Doberman - hodowla, szczeniaki, wychowanie
pixabay.com/images/id-2390582/
Doberman to jedna z nielicznych ras psów, którego nazwa pochodzi od nazwiska jej twórcy – Fryderyka Dobermana. W przypadku ras niemieckich jest jedyną.
Spis treści - kliknij strzałkę
Podstawowe informacje o dobermanie
🌅Kraj pochodzenia | Niemcy |
🐶 Numer wzorca FCI | 143 |
➡ Waga | 32 – 45 kg |
❤ Długość życia | 10 – 12 lat |
💢 Charakter | Przyjazny, łagodny, oddany, lubi pracować |
Doberman – historia rasy
Dobermany to nieliczna rasa psów, nosząca nazwisko twórcy rasy – Fryderyka Ludwika Dobermanna. Fryderyk Doberman był to człowiek wielu zawodów, z których żaden nie gromadził w jego otoczeniu przyjaciół. Był m.in. hyclem, poborcą podatkowym i stróżem. Z racji wykonywanych obowiązków potrzebował ochrony i uznał, że stworzy silnego psa, który zapewni mu bezpieczeństwo.
Jak powstał doberman
Pierwsze krzyżówki dobermanów bazowały na genach pinczera krótkowłosego z rottwailerem, owczarkiem i wyżłem niemieckim.
Po śmierci Dobermanna w 1894 roku prace hodowlane kontynuował Otto Goller. W celu ujednolicenia eksterieru do puli genetycznej dołączył menchester terriera i greyhounda. Dzięki temu sylwetka psa stała się bardziej proporcjonalna i kwadratowa.
Wszechstronność dobermana
Już w latach 70. XIX wieku psy cechowała wysoka służebność i zdolności obrończe. Dzięki nim dobermany szybko trafiły do służb porządkowych. Psy te pracowały również u boku myśliwych. W gospodarstwach tępiły gryzonie, a na początku XX wieku znalazły zatrudnienie w policji. Dobermany służyły również na froncie w czasie dwóch wojen światowych, służył m.in. w słynnych oddziałach Marine Corps. Po ich zakończeniu rola dobermanów uległa zasadniczej zmianie. Doberman nie miał być już psem bardzo agresywnym, niewrażliwym na uderzenia i wystrzały. Stał się psem milszym, pokojowo nastawionym, ale nadal o cechach użytkowych.
W 1900 roku stworzono pierwszą wersję wzorca rasy.
Doberman w Polsce
Doberman w Polsce pojawił się tuż po wojnie. Pierwsze psy sprowadzono do kraju w latach 50. XX wieku. Obecnie jest to rasa umiarkowanie popularna.
Jak wygląda doberman?
pixabay.com/images/id-4017250/
Doberman to pies średniej wielkości, mocny o dobrze umięśnionej sylwetce. Sylwetka elegancka, prawie kwadratowa. Głowa w kształcie klina z niewielkim stopem. Niewystający nos jest czarny lub odpowiadający umaszczeniu czekoladowemu. Oczy psa są średniej wielkości, owalne, ciemne lub jaśniejsze u psów maści czekoladowej. Uszy dobermana przylegają do czaszki i są osadzone na najwyższym punkcie czaszki. Szyja jest długa i nadaje psu szlachetności. Tułów krótki, szeroki, muskularny lekko opadający w szeroki zad. Zad wieńczy długi ogon, noszony w kształcie delikatnie zakręconym. Mocne nogi zakończone są krótkimi, zwartymi łapami o wysklepionych kocich palcach. Pazury czarne. Doberman w ruchu jest elegancki, żwawy i elastyczny. Skóra przylegająca o dobrym pigmencie, bez podszerstka.
Doberman – gdzie szukać hodowli?
Pierwszym i najpewniejszym miejscem znalezienia hodowli psów dobermanów jest analiza strony internetowej Związku Kynologicznego w Polsce. Tam znajdziesz wszystkie zrzeszone hodowle podlegające rejestracji.
ZKwP swoją siedzibę główną ma w Warszawie, ale ma również 48 oddziałów na terenie całej Polski. Wystarczy odszukać najbliższy oddział, w którym otrzymasz informacje o działających hodowlach w twojej okolicy.
Po dokonaniu wyboru warto zasięgnąć opinii o wybranej hodowli wśród miłośników rasy, na wystawach, zlotach czy na forach społecznościowych, skupiających miłośników rasy doberman.
Ostatnim krokiem jest skontaktowanie się z hodowcą i udanie się na miejsce. Dobra hodowla dobermana nigdy nie ma nic do ukrycia i zaprasza nabywców do obejrzenia swoich zwierząt. Hodowca nie tylko odpowie na wszystkie pytania, ale również sprawdzi, czy szczenię trafi w odpowiednie ręce, przeprowadzając wywiad z kupującym. Nie zdziw się zatem jeśli to hodowca zacznie zadawać Ci pytania.
Doberman chów czy hodowla?
Nie każda osoba, w której domu urodzą się szczenięta dobermana, jest hodowcą. Nie można również stwierdzić, podczas zakupu psa, czy wyrośnie on na sukę hodowlaną, bądź reproduktora. Nie wiadomo przecież czy dorosły pies będzie spełniał wszystkie wymagania stawiane przed psami hodowlanymi.
Celem chowu jest stworzeniem dobermanom prawidłowych warunków do rozwoju, życia i ewentualnego rozrodu.
Celem hodowli dobermana jest genetyczne doskonalenie zwierząt w oparciu o wiedzę genetyczną, pracę hodowlaną, anatomię, fizjologię, etologię, zoohigienę, biochemię i biofizykę.
Początkujący hodowcy mogą w tym zakresie prosić o pomoc kierownika i członków sekcji doberman swojego oddziału ZKwP.
Doberman z hodowli – na co zwrócić uwagę?
Przed wyborem dobermana z hodowli sprawdź historię rodziców psa. Do hodowli powinny być wybierane jedynie te psy, które spełniają kryteria, dające szanse na rozwój rasy. Selekcja hodowlana zawsze powinna być dokonywana przez specjalistów. Szczenięta ok. 6 tygodnia życia powinny przejść przegląd hodowlany i zostać opisane przez specjalistów z oddziału ZKwP. Pamiętaj, że nawet pozytywny opis nie daje gwarancji, że dorosłe psy będą spełniały wymogi do bycia zwierzętami hodowlanymi. Finalna selekcja dokonywana jest dopiero na wystawach psów rasowych.
Minimalne wymagania, jakie musi spełnić pies to minimum trzy oceny doskonałe (samce) lub bardzo dobre (suki), otrzymane na trzech różnych wystawach od trzech różnych sędziów.
Doberman - wady dyskwalifikujące szczenięta
Wśród wad całkowicie dyskwalifikujących dobermana z dalszej hodowli wzorzec rasy wskazuje:
- Agresję
- Wyraźną lękliwość
- Wyraźne wady budowy (żółte oczy, oczy różnobarwne, tyłozgryz, zgryz cęgowy, przodozgryz, braki w uzębieniu, widoczny podszerstek, białe znaczenia, wzrost wyższy lub niższy od wzorcowego o 2 cm) lub zaburzenia zachowania (wysoka pobudliwość i czujność)
- Samce muszą mieć dwa normalnie wykształcone jądra, całkowicie opuszczone do moszny
Doberman - dodatkowe wymogi hodowlane
Hodowca dobermanów powinien swoje psy przebadać pod kątem dysplazji, a wynik badania przedstawić kupującemu szczenię. Psy muszą mieć wyniki na dysplazję typu A i B oraz przejść szkolenie BH lub testy psychiczne (takie jak dla owczarków kaukaskich, berneńskich psów pasterskich itd.). Wyszkolenie BH lub testy są do wyboru dla hodowcy. Testy psychiczne odbywaj się według osobnych regulaminów proponowanych przez Główną Komisję Szkolenia Psów i są zatwierdzone przez Zarząd Główny ZKwP.
Doberman możliwe dziedziczenie chorób
Doberman, jak wiele innych ras psów narażony jest na wady warunkowane przez geny recesywne i dominujące. Wśród częstych chorób, na jakie zapadają dobermany, wskazuje się:
- kardiomiopatia rozstrzeniowa
- choroba von Willebranda tzw. skaza krwotoczna
- zaćma
- wrodzona ślepota
- dysplazja siatkówki
- nużyca
- młodzieńcze zapalenie skóry
- dysplazja mieszków włosowych
- bielactwo
- rozszerzenie i skręt żołądka
- dysplazja stawów biodrowych i łokciowych
- zwichnięcia rzepki
Szczeniaki dobermana – charakter
Decydując się na wybór psa, musisz wiedzieć, że między rasami występują różnice nie tylko w wyglądzie zewnętrznym, ale także w zachowaniu i cechach użytkowych.
Dobermany to psy obronne, pracujące i do towarzystwa. Są to psy przyjazne, łagodne, oddane rodzinie i kochające dzieci. Pożądaną cechą temperamentu dobermanów jest jego średnia pobudliwość oraz średnia doza ostrości (czujności). Pies musi mieć dobry kontakt z opiekunem, dzięki czemu szybko się uczy i jest chętny do pracy. Doberman to pies pewny siebie, odważny, nieustraszony i twardy, przy jednoczesnym zachowaniu umiejętności dostosowania się do życia w społeczeństwie. Doberman to doskonały stróż.
Wybór dobermana na psa kanapowca z całą pewnością się nie sprawdzi. Pies ten wymaga doświadczonego opiekuna, który zadba o jego potrzeby fizyczne i psychiczne. Niewłaściwe ukierunkowana silna więź z opiekunem w połączeniu z długimi rozłąkami mogą doprowadzić do powstania lęku separacyjnego i problemów behawioralnych.
Czy doberman to pies dla mnie?
Zanim podejmiesz ostateczną decyzję, zadaj sobie kilka pytań:
- Czy dysponuję czasem, by zapewnić psu trzy spacery, z których przynajmniej jeden będzie trwał minimum godzinę?
- Czy stać mnie na utrzymanie takiego dużego psa?
- Czy posiadam odpowiednią wiedzę o wychowaniu i opiece psa takiego jak doberman?
Doberman – pies czy suka?
Podejmując decyzję o zakupie szczeniaka dobermana pamiętaj, że psy obu płci różnią się nie tylko cechami wyglądu zewnętrznego, ale także charakterem1.
Kupując samca dobermana, pamiętaj, że pies będzie chłodniejszy w kontaktach i bardziej samodzielny. Psy potrzebują więcej czasu na zabawy, mają również silną potrzebę pozostawiania większej ilości śladów zapachowych. Samce bywają z natury bardziej agresywne wobec innych psów, mają też większą skłonność do niszczenia przedmiotów.
Suczka dobermana będzie bardziej wrażliwa, subtelniejsza i przymilna. Suczki są bardziej towarzyskie i podatne na naukę posłuszeństwa. Szybciej uczą się również zachowania porządku w domu.
Warto pamiętać, że sterylizacja zmniejsza różnice zachowań płciowych.
Szczeniaki dobermana – na co zwrócić uwagę przed zakupem?
pixabay.com/images/id-16932/
Oglądając szczenięta dobermana w miocie, zwróć uwagę na kilka ważnych oznak dobrego stanu zdrowia2:
- Czubek głowy małego dobermana nie powinien mieć wyczuwalnego ciemiączka
- Oczy powinny być osadzone symetrycznie, a powieki nie powinny wywijać się ani na zewnętrz ani do oka. Oczy muszą być czyste, bez żadnego wycieku.
- Powieki i uszy powinny być pokryte sierścią, bez krost i zgrubień, a kanały słuchowe powinny być czyste, bez intensywnej wydzieliny. Jeżeli pies potrząsa ciągle głową albo sztywnieje przy dotyku uszu, to może oznaczać problemy z uszami.
- Nos powinien być zimny i wilgotny, a otwory nozdrzy powinny być wyraźne, by pies mógł oddychać z łatwością.
- Naciśnięcie tchawicy nie powinno wywołać ataku kaszlu.
- Brzuch powinien być gładki – bez uwypuklonej przepukliny na wysokości pępka.
- Na skórze psa nie może być żadnych plackowatych wyłysień, łupieżu czy łuszczącego się naskórka.
Szczenięta dobermana – wychowanie
Jeżeli to w Twoim domu urodziły się szczenięta dobermana, a nie masz jeszcze doświadczenia w odchowywaniu psów, to pamiętaj o kilku ważnych kwestiach:
- Szczenięta dobermana powinny być ważone od urodzenia każdego dnia. Szczenięta cztero- i pięciotygodniowe można ważyć co drugi dzień, a szczenięta starsze raz w tygodniu.
- Przez pierwsze 14 dni szczenięta powinny być karmione tylko i wyłącznie mlekiem matki. Między 2. a 4. tygodniem można już zacząć wprowadzać stopniowo pokarm papkowaty.
- Waga urodzeniowa szczeniaka dobermana waha się między 1 a 5% masy dorosłego osobnika. W pierwszej dobie po urodzeniu waga szczeniąt spada, by w kolejnych dniach zacząć mocno wzrastać.
- Szczenięta powinny być karmione przez sukę do ok. 6-8 tygodnia życia. W tym okresie odruch ssania zanika, a szczenięta dobermana mogą być już karmione pokarmem stałym.
- Starsze niż 3 tygodnie szczenięta można wyprowadzać na ogrodzony ogród przy domu na krótkie wyjścia. Pogoda musi być jednak słoneczna i powinno być przynajmniej 15 st. C.
- Pamiętaj, by każde ze szczeniąt oznaczyć, np. kokardą, by nie pomylić rodzeństwa. Dla każdego szczeniaka dobermana warto prowadzić osobne notatki.
- Jeżeli suka nie jest w stanie utrzymać w czystości wszystkich szczeniąt, to 4-tygodniowe psiaki można zmyć w ciepłej wodzie. Warto również zacząć przyzwyczajać szczenięta do czesania oraz do zabiegów higienicznych przy uszach, łapach i oczach.
Socjalizacja szczeniąt dobermana
Prawidłową socjalizację możesz wykonać, korzystając ze Złotej Dwunastki Margaret Hughes:
- Poznaj psa z 12 powierzchniami, po których może chodzić: trawa, drewno, dywan, piasek, beton etc.
- Baw się ze szczeniakami dobermana przynajmniej 12 różnymi przedmiotami
- Szczenięta dobermana powinny mieć systematyczny kontakt przynajmniej z 12 różnymi osobami.
- Poznaj szczeniaki z 12 różnymi miejscami w domu.
- Zaprezentuj szczeniakom 12 różnych domowych odgłosów: pralka, odkurzacz, mikser, telewizor, dzwonek do drzwi, budzik telefonu etc.
- Poznaj psy z 12 szybko poruszającymi się obiektami: rower, samochód, hulajnoga, tramwaj etc.
- Poddaj szczenię dobermana 12 różnym wyzwaniom: wchodzenie do pudełka, transportera, na balkon, zabawa w basenie z płytką wodą etc.
- Przyzwyczaj psa do dotykania na 12 różnych sposób: głaskanie, branie na ręce, przewracanie na plecy, kładzenie na kolanach, dotykanie uszów, otwieranie pyska etc.
- Zapoznaj psa z jedzeniem z 12 misek o różnych fakturach i kształtach: talerzyk, miska porcelanowa, metalowa etc.
- Podaj psu jedzenie w 12 różnych pomieszczeniach.
- Przedstaw szczeniaka (szczepionego) co najmniej 12 różnym szczeniętom i psom dorosłym.
- Pozostawiaj psa co najmniej 12 razy samego na czas od 5 do 45 minut.
Wyprawka dla dobermana
Jeżeli decyzja o zakupie szczeniaka dobermana już zapadła, to czas zaplanować wyprawkę. W wyprawce powinny znaleźć się:
- Obroża dla psa
- Kaganiec dla psa
- Smycz dla psa
Kompletując wyprawkę dla swojego pieska nie zapomnij również o:
- Miskach dla psa
- Legowisku dla dobermana
- Zabawkach dla szczeniaka dobermana
- Woreczkach na odchody
- Szczotce do sierści dla psa
- Szamponach i odżywkach
- Adresówce dla psa
- Paście i szczoteczce do zębów
Kiedy szczepić szczenię dobermana
Na podstawie danych statystycznych opracowano schemat szczepień, w którym pierwszą dawkę szczepionki podaje się w wieku 6 tygodni, a kolejne trzy dawki w odstępach 3 tygodni. Na tej podstawie określić można dosyć szczegółowo kalendarz szczepień dobermana
- 6-7 tydzień życia – szczepienie przeciwko nosówce i parwowirozie
- 9-10 tydzień życia – szczepienie przeciwko nosówce, parwowirozie, chorobie Rubartha, kaszlowi kenelowemu i leptospirozie
- 12-13 tydzień życia – zakres ten sam, jak w 9-10 tygodniu
- 15-16 tydzień życia – szczepienie przeciwko wściekliźnie
Sezonowo, jeśli nie stosujesz obroży przeciw pasożytom zewnętrznym, warto podać psu tabletki lub krople na skórę, które ochronią psa.
Odrobaczanie psa wykonuje się co kwartał.
Pytania czytelników
Czy doberman jest niebezpieczny?
Niewłaściwie wychowany, socjalizowany i traktowany doberman może stać się niebezpieczny dla siebie i otoczenie. Dobermany to psy pamiętliwe i wrażliwe na agresywne traktowanie. Z natury doberman to pies przyjazny i oddany opiekunowi.
Czy doberman nadaje się do dzieci?
Dobrze wychowane dobermany to oddane psy rodzinne, które kochają dzieci. Ze względu na wielkość i siłę psa, dzieci nigdy jednak nie powinny zostawać z nim same, czy samodzielnie wyprowadzać ich na spacer. Podczas wspólnej zabawy doberman przez nieuwagę i zupełnie niechcący może zrobić dziecku krzywdę. Dorosły opiekun dobermana musi nauczyć dzieci prawidłowych relacji z psem i odwrotnie. Dziecko powinno szanować przestrzeń psa, a pies musi być nauczony szacunku do przestrzeni dziecka.
Czy doberman może być w mieszkaniu?
Doberman może żyć w mieszkaniu, ale musi mieć zaspokojone wszystkie swoje potrzeby, aby zachować spokój w domu pod nieobecność opiekuna. Bardzo ważne jest, aby doberman mógł swobodnie się po nim przemieszczać, bez przeciskania się, obijania się o meble czy sprzęty domowe.
Czy dobermany tolerują inne psy?
Właściwie zsocjalizowany doberman będzie prawidłowo reagował na kontakt z innymi przedstawicielami swojego gatunku.
Czy dobermany są mądre?
Tak, dobermany to inteligentne psy. Doberman jest łatwy do ułożenia przy doświadczonym opiekunie, lubi pracować i powinien wykazywać zdolność do pracy.
Ile kosztuje pies doberman?
Doberman kosztuje od 3 do 6 tysięcy złotych. Cena szczeniaka dobermana może wzrosnąć, jeśli pochodzi on od utytułowanych rodziców. Cena małego dobermana może sięgnąć 8-9 tysięcy złotych.
Czy można postawić uszy dobermanowi?
Stawianie uszu dobermanom nie jest w Polsce zakazane prawem. Stawianie uszu dobermanom polega na ukształtowaniu małżowiny usznej szczeniętom przez nadanie im pionowej formy. Najczęściej uszy psu okleja się taśmą i wspiera się je na stelażu, mającym utrzymać uszy w pionowej pozycji. Zabieg ten jest bezbolesny dla zwierzęcia, a taśmę i stelaż usuwa się po kilku tygodniach.
Czy obcina się uszy dobermanom?
Nie, zabieg kopiowania uszu w Polsce jest nielegalny. Kopiowanie uszu dobermanom wg Ustawy o ochronie zwierząt jest równoznaczne ze znęcaniem się nad zwierzęciem (Art. 5, pkt 1 a, pptk. 1).
Redakcja
Bibliografia:
1 B. Fogle, Psy. Wielka encyklopedia, Tom 1, Wyd. Axel Springer Polska, s. 10-11.
2 B. Fogle, Psy. Wielka encyklopedia, Tom 1, Wyd. Axel Springer Polska, s. 12-13.
S. Kuchlewski, Doberman, Agencja Wydawnicza Egros, Warszawa 2021
zkwp.pl/wzorce/143.pdf
Poznaj inne rasy psów
