Reklama

AKITA AMERYKAŃSKA – hodowla, szczeniaki, wychowanie

pixabay.com/pl/photos/pies-akita-akita-ameryka%C5%84ska-979423/

Akita amerykańska to rasa, której przodkowie pochodzą od akity japońskiej. Psy te trafiły do USA w czasie powrotu żołnierzy z II wojny światowej.

Data publikacji: 11 sierpnia 2023

Podstawowe informacje o akicie amerykańskiej

🌅 Kraj pochodzenia	Japonia
🐶 Numer wzorca FCI	344
➡ Waga	45 – 60 kg
❤ Długość życia	10 – 12 lat
💢 Charakter	Akita amerykańska to pies całej rodziny, a nie jednego opiekuna. Mimo to ten pies rasy pierwotnej posiada w sobie dużą niezależność, która czasem wyrażana jest w postaci dystansowania się psa.

Akita amerykańska – pochodzenie i historia rasy

Akita amerykańska oraz akita inu to rasy psów, pochodzące od wspólnego przodka, psów hodowanych już w XII wieku w Japonii. Akita japońska w odmianie akita matagi wykorzystywana była od 1603 roku do walk psów. Te średniej wielkości psy zaczęto krzyżować w latach 60. XIX wieku z mastifami i psami tosa, by uzyskać rasę psów jeszcze większą i silniejszą, co doprowadziło do zatracenia cech charakterystycznych dla szpiców. Przez długi czas obie akity hodowano równolegle, aż do czasu, gdy rosnąca popularność doprowadziła Akitę matagi niemal do wyginięcia. By tego uniknąć burmistrz Odate – Shigeie Izumi, wystąpił o prowadzenie ustawy o zachowaniu czystości rasy, co stało się w 1919 roku. W tym czasie wytypowano 9 psów wzorcowych, uznano je za pomnik przyrody, zakazano walk psów oraz wywożenia akity poza terytorium kraju.

Akita na skraju wyginięcia

Akita japońska ponownie znalazła się na skraju wyginięcia, kiedy podczas II wojny światowej z futer tych psów zaczęto szyć mundury wojskowe. Powszechne wykorzystanie psów na futra ominęło jedynie owczarka niemieckiego, który służył jako rasa pracująca w służbach wojskowych.

By ratować akity japońskie zaczęto krzyżować je z owczarkami niemieckimi. Po zakończeniu wojny okazało się, że istnieją już trzy odrębne typy rasy:

akita matagi
akita do walk – krzyżówki z psami bojowymi
akita-owczarek – krzyżówki z owczarkami niemieckiemi

Odbudowa rasy akita

Po zakończeniu II wojny światowej Japończycy rozpoczęli program odbudowy rasy, który zapoczątkowali w 1919 roku. Na podstawie wszystkich odnalezionych akita opracowano 30-letni lan ratowania rasy, który zrealizowano z japońską starannością.

Akita amerykańska z linii Dewa

W trakcie hodowlanych prac, przywracających czystość rasy, krótkotrwałą popularność zdobyły psy z linii Dewa, o cechach owczarka niemieckiego i mastifa. Psy te, wraz z żołnierzami wracającymi z wojny dotarły do USA, gdzie rozpoczęła się hodowla akity amerykańskiej.

Amerykański Klub Akity założony został już w 1956 roku. Akita amerykańska została uznana jako odrębna rasa przez AKC w 1972 roku. Zakaz sprowadzania akity japońskiej do USA spowodował, że rasa zaczęła znacznie odbiegać od wzorca japońskiego, który oparty był na akicie matagi. Akita amerykańska jest psem znacznie masywniejszym i o innych proporcjach ciała.

Uznanie akity amerykańskiej przez FCI

W 1992 roku Japoński Kennel Club i Ameykański Kennel Club doszło do porozumienia, na mocy którego rdzenna akita mogła zacząć być znów importowana do USA. Różnice między rasami były już tak duże, że obu ras nie było już sensu krzyżować.

Wobec tego w 1996 roku w Tokio postanowiono, że akita amerykańska i japońska to dwie odmiany akity, których nie można kojarzyć i wystawiać na tych samych ringach. W 1998 roku ustalono, że akita amerykańska będzie nazywana dużym psem japońskim, po czym w 2006 roku zmieniono tą decyzję, ustalając, że psy te będą nosić nazwę akita amerykańska.

Akita amerykańska została wpisana na listę ras uznanych przez FCI 30 maja 1999 roku.

Akita amerykańska w Polsce

Manatsu Rei to pierwsza akita amerykańska, która została sprowadzona do Polski w 1990 roku. Została ona sprowadzona z Norwegii do hodowli Skierdy. W Polsce rasa ta nie jest jednak bardzo popularna.

Jak wygląda akita amerykańska?

Akita amerykańska to duży, mocno i harmonijnie zbudowany pies o mocnym kośćcu. Głowa akity amerykańskiej jest masywna, ale harmonizująca z tułowiem; kufa szeroka i głęboka; nos szeroki i czarny; oczy ciemnobrązowe, małe o trójkątnym kształcie; uszy proste i trójkątne. Akita amerykańska ma dłuższy tułów w stosunku do wysokości w kłębie; klatka piersiowa jest szeroka i głęboka; ogon gruby, dobrze owłosiony, noszony nad grzbietem i zwinięty. Ruch psa powinien być mocny, odkładający teren. Tylne kończyny powinny podążać w jednej linii za przednimi.

Svenska Mässan from Sweden, CC BY 2.0 <https://creativecommons.org/licenses/by/2.0>, via Wikimedia Commons

Akita amerykańska – gdzie szukać hodowli?

Pierwszym i najpewniejszym miejscem znalezienia hodowli akity amerykańskiej jest analiza strony internetowej Związku Kynologicznego w Polsce. Tam znajdziesz wszystkie zrzeszone hodowle podlegające rejestracji.

ZKwP swoją siedzibę główną ma w Warszawie, ale ma również 48 oddziałów na terenie całej Polski. Wystarczy odszukać najbliższy oddział, w którym otrzymasz informacje o działających hodowlach w twojej okolicy.

Po dokonaniu wyboru warto zasięgnąć opinii o wybranej hodowli wśród miłośników rasy, na wystawach, zlotach czy na forach społecznościowych, skupiających miłośników akity amerykańskiej.

Ostatnim krokiem jest skontaktowanie się z hodowcą i udanie się na miejsce. Dobra hodowla akity amerykańskiej nigdy nie ma nic do ukrycia i zaprasza nabywców do obejrzenia swoich zwierząt. Hodowca nie tylko odpowie na wszystkie pytania, ale również sprawdzi, czy szczenię trafi w odpowiednie ręce, przeprowadzając wywiad z kupującym. Nie zdziw się zatem jeśli to hodowca zacznie zadawać Ci pytania.

Akita amerykańska – chów czy hodowla?

Nie każda osoba, w której domu urodzą się szczenięta akity amerykańskiej jest hodowcą. Nie można również stwierdzić, podczas zakupu psa, czy wyrośnie on na sukę hodowlaną, bądź reproduktora. Nie wiadomo przecież czy dorosły pies będzie spełniał wszystkie wymagania stawiane przed psami hodowlanymi.

Celem chowu jest stworzenie akitom amerykańskim prawidłowych warunków do rozwoju, życia i ewentualnego rozrodu.

Celem hodowli akity amerykańskiej jest genetyczne doskonalenie zwierząt w oparciu o wiedzę genetyczną, pracę hodowlaną, anatomię, fizjologię, etologię, zoohigienę, biochemię i biofizykę. Do hodowli mogą być użyte wyłącznie psy funkcjonalne i klinicznie zdrowe.

Początkujący hodowcy mogą w tym zakresie prosić o pomoc kierownika i członków sekcji akity amerykańskiej swojego oddziału ZKwP.

Akita amerykańska z hodowli – na co zwrócić uwagę?

Przed wyborem akity amerykańskiej z hodowli sprawdź historię rodziców psa. Do hodowli powinny być wybierane jedynie te psy, które spełniają kryteria, dające szanse na rozwój rasy. Selekcja hodowlana zawsze powinna być dokonywana przez specjalistów. Szczenięta ok. 6. tygodnia życia powinny przejść przegląd hodowlany i zostać opisane przez specjalistów z oddziału ZKwP. Pamiętaj, że nawet pozytywny opis nie daje gwarancji, że dorosłe psy będą spełniały wymogi do bycia zwierzętami hodowlanymi. Finalna selekcja dokonywana jest dopiero na wystawach psów rasowych.

Minimalne wymagania, jakie musi spełnić pies to minimum trzy oceny doskonałe (samce) lub bardzo dobre (suki), otrzymane na trzech różnych wystawach od trzech różnych sędziów.

Akita amerykańska – wady dyskwalifikujące szczenięta

Wśród wad całkowicie dyskwalifikujących Akitę amerykańską z dalszej hodowli wzorzec rasy wskazuje:

agresję
wyraźne wady budowy
przodozgryz, tyłozgryz
całkowity brak pigmentacji nosa
opuszczone, wiszące lub złamane uszy
sierpowaty lub nie zwinięty ogon
Samce muszą mieć dwa normalnie rozwinięte jądra, w pełni wyczuwalne w mosznie

Akita amerykańska – możliwe dziedziczenie chorób

Akita amerykańska, jak wiele innych ras psów, narażony jest na wady warunkowane przez geny recesywne i dominujące. Częste choroby psów tej rasy to:

Dysplazja stawów biodrowych
Postępujący zanik siatkówki
Sebaceous adenitis
Syndrom Vogt-Koyanagi-Harada
Niedoczynność tarczycy

Szczeniaki akity amerykańskiej – charakter

Decydując się na wybór psa, musisz wiedzieć, że między rasami występują różnice nie tylko w wyglądzie zewnętrznym, ale także w zachowaniu i cechach użytkowych.

Akita amerykańska to pies całej rodziny, a nie jednego opiekuna. Mimo to ten pies rasy pierwotnej posiada w sobie dużą niezależność, która czasem wyrażana jest w postaci dystansowania się psa. Akity nie zmusisz ani do pieszczot ani do zabawy, pies sam musi wykazać inicjatywę w tym celu.

Akita amerykańska to pies o spokojnym usposobieniu, zrównoważony, a jednocześnie bardzo czujny i zawsze gotowy do biegu. Silny instynkt łowcy może stać się problemem zwłaszcza podczas spacerów po lesie.

Akita to pies inteligentny choć bywa uparty, ale dobrze układany od szczeniaka nie powinien sprawiać problemów wychowawczych. Nie jest to pies szczekliwy, jego skłonność do ucieczek jest niewielka, nada się na psa stróżującego.

To duży pies, który potrzebuje codziennej dawki ruchu, nie nadaje się do życia w małym mieszkaniu. Akita wychowywana z innymi zwierzętami bez problemy zaakceptuje koty, z psami tej samej rasy mogą być większe problemy.

Akita amerykańska nie nadaje się raczej na pierwszego psa w domu, nie jest to też dobry wybór dla rodzin z małymi dziećmi, których pies może nie tolerować.

Mel Pet & Co, CC BY-SA 4.0 <https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0>, via Wikimedia Commons

Czy akita amerykańska to pies dla mnie?

Zanim podejmiesz ostateczną decyzję, zadaj sobie kilka pytań:

Czy dysponuję czasem, by zapewnić psu minimum trzy spacery, z których przynajmniej jeden będzie trwał godzinę?
Czy stać mnie na utrzymanie psa?
Czy posiadam odpowiednią wiedzę o wychowaniu i opiece nad takim psem jak akita amerykańska?

Akita amerykańska – pies czy suka?

Podejmując decyzję o zakupie szczeniaka akity amerykańskiej pamiętaj, że psy obu płci różnią się nie tylko cechami wyglądu zewnętrznego, ale także charakterem¹.

Kupując samca akity amerykańskiej pamiętaj, że pies będzie chłodniejszy w kontaktach i bardziej samodzielny. Psy potrzebują więcej czasu na zabawy, mają również silną potrzebę pozostawiania większej ilości śladów zapachowych. Samce bywają z natury bardziej dominujące wobec innych psów, mają też większą skłonność do niszczenia przedmiotów.

Suczka akity amerykańskiej będzie bardziej wrażliwa, subtelniejsza i przymilna. Suczki są bardziej towarzyskie i podatne na naukę posłuszeństwa. Szybciej uczą się również zachowania porządku w domu.

Warto pamiętać, że sterylizacja zmniejsza różnice zachowań płciowych.

Szczeniaki akity amerykańskiej – na co zwrócić uwagę przed zakupem?

Oglądając szczenięta akity amerykańskiej w miocie, zwróć uwagę na kilka ważnych oznak dobrego stanu zdrowia²:

Czubek głowy akity amerykańskiej nie powinien mieć wyczuwalnego ciemiączka.
Oczy powinny być osadzone symetrycznie, a powieki nie powinny wywijać się ani na zewnętrz ani do oka. Oczy muszą być czyste, bez żadnego wycieku.
Powieki i uszy powinny być bez krost i zgrubień, a kanały słuchowe powinny być czyste, bez intensywnej wydzieliny. Jeżeli pies potrząsa ciągle głową albo sztywnieje przy dotyku uszu, to może oznaczać problemy z uszami.
Nos powinien być zimny i wilgotny, a otwory nozdrzy powinny być wyraźne, by pies mógł oddychać z łatwością.
Naciśnięcie tchawicy nie powinno wywołać ataku kaszlu.
Brzuch powinien być gładki – bez uwypuklonej przepukliny na wysokości pępka.
Na skórze psa nie może być żadnych plackowatych wyłysień, łupieżu czy łuszczącego się naskórka.

Socjalizacja szczeniąt akity amerykańskiej

Prawidłową socjalizację możesz wykonać, korzystając ze Złotej Dwunastki Margaret Hughes:

Poznaj psa z 12 powierzchniami, po których może chodzić: trawa, drewno, dywan, piasek, beton etc.
Baw się ze szczeniakami akity amerykańskiej przynajmniej 12 różnymi przedmiotami
Szczenięta akity amerykańskiej powinny mieć systematyczny kontakt przynajmniej z 12 różnymi osobami.
Poznaj szczeniaki z 12 różnymi miejscami w domu.
Zaprezentuj szczeniakom 12 różnych domowych odgłosów: pralka, odkurzacz, mikser, telewizor, dzwonek do drzwi, budzik telefonu etc.
Poznaj psy z 12 szybko poruszającymi się obiektami: rower, samochód, hulajnoga, tramwaj etc.
Poddaj szczenię akity amerykańskiej 12 różnym wyzwaniom: wchodzenie do pudełka, do samochodu, na balkon, zabawa w basenie z płytką wodą etc.
Przyzwyczaj psa do dotykania na 12 różnych sposób: głaskanie, branie na ręce, przewracanie na plecy, kładzenie na kolanach, dotykanie uszów, otwieranie pyska etc.
Zapoznaj psa z jedzeniem z 12 misek o różnych fakturach i kształtach: talerzyk, miska porcelanowa, metalowa etc.
Podaj psu jedzenie w 12 różnych pomieszczeniach.
Przedstaw szczeniaka (szczepionego) co najmniej 12 różnym szczeniętom i psom dorosłym.
Pozostawiaj psa co najmniej 12 razy samego na czas od 5 do 45 minut.

Wyprawka dla akity amerykańskiej

Jeżeli decyzja o zakupie szczeniaka akity amerykańskiej już zapadła, to czas zaplanować wyprawkę. W wyprawce powinny znaleźć się:

Obroża dla psa
Szelki dla psa
Smycz dla psa

Kompletując wyprawkę dla swojego psa nie zapomnij również o:

Miskach dla psa
Legowisku ortopedycznym
Zabawkach dla psa
Woreczkach na odchody
Szczotce do sierści dla psa
Szamponach i odżywkach
Adresówce dla psa
Paście i szczoteczce do zębów

Kompletując wyprawkę dla swojego psa, nie zapomnij o akcesoriach sezonowych:

Macie chłodzącej
Butelce podróżnej z miską
Obroży na kleszcze

Kiedy szczepić szczenię akity amerykańskiej

Na podstawie danych statystycznych opracowano schemat szczepień, w którym pierwszą dawkę szczepionki podaje się w wieku 6 tygodni, a kolejne trzy dawki w odstępach 3 tygodni. Na tej podstawie określić można dosyć szczegółowo kalendarz szczepień akity amerykańskiej.

6-7 tydzień życia – szczepienie przeciwko nosówce i parwowirozie
9-10 tydzień życia – szczepienie przeciwko nosówce, parwowirozie, chorobie Rubartha, kaszlowi kenelowemu i leptospirozie
12-13 tydzień życia – zakres ten sam, jak w 9-10 tygodniu
15-16 tydzień życia – szczepienie przeciwko wściekliźnie

Sezonowo, jeśli nie stosujesz obroży przeciw pasożytom zewnętrznym, warto podać psu tabletki lub krople na skórę, które ochronią psa. Odrobaczanie psa wykonuje się co kwartał.

Redakcja