Reklama

Nużyca u psa – objawy, diagnoza, podatne rasy

pixabay.com/images/id-3346206/

Nużeniec psi to problem, który dotyczy każdego psa. Nie u wszystkich psów nużyca aktywizuje się. Co prowadzi do nużycy miejscowej bądź ogólnej?

Nużeniec psi – czym jest

Nużeniec psi to pajęczak z rzędu roztoczy (Demodex canis), który żyje na skórze każdego psa bez względu na stan zdrowia, warunki, w jakich żyje pies czy wiek czworonoga. Nużycą (demodekoza) zaraża się każde szczenię poprzez czynności pielęgnacyjne matki czy w chwili karmienia młodych. Nużeniec psi zwyczajnie transferuje się z suki na miot, a dzieje się to już w pierwszych dniach ich życia. U zdrowych psów pasożyt nie daje żadnych objawów, jednak nużyca aktywizuje się, gdy pies zaczyna chorować i spada jego odporność. Spadek odporności to okazja do intensywnego namnażania się tego pajęczaka na skórze psa i pojawienia się szeregu różnorodnych objawów klinicznych.

pixabay.com/images/id-1540804/

Nużeniec psi – czym się żywi?

Nużeniec psi żywi się naskórkiem i łojem, a więc jego głównym siedliskiem są mieszki włosowe, rogowaciejąca warstwa naskórka i gruczoły produkujące łój.

Cykl rozwojowy nużeńca

Nużyca u psa – objawy

Jak wygląda nużyca u psa? Nużyca u psa może mieć charakter miejscowy lub przybrać postać ogólną. Nużyca u szczeniąt i młodszych psów objawia się:

zarumienieniem skóry
łuszczeniem się naskórka (potencjalna łuszczyca lub grzybica u psa)
ubytkiem sierści wokół oczu, pyska, uszu, tułowia i na łapach

Nużyca w tej formie może zaniknąć samoistnie (po zakończeniu okresu wzrostu), pies się nie drapie, więc nie dochodzi do wtórnego zakażenia. Zdarza się jednak, że dochodzi do postępu choroby i nużyca u psa zmienia się w postać uogólnioną.

Postać uogólniona nużycy u psa daje kolejne objawy, jakimi są rozszerzające, zaogniające się zmiany na skórze, dochodzi do infekcji powstałych w wyniku mechanicznego uszkadzania skóry i powiększają się węzły chłonne. U psów ras olbrzymich nużyca poza postacią uogólnioną zajmuje również przestrzenie międzypalcowe – pododemodekoza. Taka forma nużycy u psa nazywana jest właśnie nużyca palcową prowadzącą do kulawizny. Jest ona najbardziej bolesna dla zwierzęcia i odznacza się opornością w leczeniu. Spektrum objawów nużycy poszerza się o:

silny świąd
ból
rumień
pojawiają się zmiany ropne i krwiste, grudki
skóra zaczyna ciemnieć
mogą pojawić się krosty, strupy i zaskórniki u psa

Pies z powodu nasilających się objawów staje się apatyczny, nie chce jeść, jego skóra zaczyna mdło pachnieć, zwierzę gorączkuje, zaburzona zostaje gospodarka elektrolitowa, dochodzi do odwodnienia i intensyfikuje się łojotok.

Nużyca u psa – diagnoza

Rozpoznanie nużycy u psa nie jest procesem skomplikowanym, lecz wymaga znajomości typowych zmian skórnych mogących sugerować nużycę, a nie np. atopię. Lekarz dermatolog pobiera tkankę do badania, wybierając miejsce na ciele psa, w którym graniczą ze sobą tkanki zdrowe z chorobowo zmienionymi. Pobrana głęboka zeskrobina jest poddawana oględzinom pod mikroskopem w celu zlokalizowania któregokolwiek ze stadiów rozwojowych nużeńca – jaja, larwy, poczwarki/nimfy, osobniki dorosłe. Ich wykrycie skutkuje postawieniem diagnozy, jaką jest nużyca u psa. Lekarz może również zlecić biopsję zmienionej skóry.

Nużyca u psa – leczenie

Leczenie nużycy u psa związane jest z rozległością zmian na ciele zwierzęcia. Do wyleczenia zmian miejscowych lekarz zaleca preparaty roztoczobójcze, a leczenie trwa tu od miesiąca do dwóch. Terapię stosuje się do momentu, w którym po pobraniu materiału do badania nie wykrywa się żadnych pasożytów. Jeśli tkanka skóry została zainfekowana i pojawiły się infekcje wtórne bakteryjne lub grzybicze, wtedy do recepty na nużycę u psa dopisuje się leki przeciwgrzybicze lub antybiotyki.

W przypadku nużycy uogólnionej leczyć trzeba nie tylko zmiany skórne, ale i zdiagnozować główną przyczynę, po której nużeniec psi się uaktywnił. Leki stosowane w leczeniu nużycy u psa to tabletki doustne, maści, kąpiele lecznicze i zastrzyki. Leczenie trwa dłużej, ale podobnie jak w postaci miejscowej nużycy wykonuje się badania kontrolne co 2-4 tygodnie, a terapię kończy się wraz z całkowitym usunięciem pasożyta. Nieleczona demodekoza i liczne wtórne zakażenia mogą doprowadzić do kłębuszkowego zapalenia nerek oraz śmiertelnej posocznicy.

Nużyca u psa – zakażenie człowieka

Nużeniec u psa nie jest niebezpieczny dla opiekunów zwierzęcia. Człowiek nie może się nim zarazić od psa ani pies od innego psa (poza przypadkiem przeniesienia nużeńca przez matkę na szczenięta). Nużeniec psi nie pozostaje przy życiu zbyt długo poza organizmem żywiciela, jego śmierć następuje w ciągu godziny.

Nużyca u psa – podatne rasy psów

Nużycą może zarazić się każdy pies, lecz są rasy szczególnie na nią narażone. Wśród nich wymienić należy:

Nużyca u psa może ujawnić się w przebiegu innych chorób, na które leczone jest zwierzę: alergii (pokarmowych), chorób wirusowych i metabolicznych (cukrzyca) oraz autoimmunologicznych (AZS). Do czynników ryzyka zalicza się również długotrwały stres, zarobaczenie, niewłaściwe warunki życia psa, zaburzenia hormonalne, dieta, cieczka, laktacja czy leczenie onkologiczne. Niestety psy nie nabierają odporności na nużycę, jednak działania profilaktyczne mogą skutecznie jej przeciwdziałać.

Bibliografia:

J. Król, J. Cierpisz, Nużyca psów – klinika i terapia, „Medycyna Weterynaryjna” 50 (2) 1994, http://www.medycynawet.edu.pl/images/stories/pdf/digital/1994/199402082085.pdf (22.02.2022).

Redakcja