PSY POLICYJNE – rasy, zadania, zasady szkolenia
W polskie policji służy blisko 900 psów, pełniących różne zadania. Sprawdź, jakie rasy mogą stać się psami policyjnymi oraz do jakich zadań są szkolone.
Spis treści
Skąd się wzięły psy policyjne?
Pierwsze wzmianki o psach służbowych pochodzą z 1155 roku z francuskiego miasteczka Saint-Malo, w którym nocną wartę pełniły dogi, pomagające strażnikom miejskim. W Anglii, od początków XIX wieku, zaczęto wykorzystywać bloodhundy, które specjalizowały się w tropieniu złodziei, a pierwsze udane zatrzymanie przestępcy przez psa miało miejsce w 1810 roku. To pokazało, jak wielki potencjał mają psy w policji. Już w 1911 roku założono w Bawarii pierwszą szkołę tresury psów służbowych, która funkcjonowała aż do II wojny światowej.
Rozwój polskiej kynologii policyjnej
Pierwszym ośrodkiem szkolenia psów służbowych po wojnie w Polsce była Szkoła Przewodników i Tresury Psów Milicyjnych, założona w Junikowie pod Poznaniem w 1945 roku przez sierżanta Zygmunta Rembielaka i kaprala Jana Kuternogę. Do wiosny 1946 roku, kiedy ośrodek został zamknięty, wyszkolono tam 24 psy dla Milicji Obywatelskiej (MO) województwa poznańskiego. W maju 1946 roku, w Słupsku powstała nowa Szkoła Przewodników i Tresury Psów Służbowych MO. Szkoła w Słupsku działała do 1949 roku, a jej ostatnim komendantem był Zygmunt Rembielak, który wcześniej założył ośrodek w Junikowie. W 1949 roku Komenda Główna MO wnioskowała o połączenie szkoły w Słupsku z Zakładem Tresury Psów Służbowych Korpusu Bezpieczeństwa Wewnętrznego w Sułkowicach. W efekcie reorganizacji, na początku 1950 roku, powstał w Sułkowicach Zakład Tresury Psów Służbowych KBW i MO.
W 1992 roku w wyniku reorganizacji szkolnictwa resortowego, samodzielna Szkoła Policyjna Przewodników i Tresury Psów została włączona do struktur Centrum Szkolenia Policji w Legionowie pod nazwą Zakład Szkolenia Przewodników i Tresury Psów.
Sułkowice znajdują się 30 km od Warszawy, w zakładzie zatrudnionych jest obecnie 29 policjantów i 4 pracowników cywilnych. Zakład zajmuje powierzchnię ok. 45 ha i jest jedynym w kraju ośrodkiem szkolenia przewodników i tresury psów służbowych policji.
Rasy psów policyjnych
W powszechnym przekonaniu psy policyjne to przede wszystkim owczarki niemieckie i owczarki belgijskie. Nic bardziej mylnego. Istnie zdecydowanie dłuższa lista ras psów służbowych, które zajmują miejsce w szeregach policji, a są to:
- Owczarek holenderski
- Labrador retriever
- Wyżeł niemiecki
- Posokowiec bawarski
- Bloodhound
- Foksterier
- Parson russell terrier
- Terrier walijski
- Płochacz niemiecki
- Ogar polski
- Mały munsterlander
Pies policyjny – do jakich zadań jest wykorzystywany?
W zakładzie w Sułkowicach prowadzone są kursy specjalizacyjne, na których psy szkolone są do realizacji określonych zadań, w tym m.in.:
- Kursy dla psów patrolowo-tropiących: psy te uczą się patrolowania, zabezpieczania porządku publicznego podczas imprez masowych, przeszukiwania terenów i pomieszczeń, pościgów, zasadzek, a także pomocy w interwencjach i zatrzymywaniu osób. Nabywają umiejętności tropienia śladów ludzkich.
- Kursy dla psów do zadań specjalnych: tresura obejmuje przygotowanie psów do wyszukiwania narkotyków oraz materiałów wybuchowych i broni palnej, co jest kluczowe w kontekście rosnącej przestępczości związanej z tymi zagrożeniami.
- Kursy dla psów wyszukujących zapach zwłok: psy uczą się lokalizować zwłoki ludzkie na lądzie i w wodzie.
- Kursy dla psów do identyfikacji śladów zapachowych ludzi: specjalizacja ta skupia się na umiejętności wykrywania i śledzenia zapachów ludzkich.
Kategorie psów policyjnych
Psy policyjne dzieli się na następujące kategorie:
- psy patrolowe
- psy tropiące
- psy patrolowo-tropiące
- psy kategorii do wyszukiwania zapachów narkotyków
- psy kategorii do wyszukiwania zapachów materiałów wybuchowych
- psy kategorii do wyszukiwania zapachu zwłok ludzkich
Jakie predyspozycje musi mieć pies policyjny?
Aby sprostać wymaganiom służby policyjnej, pies musi posiadać szereg specyficznych predyspozycji:
- Wybitny węch: psy policyjne muszą wykazywać naturalną zdolność do tropienia i lokalizowania niewidocznych obiektów, takich jak ludzie, narkotyki czy materiały wybuchowe, wykorzystując głównie swój nos.
- Doskonała kondycja fizyczna: pies musi być umięśniony, zwinny i wytrzymały, aby sprostać fizycznym wyzwaniom, jakie niesie ze sobą praca w służbie policyjnej.
- Nieustraszoność i mentalność łowcy: pies patrolujący powinien być odważny, z instynktem pogoni za ofiarą, i gotowy do schwytania jej, nawet jeśli jest ona większa od niego.
- Pewna doza agresywności: w stosunku do ludzi, przy czym pies powinien być gotowy do walki zamiast ucieczki, nawet w obliczu potencjalnego zagrożenia dla siebie.
- Skoncentrowanie na zadaniu: pies musi być odporny na rozpraszające elementy, takie jak hałas, ciemność, niestabilne podłoże, czy obecność wody.
- Chęć aportowania: psy powinny chętnie wykonywać zadania polegające na przynoszeniu przedmiotów.
- Absolutne posłuszeństwo: pies musi bezwzględnie podporządkowywać się rozkazom swojego przewodnika-człowieka.
Szkolenie i tresura psów policyjnych
Tresura psów policyjnych jest czasochłonna i kosztowna. Jej głównym celem jest nauczenie psa znajdowania określonych osób lub materiałów oraz właściwej reakcji na znaleziony trop. Psy muszą również wykazywać bezwzględne posłuszeństwo wobec swojego opiekuna i umiejętność pracy w trudnych warunkach, takich jak hałas, dym czy obecność tłumu. Zazwyczaj psy pracują z jednym przewodnikiem przez całą służbę, co pozwala na budowanie mocnej więzi i skuteczność w działaniu.
- Kurs dla przewodnika i psa patrolowo-tropiącego trwa do 3 miesięcy
- Kurs dla psa patrolowego trwa do 3 miesięcy
- Kurs dla psa do wyszukiwania narkotyków i materiałów wybuchowych trwa do 4 miesięcy
- Szkolenie osmologiczne trwa najdłużej do 9 miesięcy
Emerytura dla psów policyjnych
Policyjne zwierzęta, takie jak psy i konie, po zakończeniu służby przechodzą na emeryturę. Od grudnia 2021 roku obowiązują nowe przepisy ustawy o Policji, które gwarantują, że zwierzęta te pozostają dożywotnio na stanie swojej jednostki, a ich opiekunem zazwyczaj zostaje dotychczasowy przewodnik lub policjant-jeździec. Po wejściu w życie nowych przepisów na emeryturę przeszło 40 psów służbowych, których opiekunowie otrzymali wsparcie finansowe na wyżywienie zwierząt oraz pokrycie kosztów ich leczenia i zabiegów profilaktycznych.
Zwierzęta mogą przechodzić na emeryturę z różnych powodów, w tym z powodu trwałej utraty sprawności, pogorszenia stanu zdrowia nie rokującego poprawy, czy braku postępów w szkoleniu. Pies może przejść na emeryturę po ukończeniu 9. roku życia.
Ile emerytury dla psa służbowego?
Kwota dziennego ryczałtu na utrzymanie emerytowanych psów policyjnych zależy od ich wagi. Dla psów do 20 kg stawka letnia wynosi 7 zł, a po przekroczeniu normy wyżywienia – 9 zł. W zimie stawki wzrastają do 10 i 13 zł. Dla większych psów letnie stawki wynoszą 10-13 zł, a zimowe 13-17 zł, co przekłada się na maksymalną miesięczną kwotę 510 zł na utrzymanie psa.
Redakcja
Źródła
https://lodzka.policja.gov.pl/el2/zwierzeta-w-pre/psy-sluzb/50353,Pies-policjant-przyjaciel-i-pomocnik.html
https://policja.pl/pol/aktualnosci/219520,Psy-sluzbowe-w-polskiej-Policji.html#_edn2
https://csp.edu.pl/csp/pion-dydaktyczny/10,dok.html
https://isp.policja.pl/isp/aktualnosci/16828,Policyjna-emerytura-zwierzat-sluzbowych.html
Przeczytaj inne ciekawostki
