OWCZAREK BELGIJSKI TERVUEREN – hodowla, szczeniaki, wychowanie
By Kristian – Flickr: _MG_7317, CC BY-SA 2.0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=15989054
Owczarki belgijskie tervuereny to wszechstronna rasa psów, która może pracować w służbach, przy stadzie, a także skutecznie startować w zawodach psich sportów.
Spis treści - kliknij strzałkę
Podstawowe informacje o tervuerenie
🌅 Kraj pochodzenia | Belgia |
🐶 Numer wzorca FCI | 15 |
➡ Waga | 20 – 30 kg |
❤ Długość życia | 10 – 14 lat |
💢 Charakter | Owczarek belgijski tervueren jest czujnym i aktywnym psem, tryskającym energią, zawsze gotowym do działania. Ponieważ ma wrodzoną doskonałą zdolność do strzeżenia stada, to jest również doskonałym stróżem posiadłości. |
Tervueren – pochodzenie i historia owczarka belgijskiego długowłosego
Owczarki belgijskie to psy pasterskie, których przodkowie żyli w Europie Środkowej najprawdopodobniej już w epoce brązu ok 2200 r. p.n.e. Inna z teorii głosi, że są to psy, które flamandzcy mnisi uzyskali poprzez skrzyżowanie wymarłej rasy mastifa belgijskiego ze szkockim chartem deerhoundem, sprowadzonym w XIII wieku z Anglii. Pierwsze znane wzmianki o psach w tym typie pochodzą z 1356 roku, z rękopisu, w którym mowa o zakazie posiadania dużych ras psów przez zwykłych mieszkańców – nie będących myśliwymi.
Użytkowość owczarków belgijskich
Ówczesne psy pasterskie nie charakteryzowały się spójnym wyglądem, lecz zawsze odznaczały się wspólnym dla siebie temperamentem, morfologią i użytecznością w pracy. Podstawowym kryterium doboru psów do reprodukcji były ich zdolności do wykonywania określonej pracy przy stadzie. Bliższe kojarzenia zaczęły sprzyjać specjalizacji psów do określonych zadań.
Pierwsza wystawa owczarków belgijskich
Pierwsza wystawa psów rasowych na świecie odbyła się prawdopodobnie w 1840 roku w belgijskim mieście Tervueren, podczas której zaprezentowano w jednej klasie owczarki pochodzące z Niemiec, Belgii oraz Francji – zwycięzcą został owczarek belgijski krótkowłosy. Wystawione owczarki belgijskie miały bardzo mało wyrównany typ, co skłoniło prof. Adolfa Reula, do rozpoczęcia prac nad ustaleniem typów poszczególnych odmian owczarka belgijskiego.
Prace na usystematyzowanie odmian owczarków belgijskich
Już 29 września 1891 roku w Brukseli powstał Klub Owczarka Belgijskiego. 3 kwietnia 1892 roku KOB opracował i zatwierdził wzorzec rasy – we wzorcu przyjęto, że owczarek belgijski występuje w 3 typach sierści. W 1898 roku dokonano jednak wydzielenia 4 odmian owczarków belgijskich w oparciu o szatę i umaszczenie:
- Groenendael – czarny, długowłosy
- Laekenois – płowy, szorstkowłosy
- Malinois – płowy, krótkowłosy
- Tervueren – płowy długowłosy
Pierwsze owczarki belgijskie zaczęto rejestrować w Księdze Rodowodowej Królewskiego Towarzystwa im. Św. Huberta w 1901 roku. Do 1910 roku typ oraz temperament owczarka belgijskiego został ustalony, a w 1920 roku ustalono ostateczny wzorzec owczarka belgijskiego.
Uznanie owczarka belgijskiego przez FCI
FCI wpisało owczarka belgijskiego na listę ras uznanych przez organizację 1 stycznia 1956 roku.
Początki odmiany tervueren
Belgijskie tervuereny pochodzą z miasta o tej samej nazwie, gdzie mieszkał piwowar Corbeel. To właśnie jego owczarki belgijskie: pies Tom i suka Poes dały miot, z którego pochodzi suka Miss de Tervueren. Jej późniejszy właściciel M. Danhieux pokrył ją czarnym groenendaelem, w wyniku czego, w 1897 roku na świat przyszedł miot długowłosych, płowych owczarków belgijskich, a w nim pies o imieniu Milsart – protoplasta tervuerenów.
Owczarek belgijski długowłosy w Polsce
Pierwsza suka tervuerena o imieniu Oud Sabbinge June, została sprowadzona do Polski w 1988 roku z Danii, dając początek hodowli Z Wysp Szetlandzkich.
Jak wygląda owczarek belgijski tervueren?
Owczarek belgijski jest psem o wyważonej sylwetce, harmonijnych proporcjach, łączącym siłę i elegancję, średnich wymiarów, o suchym i wyraźnym umięśnieniu, kwadratowego formatu. Głowa psa nie jest przesadnie długa, ma proste linie i jest noszona wysoko; kufa jest średniej długości, dobrze wymodelowana pod oczami, stopniowo zwężająca się w kierunku czarnego nosa. Oczy tervuerena są średniej wielkości, ani wypukłe, ani głęboko osadzone, migdałowatego kształtu, preferowane brązowego koloru. Uszy długowłosego owczarka belgijskiego są raczej małe, wysoko osadzone i wyraźnie trójkątnego kształtu. Szyja jest dość długa i dobrze osadzona. Tułów psów tej rasy jest silny i mocny, ale niezbyt ciężki. Grzbiet jest prosty, krótki i dobrze umięśniony; klatka piersiowa niezbyt szeroka, ale głęboka; zad nieznacznie opadający; ogon mocny u nasady, średniej długości, sięgający co najmniej do stawu skokowego. Chody żywe i swobodne w każdym tempie.
By Wicker1 – Own work, Public Domain, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=6638001
Owczarek belgijski tervueren – gdzie szukać hodowli?
Pierwszym i najpewniejszym miejscem znalezienia hodowli owczarka belgijskiego tervuerena jest analiza strony internetowej Związku Kynologicznego w Polsce. Tam znajdziesz wszystkie zrzeszone hodowle podlegające rejestracji.
ZKwP swoją siedzibę główną ma w Warszawie, ale ma również 48 oddziałów na terenie całej Polski. Wystarczy odszukać najbliższy oddział, w którym otrzymasz informacje o działających hodowlach w twojej okolicy.
Po dokonaniu wyboru warto zasięgnąć opinii o wybranej hodowli wśród miłośników rasy, na wystawach, zlotach czy na forach społecznościowych, skupiających miłośników owczarka belgijskiego tervuerena.
Ostatnim krokiem jest skontaktowanie się z hodowcą i udanie się na miejsce. Dobra hodowla owczarka belgijskiego tervuerena nigdy nie ma nic do ukrycia i zaprasza nabywców do obejrzenia swoich zwierząt. Hodowca nie tylko odpowie na wszystkie pytania, ale również sprawdzi, czy szczenię trafi w odpowiednie ręce, przeprowadzając wywiad z kupującym. Nie zdziw się zatem jeśli to hodowca zacznie zadawać Ci pytania.
Owczarek belgijski tervueren - chów czy hodowla?
Nie każda osoba, w której domu urodzą się szczenięta owczarka belgijskiego tervuerena jest hodowcą. Nie można również stwierdzić, podczas zakupu psa, czy wyrośnie on na sukę hodowlaną, bądź reproduktora. Nie wiadomo przecież czy dorosły pies będzie spełniał wszystkie wymagania stawiane przed psami hodowlanymi.
Celem chowu jest stworzenie owczarkom belgijskim prawidłowych warunków do rozwoju, życia i ewentualnego rozrodu.
Celem hodowli owczarka belgijskiego jest genetyczne doskonalenie zwierząt w oparciu o wiedzę genetyczną, pracę hodowlaną, anatomię, fizjologię, etologię, zoohigienę, biochemię i biofizykę. Do hodowli mogą być użyte wyłącznie psy funkcjonalne i klinicznie zdrowe.
Początkujący hodowcy mogą w tym zakresie prosić o pomoc kierownika i członków sekcji owczarka belgijskiego tervuerena swojego oddziału ZKwP.
Owczarek belgijski tervueren z hodowli – na co zwrócić uwagę?
Przed wyborem owczarka belgijskiego tervuerena z hodowli sprawdź historię rodziców psa. Do hodowli powinny być wybierane jedynie te psy, które spełniają kryteria, dające szanse na rozwój rasy. Selekcja hodowlana zawsze powinna być dokonywana przez specjalistów. Szczenięta ok. 6. tygodnia życia powinny przejść przegląd hodowlany i zostać opisane przez specjalistów z oddziału ZKwP. Pamiętaj, że nawet pozytywny opis nie daje gwarancji, że dorosłe psy będą spełniały wymogi do bycia zwierzętami hodowlanymi. Finalna selekcja dokonywana jest dopiero na wystawach psów rasowych.
Minimalne wymagania, jakie musi spełnić pies to minimum trzy oceny doskonałe (samce) lub bardzo dobre (suki), otrzymane na trzech różnych wystawach od trzech różnych sędziów.
Owczarek belgijski tervueren - wady dyskwalifikujące szczenięta
Wśród wad całkowicie dyskwalifikujących owczarka belgijskiego tervuerena z dalszej hodowli wzorzec rasy wskazuje:
- agresję
- wyraźną lękliwość
- brak prawidłowego typu
- przodozgryz, tyłozgryz, zgryz naprzemienny
- silna depigmentacja nosa, powiek, warg
- wiszące lub sztucznie postawione uszy
- całkowity brak ogona lub jego skrócenie
- brak podszerstka
- wzrost wyższy niż w limicie we wzorcu
- wszystkie kolory umaszczenia, które nie zostały wymienione we wzorcu
- samce muszą mieć dwa normalnie rozwinięte jądra, w pełni wyczuwalne w mosznie
Owczarek belgijski tervueren - możliwe dziedziczenie chorób
Owczarek tervueren, jak wiele innych ras psów, narażony jest na wady warunkowane przez geny recesywne i dominujące. Częste choroby psów tej rasy to:
- Atopia
- Ziarniniakowe zapalenie gruczołów łojowych
- Zaburzenia hipopigmentacyjne
- Pierwotny obrzęk limfatyczny
- Bielactwo
- Padaczka
- Przewlekłe powierzchniowe zapalenie rogówki
- Zaćma
- GPRA
- Mała tarczka nerwu wzrokowego
- Leukopenia
Szczeniaki tervuerena – charakter
Decydując się na wybór psa, musisz wiedzieć, że między rasami występują różnice nie tylko w wyglądzie zewnętrznym, ale także w zachowaniu i cechach użytkowych.
Tervueren, zgodnie ze wzorcem rasy, jest czujnym i aktywnym psem, tryskającym energią, zawsze gotowym do działania. Ponieważ ma wrodzoną, doskonałą zdolność do strzeżenia stada, to jest również doskonałym stróżem posiadłości. Jest nieustępliwym i zapalonym obrońcą swojego Pana. Pies ten łączy wszystkie cechy, niezbędne u owczarka: stróża, obrońcy i psa policyjnego.
Tervueren jest psem bardzo wymagającym od swojego opiekuna, gdyż łączy mocny temperament, żywiołowość, zapał do pracy i inteligencję. Jest to rasa, której nie wystarczą zwyczajne spacery. To pies stworzony do pracy fizycznej oraz wysiłku intelektualnego. Tylko zaspokojenie jednych i drugich potrzeb zapewni tervuerenowi poczucie spełnienia.
Owczarek belgijski pozostawiony bez szkolenia, samemu sobie, często na długie godziny, w odosobnieniu, zacznie popadać we frustrację i nabierze skłonności do niszczenia.
Czy owczarek tervueren to pies dla mnie?
Zanim podejmiesz ostateczną decyzję, zadaj sobie kilka pytań:
- Czy dysponuję czasem, by zapewnić psu minimum trzy spacery, z których przynajmniej jeden będzie trwał godzinę?
- Czy stać mnie na utrzymanie psa?
- Czy posiadam odpowiednią wiedzę o wychowaniu i opiece nad takim psem jak owczarek belgijski tervueren?
Owczarek belgijski tervueren – pies czy suka?
Podejmując decyzję o zakupie szczeniaka owczarka belgijskiego tervuerena pamiętaj, że psy obu płci różnią się nie tylko cechami wyglądu zewnętrznego, ale także charakterem1.
Kupując samca owczarka tervuerena pamiętaj, że pies będzie chłodniejszy w kontaktach i bardziej samodzielny. Psy potrzebują więcej czasu na zabawy, mają również silną potrzebę pozostawiania większej ilości śladów zapachowych. Samce bywają z natury bardziej dominujące wobec innych psów, mają też większą skłonność do niszczenia przedmiotów.
Suczka tervuerena będzie bardziej wrażliwa, subtelniejsza i przymilna. Suczki są bardziej towarzyskie i podatne na naukę posłuszeństwa. Szybciej uczą się również zachowania porządku w domu.
Warto pamiętać, że sterylizacja zmniejsza różnice zachowań płciowych.
Szczeniaki owczarka tervuerena – na co zwrócić uwagę przed zakupem?
Oglądając szczenięta tervuerena w miocie, zwróć uwagę na kilka ważnych oznak dobrego stanu zdrowia2:
- Czubek głowy owczarka belgijskiego tervuerena nie powinien mieć wyczuwalnego ciemiączka.
- Oczy powinny być osadzone symetrycznie, a powieki nie powinny wywijać się ani na zewnętrz ani do oka. Oczy muszą być czyste, bez żadnego wycieku.
- Powieki i uszy powinny być bez krost i zgrubień, a kanały słuchowe powinny być czyste, bez intensywnej wydzieliny. Jeżeli pies potrząsa ciągle głową albo sztywnieje przy dotyku uszu, to może oznaczać problemy z uszami.
- Nos powinien być zimny i wilgotny, a otwory nozdrzy powinny być wyraźne, by pies mógł oddychać z łatwością.
- Naciśnięcie tchawicy nie powinno wywołać ataku kaszlu.
- Brzuch powinien być gładki – bez uwypuklonej przepukliny na wysokości pępka.
- Na skórze psa nie może być żadnych plackowatych wyłysień, łupieżu czy łuszczącego się naskórka.
Socjalizacja szczeniąt owczarka belgijskiego
Prawidłową socjalizację możesz wykonać, korzystając ze Złotej Dwunastki Margaret Hughes:
- Poznaj psa z 12 powierzchniami, po których może chodzić: trawa, drewno, dywan, piasek, beton etc.
- Baw się ze szczeniakami tervuerena przynajmniej 12 różnymi przedmiotami
- Szczenięta tervuerena powinny mieć systematyczny kontakt przynajmniej z 12 różnymi osobami.
- Poznaj szczeniaki z 12 różnymi miejscami w domu.
- Zaprezentuj szczeniakom 12 różnych domowych odgłosów: pralka, odkurzacz, mikser, telewizor, dzwonek do drzwi, budzik telefonu etc.
- Poznaj psy z 12 szybko poruszającymi się obiektami: rower, samochód, hulajnoga, tramwaj etc.
- Poddaj szczenię tervuerena 12 różnym wyzwaniom: wchodzenie do pudełka, do samochodu, na balkon, zabawa w basenie z płytką wodą etc.
- Przyzwyczaj psa do dotykania na 12 różnych sposób: głaskanie, branie na ręce, przewracanie na plecy, kładzenie na kolanach, dotykanie uszów, otwieranie pyska etc.
- Zapoznaj psa z jedzeniem z 12 misek o różnych fakturach i kształtach: talerzyk, miska porcelanowa, metalowa etc.
- Podaj psu jedzenie w 12 różnych pomieszczeniach.
- Przedstaw szczeniaka (szczepionego) co najmniej 12 różnym szczeniętom i psom dorosłym.
- Pozostawiaj psa co najmniej 12 razy samego na czas od 5 do 45 minut.
By Svenska Mässan from Sweden – Grupp 1, BELGISK VALLHUND, TERVUERN, Buskelunds Effes, CC BY 2.0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=47879131
Wyprawka dla tervuerena
Jeżeli decyzja o zakupie szczeniaka owczarka belgijskiego już zapadła, to czas zaplanować wyprawkę. W wyprawce powinny znaleźć się:
- Obroża dla psa
- Szelki dla psa
- Smycz dla psa
Kompletując wyprawkę dla swojego psa nie zapomnij również o:
- Miskach dla psa
- Legowisku ortopedycznym
- Zabawkach dla psa
- Woreczkach na odchody
- Szczotce do sierści dla psa
- Szamponach i odżywkach
- Adresówce dla psa
- Paście i szczoteczce do zębów
Kompletując wyprawkę dla swojego psa, nie zapomnij o akcesoriach sezonowych:
- Macie chłodzącej
- Butelce podróżnej z miską
- Obroży na kleszcze
Kiedy szczepić szczenię owczarka tervuerena
Na podstawie danych statystycznych opracowano schemat szczepień, w którym pierwszą dawkę szczepionki podaje się w wieku 6 tygodni, a kolejne trzy dawki w odstępach 3 tygodni. Na tej podstawie określić można dosyć szczegółowo kalendarz szczepień owczarka tervuerena.
- 6-7 tydzień życia – szczepienie przeciwko nosówce i parwowirozie
- 9-10 tydzień życia – szczepienie przeciwko nosówce, parwowirozie, chorobie Rubartha, kaszlowi kenelowemu i leptospirozie
- 12-13 tydzień życia – zakres ten sam, jak w 9-10 tygodniu
- 15-16 tydzień życia – szczepienie przeciwko wściekliźnie
Sezonowo, jeśli nie stosujesz obroży przeciw pasożytom zewnętrznym, warto podać psu tabletki lub krople na skórę, które ochronią psa. Odrobaczanie psa wykonuje się co kwartał.
Redakcja
Bibliografia
1 B. Fogle, Psy. Wielka encyklopedia, Tom 1, Wyd. Axel Springer Polska, s. 10-11.
2 B. Fogle, Psy. Wielka encyklopedia, Tom 1, Wyd. Axel Springer Polska, s. 12-13.
A. Tomas, A. Gough, Predyspozycje rasowe do chorób u psów i kotów, Warszawa 2006.
zkwp.pl/wzorce/15.pdf
fci.be/en/nomenclature/BELGIAN-SHEPHERD-DOG-15.html
Poznaj inne rasy psów
