ERLICHIOZA U PSA
Obraz autorstwa tonodiaz na Freepik
Spis treści
Cześć, planujesz wakacje w basenie Morza Śródziemnego? Tam również są kleszcze, które przenoszą chorobotwórcze patogeny. Jeśli Twój pies zostanie ugryziony przez kleszcza, to istnieje ryzyko zakażenia go erlichiozą. Niestety choroba ta rozprzestrzenia się po całej Europie i występuję już w Wielkiej Brytanii i Szwecji. Choćby z tego względu warto przeczytać, jak uchronić swojego psa przed zakażeniem.
Czy erlichioza to niebezpieczna choroba psów?
Erlichioza monocytarna psów to choroba wywoływana u psów przez bakterie z gatunku Ehrlichia, a konkretnie Ehrlichia canis. Są to wewnątrzkomórkowe gram-ujemne laseczki, które tworzą klastry, zwane morulami. Erlichioza to groźna choroba, ponieważ bakterie te mogą wywołać zmiany w obrębie limfocytów i monocytów, a także infiltrować komórki w miąższu różnych narządów wewnętrznych, prowadząc do problemów immunologicznych.
Jakie rasy psów są w szczególności narażone?
Mimo, że erlichioza może wystąpić u wszystkich ras psów, bez względu na wiek i płeć, to kilka z nich jest szczególnie narażona, a są to:
- Owczarki niemieckie
- Dobermany
- Siberian husky
Psy tych ras mają tendencję do chorowania z bardziej nasilonym przebiegiem, a co za tym idzie ich rokowania są zwykle gorsze.
Epidemiologia
Występowanie bakterii E. canis dotyczy w dużej mierze basenu Morza Śródziemnego. U psów po raz pierwszy opisano erlichioza w 1935 roku w Algierii. Obecnie notuje się ją również w Szwajcarii, Wielkiej Brytanii, Szwecji, Niemczech. W Polsce badania na ten temat są jeszcze fragmentaryczne, ale czynnik etiologiczny erlichiozy jest obecny na terenie wschodniej Polski.
Przyczyny
Do zarażenia erlichiozą u psów dochodzi przez kleszcze Rhipicephalus sanguineus. Co ważne kleszcze te przenoszą patogen w kolejnych fazach rozwoju, czyli transstadialnie. Bakteria dostaje się do krwioobiegu psa po około 48 godzinach żerowania kleszcza.
Przyczyną zarażenia może być również transfuzja krwi od dawcy z erlichiozą.
Bakteria dostaje się kolejno do węzłów chłonnych, śledziony i wątroby.
Erlichioza u psa – objawy
Zakażenie erlichiozą może przebiegać w jednej z trzech faz: ostrej, podostrej i przewlekłej. Faza ostra trwa zwykle od 1 do 4 tygodnia. Objawy kliniczne to zwykle podniesiona ciepłota ciała, zaczerwienienie spojówek i spontaniczne krwawienia. Typowymi nieprawidłowościami w badaniach laboratoryjnych są w tej fazie: trombocytopenia i leukopenia. Faza ta może zakończyć się spontaniczną eliminacją bakterii bądź przejść w fazę podkliniczną.
W fazie podklinicznej proces choroby może utrzymywać się od kilku tygodni do nawet kilku lat. W tym czasie chore psy mogą nie wykazywać objawów. Mogą jednak pojawić się u nich zmiany w wynikach badań laboratoryjnych: trombocytopenia, leukopenia, niedokrwistość nieregeneratywna, hiperproteinemia, hipergammaglobulinemia.
W fazie przewlekłej psy wykazują typowe objawy kliniczne i to właśnie podczas niej stawia się zwykle rozpoznanie choroby: podniesiona temperatura ciała, popadanie w letarg, jadłowstręt, spadek masy ciała, powiększenie węzłów chłonnych, uogólniona bolesność, zaniki mięśni oraz zapalenie stawów. U psów może występować skłonność do krwawienia z nosa, krwawego kału, krwiomoczu, krwotoku siatkówkowego. Obserwować można również zmiany neurologiczne: napady padaczki, niezborność ruchową, niedowłady, nierówne rozszerzenie źrenic, drżenia i przeczulicę. Głównymi nieprawidłowościami w badaniach laboratoryjnych na tym etapie są: trombocytopenia, łagodna anemia, hiperglobulinemia i hipoalbuminemia.
Diagnostyka: jak można wykryć erlichiozę u psa?
Rozpoznanie erlichiozy u psa opiera się na wywiadzie epizootycznym, objawach klinicznych oraz badaniach laboratoryjnych.
Najprostszym testem na obecność jest wykonanie rozmazu krwi metodą Giemsy lub Diff-Quick. Badaniem tym można zaobserwować w neutrofilach struktury przypominające owoc morwy. Należy zaznaczyć, że większy odsetek morul można zaobserwować z aspiracji węzłów chłonnych.
Z uwag na to, że wykazanie ciałek wtrętowych w leukocytach jest zwykle trudne, to badanie rozmazów krwi powinno być uzupełnione o test ELISA oraz odczyn immunofluorescencji. Również PCR jest bardzo przydatny w diagnostyce zakażeń, technika ta umożliwia wykrycie gatunku będącego przyczyną zakażenia.
Jak leczy się erlichiozę u psa?
Szybko podjęte leczenie może doprowadzić do pełnego wyzdrowienia. W innym razie choroba przechodzi w fazę podostrą lub przewlekłą.
Lekiem z wyboru jest doksycylina, podawana z przepisu lekarza weterynarii przez 4-6 tygodni. U psów, u których objawy są zaawansowane może być konieczne wprowadzenie leczenia wspomagającego w postaci dożylnego podawanie płynów, a nawet transfuzji krwi.
Rokowania w fazie ostrej, przy szybkim wdrożeniu leczenia, są dobre. Psy reagują zwykle w ciągu 72 godzin. Liczba płytek krwi wzrasta w ciągu 48 godzin od rozpoczęcia leczenia, osiągając normę po ok. 14 dniach.
W fazie przewlekłej psy mogą niekiedy wykazywać niepełną odpowiedź na leczenie lub nie reagować wcale.
Zapobieganie
Biorąc pod uwagę zasięg występowania bakterii wywołujących erlichiozę szczególnie uważne powinny być osoby, które podróżują ze swoimi psami w obrębie basenu Morza Śródziemnego.
Biorąc pod uwagę, że choroba ta występują już w krajach sąsiadujących z Polską, a w Polsce zaobserwowano obecność czynnika etiologiczne choroby tym bardziej wskazane jest stałe zabezpieczanie psów przed kleszczami.
Możesz to robić za pomocą kropli na pasożyty zewnętrzne, tabletek bądź specjalnych obroży.
Przechorowanie
Po przechorowanie pies nie tylko nie nabiera odporności, ale również może stać się nosicielem, zagrażając innym psom.
FAQ na temat erlichiozy
Czy Ehrlichioza canis jest groźna dla ludzi?
Nie, choroba ta nie przenosi się z psów na ludzi. Dla ludzi groźne są bakterie E. chaffeensis.
Źródła
Ł. Adaszek, S. Winiarczyk, Erlichioza u psów, „Życie weterynaryjne” 2007/82(12).
R. Ruiz de Gopegui Fernandez, Choroby zakaźne psów, wyd. edra Urban&Partner, Wrocław 2017.
dr Mateusz Karatysz
Opiekun buldożki Daisy, borykającej się od wielu lat z problemami zdrowotnymi. Dziennikarz, popularyzator świadomych adopcji zwierząt oraz produktów, które pomagają opiekunom w samodzielnym rozwiązywaniu problemów pojawiających się, podczas opieki nad zwierzętami. Twórca serwisu www.zoonews.pl
Przeczytaj inne artykuły o zdrowiu psów i kotów
