Ciąża urojona u psa – objawy, leczenie, ile trwa
Zdjęcie freestocks on Unsplash
Ciąża urojona u suczki to trudne przeżycie zarówno dla psa, jak i opiekuna. Ciąży urojonej nie należy bagatelizować, gdyż nieleczona może prowadzić do problemów ze zdrowiem psa.
Spis treści
Suczka może zajść w ciążę po pojawieniu się pierwszej cieczki. Osiągnięcie dojrzałości płciowej u różnych psów zachodzi w różnym tempie. U psów ras małych i średnich pierwsza cieczka pojawia się między 7 a 12 miesiącem życia. W przypadku ras dużych może ona wystąpić do 24 miesiąca życia.
Co to jest ciąża urojona u psa
Ciąża urojona nazywana inaczej ciążą rzekomą to stan, w którym suczka, mimo braku zapłodnienia zaczyna zachowywać się tak, jakby była w ciąży. Na ciążę urojoną narażone są przede wszystkim suczki, które nie zostały wykastrowane i nie zaszły w ciążę, podczas rui. Ciąża urojona pojawia się zwykle między 2, a 3 miesiącem po cieczce, czyli wtedy, kiedy zapłodniona suczka rodziłaby swoje dzieci.
Ciążą urojona ma swoje źródła w pochodzeniu psów. W stadach wilków rozmnażać się może tylko samica alfa, a pozostałe wilczyce, które nie były w ciąży zajmują się wychowaniem i karmieniem potomstwa pary alfa – produkują mleko i karmą szczenięta w zastępstwie pary alfa.
W przypadku psów domowych ciąża urojona nie ma żadnego uzasadnienia, ponieważ produkowane mleko nie jest potrzebne do karmienia szczeniąt. Ciążą urojona może również prowadzić do wystąpienia rozmaitych zaburzeń, o których w dalszej części artykułu.
Ciążą urojona u suczki może wystąpić po każdej cieczce, kiedy suczka nie zaszła w ciążę. Nie ma jednak reguły czy taka ciąża urojona wystąpi, czy też nie. Jej wystąpienie zależy od cech osobniczych. Na wystąpienie ciąży urojonej nie ma wpływu ani wiek, ani rasa.
Jak przybiega ciążą urojona u psa
Wystąpienie ciąży urojonej związane jest z przebiegiem rui u suczek i wystąpieniem objawów charakterystycznych dla trzeciej fazy cieczki – diestrus. W okresie tym, bez względu na zapłodnienie lub jego brak rozpoczyna się u suczki produkcja progesteronu. Okres ten trwa 70-80 dni i jest on nieco dłuższy od czasu trwania ciąży u psa. Pod koniec tej fazy cieczki poziom progesteronu spada, a rośnie poziom prolaktyny, która odpowiada za pobudzenie organizmu do produkcji mleka. U suczek, które nie zostały zapłonione może w tym okresie pojawić się ciąża urojona.
Dokładny przebieg cieczki u psa opisaliśmy w PORADNIKU: Ile trwa cieczka u psa
Inne przyczyny ciąży urojonej u suczki
Przyczyn ciąży urojonej u suczki może być zdecydowanie więcej, niż ta wynikająca z fizjologicznego przechodzenia cieczki.
Na pojawienie się ciąży urojonej wpływać może leczenie psa progestagenami – tabletkami hormonalnymi – chorób nie związanych z ciążą urojoną.
Wysokie stężenie TSH, podczas niedoczynności tarczycy może stymulować podukcję prolaktyny.
Również pojawienie się w domu szczeniaka lub kocięcia może rozbudzić w suczce instynkt macierzyński, co może doprowadzić do urojonej ciąży. W takiej sytuacji suczka przyjmuje rolę biologicznej matki nowego członka rodziny.
Obecność w domu innej suki, która odchowuje szczenięta również może doprowadzić do pojawienia się ciąży rzekomej u suczki, która aktualnie nie odchowuje swoje potomstwa.
WAŻNE: W kategoriach mitu należy traktować, że zajście w ciąże psa zapobiega ciąży urojonej w przyszłości – nie ma na to żadnych dowodów.
Objawy ciąży urojonej u psa
Nie ma jednego zestawu objawów ciąży urojonej. Jest to zawsze proces fizjologiczny warunkowany osobniczo. Ciąża urojona może przejść u suczki bez większych widocznych objawów. Równie dobrze każda kolejna ciąża urojona może przebiegać u tej samej suczki zupełnie inaczej.
W klasycznym przebiegu ciąży rzekomej suczki odczuwają silny instynkt macierzyński:
- Suczki mogą zacząć budować gniazda, z których niechętnie będą wychodziły
- Ściągać do gniazda zabawki, którymi zaczynają się opiekować
- Zdarza się również, że suczki biorą pod opiekę inne zwierzęta domowe
- Najczęściej obserwowanym objawem jest obrzmienie sutków i produkcja mleka przez suczkę
- Suki w czasie ciąży urojonej mogą być stać się agresywne wobec domowników, gdy ktoś zbliży się do gniazda
- Niektóre suczki zaczynają się izolować i stają się apatyczne, więcej śpią
Czy ciążą urojona jest niebezpieczna dla psa?
Jak dotąd nie wykazano bezpośredniego związku pomiędzy ciążą urojoną, a występowaniem zaburzeń cyklu rujowego, ropomacicza czy bezpłodności.
Nie oznacza to jednak, że nie może dojść do żadnych problemów zdrowotnych. Najczęstszym powikłaniem w trakcie ciąży urojonej jest zapalenie gruczołów mlekowych. Nieleczone zapalenie gruczołów mlekowych powoduje rozwój choroby, która może być groźna dla zdrowia.
Nieleczone zapalenie gruczołów mlekowych może prowadzić do:
- Wymiotów
- Biegunki
- Gorączki u psa
- Apatii i osłabienia apetytu
- W najgorszym razie do zakażeni krwi
Wielokrotne wystąpienie zapalenia gruczołów mlekowych może prowadzić do wystąpienia nowotworu listwy mlecznej. Nowotwory sutka mają często charakter złośliwy i dawać przeżuty do innych narządów wewnętrznych.
Ile trwa ciąża urojona u psa
Długość trwania ciąży urojonej również zależy od cech osobniczych. Ciążą rzekoma może trwać zarówno tydzień, jak i kilka tygodni. Zwykle po trzech tygodniach ciąża urojona przechodzi sama. Jeżeli ciążą urojona trwa dłużej niż 3 tygodnie, to należałoby poddać psa bardziej szczegółowym badaniom, np. w kierunku chorób tarczycy.
Rozpoznanie ciąży urojonej u suczki
Pojawienie się widocznych objawów ciąży urojonej powinno skutkować wizytą u lekarza weterynarii, który przeprowadzi badania potwierdzające jej wystąpienie. W diagnozie ciąży rzekomej lekarz ustali, kiedy miała miejsce ostatnia cieczka, w drodze wywiadu sprawdzi, czy nie doszło do zapłodnienia, może również wykonać badanie USG jamy brzusznej, by sprawdzić macicę. Jeżeli po badaniu USG lekarz nie stwierdzi płodów w macicy, a inne badania nie wykażą wystąpienia alternatywnych chorób, to lekarz prawdopodobnie wdroży leczenie farmakologiczne.
Jak leczyć ciążę urojoną u psa
Leczenie ciąży urojonej jest konieczne, ponieważ nadmiar mleka w gruczołach mlekowych może prowadzić do ich zapalenia. Nadprodukcja mleka, które nie jest zjadane powoduje jego fermentację, co sprzyja rozwojowi bakterii.
Sposób leczenia ciąży urojonej zawsze wyznacza lekarz weterynarii. W lekkich przypadkach wystarczająca może okazać się kuracja ziołami:
- wyciąg z pietruszki – działa moczopędnie, przez co zmniejsza się obrzęk gruczołów mlekowych, a laktacja zostaje zahamowana;
- mniszek lekarski – działa moczopędnie dzięki zawartości potasu;
- kasztanowiec – działa przeciwobrzękowo dzięki zawartości escyny;
- niepokalanek pospolity – zawarte w nim diterpeny hamują uwalnianie prolaktyny.
Zastosowanie w leczeniu ciąży urojonej mogę mieć również suplementy diety:
- Uromil – ułatwia zmniejszenie obrzęku gruczołów mlekowych
- ProlactiNO – działa moczopędnie, przeciwprolaktynowo, przeciwobrzękowo
W leczeniu farmakologicznym ciąży rzekomej lekarz weterynarii zalecić może np. Bromokryptynę bądź Kabergolinę, substancje te powodują ustąpienie objawów ciąży rzekomej w ciągu 1 tygodnia.
Domowe sposoby na ciążę urojoną u psa
Głównym zadaniem opiekuna suczki będzie odciągnięcie jej uwagi od zachowań, które mogą sprzyjać nasileniu objawów ciąży urojonej.
Jeżeli suczka zaczyna znosić do gniazda zabawki i się nimi opiekować, to na ten czas należy zabawki schować, by pies nie miał do nich dostępu.
W okresie ciąży urojonej pomocne może być zwiększenie aktywności fizycznej – dłuższe spacery, więcej zabawy na świeżym powietrzu.
Również zmniejszenie ilości pokarmu na 3-4 dni może doprowadzić do zmniejszanie produkcji mleka.
Należy zapobiegać wylizywaniu gruczołów sutkowych przez suczkę, by nie prowadzić do ich stymulacji.
W niektórych przypadkach skuteczny może być kołnierz elżbietański, który zapobiegnie samodzielnemu odciąganiu mleka przez suczkę.
Pod żadnym pozorem nie należy masować sutków, smarować ich ani odciągać mleka. Takie działania mogą rozbudzić organizm do jeszcze większej produkcji prolaktyny.
Jak zapobiegać ciąży urojonej?
Jedynym sposobem na uniknięcie ciąży urojonej jest kastracja suczki, która pozbawi ją trwale narządów rozrodczych, a zatem popędu płciowego i płodności.
Ciążą urojona u psa po sterylizacji
Wystąpienie objawów ciąży urojonej u suczki po sterylizacji może wystąpić wtedy, gdy podczas zabiegu nie usunięto całej tkanki jajników.
dr Mateusz Karatysz
Opiekun buldożki Daisy, borykającej się od wielu lat z problemami zdrowotnymi. Dziennikarz, popularyzator świadomych adopcji zwierząt oraz produktów, które pomagają opiekunom w samodzielnym rozwiązywaniu problemów pojawiających się, podczas opieki nad zwierzętami. Twórca serwisu www.zoonews.pl
Przeczytaj inne poradniki o zdrowiu psów i kotów
