Zebra – ssak w czarno-białe paski – opis gatunku
pixabay.com/images/id-2808196/
Zebra potrafi obracać uszy we wszystkich kierunkach, służą jej one również do komunikacji nastroju. Czym zaskakuje zebra? Dowiesz się z tego artykułu.
Spis treści - kliknij strzałkę
Zebra – systematyka
Zebra, to ssak z rodziny koniowatych, rodzaju koń (Equus), który znany jest ze swoich białych pasów na czarnej sierści. Tak naprawdę zebra występuje w trzech głównych gatunkach, a dodatkowo każdy z nich ma jeszcze swoje podgatunki.
Jak wygląda zebra
Zebra to ssak kopytny o czarnej sierści z białymi pasami. W zależności od gatunku masa ciała zebry może wynosić nawet 450 kg. Wysokość w kłębie zebr nie przekracza zwykle 160 cm.
Zebry, jak inne koniowate opierają swoje ciało tylko na 3 palcu – pozostałe dwa w toku ewolucji zostały mocno zredukowane. Budowa kończyn jest jednak dostosowana do warunków, w jakich żyją zebry. Dzięki nim zwierzęta te mogą biegać z prędkością do 70km/h.
Zebra - występowanie
Zebry to zwierzęta afrykańskie, które w zależności od gatunku występują północno-wschodniej Etiopii oraz Kenii (zebra Grevy`ego); RPA, Angoli oraz Namibii (zebra górska); na terenach całej południowo-wschodniej Afryki od południowej Etiopii po RPA (zebra stepowa).
Odmiany gatunkowe zebr afrykańskich
Bez względu na odmiany gatunkowe wszystkie zebry mają białe pasy na czarnej sierści.
Zebra stepowa
Zebry stepowe są najliczniejszym gatunkiem wśród zebr. Występują na rozległych terenach całej południowo-wschodniej Afryki od południowej Etiopii po RPA. Zebry stepowe osiągają do 140 cm wysokości w kłębie oraz wagę do 300 kg.
Zebry stepowe osiągają dojrzałość płciową w wieku 4 lat. Ich ciąża trwa 12 miesięcy. Podobnie jak zebry górskie żyją w stadach złożonych z kilku samic, potomstwa i jednego ogiera.
Podgatunki zebry stepowej to:
- Zebra równikowa
- Zebra sawannowa
- Zebra damarska
- Zebra pręgonoga
- Zebra równinna
- Zebra kwagga
Zebra górska – Equss zebra
Zebry górskie występują w górskim nadbrzeżu Namibii w południowo-zachodnie Afryce. Osiągają wysokość do 130 cm w kłębie. Jak inne zebry żywią się przede wszystkim trawami.
Zebry górskie osiągają dojrzałość płciową w wieku 5 lat. Ich ciąża trwa 12 miesięcy. Jak większość zebr żyją w stadach – haremach, gdzie obok siebie żyje kilka samic, potomstwo i ogier.
Kopyta zebry górskiej są bardzo twarde i ostro zakończone, co pomaga jej we wspinaczce na stromym terenie.
Podgatunki zebry górskiej to:
- Zebra namibska Equus zebra hartmannae
- Zebra przylądkowa Equus zebra zebra
Zebra Hartmanna
Zebra namibska inaczej zwana zebrą Hartmanna to podgatunek zebry górskiej. Zebra osiąga do 150 cm wysokości w kłębie i może ważyć nawet 370 kg.
Zebra Hartmanna występuje na terenach suchych do ok. 2000 m n.p.m. na obszarze RPA, Angoli oraz Namibii.
Zebra Hartmanna jako nieliczny podgatunek jest w stanie obyć się bez wody przez 1-2 dni.
Zebra Grevy`ego
Zebra pręgowana występuje w północno-wschodniej Etiopii oraz Kenii. Zebry te osiągają nawet 160 cm wysokości w kłębie i mogą ważyć do 450 kg. Jak inne zebry żywią się przede wszystkim trawami.
Zebry pręgowane osiągają dojrzałość płciową w wieku 4 lat. Ich ciąża trwa 13 miesięcy. W przeciwieństwie do pozostałych gatunków zebry Grevy`ego nie żyją w stadach. Preferują luźne grupy. Samice żyją z siostrami i dziećmi. Samce samotnie lub stadach złożonych z samych samców.
Zebra – tryb życia
Zebry są zwierzętami bardzo towarzyskimi, które żyją w stadach. W obrębie takiej grupy występują siostry, matki oraz córki z ogierem zebry na czele. Co ciekawe ogier zabezpiecza zwykle tyły, a stadu przewodzi klacz, stojąca najwyżej w hierarchii.
Ze względu na ubogość terenów w pożywienie zebry cały czas wędrują. Zwierzęta te pokonują niedalekie odległości. Bywa, że wchodzą na tereny łowne drapieżników. Ich naturalnie wyostrzony zmysł węchu i słuchu pozwala do pewnego stopnia na unikanie zagrożeń.
Zebry do życia potrzebują wody, dlatego poszukują miejsc w pobliżu naturalnych zbiorników wodnych.
Zebry prowadzą dzienny tryb życia.
pixabay.com/images/id-5015976/
Pasy zebry – do czego służą?
Białe pasy na czarnej sierści zebry występują w typowych układach, które pozwalają rozróżniać gatunki tych zwierząt. Co ciekawe w obrębie gatunku każdy osobnik ma indywidualny wzór, po którym można go rozpoznać.
Ogrody zoologiczne tworzą paszporty zebr, w których znajdują się sfotografowane pasy – działające niczym odciski palców.
Pasy zebry służą w naturze do ochrony zwierząt przed drapieżnikami. Zwierzęta przebywające w stadzie oglądane z dalekiej odległości wtapiają się w krajobraz sawanny. Dodatkowo zebry zlewają się ze sobą, co utrudnia drapieżnikowi wybór ofiary.
Zebry mają naturalny instynkt do kierowania się w stronę pasiastych obiektów – być może czują się dzięki temu bardziej bezpieczne.
Ile żyje zebra?
Zebry na wolności mogą żyć nawet 20 lat. Zebry w Zoo potrafią żyć nawet 35 lat.
Co jedzą zebry?
pixabay.com/images/id-6275284/
Zebry to urodzeni roślinożercy. Zwierzęta te żywią się głównie trawą i ziołami. W przypadku suchych stepów zjedzą również liście drzew, a nawet ich korzenie i korę.
Dla większości zebr niezbędny jest codzienny dostęp do wody. Wyjątkiem jest zebra Hartmanna.
Rozmnażanie zebry
Zebry są gatunkiem poligynicznym – mogą podchodzić do rozrodu przez cały rok. Ciąża zebry trwa ok. 12-13 miesięcy w zależności od gatunku. Samica rodzi młode, które ważą zwykle 25-35 kg. Laktacja matki trwa od 7 do 11 miesięcy. Młode zebry stają się dojrzałe w wieku 4-5 lat.
Ciekawostki o zebrach
- Zebry, tak samo, jak konie śpią na stojąco
- Uszy zebry służą jej do komunikacji nastroju
- Zebry są zdecydowanie bardziej agresywne niż konie
- Skóra zebry pod sierścią jest czarna
- Zebry mogą galopować z prędkością nawet 70 km/h
- Zebra Marty to gwiazda filmu Madagaskar
- W starożytnych rzymskich cyrkach zebry ciągnęły rydwany
Ochrona gatunkowa zebr
Zebra pręgowana została wpisana na listę IUCN ze statusem wysokiego ryzyka wymarcia. Wpisana jest również do załącznika I konwencji CITES.
Zebra stepowa ma status NT w Czerwonej Księdze gatunków Zagrożonych. Podgatunek kwagga właściwa jest już wymarły.
Zebry w Zoo
Zebry stepowe żyją w wielu polskich ogrodach zoologicznych. Możesz je spotkać wybierając się na wycieczkę m.in. do:
- Zoo Wrocław
- Zoo Gdańsk
- Zoo Zamość
- Zoo Poznań
- Zoo Warszawa
Redakcja
Przeczytaj inne ciekawostki
