Reklama

TĘGORYJEC PSI – przyczyny, objawy, leczenie

Image by Freepik

Tęgoryjec psi, czyli Ancylostoma caninum, to pasożyt jelitowy, który dosyć często zaraża psy. Jego obecność może prowadzić do poważnych problemów zdrowotnych, zwłaszcza u szczeniąt. W tym artykule prezentujemy fakty na temat tęgoryjca u psów, począwszy od opisu pasożyta, przez sposoby zarażenia, objawy, diagnozę, aż po metody leczenia i profilaktykę.

Data publikacji: 3 grudnia 2023

Tęgoryjec psi – co to za pasożyt?

Tęgoryjce to kosmopolityczne robaki wewnętrzne, które występują również w Polsce. Nazwa tęgoryjców ma bezpośredni związek z ich budową anatomiczną – u wejścia torebki gębowej tych robaków znajdują się ząbki, za pomocą których przyczepiają się one do błony śluzowej jelita cienkiego, skąd pobierają krew żywiciela.

Tęgoryjec psi to drobny robak z gromady nicieni, osiągający długość 9-12 mm w przypadku samców oraz 15-21 mm w przypadku samic. Charakteryzuje się on szaro-czerwoną barwą i aparatem gębowym wyposażonym w haczyki, które umożliwiają mu przyczepianie się do błony śluzowej jelita cienkiego swojego żywiciela. Pasożyt ten zazwyczaj atakuje psy, ale może również zainfekować inne zwierzęta mięsożerne, w tym koty, wilki i lisy.

By DPDx – a Web site developed and maintained by CDC (Centers for Disease Control and Prevention) – http://dpd.cdc.gov/dpdx/HTML/ImageLibrary/Hookworm_il.htm, CC BY-SA 3.0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=25197491

Rodzaje tęgoryjca występujące w Europie

W Europie rozróżniamy trzy główne rodzaje tęgoryjca:

Ancylostoma caninum preferujące psy
Ancylostoma tubaeforme atakujące koty
Uncinaria stenocephala, które najczęściej infekują psy, ale mogą też zarażać koty

Każdy z tych rodzajów stanowi unikalne wyzwanie zarówno dla opiekunów zwierząt, jak i lekarzy weterynarii.

Jak dochodzi do zarażenia tęgoryjcem psim?

Zarażenie tęgoryjcem psim najczęściej ma miejsce, gdy pies przypadkowo spożywa jaja lub larwy pasożyta, które mogą znajdować się w glebie. Typowe czynności, takie jak kopanie dziur czy zabawa patykiem, mogą stanowić ryzyko zarażenia. Istotne jest, że larwy tęgoryjca mogą przetrwać w glebie przez kilka miesięcy, czekając na nowego gospodarza.

Dodatkowo, tęgoryjec może wnikać do organizmu psa przez skórę, szczególnie w cieplejsze miesiące, gdy zwierzęta spędzają więcej czasu na zewnątrz.

Należy również dodać, że do zarażenia tęgoryjcem może dojść także wraz z mlekiem matki oraz śródmacicznie.

Zarażenie przez kontakt ze skórą

Oprócz połknięcia jaj lub larw, tęgoryjec może zarazić psa przez bezpośredni kontakt ze skórą. To zjawisko jest częstsze w przypadku tęgoryjców z rodzaju Ancylostoma, które mogą wnikać przez cebulki włosowe lub gruczoły potowe psa. Po przeniknięciu do organizmu, pasożyty migrują przez układ krwionośny do płuc, a stamtąd do gardła, przełyku i żołądka. Ta droga zarażenia jest szczególnie niebezpieczna, ponieważ może być trudniejsza do wykrycia na początkowych etapach infestacji.

Cykl rozwojowy tęgoryjca psiego

Z jaj wydalonych z kałem psa do środowiska zewnętrznego w optymalnych warunkach (w temp. ok. 20-26⁰C, przy wilgotności 70-90%) w ciągu 24 godzin wylęgają się larwy. W ciągu 5-10 dni linieją one dwukrotnie, stając się inwazyjnymi. Larwy w III stadium, dzięki otaczającej je wylince mogą przetrwać w środowisku kilka miesięcy. Larwy, które dostaną się do przewodu pokarmowego wraz z jedzeniem przechodzą rozwój w gruczołach i świetle jelita cienkiego, a jaja pojawią się w kale psa w ciągu 14-17 dni od zarażenia.

Ukres utajony inwazji u psa, przy zarażeniu Ancylostoma caninum przez skórę trwa 15-18 dni, a przy inwazji laktogennej 12-16 dni.

Objawy zakażenia tęgoryjcem u psów

Objawy zakażenia tęgoryjcem mogą być różnorodne i zależeć od stopnia zaawansowania infestacji. W przypadku inwazji o małej intensywności zarażenie może przebiegać bezobjawowo.

Wśród najczęściej występujących symptomów znajdują się:

uszkodzenia śluzówki jelita cienkiego
biegunka
krew w odchodach
niedokrwistość
reakcje alergiczne

Warto zwrócić uwagę na wszelkie nietypowe zachowania i stan zdrowia psa, szczególnie jeśli zauważysz pogorszenie apetytu lub ogólnego samopoczucia zwierzęcia.

Powikłania spowodowane przez tęgoryjca

Infestacja tęgoryjcem może prowadzić do poważnych powikłań zdrowotnych u psów. Do najczęstszych należą poważna niedokrwistość, która jest szczególnie niebezpieczna dla szczeniąt, uszkodzenia skóry, podrażnienie narządów wewnętrznych, silne reakcje alergiczne, kaszel, zapalenie płuc oraz stany zapalne jelit. Te powikłania mogą powodować znaczny dyskomfort dla zwierzęcia i, jeśli nie będą leczone, mogą prowadzić do dalszych komplikacji zdrowotnych, w tym do śmierci.

Diagnoza i leczenie tęgoryjca u psów

Diagnostyka tęgoryjca u psów zwykle rozpoczyna się od badania kału, które pozwala na identyfikację jaj pasożyta. W przypadku stwierdzenia infestacji, leczenie polega na podawaniu psu środków odrobaczających. Należy jednak pamiętać, że leki te działają tylko na dorosłe formy tęgoryjca, dlatego kuracja musi być powtarzana w cyklu odpowiadającym rozwojowi pasożyta. W niektórych przypadkach, w zależności od stanu zdrowia psa, weterynarz może zdecydować o dodatkowych środkach wspomagających leczenie.

Odrobaczanie jako metoda zapobiegawcza

Regularne odrobaczanie jest kluczowym elementem zapobiegania inwazji tęgoryjca u psów. Stosowanie środków odrobaczających, zgodnie z zaleceniami lekarza weterynarii, może skutecznie chronić zwierzęta przed infestacjami. Odrobaczanie jest szczególnie ważne dla szczeniąt oraz psów żyjących w warunkach zwiększonego ryzyka zarażenia, np. tych spędzających dużo czasu na zewnątrz.

Tęgoryjec psi u człowieka

Chociaż tęgoryjec jest pasożytem głównie psów, istnieje ryzyko zarażenia ludzi, zwłaszcza poprzez kontakt z zainfekowaną ziemią lub piaskiem. Infestacja u człowieka może prowadzić do problemów skórnych i stanów zapalnych. Z tego powodu ważne jest przestrzeganie środków higieny, zarówno podczas zabawy z naszymi zwierzętami, jak i przebywania w miejscach, gdzie mogły przebywać zarażone zwierzęta.

Podsumowanie

Tęgoryjec psi jest poważnym zagrożeniem dla zdrowia naszych czworonożnych przyjaciół. Ważne jest, aby właściciele psów byli świadomi różnych dróg zarażenia, objawów i metod leczenia tego pasożyta. Regularne odrobaczanie, utrzymanie higieny i odpowiednia opieka weterynaryjna są kluczowe w zapobieganiu infestacji tęgoryjcem. Pamiętaj, aby zawsze konsultować się z lekarzem weterynarii w przypadku jakichkolwiek wątpliwości dotyczących zdrowia Twojego psa, aby zapewnić mu najlepszą możliwą opiekę.

Redakcja