Reklama

Żółw pustynny – wygląd, występowanie, opis gatunku

By Bernard DUPONT from FRANCE – African Spurred Tortoise (Centrochelys sulcata) male, CC BY-SA 2.0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=40765359

Żółw pustynny to dużych rozmiarów żółw lądowy, które występuje w środowej Afryce. Żółwie tego gatunku mogą dożyć nawet 50 lat.

Żółw pustynny systematyka

Żółw pustynny, czyli Centrochelys sulcata to gatunek żółwia z podrzędu skrytoszyjnych z rodziny żółwi lądowych.

Występowanie żółwia pustynnego

Żółw pustynny występuje od środkowo-wschodniej po środkowo-zachodnią część Afryki, głównie granice pustyń i sawanny. Środowisko życia żółwia pustynnego jest bardzo wymagające. Biotop środkowej Afryki charakteryzuje się ekstremalnie wahającymi się temperaturami pomiędzy dniem, a nocą i bardzo suchym klimatem oraz ubogą roślinnością.

Jak wygląda żółw pustynny

Żółw pustynny to duży, dobrze zbudowany gad. Jego ciało niemal w całości pokryta jest grubymi tarczkami ochronnymi. Tarczki brzuszne między ogonem, a tylnymi kończynami oraz przy głowie są wyraźnie dłuższe i przybierają formę 6-centymetrowych rozwidlonych kolców. Samce żółwi pustynnych dorastają do 76 cm długości, osiągając wagę 100 kg. Samice tych żółwi mierzą 50-60 cm i osiągają wagę 30-60 kg. Głowa żółwia jest duża; szczęki są mocne, a w pysku znajduje się różowy język. Oczy tych żółwi są ciemnobrązowe. Dorosłe osobniki mają karapaks w kolorze szarych beżów, a każda poszczególna tarczka ma ciemniejszy brzeg. Ciało żółwia pustynnego jest spłaszczone. Kończyny są mocne – na przednich znajdują się wydłużone łuski. Żółw pustynny ma krótki, ale mocny ogon.

Aktywność żółwia pustynnego

Żółw pustynny jest aktywny wczesnym rankiem i późnym wieczorem. Większość swojego czasu żółw pustynny spędza na poszukiwaniu pożywienia.

Ile żyje żółw pustynny?

Żółw pustynny żyje do 50 lat.

By Bernard DUPONT from FRANCE – African Spurred Tortoise (Centrochelys sulcata) male, CC BY-SA 2.0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=40765361

Terarrium dla żółwia pustynnego

Preferowane jest bardzo duże terrarium, ale tylko dla małych osobników. Dorosłe są tak samo ruchliwe i powinny być trzymane na zewnętrznym wybiegu. Minimalny wybieg dla jednego osobnika powinien mierzyć 5m², a temperatura nie może spadać na nim poniżej 15 st. C. Podłoże musi umożliwiać żółwiom zakopywanie. Warstwa podłoża w terrarium musi być gruba. Polecane jest podłoże bioaktywne wymieszane z piaskiem, gliną lub drobniejszym żwirkiem.

Aranżacja przestrzeni: korzenie, skałki, rośliny żywe i bryłki gliny.

Żółwie pustynne preferują wyższe temperatury: w dzień 33 st. C, w nocy temperatura pokojowa, pod promiennikiem ciepła 25-29 st. C. Promiennik ciepła (UVA i UVB) należy usytuować na drugim końcu zbiornika.

Wilgotność powinna się utrzymywać na poziomie 50%, pomagają w tym żywe rośliny w terrarium.

Żywienie żółwia pustynnego

Żółw pustynny powinien być karmiony mieszankami traw świeżych i suchych. Mieszanki takie powinny zawierać zioła, liście i kwiaty: mniszek lekarski, koniczynę, lucernę, liście i owoce opuncji bez kolców. Dodatkiem do karmy mogą być sporadycznie podawane warzywa, a co piąte karmienie wapno i witamina D3. Samicom i młodym żółwiom pustynnym taki dodatek podaje się co 3 karmienia.

W naturze żółwiom pustynnym zdarza się zjadać także martwe zwierzęta oraz wysuszone odchody, z których dodatkowo pozyskują wapno. W hodowlach nie powinny mieć do nich dostępu, gdyż mogą być przyczyną zarobaczenia. Pokarm żółwia pustynnego nie może być bogaty w proteiny i tłuszcz, zaburza to ich wzrost (zbyt szyki, nierównomierny).

Rozmnażanie żółwia pustynnego

Dymorfizm płciowy u żółwi pustynnych jest wyraźnie zaznaczony. Samice są mniejsze, ich karapaks jest w ogólnym wyglądzie bardziej zaokrąglony, a brzuszna strona ciała jest nieco jaśniejsza. U dorosłego samca żółwia pustynnego tarczki znajdujące się pod głową są dłuższe.

Zaloty żółwi pustynnych nie są skomplikowane, samce po prostu podążają za samicą, wspinają się na nią i kopulują.

Jaja samice składają pod koniec listopada aż do końca stycznia. Ilość jaj oscyluje od 10 do nieco ponad 30. W naturalnym środowisku jaja składane są do piaszczystych, wilgotnych nor 2 lub 3 razy w roku. W hodowli nawet co 2 miesiące. Jama na jaja ma dwie głębokości, pierwsza jest szersza do 60 cm o głębokości do 50 cm, w niej drążona jest ta właściwa. Mniejsza jama jest docelową do złożenia jaj, jej głębokość waha się od 0,5 do 1,0 metra i szerokości 25 cm.

Inkubacja jaj żółwia pustynnego trwa od 100 do 200 dni i zależy od wilgotności i temperatury. Małe żółwie pustynne po wykluciu mierzą 5 cm i ważą do 40 g. Przyrosty masy i wielkości młodych żółwików są spore. Żółw mający 4 miesiące waży 200 g, roczny już 1 kg, a 3-letni waży już 6 kg.

Żółw pustynny cena

Żółw pustynny kosztuje od 800 do 1000 złotych.

Ciekawostki o żółwiu pustynnym

U żółwi pustynnych wraz z wiekiem karapaks przybiera całkowicie jednolitą barwę, a ciemna ramka tarczek zanika.
Wydłużone tarczki pod głową używane są przez samce żółwi pustynnych do walk o samice. Natomiast tarczka nad ogonem jest zagięta w dół. Jej zadaniem jest ochrona narządów rozrodczych.
Żółw pustynny poszukuje wilgoci i chłodu, kopiąc głębokie tunele. Tunele te mogą mieć długość do 15 metrów. Tunele mogą na siebie zachodzić, tworząc system tuneli, zajmowanych przez kilka samców i samic.
Samica żółwia pustynnego, zanim złoży jaja kopie „próbne” gniazda, a zakopywanie tego właściwego zajmuje jej nawet 2 h.

Żółw pustynny ochrona gatunkowa

Żółw pustynny jest gatunkiem chronionym. Unia Ochrony Przyrody klasyfikuje (IUCN red list) żółwia pustynnego jako gatunek wysokiego ryzyka wymarcia (UV) w środowisku naturalnym.

Redakcja