Husky Syberyjski hodowla, szczeniaki, wychowanie
pixabay.com/images/id-1370230/
Husky syberyjski to najmniejsza, ale zarazem najszybsza rasa psów zaprzęgowych z Dalekiej Północy. To pies, który w pracę wkłada tyle samo siły, prędkości i wytrzymałości.
Spis treści
Husky syberyjski – podstawowe informacje o rasie psów
🌅Kraj pochodzenia | USA |
🐶 Numer wzorca FCI | 270 |
➡ Waga | 15,5 – 28 kg |
❤ Długość życia | 12 – 14 lat |
💢 Charakter | Aktywny sportowiec, łagodny, czujny |
Husky syberyjski – historia rasy
Husky to pierwotna rasa psów, która oparła się ingerencjom ludzi. Syberian husky pochodzi od psów myśliwskich, które już 17 tys. lat temu towarzyszyły koczowniczym plemionom na terenach północnej Syberii – Czukczom, Kamczadalom, Koriakom i Jukagirom.
Czukczowie hodowali także krzyżówki psów z wilkami. Zadaniem psów husky był transport pasażerów i towarów. Służyły one również jako psy pocztowe.
Wraz ze zmianami klimatycznymi i znaczącym ochłodzeniem klimatu na Syberii (około 3000 lat temu) Czukczowie zmuszeni zostali do polowań na coraz większych obszarach Syberii, w czym miały pomóc im psy ciągnące sanie. To właśnie w tym okresie wykształtował się husky syberyjski – pies silny i odporny na ciężkie warunki pogodowe, który byłby w stanie ciągnąć sanie z ładunkami i jednocześnie potrafiłby upolować dla siebie pokarm.
Samce Husky, poza przewodnikami zaprzęgów kastrowano, by zmniejszyć niekontrolowane kojarzenia, walki w stadzie oraz pomóc psom zachować więcej tkanki tłuszczowej.
Husky – droga do USA
Husky trafiły do Kanady w 1909 roku za sprawą rosyjskiego handlarza Goosaka, który wystawił swój zaprzęg do wyścigu „All Alaska Sweepstake” na 650 km. Psy przed wyścigiem nie zyskały uznania w oczach innych zawodników, jednak zdobyte trzecie miejsce oraz wygrana w 1910 roku z rekordem 74 godzin 15 minut i 39 sekund, który nie został pobity aż do 1983 roku zmieniły sposób postrzegania husky raz na zawsze. Już w 1914 roku hodowla husky za sprawą Leonarda Seppali rozpoczęła się w USA.
Husky – specjalista od psich zaprzęgów
pixabay.com/images/id-273409/
Od 1909 roku husky syberyjski stał się psim sportowcem na niespotykaną skalę. Stało się to dzięki debiutowi w wyścigach psich zaprzęgów w Kanadzie. Psy, które pojawiły się wtedy w wyścigu, dały początek hodowli rasy w Stanach Zjednoczonych w latach 30. XX wieku i późniejszej rejestracji rasy przez Amerykański Kennel Club.
Rasa husky syberyjski bardzo mocno rozwinęła się dzięki zaangażowaniu i pasji ubogiego norweskiego drwala. Leonard Sappali imał się różnych prac od poszukiwania złota po wyrąb lasów i kończąc na ubarwianiu psich zaprzęgów… Początkowo Sappala jeździł ze swoimi psami na własnoręcznie zbudowanych saniach ze skrzydeł samolotu. To właśnie zamiłowanie do tego sportu przyniosło mu sławę i pieniądze, co pozwoliło mu zacząć hodować husky syberyjskie. Podjął się on również sprecyzowania ich dokładnego pochodzenia i importował je z różnych stron Wschodniej Syberii, doceniając ich różnorodność (m.in. z Pietropawłowska, Magadanu, Kamczatki, Kołymy, znad rzeki Anadyr oraz Przylądka Czukockiego). Wyjeżdżając z kraju drwal miał już niemal 40 psów, które oczywiście zabrał ze sobą. Po przeprowadzce do Nowej Anglii Sappala nadal startował w wyścigach w USA. Z tym samym składem zaprzęgu wygrywał w latach 30. wszystkie wyścigi, na jakich się tylko pojawił, a jego husky Krywanka pojawił się w większości rodowodów z lat 1920-24. Pod koniec lat 40. Sappala wyspecjalizował się w hodowli białych syberianów z niebieskimi oczami.
Nazwa rasy syberian husky
Początek XX wieku nie był jednak okresem, w którym syberian husky był już w pełni ukształtowaną rasą. Potoczna nazwa husky używana była przez mieszkańców Alaski względem wszystkich psów zaprzęgowych. Każdy region Alaski dookreślał także swoje psy o nazwę okolicy, z której czworonogi dokładnie pochodziły, np. McKenzie River husky. Do dziś potocznie nazywa się psy zaprzęgowe z Alaski mianem syberian husky, co oznacza po prostu psa zaprzęgowego z Syberii. Obecnie husky syberyjski uznawany jest za rasą amerykańską o krótszej historii.
Husky syberyjski w Polsce
Pierwsze husky zostały sprowadzone do Polski ze Szwecji w 1983 roku. Od tamtego czasu rasa syberian husky cieszy się w Polsce dużą popularnością.
Jak wygląda husky syberyjski?
pixabay.com/images/id-291721/
Husky to pies średniej wielkości. Głowa psa z wyraźnym stopem jest średniej wielkości i pasuje proporcjonalnie do ciała. Barwa nosa zależna jest od umaszczenia – może być czarny, wątrobiany, cielisty lub „śnieżny nos”(z jaśniejszą pręgą). Przenikliwe lecz przyjazne oczy husky syberyjskiego mają kształt migdała, są lekko skośne i osadzone umiarkowanie szeroko względem siebie. Oczy mogą być brązowe, niebieskie, dwoje oczu różnego koloru oraz każde oko może być różnobarwne. Wysoko na głowie osadzone są blisko siebie średniej wielkości, trójkątne uszy. Proste uszy są grube i dobrze owłosione. Zad wieńczy piękny ogon wyglądający, jak okrągła, dobrze owłosiona lisia kita. Nogi przednie proste i równoległe, tylne równoległe ze średniej wielkości zwartymi łapami, które są dobrze owłosionych między opuszkami i palcami. Pies w ruchu wydaje się jakby nie wkładał w niego żadnego wysiłku, ruch jest lekki i płynny.
Husky syberyjski – gdzie szukać hodowli?
Pierwszym i najpewniejszym miejscem znalezienia hodowli husky syberyjskich jest analiza strony internetowej Związku Kynologicznego w Polsce. Tam znajdziesz wszystkie zrzeszone hodowle podlegające rejestracji.
ZKwP swoją siedzibę główną ma w Warszawie, ale ma również 48 oddziałów na terenie całej Polski. Wystarczy odszukać najbliższy oddział, w którym otrzymasz informacje o działających hodowlach w twojej okolicy.
Po dokonaniu wyboru warto zasięgnąć opinii o wybranej hodowli wśród miłośników rasy, na wystawach, zlotach czy na forach społecznościowych, skupiających miłośników rasy husky syberyjski.
Ostatnim krokiem jest skontaktowanie się z hodowcą i udanie się na miejsce. Dobra hodowla husky syberyjskiego nigdy nie ma nic do ukrycia i zaprasza nabywców do obejrzenia swoich zwierząt. Hodowca nie tylko odpowie na wszystkie pytania, ale również sprawdzi, czy szczenię trafi w odpowiednie ręce, przeprowadzając wywiad z kupującym. Nie zdziw się zatem jeśli to hodowca zacznie zadawać Ci pytania.
Husky syberyjski chów czy hodowla?
Nie każda osoba, w której domu urodzą się szczenięta husky syberyjskiego jest hodowcą. Nie można również stwierdzić, podczas zakupu psa, czy wyrośnie on na sukę hodowlaną, bądź reproduktora. Nie wiadomo przecież czy dorosły pies będzie spełniał wszystkie wymagania stawiane przed psami hodowlanymi.
Celem chowu jest stworzenie husky syberyjskiemu prawidłowych warunków do rozwoju, życia i ewentualnego rozrodu.
Celem hodowli husky jest genetyczne doskonalenie zwierząt w oparciu o wiedzę genetyczną, pracę hodowlaną, anatomię, fizjologię, etologię, zoohigienę, biochemię i biofizykę.
Początkujący hodowcy mogą w tym zakresie prosić o pomoc kierownika i członków sekcji husky syberyjskiego swojego oddziału ZKwP.
Husky syberyjski z hodowli – na co zwrócić uwagę?
Przed wyborem husky syberyjskiego z hodowli sprawdź historię rodziców psa. Do hodowli powinny być wybierane jedynie te psy, które spełniają kryteria, dające szanse na rozwój rasy. Selekcja hodowlana zawsze powinna być dokonywana przez specjalistów. Szczenięta ok. 6 tygodnia życia powinny przejść przegląd hodowlany i zostać opisane przez specjalistów z oddziału ZKwP. Pamiętaj, że nawet pozytywny opis nie daje gwarancji, że dorosłe psy będą spełniały wymogi do bycia zwierzętami hodowlanymi. Finalna selekcja dokonywana jest dopiero na wystawach psów rasowych.
Minimalne wymagania, jakie musi spełnić pies to minimum trzy oceny doskonałe (samce) lub bardzo dobre (suki), otrzymane na trzech różnych wystawach od trzech różnych sędziów.
Husky syberyjski - wady dyskwalifikujące
Wśród wad całkowicie dyskwalifikujących husky syberyjskiego z dalszej hodowli wzorzec rasy wskazuje:
- Agresję
- Nadmierna bojaźliwość
- Psy wyraźnie wykazujące nieprawidłowości fizyczne (strony zad ograniczający, który ogranicza wyrzut tylnych nóg, klatka piersiowa przesadnie szeroka, toporne kości kończyn, ramię nie może być prostopadłe do podłoża, łokcie przednich nóg nie mogą być odstające ani ustawione pod siebie, długie łapy, łapy w naturalniej pozie nie mogą być ustawione zbieżnie ani rozbieżnie, sierść nie może być na tyle długa by zasłaniać kontury sylwetki, włos wierzchni nie może być twardy i odstający od tułowia, trymowanie innych miejsc na ciele niż bokobrody, sierści wokół łap i między palcami jest absolutnie zakazane, pies nie może mieć nadwagi, mało wydajny lub niezgrabny chód, palce szczątkowe na tylnych nogach powinny być usuwane) lub behawioralne. Tylko psy funkcjonalne i klinicznie zdrowe, o typowej dla rasy budowie powinny być użytkowane w hodowli.
- Psy wyższe niż 60 cm i suki powyżej 56 cm
- Umaszczenie marmurkowe i pręgowane
- Samce muszą mieć dwa normalnie wykształcone jądra, całkowicie opuszczone do moszny
Husky syberyjski - możliwe dziedziczenie chorób
Husky syberyjski, jak wiele innych ras psów narażony jest na wady warunkowane przez geny recesywne i dominujące. Wśród częstych chorób, na jakie zapadają husky, wskazuje się:
- dermatoza cynkozależna (w konsekwencji pojawiają się problemy skórne)
- Dysplazja stawów biodrowych, najczęściej w wyniku przetrenowania
- Postępujący zanik siatkówki (PRA)
Szczeniaki husky syberyjskiego – charakter
pixabay.com/images/id-1370230/
Decydując się na wybór psa, musisz wiedzieć, że między rasami występują różnice nie tylko w wyglądzie zewnętrznym, ale także w zachowaniu i cechach użytkowych.
Husky to pies energiczny, ruchliwy, zwinny i niezwykle szybkim. Syberian husky jest psem lubiącym towarzystwo, to figlarz. Nie jest skłonny do walk w sforze współbraci. Żywy temperament sprawia, że niestety husky jest także bardziej podatny na stres. Rasa z łatwością przystosowuje się do zmian, choć jest też równie podatny na samotne wojaże. Husky syberyjski ma naturalną skłonność do ucieczek, gdyż zachował pierwotną duszę wędrowca.
Husky syberyjski to pies lekki, szybki, swobodny i pełen gracji w ruchu. Ras ta najlepiej sprawdza się w naturalnej roli psa zaprzęgowego (ale nie ciężkiego i topornego psa pociągowego i nie psa wyścigowego rozumianego przez kruchą i delikatną sylwetkę), ciągnącego lekkie ładunki, na duże odległości ze średnią prędkością. U swego boku husky potrzebuje sportowca, osoby aktywnej, której niestraszna pogoda i długie dystanse. Husky syberyjski nie nadaje się na stróża, gdyż ani nie jest podejrzliwy wobec obcych, choć pewną dozą rezerwy wobec nich wykazuje już jako dorosły osobnik.
Prawidłowo prowadzony syberian husky to pies łagodny, przyjazny, czujny i otwarty. To miły towarzysz życia, wykazujący się chęcią do pracy dzięki inteligencji, posłuszeństwu, ciekawość i zawsze entuzjastycznej postawie.
Czy husky syberyjski to pies dla mnie?
Zanim podejmiesz ostateczną decyzję, zadaj sobie kilka pytań:
- Czy dysponuję czasem, by zapewnić psu minimum trzy aktywne spacery, z których przynajmniej jeden będzie trwał co najmniej godzinę lub będzie to trening sportowy?
- Czy stać mnie na utrzymanie husky?
- Czy posiadam odpowiednią wiedzę o wychowaniu i opiece nad takim psem jak husky syberyjski?
Husky syberyjski – pies czy suka?
Podejmując decyzję o zakupie szczeniaka husky syberyjskiego pamiętaj, że psy obu płci różnią się nie tylko cechami wyglądu zewnętrznego, ale także charakterem1.
Kupując samca husky syberyjskiego, pamiętaj, że pies będzie chłodniejszy w kontaktach i bardziej samodzielny. Psy potrzebują więcej czasu na zabawy, mają również silną potrzebę pozostawiania większej ilości śladów zapachowych. Samce bywają z natury bardziej agresywne wobec innych psów, mają też większą skłonność do niszczenia przedmiotów.
Suka husky syberyjskiego będzie bardziej wrażliwa, subtelniejsza i przymilna. Suczki są bardziej towarzyskie i podatne na naukę posłuszeństwa. Szybciej uczą się również zachowania porządku w domu.
Warto pamiętać, że sterylizacja zmniejsza różnice zachowań płciowych.
Szczeniaki husky syberyjski – na co zwrócić uwagę przed zakupem?
Oglądając szczenięta husky syberyjskiego w miocie, zwróć uwagę na kilka ważnych oznak dobrego stanu zdrowia2:
- Czubek głowy szczeniaka husky nie powinien mieć wyczuwalnego ciemiączka
- Oczy powinny być osadzone symetrycznie, a powieki nie powinny wywijać się ani na zewnętrz ani do oka. Oczy muszą być czyste, bez żadnego wycieku.
- Powieki i uszy powinny być pokryte sierścią, bez krost i zgrubień, a kanały słuchowe powinny być czyste, bez intensywnej wydzieliny. Jeżeli pies potrząsa ciągle głową albo sztywnieje przy dotyku uszu, to może oznaczać problemy z uszami.
- Nos powinien być zimny i wilgotny, a otwory nozdrzy powinny być wyraźne, by pies mógł oddychać z łatwością.
- Naciśnięcie tchawicy nie powinno wywołać ataku kaszlu.
- Brzuch powinien być gładki – bez uwypuklonej przepukliny na wysokości pępka.
- Na skórze psa nie może być żadnych plackowatych wyłysień, łupieżu czy łuszczącego się naskórka.
Szczenięta husky syberyjski – wychowanie
Jeżeli to w Twoim domu urodziły się szczenięta husky syberyjski, a nie masz jeszcze doświadczenia w odchowywaniu psów, to pamiętaj o kilku ważnych kwestiach:
- Szczenięta husky powinny być ważone od urodzenia każdego dnia. Szczenięta cztero- i pięciotygodniowe można ważyć co drugi dzień, a szczenięta starsze raz w tygodniu.
- Przez pierwsze 14 dni szczenięta powinny być karmione tylko i wyłącznie mlekiem matki. Między 2. a 4. tygodniem można już zacząć wprowadzać stopniowo pokarm papkowaty.
- Waga urodzeniowa szczeniaka husky syberyjskiego waha się między 1 a 5% masy dorosłego osobnika. W pierwszej dobie po urodzeniu waga szczeniąt spada, by w kolejnych dniach zacząć mocno wzrastać.
- Szczenięta powinny być karmione przez sukę do ok. 6-8 tygodnia życia. W tym okresie odruch ssania zanika, a szczenięta husky mogą być już karmione pokarmem stałym.
- Starsze niż 3 tygodnie szczenięta można wyprowadzać na ogrodzony ogród przy domu na krótkie wyjścia. Pogoda musi być jednak słoneczna i powinno być przynajmniej 15 st. C.
- Pamiętaj, by każde ze szczeniąt oznaczyć, np. kokardą, by nie pomylić rodzeństwa. Dla każdego szczeniaka husky syberyjski warto prowadzić osobne notatki.
- Jeżeli suka nie jest w stanie utrzymać w czystości wszystkich szczeniąt, to 4-tygodniowe psiaki można zmyć w ciepłej wodzie. Warto również zacząć przyzwyczajać szczenięta do czesania oraz do zabiegów higienicznych przy uszach, łapach i oczach.
Socjalizacja szczeniąt husky
pixabay.com/images/id-2332240/
Prawidłową socjalizację możesz wykonać, korzystając ze Złotej Dwunastki Margaret Hughes:
- Poznaj psa z 12 powierzchniami, po których może chodzić: trawa, drewno, dywan, piasek, beton etc.
- Baw się ze szczeniakami husky przynajmniej 12 różnymi przedmiotami
- Szczenięta husky syberyjskiego powinny mieć systematyczny kontakt przynajmniej z 12 różnymi osobami.
- Poznaj szczeniaki z 12 różnymi miejscami w domu.
- Zaprezentuj szczeniakom 12 różnych domowych odgłosów: pralka, odkurzacz, mikser, telewizor, dzwonek do drzwi, budzik telefonu etc.
- Poznaj psy z 12 szybko poruszającymi się obiektami: rower, samochód, hulajnoga, tramwaj etc.
- Poddaj szczenię husky 12 różnym wyzwaniom: wchodzenie do pudełka, do samochodu, na balkon, zabawa w basenie z płytką wodą etc.
- Przyzwyczaj psa do dotykania na 12 różnych sposób: głaskanie, branie na ręce, przewracanie na plecy, kładzenie na kolanach, dotykanie uszów, otwieranie pyska etc.
- Zapoznaj psa z jedzeniem z 12 misek o różnych fakturach i kształtach: talerzyk, miska porcelanowa, metalowa etc.
- Podaj psu jedzenie w 12 różnych pomieszczeniach.
- Przedstaw szczeniaka (szczepionego) co najmniej 12 różnym szczeniętom i psom dorosłym.
- Pozostawiaj psa co najmniej 12 razy samego na czas od 5 do 45 minut.
Wyprawka dla husky syberyjskiego
Jeżeli decyzja o zakupie szczeniaka husky już zapadła, to czas zaplanować wyprawkę. W wyprawce powinny znaleźć się:
- Obroża dla psa
- Kaganiec dla psa
- Smycz dla psa
Kompletując wyprawkę dla swojego pieska nie zapomnij również o:
- Miskach dla psa
- Legowisku dla husky
- Zabawkach dla szczeniaka husky
- Woreczkach na odchody
- Szczotce do sierści dla psa
- Szamponach i odżywkach
- Adresówce dla psa
- Paście i szczoteczce do zębów
Kiedy szczepić szczenię husky syberyjskiego
Na podstawie danych statystycznych opracowano schemat szczepień, w którym pierwszą dawkę szczepionki podaje się w wieku 6 tygodni, a kolejne trzy dawki w odstępach 3 tygodni. Na tej podstawie określić można dosyć szczegółowo kalendarz szczepień husky syberyjskiego
- 6-7 tydzień życia – szczepienie przeciwko nosówce i parwowirozie
- 9-10 tydzień życia – szczepienie przeciwko nosówce, parwowirozie, chorobie Rubartha, kaszlowi kenelowemu i leptospirozie
- 12-13 tydzień życia – zakres ten sam, jak w 9-10 tygodniu
- 15-16 tydzień życia – szczepienie przeciwko wściekliźnie
Sezonowo, jeśli nie stosujesz obroży przeciw pasożytom zewnętrznym, warto podać psu tabletki lub krople na skórę, które ochronią psa. Odrobaczanie psa wykonuje się co kwartał.
Pytania czytelników
Jak wyszkolić psa husky?
Syberyjski husky to pies trudny do ułożenia, jeśli nie ma go pod swoją opieką doświadczony człowiek. To pies inteligentny i jednocześnie bardzo niezależny, ale chętny do pracy przy odpowiedniej osobie. Najlepiej zacząć układanie syberian husky od psiego przedszkola, przechodząc etap intensywnej socjalizacji, a następnie szkolenia psa dorosłego. Szkolenie husky może być połączone z psim sportem, jednak zaleca się daleko idącą ostrożność, by psa nie przeciążyć treningiem w zbyt młodym wieku.
Jak nauczyć husky, żeby nie uciekał?
Oduczenie husky syberyjskiego uciekania może być bardzo trudne. Często niestety wśród husky zdarzają się uciekinierzy, ale to właśnie ich natura skłania ich do odkrywania nowych terenów. Naukę przywołania należy zacząć jak najwcześniej ze szczeniakiem, zawsze na ogrodzonym terenie i systematycznie w miarę postępów dodawać w otoczeniu rozpraszacze. Nigdy jednak nie wolno pozwolić, aby husky syberyjski spuszczany był ze smyczy na niezabezpieczonym terenie. Niestety nawet ogrodzony terem może nie stanowić dla psa problemu. Podkopywanie ogrodzenia jest równie typowe co samotne wędrówki. Aby husky syberyjski nie uciekał, musi mieć zabezpieczone wszystkie potrzeby w odpowiedniej dawce: fizyczne, emocjonalne, społeczne, węchowe i fizjologiczne.
Czy husky jest zimno?
Nie. Husky syberyjski ma grubą dwuwarstwową okrywę, która doskonale chroni psa zimą przed marznięciem. Trzeba pamiętać, że brak podszerstka w okresie linienia husky, czyli na wiosnę i latem jest zjawiskiem normalnym.
Dlaczego pies husky wyje?
Wycie to naturalny sposób komunikacji ze stadem na duże odległości, czy to zwierzęcym, czy ludzkim. Husky wyje, by przywołać członków stada. Wyjąc, pies informuje o swojej lokalizacji. Irytujące wysokie dzięki pobudzają husky do wyrażenia swojego niezadowolenia, np. na syreny alarmowe czy śpiewających (czytaj fałszujących) opiekunów. Zdarza się, że husky syberyjski przyłącza się po prostu do czyjegoś śpiewu. Wycie dla husky jest formą rozmowy z człowiekiem, psy te lubią rozkoszować się wydawaniem przez siebie radosnych pojękiwań. Wycie jest też formą żałoby po stracie ulubionego opiekuna lub psiego kompana. Niektóre psy wyją z powodu lęku separacyjnego, jeśli cierpią skrajny ból lub czegoś się przestraszyły.
Czy husky może zostać sam w domu?
Tak, może. Husky syberyjskiego należy stopniowo przyzwyczajać do pozostawania samemu w domu. Szczeniaka husky przyzwyczajamy do zostawania samemu, wydłużając czas naszej nieobecności (od 5 do 45 mim). Warto zapewnić psu dłuższy spacer przed planowaną kilkugodzinną nieobecnością oraz zapewnić akcesoria zabawowe, aby pies się nie nudził. Brak ruchu, zabawy, czy nuda może doprowadzić psa do dewastowania otoczenia.
Redakcja
Źródła
1 B. Fogle, Psy. Wielka encyklopedia, Tom 1, Wyd. Axel Springer Polska, s. 10-11.
2 B. Fogle, Psy. Wielka encyklopedia, Tom 1, Wyd. Axel Springer Polska, s. 12-13.
M. Szmurło, I. Szmurło, Husky i inne – sport psich zaprzęgów, Agencja Wydawnicza Egros, Warszawa 2021
zkwp.pl/wzorce/270.pdf
Poznaj inne rasy psów
