Jamnik - mały pies, wielki charakter | wszystko o rasie
Photo by Dominika Roseclay from Pexels: https://www.pexels.com/photo/dachshund-surrounded-by-purple-flowers-3104786/
Czy kiedykolwiek zastanawiałeś się, jak to jest być małym psem z wielkimi ambicjami? Jeśli tak, to jamnik przypadnie Ci do gustu! Ten uroczy pies z krótkimi nogami i długim tułowiem to prawdziwa kapsuła energii i odwagi. Ale uwaga, jamnik to nie tylko słodki wygląd. To pies z charakterem, który nie boi się ani borsuków, ani schodów, ani nawet Twojego kota!
Z tego artykułu dowiesz się, skąd wzięła się ta niezwykła rasa, jakie są jej główne cechy, czy jak dbać o jej zdrowie. Gwarantujemy, że po przeczytaniu tego artykułu spojrzysz na jamniki z zupełnie innej perspektywy!
Spis treści
Fakty o jamnikach
🌅 Kraj pochodzenia | Niemcy |
🐶 Numer wzorca FCI | 148 |
➡ Waga | 3 – 9 kg |
❤ Długość życia | 12 – 14 lat |
💢 Charakter | inteligentny, zawzięty, oddany rodzinie, zrównoważony |
Co to za rasa? Poznaj jamnika od A do Z
Jamnik to więcej niż tylko uroczy piesek o wydłużonej sylwetce. To pies o wielu talentach, na które pozwala mu jego specyficzna budowa ciała.
Wiedzieliście, że za krótkie nogi jamnika odpowiada dobór do hodowli psów z achondroplazją? To choroba, która powoduje karłowatość kończyn. W przypadku jamnika, krótkie nogi okazały się jednak bardzo przydatne, podczas polowań.
Gotowi na więcej ciekawostek? No to zaczynamy!
Opis i wygląd rasy
Jamnik to jedna z najbardziej rozpoznawalnych ras psów na świecie. Charakteryzuje się wydłużonym tułowiem i krótkimi nogami, co sprawia, że jest nie do pomylenia z innymi rasami.
Jamnik, zgodnie ze wzorcem rasy, to pies niski, krótkonożny, o wydłużonej, ale zwartej sylwetce, bardzo dobrze umięśniony. Budowa ciała jamnika pozwala psu na szybkie i zwinne poruszanie się na i pod powierzchnią ziemi.
Prześwit pod psem powinien wynosić 1/3 wysokości psa w kłębie, a długość tułowia powinna pozostawać w proporcji 1 do 1,7-1,8 względem wysokości w kłębie.
Charakterystyka rasy
Wysokość w kłębie
Pies: 17-25 cm
Suka: 17-25 cm
Waga
Pies: 3-9 kg
Suka: 3-9 kg
Różne odmiany jamników
Jamnik może występować w kilku odmianach ubarwienia:
- jamnik jednokolorowy
- jamnik dwukolorowy
- jamniki marmurkowy (jamnik merle)
- pręgowane
Jamniki występują również w trzech odmianach wielkości:
- standard
- miniaturowy
- króliczy
Dodatkowo jamnik może występować w trzech odmianach sierści
- Krótkowłosy: to najbardziej popularna odmiana jamnika. Ich sierść jest gładka i łatwa do utrzymania. Idealna dla osób, które nie chcą spędzać zbyt dużo czasu na pielęgnacji.
- Szorstkowłosy: te jamniki mają twardszą sierść, która wymaga regularnego trymowania. Są też bardziej odporne na warunki atmosferyczne.
- Długowłosy: Odmiana ta ma długą, jedwabistą sierść, która wymaga regularnego czesania. Długowłose jamniki są często uważane za najbardziej eleganckie.
Image by bristekjegor on Freepik
Hodowla jamników: jak wybrać psa marzeń i nie dać się oszukać
Wybór hodowli to jedna z najważniejszych decyzji, jaką podejmiesz, kiedy zdecydujesz się na jamnika. Nie chodzi tu tylko o to, żeby Twój nowy piesek był zdrowy i szczęśliwy, ale też o to, żeby zakupić psa ze wzorowej hodowli.
Wybór hodowli: nagrody, opinie i pierwsze wrażenia
Zanim zdecydujesz się na konkretną hodowlę, warto zrobić małe śledztwo. Pierwszym krokiem jest sprawdzenie nagród, jakie zdobyły psy z tej hodowli i opinii na jej temat. Dobre hodowle są zarejestrowane w ZKwP i mają pozytywne opinie od innych właścicieli jamników. Nie krępuj się też zapytać hodowcy o referencje i możliwość kontaktu z innymi klientami.
Kolejnym krokiem jest wizyta w hodowli. Pierwsze wrażenie jest ważne. Zwróć uwagę na warunki, w jakich żyją psy, jak są traktowane i czy mają dostęp do czystej wody.
Co zobaczysz w hodowli: warunki, psy i dokumentacja
Podczas wizyty w hodowli zwróć uwagę na kilka kluczowych rzeczy. Po pierwsze, warunki. Czy psy mają wystarczająco dużo miejsca? Czy są czyste i czy wyglądają na zdrowe? To podstawowe pytania, na które musisz znać odpowiedź.
Po drugie, dokumentacja. Każda szanująca się hodowla powinna dostarczyć Ci pełną dokumentację dotyczącą psa. Będą to informacje o szczepieniach, ewentualnych chorobach i pochodzeniu psa, no i przede wszystkim metryka oraz do wglądu dokumentacja z przeglądu hodowlanego. Nie krępuj się pytać i domagać pełnych informacji.
Koszty utrzymania jamnika: co cię czeka w pierwszym roku?
Adopcja lub zakup jamnika to jedno, ale utrzymanie go to zupełnie inna sprawa. Oto przybliżone koszty, które Cię czekają:
Element wyprawki | Średni koszt (PLN) |
Klatka / legowisko | 100 – 300 |
Miska na jedzenie | 20 – 50 |
Miska na wodę | 20 – 50 |
Obroża i smycz | 50 – 150 |
Zabawki | 50 – 200 |
Karma | 100 – 300 (miesięcznie) |
Szczepienia | 200 – 400 |
Wizyty u weterynarza | 100 – 300 (za wizytę) |
Ubezpieczenie | 200 – 500 (rocznie) |
Łączny koszt | 790 – 2250 |
Uwaga: Ceny są orientacyjne i mogą różnić się w zależności od miejsca zakupu i indywidualnych potrzeb psa.
Historia i pochodzenie jamnika
Jamniki to rasa psów, które dokładne pochodzenie nie jest znane. Według niektórych kynologów psy w podobnym typie, widniejące na egipskich sarkofagach, mogą mieć związek z jamnikami. Mimo, że krótkonożność była cechą wielu psów, których szczątku znajdowano, podczas wykopalisk, to nie wykazywało one innych cech, charakterystycznych dla jamników.
Jedno jest pewne, wspólnym przodkiem wszystkich psów myśliwskich, w tym także jamników, jest Canis familiaris intermedius Woldrich.
Współczesne ślady jamników
Jednymi z najstarszych współczesnych śladów prowadzących do przodków jamników są starogermańskie prawa rodowe z V-IX wieku, w których opisano grzywnę jaka należy się właścicielowi psa, który poluje pod ziemią, od osoby, która zabiłaby psa.
We Francji o bassetach, czyli jamnikach, mowa w księdze La Venerie, napisanej w 1561 roku i dedykowanej królowi Karolowi IX. W księdze tej znajdują się zapiski o jamnika o krzywych łapach i krótkiej sierści oraz o jamnikach o prostych łapach i długiej sierści.
Pierwsze ikonograficzne utrwalenie jamnika pochodzi z XIII wieku i widnieje na nim pies, wyganiający lisa z nory.
Pierwsze wzmianki o jamniku obecnego pokroju pochodzą od Friedricha L. Walthera, który omawiał te psy w swoim dziele z 1817 roku. Niemcy pod tym względem byli bardzo drobiazgowi. Dla przykładu prof. Leopold Fitzinger, w książce wydanej w 1876 roku, Der hund und seine rassen, opisuje aż 12 odmian jamnika.
Od jakich psów pochodzą jamniki?
Współcześni badacze są zgodni co do tego, że jamniki pochodzą o jednej, a być może dwóch niemieckich ras psów gończych, w wyniku dobierania osobników z achondroplazją – wadą rozwojową chrząstek, powodującą karłowatość kończyn.
pxfuel.com/es/free-photo-xxuei
Jamnik – droga do uznania rasy
Pierwsze wartościowe informacje na temat współczesnych jamników pochodzą z XVIII wieku. Na początku XIX wieku pojawiły się informacje o jamnikach szorstkowłosych, a w 1836 roku Reichenbach opisał trzy rasy, łącznie z jamnikami szorstkowłosymi.
W 1881 roku utworzono w Londynie Angielski Klub Jamnika – pierwszą organizację, która zajmowała się tylko i wyłącznie psami tej rasy. Należy jednak pamiętać, że to w Niemczech i o wiele wcześniej pracowano nad ustaleniem wzorca rasy.
Pierwsza wystawa w Hamburgu w 1863 roku dała początek uniformizacji rasy. W 1879 roku na ogólnokrajowym zjeździe kynologów niemieckich ustanowiono pierwszy wzorzec rasy. W 1880 roku w Niemczech otworzono pierwszą księgę rodowodową dla jamników, do której zgłoszono 334 jamniki z 54 hodowli.
W 1888 roku powstał Niemiecki Klub Jamnika. Psy urodzone na początku XX wieku były już w pełni ustabilizowane w oparciu o wzorzec i dzisiaj również mogłyby występować na wystawach i konkursach użyteczności.
Ostatnia duża zmiana we wzorcu rasy miała miejsce w 1964 roku w Thuin. W 1967 roku FCI uznał, że istnieją trzy rasy jamnika:
- Jamnik długowłosy
- Jamnik szorstkowłosy
- Jamnik krótkowłosy
Każda z tych trzech ras ma swoje trzy odmiany wielkości:
- Jamnik standardowy
- Jamnik miniaturowy
- Jamnik króliczy
Łącznie jest wiec 9 ras jamników i każda z nich ma prawo do wniosku na Międzynarodowego Championa Piękności.
W Niemczech trwają też prace, których celem jest uznanie psów o różnych wielkościach za oficjalnie odrębne rasy z zakazem krzyżowania pomiędzy nimi.
Charakter i usposobienie jamnika
Jamnik to nie tylko uroczy, ale i bardzo charakterystyczny pies. Rasa tych psów jest bardzo zrównoważona, nie ma tendencji do zależności wobec opiekuna ani przesadnej czułości.
Czy jamnik to pies dla każdego?
Jamnik to pies o silnym charakterze, co sprawia, że nie jest rasą dla każdego. Jego odwaga i zdecydowanie mogą być dla niektórych zaskakujące. Nie daj się jednak zwieść jego małemu rozmiarowi. Jamnik to pies, który doskonale wie, czego chce, i nie boi się tego pokazać. Jest inteligentny, ale też uparty, co może stanowić wyzwanie w procesie wychowania.
Jak jamnik dogaduje się z innymi zwierzętami?
Jeśli chodzi o relacje z innymi zwierzętami, jamnik może być trochę zazdrosny i dominujący. Dlatego ważne jest, aby od małego socjalizować go z innymi psami i zwierzętami. Warto też pamiętać, że jamnik to pies myśliwski, więc jego instynkty mogą czasem dać o sobie znać. Nie jest to jednak reguła, a odpowiednia socjalizacja i trening mogą sprawić, że jamnik będzie świetnym kompanem dla innych zwierząt.
Jak wychować jamnika? Nie taki diabeł straszny
Wychowanie jamnika to wyzwanie, ale też ogromna satysfakcja. Przeczytaj, jak radzić sobie z jego uporem i jakie są kluczowe elementy w procesie socjalizacji.
Socjalizacja i szkolenie
Jamnik to pies, który uwielbia być w centrum uwagi. Ale uwaga, nie jest to łatwy pies do wychowania. Socjalizacja od małego jest kluczowa, szczególnie jeśli planujesz, że Twój jamnik będzie miał kontakt z innymi zwierzętami. Szkolenie jamnika to nie tylko nauka podstawowych komend, ale też praca nad jego uporem.
Photo by Dominika Roseclay from Pexels: https://www.pexels.com/photo/friendly-black-dachshund-puppy-on-soft-couch-4490127/
Jak radzić sobie z uporem jamnika?
Jamnik to uparciuch, nie ma co ukrywać. Jeśli myślisz, że wystarczy kilka lekcji posłuszeństwa, to jesteś w błędzie. Upór jamnika to cecha, którą trzeba umieć ukierunkować. Zamiast walczyć z jego charakterem, lepiej jest go wykorzystać. Na przykład, jamniki świetnie sprawdzają się w różnego rodzaju grach i zabawach wymagających inteligencji.
Zdrowie, żywienie i pielęgnacja
Zdrowie jamnika to temat, którego nie można pominąć przed podjęciem decyzji o zakupie psa.
Jak dbać o różne odmiany sierści?
Jamnik, w zależności od odmiany, może mieć różne potrzeby pielęgnacyjne. Krótkowłosy jamnik będzie wymagał tylko regularnego szczotkowania, żeby pozbyć się luźnych włosów. Szorstkowłosy jamnik potrzebuje trymowania ok. raz na 6 miesięcy, a długowłosy regularnego czesania, żeby uniknąć kołtunów.
Kąpiele nie są potrzebne zbyt często – wystarczy raz na kwartał. Jamniki szorstkowłose i długowłose linieją całorocznie w ilości umiarkowanej. Kontroli powinny podlegać zęby, pazury, oczy oraz duże oklapnięte uszy. Gorsza wentylacja uszu może być przyczyną częstszych stanów zapalnych. Bezwzględnie po wycieczkach po lesie czy buszowaniu w zaroślach sprawdź czy jamnik nie zabrał do domu pasożytów na gapę.
Częste problemy zdrowotne
Jamniki są generalnie zdrowymi psami, ale jak każda rasa, mają swoje specyficzne problemy zdrowotne. Dobrą profilaktyką problemów z kręgosłupem jest unikanie przez jamnika chodzenia po schodach i wszelkich skoków. Sporty wysiłkowe absolutnie nie są dla jamników.
Typowe choroby jamników
- dyskopatia
- zwapnienie kości
- zwyrodnienie kręgosłupa
- bóle kręgosłupa
- nowotwory
- choroby serca
- choroby neurologiczne
Co jamnik powinien jeść? Zasady żywienia
Niewłaściwie żywiony jamnik bardzo szybko utyje, co w konsekwencji może odbić się na kondycji zdrowotnej. Dla jamnika sprawdzi się każdy rodzaj karmy, jeśli jest odpowiednio zbilansowany do potrzeb psa. Przy suplementacji posiłków domowych warto uwzględnić aktywność psa, jego stan zdrowia i wiek. Jamniki powinny jeść kilka posiłków w ciągu dnia ze względu na małe żołądki, które nie są w stanie strawić dużych porcji. Stałe pory posiłków i odpowiednia porcja uchroni psa przed łakomstwem i zapewni energię do kolejnego karmienia.
Najlepsze imiona dla jamników
Jeśli zastanawiasz się, jakie imię nadać swojemu nowemu jamnikowi, mamy dla Ciebie kilka propozycji. Oto lista imion, które pasują do charakteru i wyglądu tej wyjątkowej rasy:
Imiona dla psa jamnika | Imiona dla suki jamnika |
Max | Bella |
Oscar | Daisy |
Fritz | Rosie |
Bruno | Luna |
Henry | Molly |
Theo | Ruby |
Louie | Zoe |
Winston | Sadie |
Murphy | Stella |
Jack | Lily |
Ciekawostki i FAQ o jamnikach
Ile żyją jamniki?
Jamniki żyją od 12 do 14 lat.
Czy jamnik jest agresywny?
Jamnik to pies myśliwski, który potrafi być agresywny, ale raczej podczas pracy na polowaniu.
Na co najczęściej chorują jamniki?
Jamniki miewają zwykle problemy z kręgosłupem oraz cierpią na choroby serca.
Jakim psem jest jamnik?
Jamnik to pies pracujący, który stworzony został z myślą o polowaniach. Obecnie jest to również doskonała rasa psów rodzinnych.
Ile śpi jamnik?
Dorosły jamnik może spać zwykle od 12 do 14 godzin w ciągu doby.
Ile kosztuje rasowy jamnik?
Cena jamnika z hodowli może się wahać od 3000 do 7000 zł.
Czy jamnik może chodzić po schodach?
To pytanie, które często się pojawia, zwłaszcza w kontekście problemów z kręgosłupem, które mogą dotykać jamniki. Generalnie, jeśli Twój jamnik jest zdrowy i nie ma problemów z kręgosłupem, schody nie powinny stanowić dla niego problemu. Ale jeśli zauważysz, że unika schodów lub wykazuje oznaki bólu, konieczna jest wizyta u weterynarza.
Redakcja
Bibliografia
K. Ściesiński, Jamniki, A.W. Egros, Warszawa.
zkwp.pl/wzorce/148.pdf
fci.be/en/nomenclature/DACHSHUND-148.html
Poznaj inne rasy psów
