Motyle – gatunki, ile żyją, co jedzą
Motyle występują w Polsce w ponad 3100 gatunkach. Większości z nas dobrze znane są motyle dziennie, jednak jest ich tylko 163 gatunki!
Spis treści - kliknij strzałkę
Informacje o motylach
Motyle, nazywane również łuskoskrzydłymi to owady uskrzydlone spokrewnione z chruścikami.
W przeszłości klasyfikacja tych owadów obejmowała motyle dzienne Rhopalocera oraz motyle nocne Heterocera, czyli ćmy.
Motyle to liczna grupa owadów, do której zalicza się ponad 170 tysięcy gatunków motyli. Z czego w Polsce opisano 3156 gatunków motyli z 73. rodzin, a wśród nich 163 gatunki to motyle dzienne.
Rozwój motyla
Wszystkie motyle przechodzą przeobrażenie zupełne.
W wyniku zapłodnienia samicy przez samca powstają jaja larw motyli, które samice składają za pomocą pokładełka. Motyle nocne składają zwykle jaja w pęknięciach kory drzew, z kolei motyle dziennie przyklejają jaja do roślin. Niektóre ćmy nocne rozrzucają jaja, podczas latania.
Z jaja wykluwa się larwa motyla, której ciało składa się z głowy z aparatem gębowym, 3. par odnóży na tułowiu i 5. par posuwek na odwłoku.
W stadium larwalnym motyl rośnie, dlatego pobiera w tym czasie bardzo dużo pokarmu. Larwy motyli jedzą przede wszystkim miękkie części roślin.
Po osiągnięciu dojrzałości larwa motyla zrzuca oskórek i zmienia się w poczwarkę. W nieruchomej postaci rozwija się dorosły motyl. W tym czasie motyl nie pobiera pokarmu. Narządy larwy rozpadają się, a z komórek tworzą się narządy motyla.
Motyl, który wychodzi z poczwarki to imago – dorosła postać owada.
Motyl – budowa ciała
pixabay.com/images/id-44882/
Imago zbudowane jest z trzech części: głowy, tułowia i odwłoka.
Głowa motyla jest wyraźnie oddzielona od tułowia i składa się z sześciu zrośniętych segmentów. Na głowie znajduje się para oczu, złożona zwykle z mniejszych oczek, dzięki którym motyle widzą świat, jako mozaikę złożoną z wielu obrazów. Na głowie motyla znajduje się również para czułków, które posiadają na swojej powierzchni receptory zapachu oraz narząd Johnstona, który odpowiada za słuch i zachowanie równowagi. U motyli dziennych aparat gębowy jest typu ssącego i służy do przyjmowania płynnej postaci pożywienia.
Tułów motyla składa się z trzech zrośniętych segmentów. Na tułowiu znajdują się trzy pary odnóży oraz dwie pary skrzydeł.
Odwłok to ostatnia część ciała motyli, gdzie u samic motyla znajduje się pokładełko – narząd służący do składania jaj.
Ile żyje motyl
Zastanawiasz się, jak długo żyją motyle? Długość życia motyli zależy od gatunku. Są takie motyle, które żyją zaledwie jeden dzień, większość żyje jednak od 2. do 4. tygodni, chociaż są i takie motyle, które żyją nawet 9 miesięcy (latolistek cytrynek).
Co jedzą motyle
Motyle dziennie żywią się zwykle nektarem kwiatowym, niektóre gatunki motyli żywią się padliną, błotem, a nawet ludzkim potem!
Ile skrzydeł ma motyl?
Motyle mają dwie pary skrzydeł, zbudowanych z dwuwarstwowej błony, która jest rozpięta na żyłkach, występujących pomiędzy tymi warstwami.
Motyle – jak zwabić je do ogrodu
Motyle dzienne, ze względu na swoje upodobanie do kwiatowego nektaru dają się zwabić do ogrodu, dzięki roślinom, kwitnącym o różnych porach roku.
Kwiaty, które mogą zwabić motyle wiosną do ogrodu to np.:
- Fiołek wonny
- Lak
- Sasanka alpejska
- Lilak
- Forsycja
- Żagwin
- Pierwiosnek
Kwiaty letnie, które zachęcą motyle do odwiedzenia twojego ogrodu to np.:
- Tulipan amerykański
- Jeżówka purpurowa
- Mięta
- Werbena
- Lawenda
- Hyzop
- Nasturcja
- Niezapominajka
- Miesiącznica
- mięta
Kwiaty, które mogą zwabić motyle do ogrodu jesienią to np.:
- Tojeść
- Wrzos pospolity
- Aster nowoangielski
- Nawłoć
Gatunki motyli
Przykładowe rodziny motyli dziennych żyjące w Polsce to:
- Rusałkowate
- Wielenowate
- Paziowate
- Powszelatkowate
- Modraszkowate
- Bielinkowate
Najpopularniejsze gatunki motyli ogrodowych
Ze względu na mnogość gatunków motyli ich rozpoznanie może być nie lada wyzwaniem. Warto jednak potrafić rozpoznać kilka najpopularniejszych gatunków motyli.
Motyl paź królowej
pixabay.com/images/id-3168839/
Paź królowej Papilio machaon to obecnie bardzo rzadki gatunek, który jeszcze kilkadziesiąt lat temu był w Polsce bardzo powszechny. Motyle tego gatunku pojawiają się od czerwca do sierpnia, a rośliny, które szczególnie upodobały sobie gąsienice pazia królowej to: kminek, pietruszka, marchew ogrodowa i koper.
Motyl kraśnik sześcioplamek
pixabay.com/images/id-5484656/
Kraśnik sześcioplamek to obecnie coraz rzadszy widok na łąkach czy w ogrodach. Motyle tego gatunku pojawiają się od lipca do sierpnia, a rośliny, które szczególnie upodobały sobie gąsienice kraśnika sześcioplamka to np. komonica zwyczajna czy cieciorka żółta.
Motyl rusałka pawik
pixabay.com/images/id-5946593/
Motyl rusałka admirał
pixabay.com/images/id-3519447/
Rusałka admirał to kolejny powszechnie występujący gatunek motyla, który uwielbia żerować na gnijących owocach. Motyle występują w sadach, na łąkach, w ogrodach, a nawet w miastach. Pojawiają się od lipca do sierpnia, a ich larwy upodobały sobie pokrzywy oraz oset.
Największy motyl w Polsce
Autorstwa Didier Descouens – Praca własna, CC BY-SA 4.0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=22461212
Największym motylem żyjącym w Polsce jest zmierzchnica trupia główka, czyli ćma, której rozpiętość skrzydeł może wynieść nawet 14 cm.
Ciekawostki o motylach
- Mniejsze motyle wykonują zwykle ok. 300 uderzeń skrzydłami na minutę
- Cięższe ćmy wykonuje do 5000 uderzeń skrzydłami na minutę
- Rekord prędkości lotu motyla wynosi ok. 55 km/h
- Największe gatunki motyli żyjące w Europie to zmierzchnica trupia główka oraz pawica gruszówka
- Sówkowate, które żyją również w Polsce potrafią zjadać larwy swojego gatunku
Redakcja
Przeczytaj inne ciekawostki
