ZAPALENIE TRZUSTKI U KOTA
Image by Freepik
Spis treści
Witaj, Twój kot ma podejrzenie zapalenia trzustki? Martwisz się, czy da się go wyleczyć? Z całą pewnością Twój zwierzak jest w dobrych rękach lekarza weterynarii, ale dla własnego spokoju warto przeczytać, czym różni się ostre zapalenie trzustki od jego przewlekłej postaci, jakie objawy dają te choroby, jaki może być proces ich leczenia i czym karmić kota z problemami z trzustką. Na podstawie artykułów najlepszych specjalistów w dziedzinie weterynarii, przygotowaliśmy dla Ciebie przegląd najważniejszych informacji na temat zapalenia trzustki u kota.
Czym jest trzustka i jak działa?
Trzustka to organ składający się z części wewnątrzwydzielniczej, odpowiedzialnej za produkcję hormonów m.in. insuliny i glukagonu, a także z części zewnątrzwydzielniczej, której zadaniem jest wydzielanie enzymów trawiennych i innych substancji, które pomagają we wchłanianiu składników odżywczych, niektórych witamin i związków mineralnych.
Gdzie jest trzustka u kota?
Trzustka umiejscowiona jest u kota w górnej części jamy brzusznej, wzdłuż żołądka i dwunastnicy.
Co to jest zapalenie trzustki u kota?
Zapalenie trzustki to choroba, w której prekursory enzymów trawiennych aktywują się w obrębie trzustki, co prowadzi do jej samotrawienia. Podczas zapalenia trzustki nabłonek wewnętrzny tego organu ulega zniszczeniu, przerwane zostają mikrokrążenia i dochodzi do uwolnienia wolnych rodników, miejscowego obrzęku, zmydlenia trzustki oraz powstania ropni.
Jest to problematyczna choroba, która u kotów nie ma dokładnie wyjaśnionych przyczyn i często może przebiegać bezobjawowo. Koty mogą zachorować na tą chorobę bez względu na wiek, płeć, czy rasę.
Ostre zapalenie trzustki u kota
Ostre zapalenie trzustki (OZT) nie występuje u kotów zbyt często bądź nie jest zbyt często diagnozowane, dlatego przypadki mogą być niedoszacowane. U kotów przebiega ono głównie podklinicznie i jest często jednym z elementów choroby wieloukładowej np. toksoplazmozy. Badania laboratoryjne dowiodły, że choroba ta może występować u kotów w formie ostrej martwicowej oraz ostrej ropnej, która dotyka częściej kotów młodszych.
Przewlekłe zapalenie trzustki u kota
Około 1/3 kotów, u których stwierdzono OZT miało również zmiany histopatologiczne świadczące o przewlekłym zapaleniu trzustki: limfocytarno-plazmocytarne nacieczenie tkanki śródmiąższowej, a także zwłóknienie trzustki i zanik komórek groniastych. Większość kotów z PZT to osobniki starsze domowe krótkowłose. PZT występuje czasem jednocześnie z zapaleniem wątroby i/lub jelit.
Podejrzewa się, że przewlekłe zapalenie trzustki, które doprowadzi do zniszczenia 85% czynność tkanki trzustki prowadzi do zewnątrzwydzielniczej niewydolności trzustki i cukrzycy.
Komentarz
W niektórych przypadkach obraz kliniczny nie daje możliwości rozróżnienia pomiędzy ostrym a przewlekłym zapaleniem trzustki. Niekiedy koty mają powtarzające się epizody OZT, co może zostać zinterpretowane jako przewlekłe zapalenie, podczas gdy jest to ostre nawracające zapalenie. Z kolei w przypadku postępującego przewlekłego zapalenia, kiedy zaczynają pojawiać się objawy kliniczne, może dochodzić do wrażenia, że kot cierpi na OZT. Jedynym sposobem na dokonanie klasyfikacji przypadku jest badanie histopatologiczne trzustki.
Sprawdź karmę dla kota z zapaleniem trzustki
Reklama
Jakie objawy daje zapalenie trzustki?
Image by wirestock on Freepik
Koty u których potwierdzono ostrą niewydolność trzustki przy pierwszej wizycie u lekarza weterynarii przejawiają ospałość, brak łaknienia, wymiotują, są odwodnione, chudną, mają żółtaczkę oraz hipotermię. Choroba ta daje silną bolesność brzucha.
Przewlekłe zapalenie trzustki u kotów ma znacznie łagodniejszy przebieg i może przebiegać z całym wachlarzem objawów klinicznych, jednak zwykle jest to brak łaknienia, wymioty, spadek masy ciała, czasem może towarzyszyć im biegunka. U części kotów po prostu brak jakichkolwiek objawów klinicznych.
Od czego kot ma zapalenie trzustki?
Wskazanie konkretnych przyczyn zapalenia trzustki jest bardzo trudne – autorzy publikacji unikają jednoznacznych wskazań. Prawdopodobnie jest ono wynikiem interakcji pomiędzy podatnością genetyczną a czynnikami środowiskowymi.
Zapalenie przewlekłe może być następstwem częstych epizodów ostrego zapalenia trzustki.
W zapaleniu trzustki podkreśla się wpływ takich czynników, jak:
- Niewłaściwa dieta – zbyt tłusta
- Zatrucie środkami chemicznymi
- Wpływ niektóry leków (azatiopryna, bromek potasu, fenobarbital)
- Otyłość
- Cukrzyca
- Niedotlenienie narządu
- Nadczynność tarczycy
- Mocznica
- Niedrożność przewodów trzustkowych
Zapalenie trzustki u kota – rozpoznanie
Rozpoznanie OZT jest bardzo trudne. U kotów z ostrym zapaleniem trzustki amylaza nie ma wartości diagnostycznej. Najbardziej czułe jest USG trzustki – objawy charakteryzują się zwiększeniem gęstości w przedniej prawej części jamy brzusznej, przesunięciem dwunastnicy na prawą, zaś odźwiernika na lewą stronę. Badania laboratoryjne mogą być pomocne, np. badanie specyficznej lipazy trzustkowej.
U kotów z zapaleniem trzustki definitywne rozpoznanie ma miejsce po wykonaniu laparotomii/laparoskopii i biopsji.
Czy można wyleczyć zapalenie trzustki u kota?
Czy można pomóc kotu z zapalaniem trzustki? W przypadku OZT leczenie jest bardzo zbliżone do tego, jak w martwicy trzustki. Konieczne jest całkowite przejście z żywienia doustnego na pozajelitowe, by zminimalizować stymulację trzustki. Dożylnie podaje się płyny. Jednocześnie leczy się kota antybiotykami, lekami przeciwzapalnymi, przeciwwymiotnymi, sterydami oraz środkami hamującymi wydzielanie soku trzustkowego.
Nawracające i przewlekłe zapalenie trzustki leczy się głównie za pomocą postępowania dietetycznego.
Kluczowe są wizyty kontrolne wskazane przez lekarza, na których sprawdza się, czy poziom specyficznej lipazy trzustkowej wrócił od normy.
Sprawdź karmę dla kota z zapaleniem trzustki
Reklama
Zapalenie trzustki u kota rokowania
- U kotów z ostrym zapaleniem trzustki występuje znaczna śmiertelność, a rokowania są zwykle ostrożne.
- W przypadku PZT, jeśli utrzymuje się zalecaną dietę, to rokowania są dobre.
Image by Freepik
Czym karmić kota z zapaleniem trzustki?
U kotów w okresie powrotu do zdrowia wskazana jest wysokostrawna karma o dużej zawartości włókna pokarmowego i zmniejszonej zawartości tłuszczu, by nie obciążać dodatkowo trzustki. Jeżeli kot jest otyły, to powinno się stosować dietę redukcyjną. Dietę taką stosuje się tak długo, aż specyficzna lipaza trzustkowa nie wróci do normy. Pomocne może być również podawanie kotu do jedzenia enzymów trzustkowych.
Źródła
J. Capuzzi, Kiedy źle się dzieje w kociej trzustce, „Weterynaria po dyplomie”, 2020/4.
1 R. Saplerzyński, M. Ostrzeszewicz, J. Bonecka, M. Kalwas-Śliwińska, B. Degórska, Zapalenie trzustki u psów i kotów, „Życie Weterynaryjne”, nr 92/2017.
2 R. W. Nelson, C. G. Couto, Choroby wewnętrzne małych zwierząt, Tom 2, wyd. Elsevier Urban&Partner, Wrocław 2009.
K. Sturgress, Choroby wewnętrzne kotów, Wyd. SIMA WLW, Warszawa 2005.
dr Mateusz Karatysz
Opiekun buldożki Daisy, borykającej się od wielu lat z problemami zdrowotnymi. Dziennikarz, popularyzator świadomych adopcji zwierząt oraz produktów, które pomagają opiekunom w samodzielnym rozwiązywaniu problemów pojawiających się, podczas opieki nad zwierzętami. Twórca serwisu www.zoonews.pl
Przeczytaj inne artykuły o zdrowiu kotów
