Odrobaczanie psa - ABC odpowiedzialnego opiekuna
pixabay.com/photos/corgi-dog-pet-pembroke-welsh-corgi-6705821/
Odrobaczanie psa należy do podstawowych czynności profilaktycznych, które powinien przechodzić każdy pies bez względu na rasę. Jak często odrobaczać psa?
Spis treści - kliknij strzałkę
Odrobaczanie psa - dlaczego jest potrzebne?
Inwazja robaków u psów może być śmiertelnie groźna dla zwierząt. W przypadku szczeniąt robaczyca może doprowadzić do zahamowania wzrostu, w skrajnych przypadkach szczenięta z osłabionym układem odpornościowym mogą paść.
Pasożyty wewnętrzne u psa dorosłego mogą dawać szereg objawów, które wpływać będą negatywnie na komfort życia zwierzęcia oraz na jego ogólny stan zdrowia. W skrajnych przypadkach, zarobaczony i wycieńczony pies również może umrzeć.
Kolejny aspekt związany z robakami u psów to zoonozy, a więc choroby, które zagrażają bezpośrednio zdrowiu ludzi, na których inwazje pasożytów mogą się przenieść.
W dalszych akapitach niniejszego artykuły przedstawimy najpowszechniejsze robaki u psów, schematy odrobaczania szczeniąt i psów dorosłych, a także typowe zoonozy, które mogą być groźne dla ludzi. Na końcu artykuły znajdziesz preparaty na odrobaczenie, które powszechnie stosuje się w leczeniu pasożytów wewnętrznych u psów.
Objawy inwazji robaków wewnętrznych
Robaki u psa mogą wywoływać różne objawy, w zależności od rodzaju pasożyta wewnętrznego, wielkości zarobaczenia oraz ogólnej kondycji zdrowotnej psa. Zwykle wśród widocznych zachowań, które mogą wskazywać na problem z endopasożytami wymienia się:
- objawy z układu pokarmowego, takie jak biegunka z domieszką krwi bądź śluzu. Odchody zarobaczonego psa mogą przyjmować konsystencję krowich placków. Dzieje się tak dlatego, że robaki jelitowe uszkadzają kosmki jelitowe, powodując zaburzenia wchłaniania
- wzdęcia, bolesność brzucha oraz wymioty. W wymiotach psa mogą uwidocznić się fragmenty dorosłych pasożytów
- spadek masy ciała, który jest naturalną konsekwencją silnego zarobaczenia psa, który okradany jest przez pasożyty z substancji odżywczych
- spadek masy ciała spowodowany przez niechęć do jedzenia, która wynika z ogólnie złego samopoczucia psa
- kaszel u psa może być wywołany przez robaki wędrujące do układu oddechowego
- saneczkowanie – to odruch pocierania przez siedzącego psa pupą o podłoże
- anemia, hipoglikemia, problemy neurologiczne, kończące się śmiercią – przede wszystkim u zarobaczonych szczeniąt
- degradację stanu sierści – sierść staje się matowa, osłabiona i zaczyna wypadać
Widoczne objawy inwazji robaków wewnętrznych mają zwykle miejsce, gdy problem jest już bardzo zaawansowany. Pies wydala robaki, gdy przyjmują one postać dojrzałą. Psie pasożyty wewnętrzne u wielu psów mogą nie dawać żadnych objawów przez wiele lat – zwłaszcza, gdy pies jest odpowiednio żywiony i ma silny układ odpornościowy. By mieć pewność, że zdrowiu psa nic nie zagraża warto zatem wykonywać badanie kału psa przynajmniej raz na pół roku.
Robaki u psa - rodzaje
Robaki, które wymogą zarazić psa podzielić można na:
- robaki płaskie (płazińce), czyli bezkręgowce spłaszczone grzbietowo-brzusznie, które mogą osiągnąć długość do nawet kilkunastu metrów, np. przywra i tasiemiec
- robaki obłe (obleńce – nicienie), które są organizmami o obłym, niesegmentowanym ciele, które mogą mierzyć do kilkudziesięciu centymetrów i w zależności od występowania można je sklasyfikować jako:
- nicienie jelitowe np. glista psia, tęgoryjce, włosogłówka
- nicienie pozajelitowe np. nicienie sercowe, nicienie płucne, nicienie podskórne
Co ile odrobaczać psa?
Profilaktyczne odrobaczanie psa zależy od środowiska, w którym przebywa zwierzę. Na tej podstawie wskazać można cztery grupy od A do D, w których częstotliwość profilaktycznego odrobaczania psów będzie różna.
Odrobaczanie dorosłych psów z grupy A
Jeżeli pies przebywa tylko w pomieszczeniach lub wychodzi na zewnątrz, ale nie ma bezpośredniego kontaktu z parkami, piaskownicami, placami zabaw, odchodami innych psów i kotów, ślimakami, surowym mięsem, zwierzętami drapieżnymi, to należy go odrobaczać 1-2 razy do roku przeciwko nicieniom lub wykonywać badanie kału.
Odrobaczanie dorosłych psów z grupy B
W przypadku psów, które wychodzą na zewnątrz i mają bezpośredni kontakt z parkami, piaskownicami, placami zabawi odchodami innych psów i kotów to profilaktyka odrobaczania powinna być stosowana 4 razy do roku przeciwko nicieniom lub należy wykonywać badanie kału.
Odrobaczanie dorosłych psów z grupy C
Gdy mowa o psach, które wychodzą na zewnątrz i mają bezpośredni kontakt z parkami, piaskownicami, placami zabawi odchodami innych psów i kotów, dodatkowo mogą spożywać padlinę bądź zjadać ślimaki lub surowe mięso wskazane jest, by przeprowadzić odrobaczanie psa od 4 do 12 razy w roku przeciwko nicieniom i tasiemcom zależnie od analizy ryzyka.
Odrobaczanie dorosłych psów z grupy D
Gdy pies przebywa na terenach endemicznego występowania Echinococcus multilocularis u lisów, zjada padlinę, wychodzi na zewnątrz bez dozoru częstotliwość odrobaczania powinna być co miesiąc przeciwko tasiemcom oraz 4-12 razy do roku przeciwko nicieniom zależnie od analizy ryzyka.
Co ile odrobaczać szczeniaka?
Pierwsze odrobaczanie psów należy wykonać niemal po urodzeniu. Dzieje się tak, ponieważ bardzo często szczenięta zarażone są psimi glistami. Częstotliwość odrobaczania szczeniaka jest następująca:
- Pierwsze odrobaczanie 2-3. tydzień życia
- Drugie odrobaczanie szczeniaka 4-5. tydzień życia
- Trzecie odrobaczenie psa 6-7. tydzień życia
- Czwarte odrobaczenie szczeniaka 8-9. tydzień życia
Po okresie odsadzenia dietetycznego należy jeszcze wykonać odrobaczenie ok. 12-13. tygodnia, 16-17. tygodnia, 20-21. tygodnia i ostatnie z obowiązkowych, gdy szczeniak osiągnie 24-25. tydzień życia.
Schematy odrobaczania psa, po ukończeniu 6. miesiąca życia zostały zaprezentowane w paragrafie wcześniejszym.
Harmonogram odrobaczania psów
Pobierz kalendarz odrobaczania psa i udostępnij go wśród swoich znajomych.
Środki przeciwko pasożytom wewnętrznym
W przychodniach weterynaryjnych oraz w sklepach zoologicznych zakupić można różne środki odrobaczające. Różnią się one składem, a konkretnie substancjami czynnymi, z których niektóre zwalczają tylko tasiemce, inne obleńce, a jeszcze inne stosowane są do zwalczania inwazji nicieni podskórnych. Preparaty przeciwko pasożytom każdego typu dostępne są zawsze w lecznicach weterynaryjnych, a właściwy środek pomoże ci dobrać lekarz weterynarii.
Od pewnego czasu niektóre grupy preparatów odrobaczających można też kupić w sklepach zoologicznych, są to zwykle tabletki na odrobaczanie psów i pasty przeciwko robakom – kupując preparaty przeciwko pasożytom wewnętrznym w sklepie zoologicznym warto jednak skonsultować decyzję z lekarzem weterynarii, gdyż jest to nadal wąska grupa produktów o ograniczonym zakresie stosowania.
Tabletki na odrobaczanie psów
Tabletka na odrobaczenie psa może być pierwszym wyborem dla osób, które realizują działania profilaktyczne. Odrobaczanie psa polega na podaniu odpowiednio dobranej tabletki. Preparaty te oferowaną są zwykle w dawkach dopasowanych do masy ciała psa – 1 tabletka / 10 kg masy ciała. Dostępne są również mniejsze tabletki, nawet dla psów ras miniaturowych i odwrotnie, duże dla ras o masie większej niż 35 kg. Odrobaczanie psa tabletkami wykonuje się zwykle raz na kwartał, podając preparat rano na czczo, chociaż w niektórych ulotkach można przeczytać, że podawanie przed lub po jedzeniu nie ma znaczenia.
Co ciekawe, tabletka na odrobaczenie psa może przyjąć formę smakołyku o zachęcającym smaku i zapachu mięsa – dzięki temu psy, które zwykle mają problem z przyjmowaniem tabletem mogą otrzymać lekarstwo w formie przysmaku do przeżucia.
Koszt odrobaczania psa taką tabletką zależy od masy zwierzęcia i wynosi od 7 zł / tabletkę / 10 kg masy ciała.
Pasta na robaki dla psa
Wśród preparatów odrobaczających znaleźć można również pasty na robaczyce jelitowe skuteczne w zwalczaniu Toxocara canis, T. leonina, Ancylostoma caninum, Uncinaria stenocephala, Physaloptera. Substancja czynna zawarta w paście to zwykle Embonian pyrantelu. Preparatu odrobaczającego należy podać psu w dawce 14-15 mg / kg mc, według zaleceń z ulotki. Lek ten można również stosować na odrobaczanie szczeniaka, ale musi on ukończyć drugi tydzień życia.
Odrobaczanie psa skutki uboczne
Podanie środka odrobaczającego może mieć pewne efekty uboczne, które wymienione są zwykle w ulotce leku. Niektóre psy mogą wykazać reakcję alergiczną i w takim wypadku należy niezwłocznie udać się do lekarza weterynarii.
Dlaczego pies wymiotuje po tabletce na odrobaczenie?
Niektóre psy po podaniu preparatu odrobaczającego wymiotują. Może się tak dziać, ponieważ lek działa, a pasożyty obumierając, uwalniają drażniące przewód pokarmowy metabolity. Krótkotrwałe wymioty, podobnie jak biegunka nie powinny martwić. Często bywa, że w trakcie biegunki pies wydala robaki po odrobaczeniu. Jeśli jednak nie ustąpią w ciągu 24 godzin od podania tabletki to należy skonsultować się z lekarzem weterynarii.
Ile kosztuje odrobaczenie psa?
Całkowity koszt odrobaczenia psa zależy od wielkości zwierzęcia oraz gatunków pasożytów, jakimi może być zarażone zwierzę równolegle. Jeżeli jest to odrobaczenie profilaktyczne to można przyjąć, że koszt tabletek na odrobaczanie psa średniej wielkości wynosi ok. 25 zł. Zatem regularne odrobaczanie psa raz na kwartał będzie kosztowało 100 zł w ciągu roku.
Badanie kału psa
Większość pasożytów psów daje się wykryć w pobranych od psa próbkach kału. Mitem jest natomiast, że robaki u psa można zawsze zobaczyć gołym okiem np. w kale. Pierwotniaki, mają mikroskopijne rozmiary i badanie na ich obecność można wykonać pod mikroskopem. Badanie takie pozwoli precyzyjnie określić, czy pies ma robaki i jakie oraz jakie środki przeciwko pasożytom wewnętrznym podać.
Badanie kału jest alternatywą w profilaktyce dla opiekunów, którzy nie chcą podawać swojemu psu preparatów na odrobaczenie w zalecanej częstotliwości nawet 4 razy do roku. Odrobaczanie psa tabletkami może mieć pewne przykre skutki uboczne i nie można tego wykluczyć.
Prawidłowo zebrana próbka powinna zawierać kał z minimum 3 dni. Ujemny wynik pierwszego badania to jednak zbyt mało. Dopiero drugi ujemny wynik badania, wykonanego po dwóch tygodniach może dać potwierdzenie, że pies nie ma robaków. Kontrole kału u dorosłych psów należy przeprowadzać co 3-6 miesięcy.
Należy również wiedzieć, że badania kału wykonywane są różnymi metodami, w zależności od pasożytów na obecność których wykonuje się badanie. Wobec tego najlepiej byłoby zlecić badanie w kierunku wszystkich grup robaków: nicieni, pierwotniaków i płazińców.
Poza tym pies może być zarażony przez pasożyty pozajelitowe np. francuski robak sercowy, których obecność można stwierdzić poprzez badanie krwi.
Infekcja robakami u psów a zdrowie opiekunów
Choroby występujące u psów oraz u ludzi to tzw. zoonozy. Zarażenie pasożytami wewnętrznymi od psów może być szczególnie niebezpieczne dla ludzi z obniżoną odpornością. Szczególne ryzyko stwarzają Toxocara spp. Jeśli larwy zatrzymają się w ludzkim oku lub mózgu, mogą doprowadzić do wystąpienia poważnych komplikacji. Inna niebezpieczną chorobą, którą można zarazić się od psa jest bąblowica wielojamowa, która może być śmiertelna.
„Ważne środki zapobiegawcze do stosowania przez właścicieli zwierząt obejmują:
- Przestrzeganie zasad higieny osobistej, szczególnie mycie rąk po zajmowaniu się zwierzętami i przed jedzeniem
- Zminimalizowanie kontaktu dzieci z potencjalnie zanieczyszczonym środowiskiem i uczenie ich zasad przestrzegania higieny osobistej. Obcinanie krótko paznokci. Uczenie dzieci o ważności takiego postępowania
- Zakładanie rękawiczek ochronnych do pracy w ogrodzie
- Mycie owoców, warzyw i grzybów przed jedzeniem
- Zwalczanie inwazji pasożytniczych u zwierząt przez powtarzanie odrobaczania i/lub regularne badania diagnostyczne
- Zapobieganie inwazjom pasożytniczym przez ograniczenie, tam gdzie to możliwe, ryzyka nabycia zarażenia przez zwierzęta
- Regularne sprzątanie odchodów zwierząt w celu ograniczenia zanieczyszczenia środowiska stadiami inwazyjnymi pasożytów
- Regularne pielęgnowanie psów, by zmniejszyć ryzyko zanieczyszczenia sierści jajami robaków
- Zmiana obuwia, by zapobiec zanieczyszczeniu powierzchni w mieszkaniach1„
Robaki u psa - podsumowanie
Pasożyty jelitowe bądź pozajelitowe prędzej czy później przydarzą się również twojemu psu, dlatego tak ważne jest regularne odrobaczanie psa. Zabieg odrobaczania psa nie jest trudny, wystarczy zastosować się do zaleceń z ulotki produktu i z całą pewnością poradzisz z nim sobie samodzielnie. To, jak często odrobaczać psa zależy przede wszystkim od środowiska, w którym żyje oraz tego, na co mu pozwalasz w trakcie spacerów. W niektórych przypadkach podanie środka odrobaczającego może nie być skuteczne za pierwszym razem. Niektóre pasożyty są odporne na substancje czynne, co wymaga powtórzenia zabiegu odrobaczania przynajmniej dwukrotnie – informację taką otrzymasz od lekarza weterynarii.
Pamiętaj również, że systematyczne odrobaczanie psa zapewnia bezpieczeństwo również i tobie. W przypadku wystąpienia zoonozy człowiek również musi przejść terapię odrobaczania.
Bibliografia
Odrobaczanie psów i kotów, przewodnik ESCCAP 01 wydanie szóste – maj 2021.
1 Odrobaczanie psów i kotów, przewodnik ESCCAP 01 wydanie szóste – maj 2021, s. 28.
R. Nelson, C. G. Couto, Choroby wewnętrzne małych zwierząt, Wyd. Elsevier Urban & Partner, Wrocław 2009.
dr Mateusz Karatysz
Opiekun buldożki Daisy, borykającej się od wielu lat z problemami zdrowotnymi. Dziennikarz, popularyzator świadomych adopcji zwierząt oraz produktów, które pomagają opiekunom w samodzielnym rozwiązywaniu problemów pojawiających się, podczas opieki nad zwierzętami. Twórca serwisu www.zoonews.pl
Przeczytaj inne artykuły o zdrowiu psów
