Małe kotki – jak wychować malutkie kociaki
pixabay.com/images/id-3266673/
Kociaki są wyzwaniem wychowawczym dla każdej kociej matki, jednak bywa tak, że kocie noworodki po urodzeniu muszą liczyć wyłącznie na pomoc człowieka.
Spis treści - kliknij strzałkę
Ile trwa ciąża u kotów?
Ciąża u kotów trwa około 7 tygodni, średnia jej długość to 66 dni. Przyszłe kocie matki, które będą rodzić małe kotki po raz pierwszy, mają ten okres nieco wydłużony i trwa ona od 70 do 74 dni. Długość trwania porodu jest zależna od ilości kociąt. Kociaki rodzą się w odstępach krótszych niż 60 minut. Na świat przychodzi średnio od 2 do 5 kociąt.
Małe kotki – odchów kociąt
Małe kotki od chwili narodzin są całkowicie zależne od matki. Malutkie kociaki są ślepe, głuche, nie są w stanie utrzymać prawidłowej ciepłoty ciała (za mało tkanki tłuszczowej), ani się prawidłowo wypróżnić, a ich aktywność ogranicza się do spania i pobierania pokarmu. Małe koty są po prostu bezbronne, a ich los zależy całkowicie od matki. Kotka po porodzie ogrzewa i wylizuje młode, by stymulować je do oddychania, jedzenia i wydalania.
Noworodek przybiera na wadze co tydzień minimum 70 g do około 100 g. Małe koty powinny w pierwszym tygodniu życia podwoić masę ciała, w trzecim ją potroić, a w kolejnych dniach, aż do osiągnięcia 6 miesięcy przybierać dziennie 10-13 g. Bardzo istotnym elementem odchowu kociąt jest utrzymanie stałej temperatury ciała. Zdrowy mały kotek po narodzinach powinien mieć temperaturę 36℃. Kociątko do 4. tygodnia stopniowo tę temperaturę zwiększa do 37,8℃, by ostatecznie w wieku 6-7. tygodnia życia osiągnąć ciepłotę dorosłego osobnika, czyli 38-39℃. Prawidłowy rozwój kociąt jest zatem zależny od masy urodzeniowej (niższa niż 75 g oznacza wysokie ryzyko śmierci), utrzymania stałej temperatury osesków i systematycznego przyrostu tkanki.
Jak rozpoznać płeć małego kotka? Bezpośrednio po porodzie nie jest to możliwe lub co najmniej bardzo trudne. Płeć można ustalić kilka tygodni po narodzinach, analizując odległością między ujściem odbytu i układu moczowego. Mały kotek płci męskiej ma tę odległość większą 1-1,3 cm, a u samicy otwory są bardzo zbliżone, niemal się pokrywają.
Szukasz mokrej karmy dla kociaka?
Reklama
Małe kotki – co jedzą kocie noworodki
Małe kotki po urodzeniu jedzą wyłącznie mleko matki, które w pierwszych 24-72 godzinach jest siarą. Dzięki niej małe kotki zyskują 90% swojej odporności i bezwzględnie powinny ją otrzymać w ciągu 12 pierwszych godzin życia, im później, tym gorzej jelita przyswoją niezbędne przeciwciała. Po trzech dobach siara przekształca się w mleko, które zmienia swój skład wraz z systematycznym wzrastaniem kociąt. Kociaki powinny być karmione mlekiem matki przez najbliższe 2 tygodnie życia. Jej mleko to kompletny pokarm, który dostarcza wszystkich składników odżywczych do wzrostu i rozwoju noworodków. Po tym okresie można wprowadzać pokarm przeznaczony dla kociąt rosnących.
Czy można dotykać małe kotki?
Twój dotyk nie musi być niemiłym doznaniem nawet dla świeżo narodzonego małego kota, jednak dla jego matki może to być sytuacja, która spowoduje stres i będzie przyczyną jej obronnej postawy. Może się tak zdarzyć, nawet jeśli twój zwierzak nigdy nie był wobec ciebie agresywny. Zanim pozwolisz sobie na dotyk kotka po porodzie, obserwuj zachowanie matki. Kiedy małe kotki przychodzą na świat, jej zachowanie może się radykalnie zmienić, poza instynktem macierzyńskim zachowania nerwowe mogą być potęgowane zmęczeniem po porodzie. Uszanuj ten trudny i wyczerpujący okres w życiu swojego kota, pozwól mu zaopiekować się noworodkami samodzielnie, nie ingeruj, jeśli naprawdę nie ma takiej konieczności. Najbezpieczniej brać na ręce kotki po 10. dniach od porodu na kilka minut, przy zachowaniu najwyższej ostrożności i delikatność. Kociaki dziko żyjące nie powinny być dotykane, najprawdopodobniej matka oddaliła się, by się posilić i jest w pobliżu. Brak matki obok młodych nie oznacza jeszcze porzucenia. Obserwuj małe kotki z daleka, jeśli matka nie wraca przez 3 godziny, to czas na udzielenie pomocy. Dwutygodniowy kociak może zostać sam nawet 4-6 godzin.
Czy można dotykać osierocone kotki?
pixabay.com/images/id-1941089/
Zachowaj rozwagę, co do stwierdzenia, że kociaki zostały osierocone. Jeśli czas rozłąki z kociętami jest zbyt długi, trzeba interweniować. Im młodszy miot, tym większe szansa, że nie przeżyje bez opieki. Teraz to ty musisz przejąć nad nimi opiekę i nie możesz się obawiać ich dotknąć. Twój dotyk jest niezbędny do właściwego rozwoju, zapewnienia poczucia bezpieczeństwa i socjalizacji kociąt. Musisz przenieść małe kotki w bezpieczne miejsce, trzeba je ogrzać i pielęgnować na wzór ich biologicznej matki. Odrzucenie młodych może wiązać się z przedwczesną ciążą, która jest sporym obciążeniem psychicznym i fizycznym dla zwierzęcia. Głód, stałe wystawienie na stres także ma swój udział w porzuceniu młodych. Trauma może być odpowiedzią na pytanie, dlaczego kotka zagryza małe. Zgubienie kociąt podczas przenoszenia również nie jest rzadkością, pozostawienie ich może wynikać ze strachu przed powrotem w miejsce poprzedniego bytowania.
Co zrobić, gdy kotka odrzuci młode?
Po pierwsze zadbaj o bezpieczeństwo maluchów. Małe kotki trzeba wziąć ostrożnie na ręce i przenieść do suchego, ciepłego miejsca. Nigdy nie chwytaj kociaków za skórę karku. Taka forma dotyku zarezerwowana jest wyłącznie dla kocich matek, a ty przez nieumiejętny chwyt możesz sprawić im jedynie ból. Codziennie dotykaj maluchy, im starsze tym kontakt powinien być dłuższy. Noworodek powinien być ważony co 24-48 godzin i karmiony tak, by przyrost masy mieścił się między 70-100 g na tydzień. Ważne jest utrzymanie w kojcu stałej temperatury:
- w pierwszym tygodniu życia 32-34℃
- w drugim tygodniu życia 27-29℃
- w trzecim tygodniu 24-27℃
- w czwartym tygodniu życia 24℃
- powyżej 4 tygodnia powinna się mieścić w granicach 20-24℃
Wilgotność powietrza powinna wynosić 55-60%. Zbyt niska wilgotność może powodować wysuszenie błon śluzowych i wzmaga utratę wody u małych kotów.
Jak karmić małego kotka bez matki
Idealnym rozwiązaniem byłoby znalezienie dla osesków innej kotki w okresie laktacji i podstawienie jej kociąt. Jednak jeśli jest to niemożliwe, trzeba karmić małe kotki gotowym mlekiem zastępczym. Nowo narodzone kociaki potrzebują 15-20 kalorii na 100 g masy ciała. Najczęściej preparaty mlekozastępcze mają gęstość kaloryczną 1 kalorii/ml. W czasie pierwszych 7 dni małe kotki powinny zjadać pokarm równy 10-15% ich masy ciała, w kolejnych trzech tygodniach 20-25%. Pokarm podaj strzykawką, pipetą lub butelką ze smoczkiem.
Biegunka u małego kotka może wystąpić, gdy zwierzę jest przekarmione. Dzieje się tak też przy wychłodzonych kociętach, którym od razu podano pokarm. Zaleca się najpierw ogrzanie małego kota, potem podanie płynu podskórnie i dopiero na końcu, nakarmienie.
Ile razy dziennie karmić małego kotka
Małe kocięta popiskują, gdy są głodne i jest to sygnał dla przybranej matki, że czas na karmienie. Jednak czy istnieje reguła ile razy dziennie karmić małego kotka, by zaspokoić jego głód? Karmienie powinno odbywać się średnio co 2-4 godziny, bez względu na porę dnia i nocy. W drugim tygodniu okres ten się wydłuża, by w nocy karmienie odbywało się co 6-8 godzin. Tak więc posiłków powinno być od 4 do 6 dziennie. Po jedzeniu każdy mały kotek musi mieć wymasowany brzuszek i przemytą okolicę odbytu w celu pobudzenia mikcji i defekacji.
Szukasz mokrej karmy dla kociaka?
Reklama
Jak karmić kociaka z butelki?
Istnieją dwie pozycje, w których małe koty odrzucone przez matkę powinny być karmione:
- Najwygodniej ułożyć kotka na swoim przedramieniu. Ułóż kotka na brzuchu i odchyl jego główkę delikatnie do góry, wprowadź smoczek do pyszczka.
- Ułóż kotka na boku na płaskiej powierzchni, butelkę ułóż pod niewielkim kątem i wprowadź smoczek do pyszczka. Swoją wolną rękę połóż na grzbiecie oseska. Na przedramieniu ręki trzymającej butelkę mały kotek będzie mógł zaprzeć się tylnymi łapkami (połóż ją prostopadle do brzucha kotka), zyskując większą stabilizację.
Małe kotki – karmienie kota od 2 do 4 tygodnia życia
W życiu małych kociąt okres ten nazywany jest przejściowym. W tym czasie maluchom rosną zęby, które pozwalają na wprowadzenie pokarmów innych niż mleko zastępcze czy mleko matki. Zaleca się podawanie 1 części wody lub mleka zastępczego z pokarmem dla rosnących kociąt (musy). Papkę podaje się na płaskim spodku, który pozwala kotom na samodzielne jedzenie. Karmienie kociąt 4 tygodniowych powinno odbywać się stopniowo, w małych ilościach. Schemat wprowadzenia nowego pokarmu trwa 4 dni i wygląda następująco:
- 1 dzień ¾ obecnego pokarmu + 1/3 nowego
- 2 dzień ½ starego pokarmu + ½ nowego
- 3 dzień ¾ nowego pokarmu + 1/3 starego
- 4 dzień to już 100% nowego pokarmu
Brak okresu przejściowego może spowodować u kociąt zaburzenie trawienia, luźne stolce lub biegunkę, może wystąpić zaburzenie wzrostu i pogorszy się ich stan zdrowia. Miesięczny kotek może dostać do jedzenia to, co jedzą koty dorosłe. Zaleca się krótką obróbkę termiczną mięsa przed podaniem, by uniknąć zakażenia bakteryjnego przez surowiznę. Małe kotki chętnie jedzą gotowanego kurczaka, indyka lub wołowinę. Między 3-4 tygodniem można dodać do diety kociąt karmę suchą. Karma dla małego kotka początkowo powinna być namaczana w wodzie. Mleko zastępcze i mleko matki powinno zniknąć z jadłospisu kociąt między 6. a 12. tygodniem.
Małe kotki – odsadzenie kociątka od matki
pixabay.com/images/id-3535404/
Odsadzenie dietetyczne i behawioralne następuje między 6. a 12. tygodniem życia. Malutkie kotki żywieniowo odsadza się między 6. a 8. tygodniem i w tym czasie powinny już jeść wyłącznie stałe pokarmy. Odsadzenie behawioralne od matki następuje między 8. a 12. tygodniem. Kocia mama poprzez stopniowe odstawienie młodych ma czas na regenerację organizmu po okresie laktacji i ciąży. Małe kotki w wieku 12. tygodni są przygotowane do samodzielnego życia w nowym domu, a separacja z matką nie jest dla nich żadnym problemem.
Jak opiekować się małymi kotkami po odsadzeniu?
Najważniejszym wykładnikiem właściwego rozwoju kociąt po odsadzeniu jest prawidłowy przyrost masy ciała. W okresie odstawienia należy kontrolować wagę małych kotów co 14 dni, aż do chwili osiągnięcia dojrzałości. W wieku 9. miesięcy kotka powinna osiągnąć całkowitą i optymalną do wieku masę ciała. Kot osiąg tę masę, gdy ma rok. Rasa kota ma wpływ na szybkość wzrostu, którą należy uwzględnić przy podawaniu odpowiedniej kaloryczności w porcjach dziennych pokarmu. Poza kontrolą wagi zapewnij małym kotom atrakcje w postaci zabawek, naucz je z nich korzystać, daj im możliwość wspinania się i obserwacji otoczenia zewnętrznego. Nowego domu można szukać, gdy koty osiągną wiek 12. Tygodni, jednak nie wcześniej niż 8.
Redakcja
Bibliografia
A. Kurosad, Żywienie kotów, w: M. Ceregrzyn, R. Lechowski, B. Barszczewska (red)., Podstawy żywienia psów i kotów. Podręcznik dla lekarzy i studentów weterynarii, edra Urban&Partner, Wrocław 2019.
Przeczytaj inne kocie porady
