ZAPALENIE JELIT U PSA – objawy, rodzaje, leczenie
Image by freepik
Spis treści
Wiele chorób zapalnych jelit ma swoje źródła w błędach żywieniowych. Przykładowo: wyłączne karmienie psa surowym mięsem, zawierającym ciężkostrawne płuca, ścięgna czy kości może nadmiernie obciążać układ trawienny. Zaburzenia trawienia mogą zostać wywołane przez czynniki zakaźne – bakteryjne, pleśniowe; pasożytnicze czy trujące produkty przemiany materii.
Budowa i funkcje jelit
Jelita są jedną z końcowych części układu pokarmowego u psów. Jelita psów są dość krótkie: jelito cienkie mierzy od 1,7 do 6 m, z kolei jelito grube od 0,3 do 1,5 m długości. W jelicie cienkim dochodzi do trawienia pokarmu oraz wchłaniania produktów trawienia, z kolei w jelicie grubym ma miejsce wchłanianie wody, chlorków, sodu, a także wydzielanie potasu i wodorowęglanów z mas kałowych, a także formowanie, przechowywanie i wydalanie kału.
Flora bakteryjna jelit
Szczególne zadanie w procesach zachodzących w jelitach mają bakterie. Ich szczególne zadanie polega na trawieniu składników pokarmowych, które nie zostały strawione przez enzymy jelitowe – pektyn, celulozy, hemicelulozy. Nadmierne namnażanie się tych bakterii może zaburzyć czynności jelit, prowadząc najczęściej do biegunki
Jakie są typowe objawy problemów z jelitami u psa?
Wśród wielu objawów, wynikających z problemów jelitowych wskazać można na:
- Biegunki
- Wymioty
- Wzdęcia
- Krew w kale
- Zaparcia
- Spadek apetytu
- Niedożywienie
- Spadek odporności
Objawy te mogą występować w związku z różnymi chorobami jelita cienkiego oraz grubego. W dalszej części artykułu opisane zostaną najbardziej typowe z nich.
Ostre zapalenie jelita cienkiego u psa
ONJ, czyli ostry nieżyt jelit u psa to stan zapalny błony śluzowej, połączony z zaburzeniami motoryki, wydzielania i wchłaniania jelitowego. Ten rodzaj zapalenia jelit u psa spowodowany jest zwykle błędami żywieniowymi oraz działaniem bakterii i wirusów.
Na skutek ustania czynności enzymów trawiennych w jelitach dochodzi do nieprawidłowego rozkładu pokarmu, co prowadzi do fermentacji i gnicia. W wyniku tego pojawia się ostra biegunka. Wchłonięte bakterie mogą prowadzić do wzrostu temperatury, a nawet uszkodzenia wątroby, nerek etc.
Leczenie ostrego zapalenie jelita cienkiego polega na zastosowaniu ścisłej głodówki przez 2 dni. Następnie należy wprowadzić pokarm, który nie będzie drażnił przewodu pokarmowego. Płyny należy uzupełniać drogą pozajelitową.
Szukasz karmy dla psa z zaburzeniami układu pokarmowego?
Reklama
Przewlekłe zapalenie jelita cienkiego u psa
Przewlekłe zapalenie jelita cienkiego ma związek z długotrwałymi, wydzielniczymi i ruchowymi zaburzeniami jelit, charakteryzującymi się zmianami morfologicznymi i czynnościowymi w błonie śluzowej.
Zaburzenia tego typu prowadzą stopniowo do niedoborów kalorycznych, białkowych i witaminowych, co prowadzi do chudnięcia i wyniszczenia organizmu. Bakteryjny rozkład treści pokarmowych prowadzi do wytworzenia toksycznych substancji, które powodują przechodzenie płynów do światła jelit, przyspieszenie ich pracy, a w konsekwencji biegunkę.
Leczenie PNJ uzależnione jest od przyczyn i polega na stosowaniu środków przeciwbakteryjnych, przeciwbiegunkowych oraz diety. Po ustąpieniu objawów pies w dalszym ciągu powinien być karmiony dietą leczniczą.
Krwotoczne zapalenie jelit u psa
Przyczyna tego schorzenia nie jest znana. Wiadomo, że choroba ma nagły początek, w którym pojawiają się silne wymioty i krwotoczne biegunki oraz odwodnienie. Choroba ta najczęściej występuje u psów w wieku 2-4 lata. Nie ma żadnych danych, które mogłyby wskazać predyspozycje rasowe.
Leczenie obejmuje wyrównanie deficytu wodnego i zaburzeń elektrolitowych. Uzasadnione jest podawanie leków przeciwzapalnych oraz antybiotyków o szerokim działaniu.
Zespół jelita drażliwego
Okrężnica wrażliwa to schorzenie o niewyjaśnionej przyczynie. Choroba ta występuje przede wszystkim u ras miniaturowych, małych i średnich. W patogenezie schorzenia istotną rolę odgrywają zaburzenia psychiczne – po eliminacji czynników stresowych choroba potrafi cofnąć się całkowicie.
Objawy jelita drażliwego to biegunka z jelita grubego, bolesność jamy brzusznej, brak apetytu. Zwierzę jest poddenerwowane. Kał oddawany jest często i w małych ilościach.
Podstawą w leczeniu jest eliminacja czynnika stresogennego.
Zapalenie okrężnicy u psa
Zapalenie jelita grubego może być wywołane przez wiele czynników: bakterie, dietę, pasożyty, prowadzących do rozwoju ostrego zapalenia. Przyczyny bezpośrednie są rzadko rozpoznawane, gdyż zapalenie okrężnicy bardzo często ustępuje samoistnie.
Typowymi objawami tej choroby są biegunki z obecnością krwi i/lub śluzu w kale, bolesne parcia na stolec. Eliminacja przyczyny np. niewłaściwej diety lub pasożytów pozwala na potwierdzenie rozpoznania.
W leczeniu zapalenia okrężnicy stosuje się zwykle głodówkę trwającą 24-36 godzin. Po tym czasie psy powinny otrzymywać lekkostrawną karmę. Większość zwierząt wraca do zdrowia w ciągu 1-3 dni.
IBD u psa
IBD u psa, czyli inflammatory bowel disease, a więc nieswoiste zapalenie jelit to zespół przewlekłych enteropatii, które charakteryzują się długotrwałymi lub nawracającymi objawami ze strony przewodu pokarmowego.
W IBD u psa część lub całość jelit objęta jest stanem zapalnym, w którym dochodzi do strukturalnych oraz histopatologicznych zmian w błonie śluzowej jelit cienkich i grubych w postaci nacieków komórkowych błony śluzowej jelita w okolicach blaszki właściwej.
Podstawą do rozpoznania IBD u psa jest wykazanie u zwierzęcia obecności objawów, utrzymujących się dłużej niż 3 tygodnie; niemożność wykazania obecności patogenów jelitowych; obraz histopatologiczny wskazujący na zapalenie jelit.
U psów z łagodnym przebiegiem choroby stosuje się w pierwszej kolejności dietę, jak dla psów z alergią lub nietolerancją pokarmową. Jeżeli zmiana diety nie przynosi poprawy wprowadza się kolejno antybiotyki oraz leki przeciwzapalne i immunosupresyjne.
Jak zmniejszyć ryzyko chorób jelit u psa?
W profilaktyce chorób jelit zaleca się przede wszystkim kontrolę pożywienia psa. Chodzi zarówno o to, by pies nie zjadał niczego na spacerach, jak i o to, by domownicy nie podkarmiali psa resztkami ze stołu. Pies ma swoje potrzeby żywieniowego, które w pełni może zaspokoić zbilansowana karma dla psów. W przypadku psów z wrażliwymi jelitami zaleca się podawanie karm lekkostrawnych, monobiałkowych.
Probiotyki dla psów z chorymi jelitami
W medycynie holistycznej szczególną rolę w zachowaniu dobrego stanu zdrowia zwierząt przykłada się do mikrobiomu jelit. Probiotyki oraz ich substancje pokarmowe – prebiotyki, to jedne z najzdrowszych suplementów, które można podawać psom bez przerwy, w dawkach określonych przez producentów konkretnych produktów.
Podsumowanie
Choroby jelit u psów są jednymi z częstych powodów wizyt u lekarza weterynarii. W przypadku pojawienia się objawów, które mogłyby świadczyć o problemach z jelitami nie należy zwlekać i umówić psa na wizytę, gdyż zarówno ostre, jak i przewlekłe zapalenia jelit mogą prowadzić do wyniszczenia organizmu zwierzęcia.
Źródła
M. Lenarcik, R. Lechowski, Choroby układu pokarmowego psów i kotów, Wyd. SGGW-AR, Warszawa 1991.
R. Nelson, C. Couto, Choroby wewnętrzne małych zwierząt, Tom. 1, Wyd. Elsevier Urban&Partner, Wrocław 2008.
M. Ostrzeszewicz, J. Bonecka, Choroby jelita grubego – pułapki diagnostyczno-terapeutyczne, magwet.pl/36332,choroby-jelita-grubego-pulapki-diagnostyczno-terapeutyczne (dostęp: 28.10.2023).
dr Mateusz Karatysz
Opiekun buldożki Daisy, borykającej się od wielu lat z problemami zdrowotnymi. Dziennikarz, popularyzator świadomych adopcji zwierząt oraz produktów, które pomagają opiekunom w samodzielnym rozwiązywaniu problemów pojawiających się, podczas opieki nad zwierzętami. Twórca serwisu www.zoonews.pl