ZAPALENIE PĘCHERZA U KOTA
Image by Freepik
Spis treści
Choroby dolnych dróg moczowych, w tym zapalenie pęcherza moczowego u kota, to jeden z częstych powodów wizyt u lekarza weterynarii. Niestety koty, które nie okazują bólu we wczesnych stadiach jego nasilenia, mogą cierpieć na zaawansowane stadia choroby, w których dochodzi do krwiomoczu.
Jeżeli chcesz sprawdzić listę objawów zapalenia pęcherza u kota, jego przyczyny oraz sposoby leczenia, to konieczne przeczytaj ten artykuł w całości. Podane w nim informacje pochodzą z książek dla lekarzy weterynarii, ale podałem jej w bardziej przystępny sposób.
Dlaczego zapalenia pęcherza u kota to poważny problem
Pęcherz moczowy kota to część dolnych dróg moczowych. Głównym zadaniem tego narządu jest magazynowanie moczu, który został wyprodukowany przez nerki.
U kotów choroby dolnych dróg moczowych określane są jako FLUTD – feline lower urinary tract disease. FLUTD u kota może dotyczyć zarówno zapalenia pęcherza, jak i kamic układu moczowego.
Koty z pierwszej grupy wykazują zwykle zapalenie dróg moczowych, ale nie wykrywa się u nich kryształów struwitu lub tworzących się kamieni. W przypadku kotów z drugiej grupy w moczu widoczne są struwity, które mogą przybrać formę kamicy moczowej, krystalurii bez niedrożności lub niedrożności cewki moczowej z czopami śluzowymi zawierającymi struwit.
Niewielki odsetek młodych kotów z dwóch grup (poniżej 2%) może cierpieć na pierwotne bakteryjne zakażenie dróg moczowych.
Co to jest zapalenie pęcherza?
W związku z tym, że pęcherz moczowy za pośrednictwem cewki moczowej ma łączność z otoczeniem zewnętrznym, to jedną z głównych przyczyn zapalenia tego narząd są wstępujące zakażenia od strony cewki moczowej.
Zmieniony chorobowo pęcherz ma nabrzmiałe i zaczerwienione ściany, co skutkuje uczuciem silnego bólu u kota.
Ponieważ pęcherz musi pracować cały czas, to kolejne partie napływającego moczu drażnią zmienione chorobowo ściany pęcherza. To z kolei wzmaga ból, prowadzi do ciągłego uczucia parcia i oddawania niewielkich ilości moczu przez kota.
Dlaczego wiedza o FLUTD jest taka ważna?
Z dostępnych w literaturze weterynaryjnej danych wynika, że FLUTD stanowi od 4 do 10% przyjęć kotów do leczenia szpitalnego. W równej mierze dotyczy to kocurów, jak i samic.
Większość chorób dolnych dróg moczowych występuje u kotów pomiędzy 2. a 6. rokiem życia. Nawroty zdarzają się u 30-70% kotów, które miały jeden epizod FLUTD. Z kolei śmiertelność kotów z FLUTD mieści się w przedziale 6-36%, zatem jest to całkiem wysoki odsetek zgonów.
Szukasz karmy dla kota z chorobą dolnych dróg moczowych?
Reklama
Przyczyny zapalenia pęcherza
Choroba pęcherza może rozwinąć się na skutek wielu różnych przyczyn, zarówno wstępujących, jak i wtórnych. Nie bez znaczenia jest również sposób żywienia kota, a także środowisko, w jakim żyje kot.
Czynniki ryzyka
- Kryształy lub kamienie moczowe – obecnie uważa się, że jedną z głównych przyczyn zapalenia dolnych dróg moczowych u kotów są kryształy lub kamienie moczowe, które podrażniają nabłonek pęcherza. By doszło do wykształtowania się kamieni musi dojść do podniesienia stężenia składników tworzących te kamienie. Przyczyną mogą być karmy bogate w magnez lub wapń. Innymi czynnikami, poza dietą, które mają wpływ na tworzenie się kryształów lub kamieni są:
- pH moczu kota
- Nawodnienie organizu
- Skłonności genetyczne
- Infekcje
- Infekcje – przyczyną stanu zapalnego mogą być infekcje wstępujące od strony cewki. Zwykle są za nie odpowiedzialne bakterie czy gronkowce
- Cukrzyca – zapalenie pęcherza u kota może mieć wtórną przyczynę, którą jest cukrzyca
- Nowotwór lub polik – istnieje ryzyko, że zapalenie pęcherza może być spowodowane rozwijającym się w pęcherzu nowotworem lub polipem
- Stres – koty mogą zapadać na choroby dolnych dróg moczowych również ze stresu – przedłużający się remont, przeprowadzka, śmierć bliskiej osoby, mogą mieć wpływ na infekcję pęcherza
- Otyłość i nadwaga – problem z nadmiarem tkanki tłuszczowej i niewielką ilością ruchu – zwłaszcza u kotów, które mieszkają w domu również może przyczynić się do chorób pęcherza
- Brudna i trudno dostępna kuweta – kuweta taka może wpływać na niechęć kota do sikania, co z kolei przyczynia się do zmniejszonej objętości moczu i częstotliwości jego oddawania
Idiopatyczne zapalenie pęcherza u kota
Choć przyczyny FIC – feline idiopathic cystitis nie są do końca znane, to samo schorzenie wywołuje zapalenie pęcherza u kota. Wiadomo, że w przebiegu choroby dochodzi do zmniejszenia zawartości glikozaminoglikanów w śluzie pokrywającym nabłonek pęcherza moczowego, pojawienia się wybroczyn podśluzówkowych oraz zwiększenia liczby komórek tucznych w ścianie pęcherza moczowego.
FIC może wystąpić u kotów w każdym wieku, natomiast częściej pojawia się u kotów, które spożywają suchą karmę.
W zapobieganiu dietetycznym wskazane jest podawanie karm wysokostrawnych oraz zwiększenie diurezy poprzez podawanie karm mokrych.
Objawy zapalenia pęcherza u kota
Objawy kliniczne zapalenia pęcherza u kotów zależą od obecnych składowych problemu.
Jak rozpoznać zapalenie pęcherza?
Mimo wielu różnych przyczyn, które prowadzą do zapalenie pęcherza objawy samego problemu są zwykle podobne i u kotów żyjących w mieszkaniu da się je szybko zauważyć. Chore koty zaczynają ukrywać się i unikać zabaw, co wynika z silnego bólu. Wykazują też niechęć do jedzenia i picia.
Koty bez niedrożności cewki moczowej często wykazują:
- Krew w moczu
- Częstomocz
- Utrudnione oddawanie moczu w małych ilościach
- Wokalizację podczas oddawania moczu (z bólu)
- Lizanie okolicy narządy płciowych
- Sikanie poza kuwetą
Kot sika krwią – co to oznacza?
W przypadku wystąpienia krwiomoczu doszło już do silnego podrażnienia nabłonka i rozwoju stanu zapalnego. W takiej sytuacji niezwłocznie należy udać się z kotem do lekarza weterynarii. Ponieważ koty dosyć długo ukrywają ból, to pojawienie się krwiomoczu może świadczyć o silnie rozwiniętym zapaleniu pęcherza.
Image by wirestock on Freepik
Diagnostyka i badania
W większości przypadków koty bez niedrożności wyglądają na zdrowe, podczas badania, poza stwierdzeniem, że pęcherz ma niewielki rozmiar i łatwo daje się uciskać. Ściana pęcherza może być zgrubiała, a badanie palpacyjne brzucha bywa bolesne, ale do zniesienia.
Jakie badania są potrzebne?
U kotów z FLUTD bez niedrożności ogólne badanie moczu ujawnia zwykle krwiomocz u kota. Jeśli kot nie sika krwią, to należy rozważyć behawioralne przyczyny nieprawidłowego oddawania moczu.
Badanie moczu wykonuje się w celu określenia poziomu pH, ciężaru właściwego, obecności glukozy.
W celu wykluczenia lub rozpoznania kamicy moczowej i zapalenia pęcherza moczowego u kota, należy wykonać badanie radiograficzne i ultrasonograficzne oraz posiew moczu.
PH moczu kota i jego znaczenie
U kotów, u których pH moczu jest zasadowe i u których obserwuje się obecność kryształów struwitu w osadzie moczu można podejrzewać chorobę związaną z obecnością struwitu.
U kotów, które mają kwaśne pH moczu radiografia i ultrasonografia może pomóc w rozpoznaniu bądź wykluczeniu nieprawidłowości anatomicznych (np. zgrubiała ściana pęcherza, polipy, guz).
Jak pomóc kotu z zapaleniem pęcherza?
Leczenie zapalenia pęcherza zwykle obejmuje antybiotyki i leki przeciwbólowe oraz dietę weterynaryjną. Ale pamiętaj, tylko lekarz weterynarii może dobrać odpowiednie leczenie dla twojego kota.
Jak karmić kota z zapaleniem pęcherza?
Jeśli badanie ujawniło, że mocz jest zasadowy i są w nim kryształy struwitu, to kot powinien być karmiony dietą ubogą w magnez i powodującą zakwaszenie moczu poniżej wartości 6,4.
Niestety długotrwałe podawanie diety zakwaszającej mocz, powoduje spadek stężenia potasu, co zwiększa ryzyko wystąpienia kamicy szczawianowo-wapniowej. W przypadku tej kamicy, według źródeł naukowych, nie opracowano dotąd dietetycznej metody rozpuszczania kamieni szczawianowo-wapniowych u kotów.
Szukasz karmy dla kota z chorobą dolnych dróg moczowych?
Reklama
Leki i ich skuteczność
Jeśli w moczu kota zaobserwowano obecność ropomoczu lub bakterii, to należy wykonać posiew moczu i oznaczenie antybiotykowrażliwości bakterii. W przypadku dodatniego wyniku posiewu podaje się odpowiednie antybiotyki.
W leczeniu idiopatycznego zapalenia pęcherza moczowego u kotów zaleca się stosowanie antybiotyków, leków uspokajających, przeciwzapalnych, przeciwskurczowych, antycholinergicznych. Od niedawna stosuje się również glikozoaminoglikany, amitryptylinę i NLPZ.
Zapalenie pęcherza u kota domowe sposoby
Podstawą jest dostęp do świeżej wody i regularne czyszczenie kuwety. Woda pomaga w przemywaniu pęcherza i zmniejsza ryzyko infekcji. Jeśli twój kot nie pije wystarczająco, spróbuj innej miski czy fontannę, żeby go zainteresować. Co do kuwety – im czystsza, tym lepiej. Koty są bardzo czystymi zwierzętami i niechętnie korzystają z brudnej kuwety, co może pogorszyć problem z pęcherzem.
Niektóre domowe sposoby, jak np. sok żurawinowy lub z pietruszki mogą działać moczopędnie, a więc pomóc w leczeniu objawów. Sok żurawinowy jest znany ze swoich właściwości antybakteryjnych i może pomóc w utrzymaniu zdrowego pęcherza. Ale uwaga, sok musi być niesłodzony!
Jeśli zauważysz objawy zapalenia pęcherza u swojego kota, niezwłocznie skonsultuj się z weterynarzem.
Podsumowanie
Zapalenie pęcherza to niezwykle bolesne schorzenie, które powoduje dyskomfort w życiu kota. Kot może być osowiały, odmawiać picia i jedzenia, być rozdrażniony. Wszelkie nietypowe zachowania powinny zwrócić Twoją uwagę.
W przypadku problemów z dolnymi drogami moczowymi kluczowa jest profilaktyka – nawadnianie, odpowiednia dieta i ruch oraz redukcja stresu – tylko tyle i aż tyle możesz zrobić samodzielnie.
FAQ dotyczące zapalenie pęcherza u kota
Ile trwa zapalenie pęcherza u kota?
Jeżeli przyczyną zapalenia pęcherza są kamienie struwitowe, to ich rozpuszczenie za pomocą karmy może trwać do 36 dni w jałowym moczu, aż po 79 dni, gdy kamienie są związane z zakażeniem bakteryjnym. Jeżeli struwity nawracają to zaleca się wydłużenie terapii dietą.
U kotów które miały więcej niż jeden epizod FLUTD zaleca się podawanie diety zapobiegającej kamicy struwitowej dożywotnio.
Źródła
S. Lew-Kojrys, Zapobieganie chorobom dolnych dróg moczowych, w: Ceregrzyn M., Lechowski R., Barszczewska B., (red.), Podstawy żywienia psów i kotów. Podręcznik dla lekarzy i studentów weterynarii, Wyd. edra Urban&Partner, Wrocław 2019.
R. W. Nelson, C. G. Couto, Choroby wewnętrzne małych zwierząt, Tom 2, wyd. Elsevier Urban&Partner, Wrocław 2009.
dr Mateusz Karatysz
Opiekun buldożki Daisy, borykającej się od wielu lat z problemami zdrowotnymi. Dziennikarz, popularyzator świadomych adopcji zwierząt oraz produktów, które pomagają opiekunom w samodzielnym rozwiązywaniu problemów pojawiających się, podczas opieki nad zwierzętami. Twórca serwisu www.zoonews.pl