanymi.
Celem chowu jest stworzeniem kangalom prawidłowych warunków do rozwoju, życia i ewentualnego rozrodu.
Celem hodowli kangala jest genetyczne doskonalenie zwierząt w oparciu o wiedzę genetyczną, pracę hodowlaną, anatomię, fizjologię, etologię, zoohigienę, biochemię i biofizykę.
Czy kangal to pies dla mnie?
Zanim podejmiesz ostateczną decyzję zadaj sobie kilka pytań:
- Czy dysponuję czasem, by zapewnić psu trzy spacery, z których przynajmniej jeden będzie trwał ok. godzinę?
- Czy stać mnie na utrzymanie tak aktywnego psa, jak kangal?
- Czy moje warunki lokalowe są wystarczające, by dzielić je z kangalem?
- Czy posiadam odpowiednią wiedzę o wychowaniu i opiece psa takiego, jak kangal?
Kangal pies z rodowodem czy bez rodowodu?
Rodowód będzie zawsze gwarancją eksterieru i charakteru typowego dla rasy. Kupując psa z pseudohodowli narażasz się na możliwość wystąpienia u psa wielu chorób oraz problemów z psychiką. Bez metryki i wglądu w rodowód rodziców nigdy nie będziesz mieć pewności, czy pies jest czystej rasy.
Kangal pies czy suka?
Podejmując decyzję o zakupie szczeniaka kangala pamiętaj, że psy obu płci różnią się nie tylko cechami wyglądu zewnętrznego, ale także charakterem1.
Psy są silniejsze, większe, potężniej zbudowane. W obszarze psychiki będą wykazywały silniejszy popęd do dominacji, walki i ostrości. Idealnego psa obronnego warto więc szukać wśród samców kangala. Psy potrzebują więcej czasu na zabawy, mają również silną potrzebę pozostawiania większej ilości śladów zapachowych. Samce bywają z natury bardziej agresywne wobec innych psów, mają też większą skłonność do niszczenia przedmiotów.
Suczka kangala jest łatwiejsza w prowadzeniu niż pies. Suczki są delikatniejsze, bardziej przyjacielskie i nastawione mniej rywalizacyjnie. Suczki są bardziej towarzyskie i podatne na naukę posłuszeństwa. Szybciej uczą się również zachowania porządku w domu.
Warto pamiętać, że sterylizacja zmniejsza różnice zachowań płciowych.
pixabay.com/images/id-7604782/
Kangal - wady dyskwalifikujące
- Agresja lub nadmierna bojaźliwość
- Tyłozgryz
- Przodozgryz
- Zbyt krótka kufa
- Bardzo krótka i gładka szata, brak podszerstka
- Brak maski na kufie
- Krązowy nos i pigmentacja
- Oczy różnych kolorów
- Wnętrostwo
Szczeniaki kangala – na co zwrócić uwagę przed zakupem?
Oglądając szczenięta kangala w miocie zwróć uwagę na kilka ważnych oznak dobrego stanu zdrowia2:
- Czubek głowy kangala nie powinien mieć wyczuwalnego ciemiączka.
- Oczy powinny być osadzone symetrycznie, a powieki nie powinny wywijać się ani na zewnętrz ani do oka.
- Uszy powinny być pokryte sierścią, bez krost i zgrubień, a kanały słuchowe powinny być czyste. Jeżeli pies potrząsa ciągle głową, albo sztywnieje przy dotyku uszu, to może oznaczać problemy z uszami.
- Nos powinien być zimny i wilgotny, a otwory nozdrzy powinny być wyraźne, by pies mógł oddychać z łatwością.
- Naciśnięcie tchawicy nie powinno wywołać ataku kaszlu.
- Brzuch powinien być gładki – bez uwypuklonej przepukliny na wysokości pępka.
- Na skórze psa nie może być żadnych plackowatych wyłysień, łupieżu czy łuszczącego się naskórka.
Szczeniaki kangala – to sprawdź w trakcie zakupu u hodowcy
Jeżeli decyzja o zakupie szczeniaka kangala już zapadła, to sprawdź jeszcze:
- Czy szczeniak kangala skończył 7-8 tygodni
- Czy pies potrafi samodzielnie jeść
- Czy jest dostatecznie silny, by poradzić sobie bez matki
Hodowca wraz ze szczenięciem ma obowiązek przekazać Tobie:
- Książeczkę zdrowia psa z wpisanymi szczepieniami i odrobaczeniami
- Udzielić informacji, jaką karmą karmiony był szczeniak
- Przekazać metrykę, na podstawie której będziesz mógł wyrobić rodowód dla psa
Co zrobić po zakupie psa z listy ras psów uznanych za agresywne?
W Polsce obowiązuje Ustawa o ochronie zwierząt (z dnia 21.08.1997 r.), na której podstawie wydano rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji (z dnia 28.04. 2008 r.) w sprawie wykazu ras psów uznawanych za agresywne. Groźne psy zostały ujęte na liście, która obejmuje 11 ras – w tym kangala. Hodowla lub utrzymanie psów ras niebezpiecznych może być potencjalnym zagrożeniem dla ludzi i zwierząt. Posiadanie w Polsce agresywnego psa w związku z rozporządzeniem wiąże się z kilkoma obwarowaniami, a ich spełnienie jest wymagane, by stać się opiekunem niebezpiecznego zwierzęcia.
Opiekun psa z tej listy musi w ciągu 30 dni zgłosić ten fakt w urzędzie gminy odpowiednim do miejsca swojego zamieszkania. Wniosek jaki składa opiekun musi zawierać informacje nie tylko o tym, że posiada psa z wykazu ras psów uznawanych za agresywne, ale wnosić o zezwolenie na jego utrzymanie. Gotowy formularz powinien być dostępny w każdej gminie w wydziale gospodarki komunalnej lub na stronie internetowej placówki. Poza wnioskiem uiszcza się opłatę w wysokości 82 zł, której kwit dołącza się do formularza. Na zezwolenie posiadania psa czeka się do 30 dni, a samo zezwolenie wydaje organ odpowiednich władz: wójt, burmistrz lub prezydent miasta. Od negatywnego rozpatrzenia wniosku można się odwołać w ciągu 14 dni tą samą drogą.
Jakie dokumenty musisz posiadać, by złożyć wniosek o zezwolenie na posiadanie lub hodowle psów ras uznany za agresywne?
- kopia metryki lub rodowodu każdego psa (oryginał do wglądu)
- kopia dokumentu szczepienia psa lub psów przeciw wściekliźnie (oryginał do wglądu)
- dowód uiszczenia opłaty za wydanie zezwolenia
Brak zezwolenia na posiadanie psa rasy uznawanej za agresywną lub prowadzenie hodowli psów wyszczególnionych na liście psów agresywnych w sprzeczności do informacji zadeklarowanych we wniosku może skutkować cofnięciem zezwolenia, karą grzywny lub aresztem i w procesie sądownym sąd może orzec przepadek zwierzęcia.
Socjalizacja szczeniąt kangala
Prawidłową socjalizację możesz wykonać, korzystając ze Złotej Dwunastki Margaret Hughes:
- Poznaj psa z 12 powierzchniami, po których może chodzić: trawa, drewno, dywan, piasek, beton etc.
- Baw się ze szczeniakami kangala przynajmniej 12 różnymi przedmiotami
- Szczenięta kangala powinny bawić się systematycznie przynajmniej z 12 różnymi osobami
- Poznaj szczeniaki z 12 różnymi miejscami w domu
- Zaprezentuj szczeniakom 12 różnych domowych odgłosów: pralka, odkurzacz, mikser, radio etc.
- Poznaj psy z 12 szybko poruszającymi się obiektami: rower, samochód, pociąg, tramwaj etc.
- Poddaj szczenię kangala 12 różnym wyzwaniom: wchodzenie do pudełka, zabawa z basenie z płytką wodą etc.
- Przyzwyczaj psa do dotykania na 12 różnych sposobów: głaskanie, branie na ręce, przewracanie na plecy, kładzenie na kolanach etc.
- Zapoznaj psa z jedzeniem z 12 misek o różnych fakturach i kształtach: talerzyk, kubeczek, miska porcelanowa, metalowa etc.
- Podaj psu jedzenie w 12 różnych pomieszczeniach
- Przedstaw szczeniaka (szczepionego) co najmniej 12 różnym szczeniętom i psom dorosłym
- Pozostawiaj psa co najmniej 12 razy samego na czas od 5 do 45 minut
Kiedy szczepić szczenię kangala
Na podstawie danych statystycznych opracowano schemat szczepień, w którym pierwszą dawkę szczepionki podaje się w wieku 6 tygodni, a kolejne trzy dawki w odstępach 3 tygodni. Na tej podstawie określić można dosyć szczegółowo kalendarz szczepień kangala
- 6-7 tydzień życia – szczepienie przeciwko nosówce i parwowirozie
- 9-10 tydzień życia – szczepienie przeciwko nosówce, parwowirozie, chorobie Rubartha, kaszlowi kenelowemu i leptospirozie
- 12-13 tydzień życia – zakres ten sam, jak w 9-10 tygodniu
- 15-16 tydzień życia – szczepienie przeciwko wściekliźnie
Redakcja
Bibliografia:
1 B. Fogle, Psy. Wielka encyklopedia, Tom 1, Wyd. Axel Springer Polska, s. 10-11.
2 B. Fogle, Psy. Wielka encyklopedia, Tom 1, Wyd. Axel Springer Polska, s. 12-13.
P. Zarzyńska, P. Zarzyński, Groźne rasy, A. W. Egros, Warszawa.
zkwp.pl/wzorce/331.pdf
Poznaj inne rasy psów
