Alaskan malamute - hodowla, szczeniaki, wychowanie
pixabay.com/images/id-7330712/
Alaskan malamute to jedna z najstarszych i największa rasa arktycznych psów zaprzęgowych. Jego sylwetka wyraża siłę i wytrzymałość pożądaną dla psa północy.
Spis treści - kliknij strzałkę
Podstawowe informacje o rasie alaskan malamute
🌅 Kraj pochodzenia | USA |
🐶 Numer wzorca FCI | 243 |
➡ Waga | 34 – 38 kg |
❤ Długość życia | 12 – 14 lat |
💢 Charakter | Aktywny sportowiec, przyjazny, inteligentny |
Alaskan malamute – historia rasy
Pierwsze udokumentowane wzmianki o Alaskan malamutach pochodzą z XVI wieku, lecz znane były znacznie wcześniej. Nazwa psów pochodzi od eskimoskiego szczepu myśliwych i handlarzy Malhemiute, zasiedlających tereny zatoki Kotzebue. Ich psy doskonale oddawały charakter myśliwych, były dumne, spokojne, ale także wykazywały kłótliwy charakter w sforze. Alaskan malamute był towarzyszem większości Eskimosów żyjących na Alasce, i mimo że psy różniły się nieco od siebie, to zdecydowano o wspólnej nazwie rasy. Malamuci swoje psy wykorzystywali do ciągnięcia sań z towarem na sprzedaż zimą oraz holowania barek w lecie. Były to zatem psy pociągowe, do ciężkich ładunków.
„Ulepszanie” alaskan malamutów a gorączka złota
Kiedy w 1896 roku odkryto złoto nad rzeką Klondike, na teren Alaski napłynęło mnóstwo ludzi chcących się wzbogacić. Gorączka złota sprawiła, że pojawiły się problemy z transportem towarów zimą przez zamarznięte Morze Beringa. Jedynym środkiem transportu stały się zaprzęgi z psami. Początkowo do tego zadania werbowano mastify, setery, bernardyny i pointery. Niestety ich wyżywienie było bardzo drogie mimo odpowiedniej wydajności. Aby zwiększyć efektywność i ekonomiczność dużych psów, zaczęto krzyżować je właśnie z alaskan malamutem. Doprowadziło to do stanu, w którym pierwotne malamuty praktycznie wyginęły.
Odnowa rasy alaskan malamute
Proces odbudowy rasy rozpoczęto w 1926 roku w USA. Szczególnie zasłużeni dla zachowania rasy byli Eva i Milton Seeley, w których hodowli w 1929 roku urodziły się szczenięta, dające początek linii Kotzebue. Między innymi dzięki temu już w 1935 roku American Cennel Klub uznał alaskan malamuty za osobną rasę. W tym samym roku powstał Alaskan Malamute Club. Niestety odnowa rasy ponownie stanęła na skraju wyginięcia w wyniku działań wojennych (II wojna światowa). FCI wpisało alaskany do rejestru ras w 1960 roku.
Alaskan malamute w Polsce
Pierwszy Alaskan malamute trafił do Polski w 1985 roku. Była to suka o imieniu Crazy dek Monte, sprowadzona z Czech.
Jak wygląda alaskan malamute?
pixabay.com/images/id-7659581/
Alaskan malamute to pies solidnej budowy, o mocnym kośćcu i silnie umięśnionym tułowiu. Głowa psa jest szeroka i głęboka, proporcjonalna do sylwetki. Nos czarny we wszystkich odmianach poza rudą – tu brązowy. Szczęka i żuchwa szerokie, zęby duże. Oczy ukośne, migdałowate, średniej wielkości o kolorze wyłącznie brązowym. Spojrzenie czujne, wrażające zainteresowanie i ciekawość. Uszy alaskan malamuta są średniej wielkość, trójkątne, szeroko ale nie wysoko rozstawione. Grzbiet psa łagodnie opada ku zadowi, jest prosty. Tułów zwarty, ale nie krótki i opasły. Zad wieńczy noszony nad grzbietem ogon, który jest dobrze owłosiony. Silne ciało noszą grubokościste i umięśnione nogi, ze zwartymi i mocnymi łapami.
Alaskan malamute – gdzie szukać hodowli?
Pierwszym i najpewniejszym miejscem znalezienia hodowli alaskan malamutów jest analiza strony internetowej Związku Kynologicznego w Polsce. Tam znajdziesz wszystkie zrzeszone hodowle podlegające rejestracji.
ZKwP swoją siedzibę główną ma w Warszawie, ale ma również 48 oddziałów na terenie całej Polski. Wystarczy odszukać najbliższy oddział, w którym otrzymasz informacje o działających hodowlach w twojej okolicy.
Po dokonaniu wyboru warto zasięgnąć opinii o wybranej hodowli wśród miłośników rasy, na wystawach, zlotach czy na forach społecznościowych, skupiających miłośników rasy alaskan malamute.
Ostatnim krokiem jest skontaktowanie się z hodowcą i udanie się na miejsce. Dobra hodowla alaskan malamute nigdy nie ma nic do ukrycia i zaprasza nabywców do obejrzenia swoich zwierząt. Hodowca nie tylko odpowie na wszystkie pytania, ale również sprawdzi, czy szczenię trafi w odpowiednie ręce, przeprowadzając wywiad z kupującym. Nie zdziw się zatem jeśli to hodowca zacznie zadawać Ci pytania.
Alaskan malamute chów czy hodowla?
Nie każda osoba, w której domu urodzą się szczenięta alaskan malamuta jest hodowcą. Nie można również stwierdzić, podczas zakupu psa, czy wyrośnie on na sukę hodowlaną, bądź reproduktora. Nie wiadomo przecież czy dorosły pies będzie spełniał wszystkie wymagania stawiane przed psami hodowlanymi.
Celem chowu jest stworzenie alaskan malamutowi prawidłowych warunków do rozwoju, życia i ewentualnego rozrodu.
Celem hodowli alaskan malamuta jest genetyczne doskonalenie zwierząt w oparciu o wiedzę genetyczną, pracę hodowlaną, anatomię, fizjologię, etologię, zoohigienę, biochemię i biofizykę.
Początkujący hodowcy mogą w tym zakresie prosić o pomoc kierownika i członków sekcji alaskan malamute swojego oddziału ZKwP.
Alaskan malamute z hodowli – na co zwrócić uwagę?
Przed wyborem alaskan malamuta z hodowli sprawdź historię rodziców psa. Do hodowli powinny być wybierane jedynie te psy, które spełniają kryteria, dające szanse na rozwój rasy. Selekcja hodowlana zawsze powinna być dokonywana przez specjalistów. Szczenięta ok. 6. tygodnia życia powinny przejść przegląd hodowlany i zostać opisane przez specjalistów z oddziału ZKwP. Pamiętaj, że nawet pozytywny opis nie daje gwarancji, że dorosłe psy będą spełniały wymogi do bycia zwierzętami hodowlanymi. Finalna selekcja dokonywana jest dopiero na wystawach psów rasowych.
Minimalne wymagania, jakie musi spełnić pies to minimum trzy oceny doskonałe (samce) lub bardzo dobre (suki), otrzymane na trzech różnych wystawach od trzech różnych sędziów.
Alaskan malamute wady dyskwalifikujące szczenięta
Wśród wad całkowicie dyskwalifikujących alaskan malamuta z dalszej hodowli wzorzec rasy wskazuje:
- Agresję
- Nadmierną bojaźliwość
- Niebieskie oczy
- Fizyczne lub psychiczne nieprawidłowości zaburzające zdolności psa do pracy (ciągnięcia ciężarów i praca zaprzęgowa), niedoskonałość kończyn i łap w postawie i w ruchu (płaskie łapy, krowia postawa, wadliwe śródręcza, strome łopatki, brak kątowania, szczudłowaty ruch, wysokonożność, płytka klatka piersiowa, ciężkość, lekki kościec, słabe proporcje ogólne).
- Samce muszą mieć dwa normalnie wykształcone jądra, całkowicie opuszczone do moszny
Alaskan malamute możliwe dziedziczenie chorób
Alaskan malamute, jak wiele innych ras psów narażony jest na wady warunkowane przez geny recesywne i dominujące. Wśród częstych chorób, na jakie zapadają malamuty, wskazuje się:
- dysplazja stawów biodrowych
- łysienie x
- polineuropatia
- achondroplazja – karłowatość
- lipoma
- PRA – zanik siatkówki
- katarakta
Szczeniaki alaskan malamuta – charakter
Decydując się na wybór psa, musisz wiedzieć, że między rasami występują różnice nie tylko w wyglądzie zewnętrznym, ale także w zachowaniu i cechach użytkowych.
Alaskan malamute jest psem przyjacielskim, uczuciowym, spokojnym i lubiącym się bawić. To znakomity kompan dzieci jest wobec nich cierpliwy. Ma silny instynkt stadny. Niestety jak na rasę pierwotną przystało, jest też pewny siebie i bywa uparty. Przez ten fakt musi być wychowywany przez osobę stanowczą i konsekwentną, ale nigdy agresywna czy nerwową. Alaskan malamute nie nadaje się na stróża czy obrońcę, gdyż instynktownie woli polować niż pilnować. Nie jest to pies szczekliwy, ale bardzo łatwo go sprowokować do wycia, w końcu to pies polarny.
Właściwie prowadzony i socjalizowany alaskan malamute staje się podporządkowanym członkiem rodziny, ale musi wiedzieć, kto kieruje tym stadem. Łagodne i przyjazne traktowanie najlepiej się sprawdza, ale zawsze z zaznaczeniem, że to człowiek jest jego przewodnikiem, a pies zajmuje najniższą pozycję w hierarchii ludzkiego stada.
Nie wolno zapominać, że Alaskan malamute jest psem stworzonym do pracy w zaprzęgu. Nie jest natomiast psem sprinterskim. W pracy malamuta ważniejsza jest siła i właściwe rozłożenia jej na całą trasę.
Czy alaskan malamute to pies dla mnie?
Zanim podejmiesz ostateczną decyzję, zadaj sobie kilka pytań:
- Czy dysponuję czasem, by zapewnić psu minimum trzy aktywne spacery, z których przynajmniej jeden będzie trwał co najmniej godzinę lub będzie to trening sportowy?
- Czy stać mnie na utrzymanie tak dużego psa?
- Czy posiadam odpowiednią wiedzę o wychowaniu i opiece nad takim psem jak alaskan malamute?
Alaskan malamute – pies czy suka?
Podejmując decyzję o zakupie szczeniaka alaskan malamuta pamiętaj, że psy obu płci różnią się nie tylko cechami wyglądu zewnętrznego, ale także charakterem1.
Kupując samca alaskana malamuta, pamiętaj, że pies będzie chłodniejszy w kontaktach i bardziej samodzielny. Psy potrzebują więcej czasu na zabawy, mają również silną potrzebę pozostawiania większej ilości śladów zapachowych. Samce bywają z natury bardziej agresywne wobec innych psów, mają też większą skłonność do niszczenia przedmiotów. U tych psów skłonność do atakowania innych samców potęguje silnie rozwinięty instynkt stadny.
Suka alaskan malamuta będzie bardziej wrażliwa, subtelniejsza i przymilna. Suczki są bardziej towarzyskie i podatne na naukę posłuszeństwa. Szybciej uczą się również zachowania porządku w domu.
Warto pamiętać, że sterylizacja zmniejsza różnice zachowań płciowych.
Szczeniaki alaskan malamuta – na co zwrócić uwagę przed zakupem?
pixabay.com/images/id-997448/
Oglądając szczenięta alaskan malamuta w miocie, zwróć uwagę na kilka ważnych oznak dobrego stanu zdrowia2:
- Czubek głowy małego alaskan malamuta nie powinien mieć wyczuwalnego ciemiączka
- Oczy powinny być osadzone symetrycznie, a powieki nie powinny wywijać się ani na zewnętrz ani do oka. Oczy muszą być czyste, bez żadnego wycieku.
- Powieki i uszy powinny być pokryte sierścią, bez krost i zgrubień, a kanały słuchowe powinny być czyste, bez intensywnej wydzieliny. Jeżeli pies potrząsa ciągle głową albo sztywnieje przy dotyku uszu, to może oznaczać problemy z uszami.
- Nos powinien być zimny i wilgotny, a otwory nozdrzy powinny być wyraźne, by pies mógł oddychać z łatwością.
- Naciśnięcie tchawicy nie powinno wywołać ataku kaszlu.
- Brzuch powinien być gładki – bez uwypuklonej przepukliny na wysokości pępka.
- Na skórze psa nie może być żadnych plackowatych wyłysień, łupieżu czy łuszczącego się naskórka.
Socjalizacja szczeniąt alaskan malamuta
Prawidłową socjalizację możesz wykonać, korzystając ze Złotej Dwunastki Margaret Hughes:
- Poznaj psa z 12 powierzchniami, po których może chodzić: trawa, drewno, dywan, piasek, beton etc.
- Baw się ze szczeniakami malamuta przynajmniej 12 różnymi przedmiotami
- Szczenięta alaskan malamuta powinny mieć systematyczny kontakt przynajmniej z 12 różnymi osobami.
- Poznaj szczeniaki z 12 różnymi miejscami w domu.
- Zaprezentuj szczeniakom 12 różnych domowych odgłosów: pralka, odkurzacz, mikser, telewizor, dzwonek do drzwi, budzik telefonu etc.
- Poznaj psy z 12 szybko poruszającymi się obiektami: rower, samochód, hulajnoga, tramwaj etc.
- Poddaj szczenię alaskan malamuta 12 różnym wyzwaniom: wchodzenie do pudełka, do samochodu, na balkon, zabawa w basenie z płytką wodą etc.
- Przyzwyczaj psa do dotykania na 12 różnych sposób: głaskanie, branie na ręce, przewracanie na plecy, kładzenie na kolanach, dotykanie uszów, otwieranie pyska etc.
- Zapoznaj psa z jedzeniem z 12 misek o różnych fakturach i kształtach: talerzyk, miska porcelanowa, metalowa etc.
- Podaj psu jedzenie w 12 różnych pomieszczeniach.
- Przedstaw szczeniaka (szczepionego) co najmniej 12 różnym szczeniętom i psom dorosłym.
- Pozostawiaj psa co najmniej 12 razy samego na czas od 5 do 45 minut.
Wyprawka dla alaskan malamuta
Jeżeli decyzja o zakupie szczeniaka alaskan malamuta już zapadła, to czas zaplanować wyprawkę. W wyprawce powinny znaleźć się:
- Obroża lub szelki psa
- Kaganiec dla psa
- Smycz dla psa
Kompletując wyprawkę dla swojego psa nie zapomnij również o:
- Miskach dla psa
- Legowisku
- Zabawkach dla psa
- Woreczkach na odchody
- Szczotce do sierści dla psa
- Szamponach i odżywkach
- Adresówce dla psa
- Paście i szczoteczce do zębów
Kompletując wyprawkę dla swojego psa, nie zapomnij również o akcesoriach sportowych i sezonowych:
- Macie chłodzącej
- Butelce podróżnej z miską
- Obroży na kleszcze
- Uprzęży zaprzęgowej
- Butach dla psów (jeśli trenujesz z psem na lodzie lub skalistym podłożu)
- Pukla (pojazd sportowy na śnieg)
- Wózek/kart (trój lub trzykołowe wózki do treningów lub wyścigów)
Kiedy szczepić szczenię alaskan malamuta
Na podstawie danych statystycznych opracowano schemat szczepień, w którym pierwszą dawkę szczepionki podaje się w wieku 6 tygodni, a kolejne trzy dawki w odstępach 3 tygodni. Na tej podstawie określić można dosyć szczegółowo kalendarz szczepień alaskan malamuta
- 6-7 tydzień życia – szczepienie przeciwko nosówce i parwowirozie
- 9-10 tydzień życia – szczepienie przeciwko nosówce, parwowirozie, chorobie Rubartha, kaszlowi kenelowemu i leptospirozie
- 12-13 tydzień życia – zakres ten sam, jak w 9-10 tygodniu
- 15-16 tydzień życia – szczepienie przeciwko wściekliźnie
Sezonowo, jeśli nie stosujesz obroży przeciw pasożytom zewnętrznym, warto podać psu tabletki lub krople na skórę, które ochronią psa. Odrobaczanie psa wykonuje się co kwartał.
Pytania czytelników
Czym się różni Alaskan malamute od husky?
Przede wszystkim różnicę między alaskan malamutem a husky syberyjskim dostrzeżmy w wyglądzie. Malamut wyróżnia się zdecydowanie większymi rozmiarami i masą. Poza tym jest wolniejszy, ale może ciągnąć większy ciężar. Malamut w porównaniu do husky jest też psem mniej podatnym na stres, ale za to bardziej chętnym do wszczynania bójek w sforze.
Ile kosztuje alsakan malamut?
Alaskan malamut kosztuje od 3 do 4,5 tysiąca złotych.
Jak wychować alaskan malamuta?
Alaskan malamute to rasa pierwotna o silnym instynkcie łowiecki, bardzo niezależna, dlatego od szczenięcia potrzebuje jasnych zasad. W przypadku psów zaprzęgowych szkolenie może zostać połączone ze sportem, co dodatkowo ukierunkuje i pomoże wydatkować nadmiar energii, której alaskan malamute ma bardzo dużo. Psie przedszkole i intensywna socjalizacja na etapie szczenięcym to dopiero początek. Pies powinien następnie przejść trening posłuszeństwa metodami pozytywnymi.
Czy Alaskan może mieszkać w mieszkaniu?
Alskan malamute nie jest psem polecanym do małego mieszkania, choć jeśli zaspokoi się jego wszystkie potrzeby fizyczne i psychiczne pies może mieszkać w mieszkaniu. Dzięki właściwemu pożytkowaniu energii alaskan malamut będzie zachowywał się w mieszkaniu spokojnie.
Czy alaskan malamuty są agresywne?
Właściwie wychowany i zsocjalizowany alaskan malamut nie jest psem agresywnym. Jeśli alaskan wykazuje agresję, powinien być wykluczony z dalszej hodowli. Agresja malamuta jest wyszczególniona jako jedna z wad dyskwalifikujących psa w ocenie.
Ile ruchu potrzebuje malamut?
Alaskan malamut to pies stworzony do pracy, bardzo energiczny i ruchliwy, który potrzebuje długich spacerów (minimum trzech), zaspakajających potrzeby społeczne, węchowe i fizjologiczne. Dobrze, gdyby Alaskan mógł realizować potrzebę pracy w wyścigach sportowych psich zaprzęgów.
Czy alaskan ma niebieskie oczy?
Nie, alaskan malamut nie ma i nie powinien mieć niebieskich oczu. Według wzorca rasy alaskan malamut z niebieskimi oczami będzie zdyskwalifikowany w ocenie, jako niezgodny ze standardem.
Redakcja
Bibliografia:
1 B. Fogle, Psy. Wielka encyklopedia, Tom 1, Wyd. Axel Springer Polska, s. 10-11.
2 B. Fogle, Psy. Wielka encyklopedia, Tom 1, Wyd. Axel Springer Polska, s. 12-13.
M. Szmurło, I. Szmurło, Husky i inne – sport psich zaprzęgów, Agencja Wydawnicza Egros, Warszawa 2021
zkwp.pl/wzorce/243.pdf
Poznaj inne rasy psów
