Udar, określany jako incydent naczyniowo-mózgowy zdarza się także u psów. Lista czynników, które mogą do niego doprowadzić jest całkiem długa, a wiele z nich można wyeliminować poprzez zapewnienie psu prawidłowej opieki weterynaryjnej. Jak dochodzi do udaru? Jakie są jego rodzaje i objawy? Odpowiedzi na te i kilka innych pytań znajdziesz w tym artykule.
Czym jest udar mózgu u psa?
Udar mózgu to choroba naczyniowa, która następuje wskutek zaburzeń ukrwienia mózgu. Według podręcznikowej definicji jest to ostry, ogniskowy, niepostępujący proces patologiczny, obejmujący tkankę nerwową, który trwa dłużej niż 24 godziny. Nie oznacza to, że przejściowe ataki niedokrwienne, które trwają krócej można zbagatelizować – wręcz przeciwnie. Przejściowe niedokrwienie, które dotyczy kluczowego dla funkcjonowania organizmu obszaru mózgu, może być bardzo niebezpieczne dla życia psa.
Jak dochodzi do udaru mózgu u psa?
Biorąc pod uwagę mechanizm powstania udaru można mówić o trzech jego rodzajach:
- Udar niedokrwienny
- Udar krwotoczny
- Udar hemodynamiczny
Udar niedokrwienny
Największa liczba udarów występujących u psów to właśnie udary niedokrwienne. Mózg to organ, który potrzebuje stałego dopływu tlenu i glukozy. W przypadku niedokrwienia substancje te nie mogą być dostarczane w prawidłowej ilości. Do sytuacji takiej dochodzi, gdy drożność naczynia krwionośnego zostaje zablokowana przez zator. Udar niedokrwienny może być również spowodowany przez komórki nowotworowe, pasożyty oraz bakterie, które znajdują się we krwi.
Wśród innych przyczyn udaru niedokrwiennego u psów wskazuje się miażdżycę tętnic, niewydolność naczyniową albo sercową oraz koagulopatie.
Udar krwotoczny
Jest to rzadszy rodzaj udaru u psów, do którego dochodzi, gdy krew z naczyń krwionośnych, po ich pęknięciu zaczyna wylewać się do mózgu. Udar taki może być następstwem udaru niedokrwiennego, gdy zator prowadzi do pęknięcia ściany naczynia. Biorąc pod uwagę umiejscowienie udaru krwotocznego może on wystąpić: nadoponowo, podoponowo, wewnątrzmiąższowo oraz wewnątrzkomórkowo.
Udar hemodynamiczny
Ten rodzaj udaru ma miejsce na skutek spadku ciśnienia tętniczego, co powoduje spadek dopływu krwi do mózgu i obniżenie jej przepływu do krytycznej wartości.
Jakie są objawy udaru u psa?
Wystąpienie objawów klinicznych udaru zależy od jego umiejscowienia, krwawienia lub zablokowania światła naczynia krwionośnego.
W przypadku udaru niedokrwiennego dochodzi do nagłych objawów neurologicznych:
- Pies może mieć trudności z chodzeniem bądź zacznie się przymusowo poruszać – jakby bez celu
- U psa może pojawić się paraliż jednej strony pyska, co będzie widoczne choćby w opadniętym policzku – asymetria pyska
- Pies może mieć napady padaczki
- Może pojawić się niewyjaśniona agresja bądź nagły stan skrajnej apatii
- Zwierzę może mieć oczopląs albo zeza
- Pies może zacząć pochylać głowę na bok
- Może również dojść do zaburzeń widzenia a nawet ślepoty
W skrajnych przypadkach może dojść do utraty przytomności i śpiączki. Objawy te mogą nasilać się w ciągu 24-48 godzin od wystąpienia niedokrwienia.
W przypadku udaru krwotocznego objawy mogą się nasilać przez 72 godziny.
Dlaczego pies ma udar mózgu?
Istnieje bardzo wiele przyczyn, które mogą doprowadzić do udaru mózgu u psa od urazów mechanicznych, aż do zaburzeń wynikających z przewlekłych chorób.
Do udaru mogą doprowadzić np.:
- Pęknięcie guza w mózgu
- Pęknięcie naczynia przez zator
- Wrodzone zaburzenie krzepnięcia krwi
- Uraz głowy
- Zator septyczny np. na skutek posocznicy
- Zator pasożytniczy np. na skutek dirofilariozy
- Miażdżyca tętnic
Wśród chorób predysponujących psa do udaru wskazać można:
- Nadciśnienie
- Cukrzycę
- Zespół Cushinga
- Choroby nerek
- Choroby tarczycy
Jak rozpoznać, że pies ma udar?
Jeżeli u psa pojawiły się jakieś z objawów opisanych wyżej, to niezwłocznie należy udać się ze zwierzęciem do lekarza weterynarii. Rozpoznanie udaru mózgu wymaga przeprowadzenia badań klinicznych, neurologicznych i obrazowych.
Typowym badaniem jest tomografia komputerowa głowy, która jest bardzo wrażliwa na ostry krwotok, jednak w przypadku udaru niedokrwiennego jego początkowy przebieg może być trudny do wykrycia za pomocą TK. Bardziej czuły jest w tym przypadku rezonans magnetyczny.
W przypadku podejrzenia udaru niedokrwiennego lekarz może zalecić m.in.:
- Badanie ciśnienia krwi
- Echokardiografię i elektrokardiografię
- Biochemię surowicy
- Badanie moczu
- USG jamy brzusznej
- RTG klatki piersiowej
- Badanie bakteriologiczne krwi i moczu
W przypadku podejrzenia udaru krwotocznego lekarz może zalecić m.in.:
- Badanie ciśnienia krwi
- Morfologię krwi
- Biochemię surowicy
- Czas krwawienia policzkowego
- Badanie dna oka
- USG jamy brzusznej
- RTG klatki piersiowej
Jak pomóc psu z udarem?
Celem leczenia psa z udarem jest dostarczenie do mózgu tlenu, zmniejszenie ciśnienia śródczaszkowego, opanowanie innych objawów oraz wykrycie i leczenie choroby podstawowej, która doprowadziła do udaru.
U psa z udarem niezbędna jest całodobowa intensywna opieka lekarska.
U psów z udarem niedokrwiennym podaje się tlen, uzupełnia płyny, elektrolity, obniża ciśnienie krwi i ogranicza obrzęk mózgu. Wdraża się również leczenie neuroprotekcyjne.
Leczenie choroby podstawowej może wymagać podawania antybiotyków, leków hormonalnych, kontroli poziomu cukru, czy zwalczania nadciśnienia itd.
Po opanowaniu zaburzeń pies musi zwykle przejść proces fizjoterapii, gdyż często dochodzi do problemów ze strony układu ruchu.
Rokowania
W przypadku większości psów z udarem niedokrwiennym do poprawy, po wdrożeniu leczenia, dochodzi w ciągu kilku tygodni. Udar krwotoczny prowadzi zwykle do większej liczby zgonów. Co ważne, gdy zmiany dotyczą uszkodzenia prawej strony mózgu dochodzi zwykle do większych deficytów neurologicznych, zmniejszających szanse na przeżycie.
FAQ na temat udaru mózgu u psa
Ile trwa udar u psa?
Udar mózgu u psa to stan, który utrzymuje się ponad 24 godziny.
Jak zachowuje się pies po wylewie?
Pies w trakcie udaru może zacząć wykazywać szereg objawów neurologicznych: może mieć problemy z chodzeniem, być apatyczny lub nadpobudliwy, mieć ataki padaczki etc.
Źródła
N. Blanda, Udary mózgu u psów, „Magazyn weterynaryjny”, nr 11/2013.
K. Skiersinis, Udar u psa: objawy, leczenie, skutki i zapobieganie wylewowi u psa, https://cowsierscipiszczy.pl/udar-mozgu/ [dostęp: 11.03.2024].
dr mateusz Karatysz
Opiekun buldożki Daisy, borykającej się od wielu lat z problemami zdrowotnymi. Dziennikarz, popularyzator świadomych adopcji zwierząt oraz produktów, które pomagają opiekunom w samodzielnym rozwiązywaniu problemów pojawiających się, podczas opieki nad zwierzętami. Twórca serwisu www.zoonews.pl
Przeczytaj inne artykuły o zdrowiu psów
