DOKARMIANIE PTAKÓW ZIMĄ – kiedy, czym i w jaki sposób?
Spis treści
Zimowe miesiące to czas, gdy śnieg pokrywa ziemię, powodując, że znalezienie pożywienia może stać się dla ptaków prawdziwym wyzwaniem. Planujesz dokarmiać ptaki zimą, ale masz wątpliwości, jakim pokarmem i kiedy to robić? Dobrze, że tu jesteś. Z naszego artykułu dowiesz się, kiedy zacząć i zakończyć dokarmianie. Co wybrać do dokarmiania: gotowe mieszanki, słoninę, a może owoce? Jaki karmnik kupić i gdzie go ustawić. Przygotowaliśmy również zestawienie gatunków ptaków, które zostają w Polsce na zimę. Owocnej lektury!
Czy ptaki można dokarmiać przez cały rok?
Z pewnością można dokarmiać ptaki przez cały rok, ale nie jest to zawsze konieczne ani zalecane. W cieplejszych miesiącach, takich jak wiosna, lato i jesień, a nawet w czasie łagodnej zimy, ptaki zazwyczaj znajdują wystarczająco dużo naturalnego pokarmu w swoim otoczeniu. Ich dieta jest różnorodna i obejmuje nasiona, owoce, jagody, orzechy, owady i małe zwierzęta, co dostarcza im odpowiednich składników odżywczych.
Należy również pamiętać, że niektórym gatunkom ptaków, jak na przykład łabędziom, stałe dokarmianie przez ludzi może przynieść więcej szkody niż pożytku. Może to prowadzić do utraty instynktów, takich jak wędrówki, co czyni te ptaki zależnymi od ludzi w czasie zimy.
Kiedy zacząć dokarmiać ptaki?
Najlepszy czas na rozpoczęcie dokarmiania ptaków przypada na zimę. Jest to okres, kiedy niskie temperatury, mróz, i śnieg mogą znacząco utrudniać ptakom dostęp do naturalnego pożywienia. Warto zauważyć, że ptaki mogą potrzebować czasu, aby przyzwyczaić się do nowego miejsca dokarmiania. Nie należy się więc martwić, jeśli od razu nie zauważymy większej aktywności w karmniku. Warto też pamiętać o regularności – gdy zaczniemy dokarmianie, powinniśmy kontynuować je systematycznie, aby ptaki mogły polegać na stałym źródle pokarmu.
Do kiedy dokarmiać ptaki?
Dokarmianie ptaków powinno być kontynuowane do końca zimy. W Polsce coraz częściej nawet w lutym nie ma śniegu a temperatury są dodatnie – w takich warunkach należy zakończyć dokarmianie ptaków.
Czym dokarmiać ptaki zimą
Wszystko zależy od tego ile czasu chcesz poświęcić na przygotowanie menu i sam ptasi „paśnik”. Najprostszym i najbardziej praktycznym rozwiązaniem jest kupowanie gotowych karm dla ptaków zimujących. Im mniejsze ptaki chcemy dokarmiać, tym drobniejsze mieszanki powinniśmy wybrać. Dokarmianie ptaków w karmniku wymaga jednak dbania o higienę samego karmika i nie każdy jest gotowy na regularne jego czyszczenie. Najmniej pracochłonne są gotowe zawieszki w postaci kul tłuszczowych dla ptaków lub dzwoneczków, po których wystarczy usunąć jedynie osłonki i zawieszki, wieszając kolejne sztuki. Dobrym rozwiązaniem są także karmniki tubowe, dozujące karmę, które wystarczy uzupełniać mieszkanką zbóż, bez konieczności mycia pojemników.
Sprawdź karmy dla ptaków zimujących
Reklama
Mieszanki ziaren dla ptaków
Mieszanki ziaren dla ptaków zimujących to bogate kompozycje ziaren oleistych, które są pożywne oraz łatwo przyswajalna przez ptaki. Dokarmianie ptaków zimą to odpowiedzialność za zdrowie dokarmianych gatunków, których przetrwanie zależy od dostępu do jakościowego pożywienia. W skład takich mieszanek wchodzi między innymi: słonecznik, sorgo czerwone i białe, proso żółte, kukurydza, krokosz oraz nierzadko także nasiona traw, ziół i kwiatów. Na opakowaniach znajdziesz także informacje o dodatku witamin oraz braku konserwantów i sztucznych barwników. Mieszanki ziaren dostępne są w kilku wariatach wagowych.
Kule tłuszczowe dla ptaków
Kule tłuszczowe dla ptaków to energetyczna mieszanka ziaren zatopiona w niesolonym tłuszczu wołowym. Dokarmiane ptaki zimą bardzo go potrzebują. Ptaki zimą wydatkują więcej kalorii na ogrzanie ciała i bardziej wyczerpujące loty, spowodowane wiatrem i zacinającym śniegiem. Wśród ziaren znajdziemy tu proso, słonecznik, orzechy, owies i pszenicę. Gotowy produkt nie powinien zawierać nasion ambrozji, która inwazyjnie rozprzestrzenia się i niszczy zastaną faunę. Kule tłuszczowe dla ptaków są praktyczne oraz dostępne w kilku wariantach smakowych. Można je kupić w większych ilościach lub na sztuki.
https://pixabay.com/photos/bird-feeder-tit-bird-feeding-place-4739415/
Słonina dla ptaków
Słonina dla ptaków przede wszystkim powinna być surowa, niewędzona i nieposolona. Produkt można nadziać lub zawiesić na gałązkach, a z pewnością skuszą się na taki rarytas sikorki. Słoninę dla ptaków dla uatrakcyjnienia można dodatkowo ponabijać nasionami. Łój nie powinien wisieć dłużej niż 14 dni, im dłużej pozostaje dostępny dla ptaków, tym większe ryzyko zjełczenia i w konsekwencji zatrucia skrzydlatych gości. Dokarmianie ptaków zimą po raz kolejny uświadamia nam, że na samym podaniu pożywienia się nie kończy.
Czym nie dokarmiać ptaków zimą
Wiemy czym karmić ptaki, ale należy też uzbroić się w wiedzę czym nie dokarmiać ptaków zimą. Nie wolno karmić zwierząt produktami przetworzonymi, przeznaczonymi dla ludzi. Takie produkty to pozostałości z domowych obiadów, zasobne w konserwanty, przyprawy, szczególnie sól i cukier. Niebezpieczne są również produkty palone i prażone oraz kandyzowane. Spustoszenie w organizmie dokarmianych ptaków zimą może również wyrządzić pęczniejąca, nieugotowana kasza czy produkty pleśniejące i stare. Nie serwujmy ptakom ciastek, warzyw z zup czy bezwartościowego chleba, tak powszechnego na trawnikach, podczas zimy.
Przeczytaj również
Czy można karmić ptaki chlebem?
Dokarmianie ptaków chlebem to jedno z najgorszych możliwych rozwiązań. Okruchy czy kawałki chleba błyskawicznie nasiąkają wilgocią i pleśnieją, co może drastycznie odbić się na zdrowiu ptaków. Głodne ptaki zimą są w stanie zjeść wszystko, nie oznacza to jednak pokarmu wartościowego. Chleb to źródło zbędnych w diecie ptaków węglowodanów i soli, które spożywane regularnie prowadzą do chorób układu pokarmowego i odwodnienia. Pieczywo nie ma w sobie żadnych wartości odżywczych, pozbawione jest witamin i minerałów, niezbędnych ptakom do przetrwania zimy. Definitywnie odradzamy dokarmiać ptaki zimą chlebem.
Jak dokarmiać ptaki zimą prawidłowo?
Dokarmianie ptaków zimą może być korzystane zarówno dla ptaków, jak i nas samych. Ptaki dokarmiane zimą wrócą do karmiciela latem, by unieszkodliwić owady, atakujące zieleń, ale i nas samych. By jednak dokarmiać prawidłowo warto zapamiętać kilka zasad:
- Unikaj wrzucania jedzenia do wody: Jest to częsty błąd, który prowadzi do szybkiego psucia się pokarmu i zanieczyszczenia wody, co może negatywnie wpływać na inne organizmy, takie jak ryby.
- Rozsypuj pokarm na brzegu rzeki, stawu, jeziora lub na trawniku w parku: Zapewnia to ptakom swobodę i przestrzeń do ewentualnego wycofania się, co jest dla nich mniej stresujące.
- Zaczynaj dokarmianie, gdy pojawi się sporo śniegu: Pamiętaj, że dokarmianie powinno być tylko alternatywą dla naturalnego zdobywania pokarmu przez ptaki.
- Bądź systematyczny w dokarmianiu: Jeśli zdecydujesz się na dokarmianie ptaków, rób to regularnie. Ptaki nauczą się, że w określonym miejscu mogą znaleźć pożywienie, co ułatwi im przetrwanie.
- Dobierz odpowiednią lokalizację karmnika: Umieść karmnik w miejscu, które jest bezpieczne dla ptaków i nie jest zbyt blisko dróg, budynków, okien, a także miejsc zamieszkiwanych przez domowe zwierzęta. Idealnie, gdyby karmnik był umieszczony około 1,5 metra nad ziemią i w pobliżu drzew lub krzewów, co pozwoli ptakom na bezpieczne obserwowanie okolicy.
Sprawdź karmy dla ptaków zimujących
Reklama
Ptaki zimowe w Polsce
Ptaki zimujące w Polsce to dość liczne grono, zarówno mniejszych, jak i większych przedstawicieli, których możemy obserwować przez cały rok w naszym kraju. Wśród nich należy wymienić liczne gatunki pospolite, takie jak gołębie, ale i te bardziej płochliwe i rzadziej spotykane, jak dzwońce czy trznadle.
Polskie ptaki zimowe
Polskie ptaki zimowe to:
- dzięcioły – jedzą orzeszki sosny, świerku, nasiona lnu, słonecznika, słoninę, orzechy włoskie i laskowe
- gawrony – lubią ziarna zbóż i grubszą kaszę
- gołębie – jedzą kukurydzę, orzechy ziemne, pszenicę, groch, peluszkę, sorgo, owies i jęczmień
- łabędzie nieme – powinny być karmione otrębami zbożowymi, gotowanymi warzywami: marchewka, kapusta, ziemniaki, buraki oraz ziarnami kukurydzy
- kaczki krzyżówki – zjedzą niełuskany słonecznik, gotowaną kaszę gryczaną, jęczmienną i pęczak oraz warzywa, takie, jakimi karmi się zimą łabędzie
- kawki – mogą być dokarmiane zimą ziarnami pszenicy, chętnie jedzą też grubszą kaszę
- kosy i kwiczoły – zadowolą się jagodami jarzębiny, ognika i jabłkami, aronią, mrożonymi owocami bzu, płatkami owsianymi, słonecznikiem, ligustrą
Małe ptaki zimujące w Polsce
Do grona małych ptaków zimujących w Polsce zalicza się:
- czyżyki – zadowolą się słonecznikiem i siemieniem lnianym, a także nasionami olchy, brzozy, jodły i wierzby
- dzwońce – spożyją owoce dzikiej róży, irgi, śnieguliczki, jarzębiny oraz suszone owoce jeżyn, nasiona słonecznika i konopi
- grubodzioby – najchętniej zjedzą pestki dyni, wiśni, jabłek, czeremchy, czereśni, groch oraz owoce leszczyny, orzeszki grabowe, słonecznik
- gile – skuszą się na słonecznik, owoce dzikiej róży, jarzębiny i głogu
- jemiołuszki – chętnie podjadają jagody głogu, jemioły, tarniny, dzikiej róży, jarzębiny oraz jałowca
- rudziki – zajadają się jagodami i owocami
- sikorki bogatki i modraszki – chętnie zjadają słonecznik, orzechy ziemne, pszenicę, proso, owies, konopie i słoninę
- trznadle – zadowolą się nasionami traw, owsem, płatkami owsianymi, prosem, nasionami konopi
- wróble i mazurki – zjedzą proso, pszenicę, żyto, pączki drzew i krzewów, zioła, rośliny strączkowe
- zięby – zjedzą pokruszone orzechy laskowe, słonecznik, jabłka, morele, aronię, nasiona traw i krzewów
Karmnik dla ptaków
By prawidłowo przygotować się do dokarmiania należy zrobić bądź kupić karmnik dla ptaków. Karmnik dla ptaków powinien chronić zarówno ptaki, jak i pokarm, więc jego konstrukcja i umiejscowienie nie jest bez znaczenia.
Karmnik musi mieć spadzisty dach, który będzie sięgał swymi brzegami nieco ponad rant podstawy. Takie zadaszenie karmnika dla ptaków osłoni pokarm przed zamarzaniem pod śniegiem, ale również ochroni głodne ptaki przed warunkami atmosferycznymi i ograniczy możliwość ataku drapieżników. Podstawę karmnika warto wyłożyć folią, która ułatwi nam jego czyszczenie. Dbanie o higienę jest bardzo ważne, aby ochronić przylatujące ptaki przed chorobami wywołanymi przez spożycie zanieczyszczonego odchodami ziarna, czy pokarmu spleśniałego, mokrego, nieświeżego. Podstawę warto nadbudować listewką, która zablokuje wywiewanie pokarmu.
Lokalizacja karmika dla ptaków również ma znaczenie. Karmnik to nie tylko bufet dla stołujących się tam ptaków, ale i miejsce odpoczynku. Karmnik powinien być ustawiony lub zamontowany w miejscu bezpiecznym i w miarę cichym. Najlepiej w pewnej odległości od budynków, tak by ptak swobodnie mógł z niego odlecieć, nie obijając się od okna czy ściany. Optymalna wysokość karmnika to 150-200 cm. Unikajmy montowania karmnika bezpośrednio na gałęziach, to zdecydowanie ułatwi drapieżnikom polowanie na ptaki. Ustawienie go na metalowej nodze utrudni dostęp do niego kotom czy kunom. Dobrym rozwiązaniem jest ulokowanie go w otoczeniu krzewów (bliskość około 2 metrów), których owoce ptaki jedzą. Jest to optymalna i naturalna forma dokarmiania ptaków zimą. Polecane krzewy to:
- berberys
- bez koralowy i czarny
- dereń
- dzika róża
- głóg
- irga
- jarzębina
- kalina koralowa
- ognik
- rokitnik
- śliwa tarnina
https://pixabay.com/photos/bird-feeder-tit-bird-feeding-place-4739415/
Co wsypać do karmnika
Karmnik przygotowany i ustawiony, czas zająć się tym co wsypać do karmnika, by nie zaszkodzić ptakom. Podstawą dokarmiania ptaków zimą są oleiste ziarna zbóż. Wśród nich są:
- pestki dyni
- nasiona konopi, traw, czarnuszki
- kukurydza
- owies
- pszenica
- proso
- płatki owsiane i ryżowe
- słonecznik
- siemię lniane
- żyto
- nasiona brzozy, jodły, olchy, wierzby i świerku
- ugotowana kasza (surowa pęcznieje w przełyku, nie podawaj ptakom kaszy palonej czy przyprawionej).
Poza tym dokarmiamy ptaki zimą niesoloną słoniną, nieprażonymi orzechami laskowymi i włoskimi. Ptasią karmę z pewnością uatrakcyjni świeże jabłko, ale także suszone, lecz niekandyzowane morele i rodzynki. Dodatkiem mogą być także gotowane, niesolone warzywa, takie jak marchew, ziemniak czy burak. Przy produktach gotowanych i świeżych trzeba pamiętać, aby usunąć je z karmnika, jeśli nie zostaną zjedzone. Pozostawione w karmiku na dłużej mogą spleśnieć. Nie przesadzajmy także z ilością pokarmu, nie sypmy ziaren po sam dach, bo żaden ptak już się w karmniku nie zmieści, a zleżały i zawilgocony pokarm z pewnością nie zachęci do konsumpcji. Bardzo istotne jest, by dokarmiać ptaki zimą regularnie. Jeśli decydujemy się na dokarmianie, musimy być konsekwentni. Ptaki przyzwyczajają się do miejsca, w którym są karmione i potrafią przelecieć spory dystans, by dotrzeć do karmiciela, jednak gdy nie zastaną pokarmu po wyczerpującej trasie, mogą nie mieć już siły na dalszy lot. Wycieńczony i głodny ptak może paść z wyczerpania. Dlatego nasza decyzja o dokarmianiu ptaków zimą musi być przemyślana i trwać do końca okresu zimowego.
Redakcja
Przeczytaj inne artykuły o ptakach
