Cukrzyca to groźna choroba, która dotyczy także psów. Jej zdiagnozowanie u psa nie stanowi obecnie problemu. Uciążliwe może być jednak leczenia chorego psa. Dla opiekuna jest to rodzaj obietnicy, którą daje psu do końca jego życia. W tym artykule przedstawiam jakie objawy towarzyszą cukrzycy, co do niej prowadzi oraz jak wygląda leczenie chorego psa.
Cukrzyca u psa a choroby trzustki
Cukrzyca u psa to choroba, występująca na skutek problemów z wewnątrzwydzielniczą częścią trzustki. To właśnie w tej części trzustki znajdują się wysepki Langerhansa, które odpowiadają za produkcję insuliny oraz glukagonu. Hormony te regulują ilość glukozy we krwi oraz zapewniają pożywienie wszystkim komórkom organizmu.
Rola insuliny jest znacznie bardziej istotna. Hormon ten bierze udział w rozkładzie cukrów prostych, np. glikogenu i umożliwia gromadzenie jego zapasu w wątrobie. Insulina uczestniczy również przy rozkładzie glukozy, która jest źródłem energii dla komórek organizmu. Dzięki insulinie substancje odżywcze mogą we właściwy sposób dostać się do narządów. Insulina u psa pełni więc rolę przewoźnika, który kontroluje tempo uwalniania się glukozy z krwioobiegu do komórek.
Kiedy insuliny jest zbyt mało bądź organizm nie reaguje na nią w prawidłowy sposób, stężenie glukozy we krwi wzrasta, co prowadzi do cukrzycy u psa.
Podwyższony poziom cukru we krwi pojawia się również przy zaburzeniach wydzielania hormonów nadnercza, przysadki mózgowej oraz tarczycy.
Cukrzyca u psa – typ 1 czy typ 2?
Cukrzyca typu 1 u psów prowadzi do tego, że organizm praktycznie nie produkuje insuliny. Choroba ta jest niestety nieuleczalna, a insulina dla psa musi być podawana przez całe jego życie. Nawet prawidłowo leczone zwierzęta mogą zapaść na zaćmę cukrzycową, prowadzącą do częściowej lub całkowitej utraty wzroku.
Cukrzyca typu 2 spotykana jest u kotów, których organizmy nie są w stanie wyprodukować wystarczającej ilości insuliny, do utrzymania odpowiedniego poziomu glukozy we krwi.
Szukasz karmy z obniżoną zawartością tłuszczu?
Reklama
Przyczyny cukrzycy u psów
Główną przyczyną występowania cukrzycy u psów pozostaje stan zapalny oraz martwica trzustki, obejmująca również wysepki Langerhansa.
Co ciekawe, na funkcjonowanie wysepek Langerhansa u psów wpływają również żeńskie hormony płciowe. Z tego powodu suki zapadają na cukrzycę cztery razy częściej niż samce. Podniesienie poziomu cukru we krwi powoduje również ciąża urojona i fizjologiczna, cieczka oraz choroby macicy.
Organizm reaguje również podniesieniem poziomu cukru we krwi na stres, wstrząs oraz nowotworowe procesy w gruczołach wewnętrznego wydzielania. Chociaż niektóre źródła podają, że hiperglikemia stresowa nie występuje u psów1.
Nie bez znaczenia przy cukrzycy u psów pozostają: rasa psa i skłonność genetyczna, wiek psa oraz nadwaga i otyłość.
Jakie są objawy cukrzycy u psa?
Typowymi objawami cukrzycy u psów są:
- Nadmierne spożywanie dużych ilości wody – polidypsja u psa
- Zwiększone wydalanie moczu – poliuria u psa
- Wilczy apetyt – polifagia u psa
Powyższe objawy powstają u psów, gdy organizm nie jest zdolny do transportowania glukozy z krwi do komórek. U psów z cukrzycą nerki nie są w stanie poradzić sobie z dużą zawartością cukru we krwi i zaczyna on być wydalany z moczem. Aby obniżyć podwyższoną gęstość moczu, przechodzi do niego duża ilość wody, co napędza poliurię, ta z kolei jest przyczyną polidypsji. Polifagia pojawia się, ponieważ organizm psa, mimo że cukru we krwi jest dużo, nie jest tym cukrem odżywiany. Niska zawartość insuliny nie jest w stanie przetransportować niezbędnej glukozy do komórek, co powoduje, że mózg wysyła sygnał o konieczności przyjęcia kolejnego posiłku.
Ostatecznie chore zwierzę może przestać pić i jeść, gdy organizm zawiera już tak wysoką ilość glukozy we krwi, że nie wywołuje to już żadnej reakcji.
Image by Freepik
Inne objawy cukrzycy u psa
- Zmatowienie sierści
- Schorzenia skóry
- Utrudnione gojenie się ran
- Zaćma na tle cukrzycowym
- Uszkodzenie siatkówki oka
- U psów pojawia się charakterystyczny zapach acetonu z pyska
- Zapalenie i niewydolność nerek
Diagnozowanie cukrzycy u psa
W dzisiejszych czasach diagnostyka cukrzycy u psa jest bardzo prosta, jednak to leczenie wymaga dużego wysiłku od opiekuna.
Poza wymienionymi wyżej objawami cukrzycę można zdiagnozować poprzez badanie krwi i moczu.
Badanie poziomu glukozy we krwi jest jednym z pierwszych badań, jakie może zlecić lekarz weterynarii. U zdrowych psów poziom glukozy we krwi powinien wynosić ok. 100 mg/dl, u zwierząt z cukrzycą może to być od 300 do 500 mg/dl. Problematyczne w przypadku badania poziomu glukozy we krwi u psów może być zjawisko hiperglikemii na skutek stresu.
Badanie stężenia fruktozaminy jest również wykonywane często, podczas diagnozowania cukrzycy. Umożliwia ona sprawdzenie stężenia glukozy we krwi przez ostatnie dwa tygodnie.
W przypadku badania moczu nawet niewielka ilość glukozy w próbce nie jest stanem normalnym.
Cukrzyca u psa leczenie
Najbardziej skutecznym sposobem leczenia cukrzycy u psa jest insulinoterapia. Leczenie takie jest formą zobowiązania właściciela, do mierzenia poziomu cukru u psa i podawania zwierzęciu insuliny przez całe jego życie.
W przypadku insulinoterapii należy pamiętać o jednej ważne zasadzie:
- Zbyt duża dawka insuliny jest groźniejsza od podania niewystarczającej dawki. Przedawkowanie insuliny może doprowadzić do wstrząsu hipoglikemicznego i śmierci psa.
By tego uniknąć należy podawać insulinę zaraz po karmieniu psa.
Początek leczenia może przebiegać z małymi dawkami insuliny, zaordynowanymi przez lekarza weterynarii. Następnie dawki insuliny będą stopniowo zwiększane, aż do osiągnięcia planowanego poziomu.
Insulina podawana jest w postaci zastrzyków, jednak są one niemal bezbolesne dla psa.
Insulina dla psa
Insulina stosowana u zwierząt to zwykle:
- Insulina wieprzowa – stosowana głównie w leczeniu psów
- Lantus – insulina przeznaczona dla ludzi, która może być stosowana w leczeniu psów i kotów.
Co powinien jeść pies z cukrzycą?
Ilość glukozy we krwi psa wzrasta w zależności od przyjętego pokarmu. Jeżeli posiłek bogaty jest w węglowodany proste poziom glukozy wzrośnie gwałtownie. By tego uniknąć należy stosować pokarmy, które spowolnią tempo wzrostu stężenia glukozy.
Mimo tego badania potwierdziły, że najskuteczniejsza dieta dla psa powinna zawierać średnią ilość białka, małą ilość tłuszczu, duże ilości węglowodanów złożonych oraz błonnika.
W diecie psa cukrzyka należy unikać węglowodanów prostych oraz przetworzonej skrobi np. makaronu, gdyż jest on szybko trawiony, co prowadzi do gwałtownego wzrostu glukozy (chociaż są oczywiście makarony o niskim indeksie glikemicznym).
Niska zawartość tłuszczu chroni trzustkę przed zapaleniem oraz rozwojem insulinooporności i cukrzycowej kwasicy ketonowej.
Wprowadzenie do diety psa cukrzyka dużych ilości błonnika jest korzystne, gdyż zawiera on węglowodany złożone, spowalnia trawienie i wspomaga zdrową utratę masy ciała. Wolne tempo rozkładania węglowodanów powoduje, że glukoza wchłaniana jest wolniej, a jej ilość we krwi rośnie stopniowo.
Psy cierpiące na cukrzycę mają problem z metabolizmem, dlatego należy rozważyć suplementowanie produktów multiwitaminowych i składników mineralnych przy karmieniu psa karmą komercyjna.
Szukasz karmy z obniżoną zawartością tłuszczu?
Reklama
Hipoglikemia u psów
Hipoglikemia to z kolei niskie stężenie glukozy we krwi. Najczęstszą przyczyna hipoglikemii u psów jest przedawkowanie insuliny. Jeżeli u psa z cukrzycą podejrzewasz objawy hipoglikemii, to samodzielnie możesz wsmarować mu w dziąsła niewielką ilość miodu lub innego słodkiego syropu, zanim udasz się do lecznicy.
Typowe objawy hipoglikemii u psów to:
- Osłabienie
- Zaburzenia równowagi
- Utrata przytomności
- Drgawki
W przypadku nieudzielenia pomocy pies może dostać wstrząsu hipoglikemicznego i umrzeć.
Cukrzycowa kwasica ketonowa u psów
Cukrzycowa kwasica ketonowa może wystąpić u psów, u których komórkom organizmu zaczyna brakować glukozy. Powoduje to silniejsze spalanie zmagazynowanego tłuszczu, co z kolei prowadzi do powstania ketonów. Gdy organizm wyprodukuje zbyt dużo ciał ketonowych dochodzi do zaburzenia metabolicznego, związanego ze zmianami pH i modyfikacją elektrolitów w organizmie, co prowadzi do wstrząsu. Kwasica pojawia się zwykle u zwierząt z niekontrolowaną cukrzycą.
Źródła
1 magwet.pl/32659,kilka-praktycznych-uwag-na-temat-rozpoznawania-i-leczenia-cukrzycy-u-psow-i-kotow
L. Wolf Friedl, Co dolega mojemu psu?, Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, Warszawa 1997.
G. Richter, Księga zdrowia psa i kota. Zintegrowana opieka i żywienie, Wyd. Galaktyka, Łódź 2018.
dr Mateusz Karatysz
Opiekun buldożki Daisy, borykającej się od wielu lat z problemami zdrowotnymi. Dziennikarz, popularyzator świadomych adopcji zwierząt oraz produktów, które pomagają opiekunom w samodzielnym rozwiązywaniu problemów pojawiających się, podczas opieki nad zwierzętami. Twórca serwisu www.zoonews.pl
Przeczytaj inne poradniki o zdrowiu psów i kotów
