BOLOŃCZYK – hodowla, szczeniaki, wychowanie
Boel at Italian Wikipedia, CC BY-SA 3.0 <http://creativecommons.org/licenses/by-sa/3.0/>, via Wikimedia Commons
Bolończyk to mały biały piesek, który swego czasu mógł być towarzyszem wyłącznie wysoko urodzonych. Niejednokrotnie pojawiał się na obrazach nie tylko animalistów.
Spis treści - kliknij strzałkę
Podstawowe informacje o bolończyku
🌅 Kraj pochodzenia | Włochy |
🐶 Numer wzorca FCI | 196 |
➡ Waga | 2,5-4 kg |
❤ Długość życia | 12 – 14 lat |
💢 Charakter | Bolończyk to mały biały piesek o łagodnym, spokojnym i posłusznym usposobieniu. |
Bolończyk – pochodzenie i historia
Bolończyk to rasa psów, która dotarła do Włoch z Malty i Wysp Kanaryjskich. Największą popularnością ten mały piesek cieszył się wśród arystokracji w okresie Renesansu. W tym okresie bolończyk był jednym z najcenniejszych podarunków, jakie można było ofiarować szlachetnie urodzonym.
Współcześnie bolończyk jest często mylony z maltańczykiem, ze względu na bardzo podobny wygląd, ale psy te łączy nie tylko wygląd, także krew dawnego przodka. Bolończyk i maltańczyk pochodzi od małego psa „canes malitenses”, o którym pisał grecki filozof Arystoteles.
Spadek popularność rasy
Bolończyk był bardzo popularnym motywem, uwiecznianym na płótnach Goi, Tycjana, Pietera Breughela Starszego czy Jana van Eycka. Niestety w XVIII wieku bolończyka wyparł swoją popularnością pudel, aż na przełomie XIX i XX wieku rasa stanęła na krawędzi wymarcia. Na szczęście Włosi tak ukochali bolończyka, że nie pozwolono, by w ojczyźnie został zapomniany.
Uznanie bolończyka przez FCI
FCI wpisało bolończyka na listę uznanych przez organizację ras 5 marca 1956 roku.
Bolończyk w Polsce
Bolończyk nie jest tak popularną rasą co maltańczyk, dlatego ciężej jest go zakupić na terenie Polski, ale nie jest to niemożliwe.
Jak wygląda bolończyk?
Bolończyk jest małym białym pieskiem o kwadratowej sylwetce, gdzie długość tułowia równa jest wysokości w kłębie. Średniej długości głowa osadzona jest na szyi mającej tę samą długość, jest to dokładnie 1/3 wysokości w kłębie. Jajowata czaszka pieska jest jedynie odrobinę dłuższa niż kufa. Bolończyk ma dość wyraźnie zaznaczony stop. Nos psa jest duży i wybarwiony wyłącznie na czarno, tak jak obramówka oczu i trzecie powieki. Szeroko otwarte, ale nie wypukłe oczy mają wielkość średnią lub dużą. Oczy psa mają kolor ciemnej orchy. Długie i wiszące uszy bolończyka są wysoko osadzone i sztywne u nasady w taki sposób, że uszy odstają nieco od głowy. Biały piesek ma zwartą budowę, gdzie górna linia jest raczej prosta. Jedynie lędźwie nieznacznie się uwypuklają, przechodząc w szeroki zad. Ogon bolończyka jest przedłużeniem linii zadu, a noszony jest zagięty nad grzbietem. Lekkie ciało noszone jest na prostych i równoległych nogach z owalnymi łapami z ciemnymi opuszkami i czarnymi pazurami.
Canarian, CC BY-SA 4.0 <https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0>, via Wikimedia Commons
Bolończyk – gdzie szukać hodowli?
Pierwszym i najpewniejszym miejscem znalezienia hodowli bolończyka jest analiza strony internetowej Związku Kynologicznego w Polsce. Tam znajdziesz wszystkie zrzeszone hodowle podlegające rejestracji.
ZKwP swoją siedzibę główną ma w Warszawie, ale ma również 48 oddziałów na terenie całej Polski. Wystarczy odszukać najbliższy oddział, w którym otrzymasz informacje o działających hodowlach w twojej okolicy.
Po dokonaniu wyboru warto zasięgnąć opinii o wybranej hodowli wśród miłośników rasy, na wystawach, zlotach czy na forach społecznościowych, skupiających miłośników bolończyka.
Ostatnim krokiem jest skontaktowanie się z hodowcą i udanie się na miejsce. Dobra hodowla bolończyków nigdy nie ma nic do ukrycia i zaprasza nabywców do obejrzenia swoich zwierząt. Hodowca nie tylko odpowie na wszystkie pytania, ale również sprawdzi, czy szczenię trafi w odpowiednie ręce, przeprowadzając wywiad z kupującym. Nie zdziw się zatem jeśli to hodowca zacznie zadawać Ci pytania.
Bolończyk – chów czy hodowla?
Nie każda osoba, w której domu urodzą się szczenięta bolończyka jest hodowcą. Nie można również stwierdzić, podczas zakupu psa, czy wyrośnie on na sukę hodowlaną, bądź reproduktora. Nie wiadomo przecież czy dorosły pies będzie spełniał wszystkie wymagania stawiane przed psami hodowlanymi.
Celem chowu jest stworzenie bolończykowi prawidłowych warunków do rozwoju, życia i ewentualnego rozrodu.
Celem hodowli bolończyka jest genetyczne doskonalenie zwierząt w oparciu o wiedzę genetyczną, pracę hodowlaną, anatomię, fizjologię, etologię, zoohigienę, biochemię i biofizykę. Do hodowli mogą być użyte wyłącznie psy funkcjonalne i klinicznie zdrowe.
Początkujący hodowcy mogą w tym zakresie prosić o pomoc kierownika i członków sekcji bolończyka swojego oddziału ZKwP.
Bolończyk z hodowli – na co zwrócić uwagę?
Przed wyborem bolończyka z hodowli sprawdź historię rodziców psa. Do hodowli powinny być wybierane jedynie te psy, które spełniają kryteria, dające szanse na rozwój rasy. Selekcja hodowlana zawsze powinna być dokonywana przez specjalistów. Szczenięta ok. 6. tygodnia życia powinny przejść przegląd hodowlany i zostać opisane przez specjalistów z oddziału ZKwP. Pamiętaj, że nawet pozytywny opis nie daje gwarancji, że dorosłe psy będą spełniały wymogi do bycia zwierzętami hodowlanymi. Finalna selekcja dokonywana jest dopiero na wystawach psów rasowych.
Minimalne wymagania, jakie musi spełnić pies to minimum trzy oceny doskonałe (samce) lub bardzo dobre (suki), otrzymane na trzech różnych wystawach od trzech różnych sędziów.
Bolończyka można krzyżować wyłącznie w obrębie własnej rasy, a więc matką i ojcem miotu muszą być dwa bolończyki, co potwierdza metryki kojarzonej pary.
Bolończyk – wady dyskwalifikujące szczenięta
Wśród wad całkowicie dyskwalifikujących bolończyka z dalszej hodowli wzorzec rasy wskazuje:
- Agresja
- Nadmierna nieśmiałość
- Depigmentacja nosa
- Nos innej barwy niż czarna
- Przodozgryz
- Obustronna depigmentacja powiek
- Zez
- Brak ogona
- Skrócony ogon (szczątkowy naturalnie, jak i przycięty)
- Inna maść niż biała
- Łaty i cętki
- wyraźne wady budowy lub nieprawidłowości psychiczne
- Samce muszą mieć dwa normalnie rozwinięte jądra, w pełni wyczuwalne w mosznie
Bolończyk – możliwe dziedziczenie chorób
Bolończyk, jak wiele innych ras psów, narażony jest na wady warunkowane przez geny recesywne i dominujące. Częste choroby psów tej rasy to:
- zwichnięcie rzepki
- choroba Legg-Calve-Perthesa
- white shaker syndrom
- cukrzyca
- dysplazja stawów biodrowych
- postępujący zanik siatkówki
- zapalenie ucha zewnętrznego
Szczeniaki bolończyka – charakter
Decydując się na wybór psa, musisz wiedzieć, że między rasami występują różnice nie tylko w wyglądzie zewnętrznym, ale także w zachowaniu i cechach użytkowych.
Bolończyk to wspaniały psiak, który jest całkowicie skupiony na rodzinie. Kocha bezwarunkowo, darząc wszystkich członków swojego stada takimi samymi uczuciami. Podczas spacerów maszeruje swobodnym, energicznym krokiem blisko rodziny, a wygląda przy tym bardzo elegancko z dumnie wzniesioną głową. Rasa przywiązuje się nie tylko do ludzi, ale także do otoczenia. Wobec obcych bolończyk może wykazywać pewną dozę nieufności, ale nie może się ich lękać czy okazywać agresji.
Bolończyk lubi zabawę, jest inteligentny i wie, kiedy jest na nią czas. Jest to rasa bardzo spokojna pomimo żywego temperamentu. Jest psem posłusznym, łatwym w szkoleniu, ale także pomysłowym. Bolończyk nie wymaga intensywnego wysiłku i bardzo łatwo zaspokoić jego potrzeby ruchowe. Piesek potrafi się dostosować do każdego otoczenia i emocji w nich panujących.
Rasa ta jest całkowicie pozbawiona instynktu łowieckiego czy niezależności, w końcu to typowy pies do towarzystwa. Łagodny bolończyk potrafi żyć w zgodzie z innymi zwierzętami domowymi, wystarczy go właściwie przedstawić.
Czy bolończyk to pies dla mnie?
Zanim podejmiesz ostateczną decyzję, zadaj sobie kilka pytań:
- Czy dysponuję czasem, by zapewnić psu minimum trzy spacery dziennie?
- Czy stać mnie na utrzymanie psa?
- Czy posiadam odpowiednią wiedzę o wychowaniu i opiece nad takim psem jak bolończyk?
Bolończyk– pies czy suka?
Podejmując decyzję o zakupie szczeniaka bolończyka pamiętaj, że psy obu płci różnią się nie tylko cechami wyglądu zewnętrznego, ale także charakterem1.
Kupując samca bolończyka pamiętaj, że pies będzie chłodniejszy w kontaktach i bardziej samodzielny. Psy potrzebują więcej czasu na zabawy, mają również silną potrzebę pozostawiania większej ilości śladów zapachowych. Samce bywają z natury bardziej dominujące wobec innych psów, mają też większą skłonność do niszczenia przedmiotów.
Suczka bolończyka będzie bardziej wrażliwa, subtelniejsza i przymilna. Suczki są bardziej towarzyskie i podatne na naukę posłuszeństwa. Szybciej uczą się również zachowania porządku w domu.
Warto pamiętać, że sterylizacja zmniejsza różnice zachowań płciowych.
CC BY-SA 3.0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=254572
Szczeniaki bolończyka – na co zwrócić uwagę przed zakupem?
Oglądając szczenięta bolończyka w miocie, zwróć uwagę na kilka ważnych oznak dobrego stanu zdrowia2:
- Czubek głowy małego bolończyka nie powinien mieć wyczuwalnego ciemiączka.
- Oczy powinny być osadzone symetrycznie, a powieki nie powinny wywijać się ani na zewnętrz ani do oka. Oczy muszą być czyste, bez żadnego wycieku.
- Powieki i uszy powinny być bez krost i zgrubień, a kanały słuchowe powinny być czyste, bez intensywnej wydzieliny. Jeżeli pies potrząsa ciągle głową albo sztywnieje przy dotyku uszu, to może oznaczać problemy z uszami.
- Nos powinien być zimny i wilgotny, a otwory nozdrzy powinny być wyraźne, by pies mógł oddychać z łatwością.
- Naciśnięcie tchawicy nie powinno wywołać ataku kaszlu.
- Brzuch powinien być gładki – bez uwypuklonej przepukliny na wysokości pępka.
- Na skórze psa nie może być żadnych plackowatych wyłysień, łupieżu czy łuszczącego się naskórka.
Socjalizacja szczeniąt bolończyka
Prawidłową socjalizację możesz wykonać, korzystając ze Złotej Dwunastki Margaret Hughes:
- Poznaj psa z 12 powierzchniami, po których może chodzić: trawa, drewno, dywan, piasek, beton etc.
- Baw się ze szczeniakami bolończyka przynajmniej 12 różnymi przedmiotami
- Szczenięta bolończyka powinny mieć systematyczny kontakt przynajmniej z 12 różnymi osobami.
- Poznaj szczeniaki z 12 różnymi miejscami w domu.
- Zaprezentuj szczeniakom 12 różnych domowych odgłosów: pralka, odkurzacz, mikser, telewizor, dzwonek do drzwi, budzik telefonu etc.
- Poznaj psy z 12 szybko poruszającymi się obiektami: rower, samochód, hulajnoga, tramwaj etc.
- Poddaj szczenię bolończyka 12 różnym wyzwaniom: wchodzenie do pudełka, do samochodu, na balkon, zabawa w basenie z płytką wodą etc.
- Przyzwyczaj psa do dotykania na 12 różnych sposób: głaskanie, branie na ręce, przewracanie na plecy, kładzenie na kolanach, dotykanie uszów, otwieranie pyska etc.
- Zapoznaj psa z jedzeniem z 12 misek o różnych fakturach i kształtach: talerzyk, miska porcelanowa, metalowa etc.
- Podaj psu jedzenie w 12 różnych pomieszczeniach.
- Przedstaw szczeniaka (szczepionego) co najmniej 12 różnym szczeniętom i psom dorosłym.
- Pozostawiaj psa co najmniej 12 razy samego na czas od 5 do 45 minut.
Wyprawka dla bolończyka
Jeżeli decyzja o zakupie szczeniaka bolończyka już zapadła, to czas zaplanować wyprawkę. W wyprawce powinna znaleźć się:
- Obroża dla psa lub szelki dla psa
- Smycz dla psa
Kompletując wyprawkę dla swojego psa nie zapomnij również o:
- Miskach dla psa
- Legowisku dla psa
- Zabawkach dla psa
- Woreczkach na odchody
- Szczotce do sierści dla psa
- Szamponach i odżywkach
- Adresówce dla psa
- Paście i szczoteczce do zębów
Kompletując wyprawkę dla swojego psa, nie zapomnij o akcesoriach sezonowych:
- Macie chłodzącej
- Butelce podróżnej z miską
- Obroży na kleszcze
Kiedy szczepić szczenię bolończyka
Na podstawie danych statystycznych opracowano schemat szczepień, w którym pierwszą dawkę szczepionki podaje się w wieku 6 tygodni, a kolejne trzy dawki w odstępach 3 tygodni. Na tej podstawie określić można dosyć szczegółowo kalendarz szczepień bolończyka.
- 6-7 tydzień życia – szczepienie przeciwko nosówce i parwowirozie
- 9-10 tydzień życia – szczepienie przeciwko nosówce, parwowirozie, chorobie Rubartha, kaszlowi kenelowemu i leptospirozie
- 12-13 tydzień życia – zakres ten sam, jak w 9-10 tygodniu
- 15-16 tydzień życia – szczepienie przeciwko wściekliźnie
Sezonowo, jeśli nie stosujesz obroży przeciw pasożytom zewnętrznym, warto podać psu tabletki lub krople na skórę, które ochronią psa. Odrobaczanie psa wykonuje się co kwartał.
Redakcja
Bibliografia
1 B. Fogle, Psy. Wielka encyklopedia, Tom 1, Wyd. Axel Springer Polska, s. 10-11.
2 B. Fogle, Psy. Wielka encyklopedia, Tom 1, Wyd. Axel Springer Polska, s. 12-13.
zkwp.pl/wzorce/196.pdf
fci.be/en/nomenclature/BOLOGNESE-196.html
Poznaj inne rasy psów
