Zaskroniec rybołów – czy ten wąż występuje w Polsce?
By Holger Krisp – Own work, CC BY 3.0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=85811665
Zaskroniec rybołów to kuzyn zaskrońca zwyczajnego. Jest to niejadowity wąż, który jednostkowo występuje również na terenie Polski. Gdzie można go spotkać?
Spis treści - kliknij strzałkę
Zaskroniec rybołów – systematyka
Zaskroniec rybołów Natrix tessellata to gatunek niejadowitego węża z rodziny połozowatych z podrodziny zaskrońcowatych. Na pierwszy rzut oka, dla mniej doświadczonych osób, wąż tego gatunku może przypominać żmiję zygzakowatą.
Zaskroniec rybołów – występowanie
Zaskroniec rybołów występuje w Południowej oraz Środkowej Europie, jego północna granica obecności wyznaczona jest przez Brno. Zasięg jego występowania rozpościera się na Azję Mniejszą, Azję Środkową aż po Zachodnie Chiny i Północne Indie.
W 2009 roku na Śląsku Cieszyńskim, ale po stronie czeskiej, odnotowany występowanie aż 80 okazów tego gatunku. Warto dodać, że rejon oddalony jest na północnych-wschód aż o 150 km od naturalnej granicy występowanie tego gatunku, która przebiega przez Brno.
Po polskiej stronie granicy odnotowano wystąpienie jednego młodego osobnika, co nie daje podstaw do jednoznacznego stwierdzenia, jaki jest status tego gatunku w Polsce.
Zaskroniec zwyczajny a zaskroniec rybołów
- Wygląd obydwu gatunków jest odmienny
- Obydwa gatunki dzielą między siebie siedliska
Jak wygląda zaskroniec rybołów
Ubarwienie zaskrońca rybołowa jest mocno związane z obszarem występowania, a zmienność w populacja może być bardzo duża.
Wierzchnia część ciała węża ma zwykle ubarwienie oliwkowe, brązowe, szare lub popielate. Ubarwienie zdobią nakrapiania, plamki i cętki o różnych barwach. Zaskrońce rybołowy mogą również być jednobarwne. Brzuszna część ciała węża jest zwykle bardziej jaskrawa z dodatkiem koloru żółtego, pomarańczowego, pomarańczowo-czerwonego lub białego.
Dymorfizm płciowy u tego gatunku węży jest widoczny słabo. Samice są dłuższe i osiągają wyższą masę ciała od samców. Przeciętna długość węża tego gatunku waha się od 60 do 80 cm, chociaż najdłuższe osobniki mierzyły nawet do 150 cm długości.
Zaskroniec rybołów – tryb życia
Zaskroniec rybołów to wąż wodno-lądowy, który prowadzi dzienny tryb życia. Jego obecność jest silnie związana z siedliskami wodnymi – występuje zarówno w wodach stojących, jak i z nurtem. Większą część dnia spędza w okolicach zbiorników wodnych, gdzie wygrzewa się na słońcu oraz poluje na ryby.
Zaskrońce rybołowy to węże bardzo łagodne, których sposobem na przetrwanie przed atakiem drapieżników jest szybka ucieczka do wody bądź ukrycie się między wodną roślinnością na dnie zbiornika.
Wąż doprowadzony do ostateczności zwija się w kłębek, zaczyna syczeć i rozszerza żebra, by zwiększyć swoje rozmiary.
Zaskroniec rybołów – żywienie
Ryby w diecie zaskrońca stanowią niemal 90% udziału. Rybołów poluje głównie na płocie, wzdręgi, ukleje i jazie. Jego celem są zwykle osobniki osłabione i chore. Węże tego gatunku żywią się również płazami oraz ich larwami.
By Andrei Daniel Mihalca (Histria2006) – Own work (Andrei Daniel Mihalca), CC BY-SA 3.0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=1000827
Zaskroniec rybołów – rozmnażanie
Zaskrońce rybołowy osiągają dojrzałość płciową w wieku 2-3 lat.
Aktywność godowa zaskrońców rybołowów rozpoczyna się zwykle w okolicach na przełomie kwietnia i maja. Samica składa od 6. do 25. jaj, zwykle w tych samych miejscach, co zaskrońce zwyczajne (gnijące liście, kompostowniki, spróchniałe drzewa). Czas inkubacji wynosi od 5. do 10. tygodni, po tym czasie z jaj wykluwają się młode zaskrońce, które mierzą od 14. do 24. cm i ważą 3-9 gramów.
Młode zaskrońce już po ok. 7. dniach od wyklucia przechodzą pierwszą wylinkę, po której rozpoczynają żerowanie. Po pierwszym roku życia węże osiągają ok. 30 cm długości. Po ok. 3. latach osiągają pełną długość ciała, czyli 60-80 cm.
Okres hibernacji gatunku trwa od października do kwietnia.
Ile żyje zaskroniec rybołów?
Długość życia zaskrońca rybołowa w naturalnym środowisku może wynieść nawet do 15. lat.
Zaskroniec rybołów – ochrona gatunkowa
Zaskroniec rybołów uzyskał status LC w Czerwonej Księdze Gatunków Zagrożonych. Jest więc gatunkiem najmniejszej troski.
W Polsce gatunek ten jest objęty całkowitą ochroną.
Zaskroniec rybołów – ciekawostki
- Zaskroniec rybołów potrafi odstraszać drapieżniki poprzez wytwarzanie cuchnącej cieczy, którą wąż uwalnia w momencie ataku drapieżnika.
Redakcja
Bibliografia:
magazyn.salamandra.org.pl/m29a09.html (dostęp: 11.08.2022)
Poznaj inne gatunki węży
