Reklama

RAK LUIZJAŃSKI – cena, hodowla, żywienie

Rak luizjański jest cenionym i popularnym skorupiakiem akwariowym, lecz równie popularne jest jego porzucanie w miejskich zbiornikach wodnych.

Data publikacji: 6 listopada 2023

Rak luizjański – systematyka gatunku

Rak luizjański (Procambarus clarkii)
Królestwo	zwierzęta
Typ	stawonogi
Podtyp	skorupiaki
Gromada	pancerzowce
Rząd	dziesięcionogi
Rodzina	Camberidae
Rodzaj	Procambarus

Rak luizjański – pochodzenie i występowanie

Rak luizjański pochodzi zza oceanu. Rak ten występuje w Ameryce Północnej, głównie zasiedlając słodkowodne zbiorniki na terenie Meksyku i w południowo-środkowej część Stanów Zjednoczonych. W Europie rak luizjański uznawany jest za gatunek inwazyjny, szybko się rozmnażający, który naturalnie nie występuje w przyrodzie, stanowiący zagrożenie dla rodzimych raków i płazów. Rak luizjański w Europie odnotowany został w Wielkiej Brytanii, Irlandii Północnej, Portugalii, Hiszpanii, Francji, Niemczech, Holandii, Belgii, Polsce, we Włoszech, na Sardynii, Korsyce i Balearach. Główną przyczyną jego obecności w naturze jest wypuszczanie go do zbiorników przez człowieka, gdyż rak luizjański nie jest gatunkiem migrującym.

Biotop

Rak luizjański jest gatunkiem potrafiącym dostosować się do zastanych warunków ekostystemu. Najczęściej spotkać go można we wszystkich typach ciepłych wód śródlądowych, również tych, które okresowo wysychają. Rak luizjański preferuje płytkie wody stojące, które szybko się nagrzewają o wysokiej żyzności. Z racji wysokiej aklimatyzacji spotykany w stawach, jeziorach, rzekach, zbiornikach zaporowych, polach ryżowych, rowach melioracyjnych oraz wodach przejściowych uchodzących do wód słonych.

Jak wygląda rak luizjański?

Rak luizjański to typowy przedstawiciel dziesięcionogów. Jego ciało składa się z dwóch głównych części: głowotułowia i odwłoka. Na przedniej części tułowia tego raka znajduje się pięć par kończyn krocznych, z czego pierwsza z nich przekształcona została w szczypce. Rak luizjański nie jest duży, mierzy do 11 cm długości, ale jego szczypce mogą osiągnąć połowę długości ciała. Dorosłe skorupiaki osiągają masę około 50 g. Ciało raka wybarwione jest na odcienie czerwieni, bordo i brązu. Spód jego szczypiec jest wyraźnie czerwony a na ich zewnętrznej stronie widać wypustki, które także są czerwone i kontrastują z ciemniejszym tłem dużych szczypiec. Rak luizjański nie posiada ostro zakończonej części karapaksu tzw. grzebienia. Jako gatunek hodowlany rak ten może przybierać barwę białą, pomarańczową czy niebieską.

https://www.inaturalist.org/photos/161296348, CC BY 4.0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=111536034

Długość życia

Rak luizjański może żyć nawet do 5 lat.

Rak luizjański cena

Cena za raka luizjańskiego waha się od 6 do 14 zł za osobnika. Półkilogramowe danie (raki gotowane w pancerzu w zalewie winnej) mrożone z raka luizjańskiego kosztuje 34 zł.

Żywienie

Gatunek ten jest wszystkożerny. Rak luizjański może spożywać pokarm roślinny i zwierzęcy świeży i mrożony. Skorupiak nie stroni od drapieżnictwa i kanibalizmu. Kanibalizmu dopuszczają się zarówno samce i samice w tym także usamodzielnione młode raki.

Rak luizjański jako gatunek inwazyjny

Niestety zdolność i łatwość aklimatyzacji do trudniejszych warunków oraz wszystkożerność powodują, że rak luizjański jest gatunkiem bardzo inwazyjnym. Konkurencyjność raka luizjańskiego dla rodzimych gatunków polega nie tylko na walce o siedliska żerowania i rozrodu, ale także przenoszenia śmiertelnych chorób czy negatywnego wpływu na całokształt ekosystemu tj. dla roślin, bezkręgowców wodnych, gadów i ptaków. Rak Luizjański w znaczny sposób przekształca brzegi i dno zbiorników w wyniku intensywnego kopania systemu głębokich nor. Działanie to ma wpływ na rozwój, przemianę materii, aktywność życiową i zachowanie innych organizmów żywych w wyniku m.in. długotrwałego zmętnienia wody. Rak luizjański wypuszczony na wolność może mieć negatywny wpływ na stabilność konstrukcji wodnych takich jak groble, umocnienia i zapory, które podkopane zostają naruszone. Rak luizjański to drapieżnik, który w domowej hodowli i na wolności powoduje znaczne straty w jakości i ilości ekosystemu. Dla człowieka rak luizjański nie stanowi zagrożenia, choć zjedzenie niedogotowanego mięsa tego raka może skutkować zakażeniem bakterią Vibrio mimicus i przywrami z rodzaju Paragonimus. Zakażenie nimi jest możliwe do wyleczenia, lecz pozostaje niebezpieczne, może doprowadzić do nieżytu żołądka i jelit, a w przypadku przywr doprowadzić do uszkodzenia płuc.

Rak luizjański stanowi zagrożenie dla następujących gatunków wodnych:

cyranka
kotewka orzech wodny
krakwa
piskorz
rak błotny
rak szlachetny
różanka
skójka gruboskorupowa
strzebla błotna
szczeżuja wielka
traszka grzebieniasta

Rak luizjański w Poznaniu

W Poznaniu rak ten został zlokalizowany na obszarze użytku ekologicznego „Dębina II”. Na zlecenie Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska w Poznaniu i pod nadzorem ekspertów z Uniwersytetu Przyrodniczego przeprowadzono odłów raka luizjańskiego w okresie lipiec-październik 2023. Schwytane osobniki zostały przeznaczone do celów badawczych, jako pokarm dla zwierząt w ośrodkach rehabilitacji zwierząt i ogrodach zoologicznych.

Akwarium

Rak luizjański jest skorupiakiem ciepłolubnym, lecz potrafi się aklimatyzować. Rak posiada wysoką zdolność przeżycia w chłodniejszych wodach, o niższym natlenieniu, zasoleniu, a w okresach suchych dość długo zdolny jest do oddychania powietrzem atmosferycznym. Gatunek ten jest uznawany za agresywny zarówno w akwariach domowych, jak i otwartych zbiornikach. Rak luizjański swoją aktywność rozpoczyna nocą, dlatego stanowi zagrożenie dla ryb odpoczywających po zmierzchu na dnie zbiornika. Często skorupiak podszczypuje ryby, okaleczając je. Rak luizjański może wydostać się ze zbiornika w wyniku nieuwagi (wylewanie wody ze zbiornika bezpośrednio do kanalizacji i cieków wodnych) lub nieprawidłowego zabezpieczenia (uszkodzone akwaria). Ucieczki raków zdarzają się nie tylko z hobbystycznych akwariów, ale i hodowli przeznaczonej na żywy pokarm dla innych zwierząt. Rak luizjański jest porzucany także celowo, jako niechciane zwierzę domowe. Skorupiak ten wykorzystuje jako schronienie wszelkie dostępne w zbiorniku kryjówki, np. korzenie, kamienie. Zwierzę to potrafi kopać nory, które mierzą ponad 2 m długości. Nory te mogą przekształcać się w całe systemy korytarzy. Wymagania to temperatura od 16 do 25 st. C, woda o pH między 5,6 a 8 i zbiornik o wielkości 100 l na 1 samca i 2 samice.

Hodowla i rozmnażanie

Rak luizjański jest skorupiakiem łatwym w hodowli, choćby z racji efektywności rozrodu. Niestety nieprzygotowani hobbyści czy kolekcjonerzy nieposiadający o tym odpowiedniej wiedzy i z braku odpowiednich warunków wypuszczają nadmiar pogłowia do środowiska naturalnego. Gatunek tego raka rozmnaża się płciowo. Szczyt okresu rozrodczego przypada na miesiące letnie. Termin, w którym dochodzi do rozrodu, zależy w dużej mierze od siedliska, w jakim gatunek występuje oraz od regionu występowania. Samice raka luizjańskiego mogą złożyć do 400 czarnych jaj. Jaja po złożeniu inkubowane są przez samicę pod odwłokiem, w tym czasie samice powinna być odseparowana od samca. Po wykluciu młode raki bardzo szybko stają się samodzielne. Usamodzielnienie następuje w ciągu kilku dni. Wagę dorosłego osobnika rak luizjański osiąga w ciągu 3-5 miesięcy, co nie stanowi przeszkody, by przystępować do rozrodu ważąc zaledwie 1/5 masy docelowej.

Redakcja