WILCZARZ IRLANDZKI – hodowla, szczeniaki, wychowanie
Wilczarz irlandzki to chart, które przodkowie zostali wyhodowani przez Celtów. Jest to rasa, która żyje bardzo krótko, w Polsce nie jest zbyt popularna.
Spis treści - kliknij strzałkę
Podstawowe informacje o wilczarzu irlandzkim
🌅 Kraj pochodzenia | Irlandia |
🐶 Numer wzorca FCI | 160 |
➡ Waga | 40-54 kg |
❤ Długość życia | 6 – 9 lat |
💢 Charakter | Wilczarz irlandzki nie jest typem pieszczocha, oczekuje od człowieka uwagi, ale nie gardzi sowitą dawką pieszczot. |
Wilczarz irlandzki – pochodzenie i historia rasy
Wilczarz irlandzki to rasa psów, której historia sięga pierwszego wieku naszej ery i starożytnego ludu Celtów. Jest pewne, że kontynentalnie Celtowie mieli w swoim posiadaniu charty, podchodzące od chartów egipskich. Charty Celtów irlandzkich, którzy również zajmowali się ich hodowlą były prawdopodobnie jeszcze większe niż psy starego typu.
Pierwsze wzmianki o chartach irlandzkich
Mimo, że nie były jeszcze znane pod tą nazwą, to pierwsze wzmianki o chartach w typie charta irlandzkiego pochodzą z zapisków rzymskiego konsula z 391 roku. Psy te były jednym z cenniejszych prezentów dla koronowanych głów aż do XVII wieku, w ten sposób trafiły także do Polski. Każde hrabstwo Irlandii zobowiązane było do utrzymywania dwóch tuzinów wilczarzy irlandzkich po to, by chroniły one inwentarz przed wilkami – stąd prawdopodobnie wzięła się nazwa „wilczarz”.
Charty irlandzkie przyczyniły się również do powstania chartów szkockich.
Zmienne losy wilczarzy
Mimo, że pod rządami Cromwella, w 1652 roku, wprowadzono zakaz wywozu wilczarzy nie uchroniło to psów w tym typie od stopniowego zmniejszenia liczebności. Przełom XVI i XVII wieku przyniósł niekorzystne zmiany dla wilczarzy irlandzkich, gdyż wilki zostały wytępione, a same psy przestały być potrzebne, przez co prawie wyginęły. Dopiero w XIX wieku irlandzki kapitan George Graham odbudował rasę i to dzięki niemu przywrócono jej znaczenie dla kultury tego kraju.
Uznanie wilczarza irlandzkie przez FCI
Już w 1879 roku Irlandzki Kennel Club otworzył klasę dla wilczarzy irlandzkich na swoich wystawach. W 1885 roku powołano Klub Wilczarza Irlandzkiego. Angielski Kennel Club uznał wilczarza irlandzkiego w 1897 roku. Wilczarz irlandzki został wpisany na listę ras uznanych przez FCI 26 kwietnia 1955 roku.
Wilczarz irlandzki w Polsce
Pierwsza para współczesnych wilczarzy irlandzkich pojawiła się w Polsce jeszcze za czasów Władysława Jagiełły. Współczesna historia rasy ma jednak związek z 1977 rokiem, gdy sprowadzono wilczarze ze szwedzkiej hodowli Ljunas. Już rok później para Ljunas Ossian i Ljunas Turne Love of Tintomarra doczekała się potomków w hodowli Hubertowy Dwór.
Jak wygląda wilczarz irlandzki?
Chart irlandzki nie powinien być tak masywny, jak dog niemieckie, ale powinien być cięższy od charta szkockiego.
Wilczarz irlandzki ma długą głowę, umiarkowanie spiczastą, z której spoglądają łagodne oczy. Kufa psa po winna być długa, umiarkowanie spiczasta. Uszy psa są małe i noszone podobnie jak u greyhounda. Kończyny są proste, mocne i muskularne. Zad charta irlandzkiego wieńczy długi ogon, który jest lekko zakręcony i gęsto porośnięty włosem.
Fitzkarl, CC BY-SA 4.0 <https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0>, via Wikimedia Commons
Wilczarz irlandzki – gdzie szukać hodowli?
Pierwszym i najpewniejszym miejscem znalezienia hodowli wilczarza irlandzkiego jest analiza strony internetowej Związku Kynologicznego w Polsce. Tam znajdziesz wszystkie zrzeszone hodowle podlegające rejestracji.
ZKwP swoją siedzibę główną ma w Warszawie, ale ma również 48 oddziałów na terenie całej Polski. Wystarczy odszukać najbliższy oddział, w którym otrzymasz informacje o działających hodowlach w twojej okolicy.
Po dokonaniu wyboru warto zasięgnąć opinii o wybranej hodowli wśród miłośników rasy, na wystawach, zlotach czy na forach społecznościowych, skupiających miłośników chartów irlandzkich.
Ostatnim krokiem jest skontaktowanie się z hodowcą i udanie się na miejsce. Dobra hodowla wilczarza irlandzkiego nigdy nie ma nic do ukrycia i zaprasza nabywców do obejrzenia swoich zwierząt. Hodowca nie tylko odpowie na wszystkie pytania, ale również sprawdzi, czy szczenię trafi w odpowiednie ręce, przeprowadzając wywiad z kupującym. Nie zdziw się zatem jeśli to hodowca zacznie zadawać Ci pytania.
Wilczarz irlandzki – chów czy hodowla?
Nie każda osoba, w której domu urodzą się szczenięta charta irlandzkiego jest hodowcą. Nie można również stwierdzić, podczas zakupu psa, czy wyrośnie on na sukę hodowlaną, bądź reproduktora. Nie wiadomo przecież czy dorosły pies będzie spełniał wszystkie wymagania stawiane przed psami hodowlanymi.
Celem chowu jest stworzenie wilczarzom irlandzkim prawidłowych warunków do rozwoju, życia i ewentualnego rozrodu.
Celem hodowli wilczarza irlandzkiego jest genetyczne doskonalenie zwierząt w oparciu o wiedzę genetyczną, pracę hodowlaną, anatomię, fizjologię, etologię, zoohigienę, biochemię i biofizykę. Do hodowli mogą być użyte wyłącznie psy funkcjonalne i klinicznie zdrowe.
Początkujący hodowcy mogą w tym zakresie prosić o pomoc kierownika i członków sekcji wilczarza irlandzkiego swojego oddziału ZKwP.
Wilczarz irlandzki z hodowli – na co zwrócić uwagę?
Przed wyborem charta irlandzkiego z hodowli sprawdź historię rodziców psa. Do hodowli powinny być wybierane jedynie te psy, które spełniają kryteria, dające szanse na rozwój rasy. Selekcja hodowlana zawsze powinna być dokonywana przez specjalistów. Szczenięta ok. 6. tygodnia życia powinny przejść przegląd hodowlany i zostać opisane przez specjalistów z oddziału ZKwP. Pamiętaj, że nawet pozytywny opis nie daje gwarancji, że dorosłe psy będą spełniały wymogi do bycia zwierzętami hodowlanymi. Finalna selekcja dokonywana jest dopiero na wystawach psów rasowych.
Minimalne wymagania, jakie musi spełnić pies to minimum trzy oceny doskonałe (samce) lub bardzo dobre (suki), otrzymane na trzech różnych wystawach od trzech różnych sędziów.
Wilczarz irlandzki – wady szczeniąt
Wśród wad, które nie powinny występować u wilczarza irlandzkiego wskazano we wzorcu następujące:
- Głowa zbyt lekka lub zbyt ciężka
- Kość czołowa ze zbyt wyraźnie zaznaczonym łukiem
- Wierzchołek nosa w innym niż czarny kolorze
- Wargi różowe lub w innym niż czarny kolorze
- Oczy bardzo jasne, powieki różowe lub koloru wątrobianego
- Duże uszy, płasko wiszące przy policzkach
- Szyja krótka, wyraźne podgardle
- Tułów zbyt krótki
- Słaby lub łęgowaty grzbiet lub zupełnie prosty
- Klatka piersiowa zbyt wąska lub zbyt szeroka
- Ogon zbyt zakręcony
- Krzywe kończyny przednie
- Śródręcze zbyt spadziste
- Postawa francuska lub szpotawa
- Słaby zad
- Ogólny brak umięśnienia
- Palce nie związane
- Samce muszą mieć oba jądra normalnie wykształcone i całkowicie opuszczone do moszny
Wilczarz irlandzki – możliwe dziedziczenie chorób
Wilczarz irlandzki, jak wiele innych ras psów, narażony jest na wady warunkowane przez geny recesywne i dominujące. Częste choroby psów tej rasy to:
- dysplazja stawów biodrowych
- nowotwór tkanki kostnej
- wady wzroku (zanik siatkówki)
- kardiomiopatia rozstrzeniowa
- zespolenie wrotno-oboczne
- zaburzenia krzepnięcia krwi
- młode osobniki narażone są na zespół chwiejności oraz paraliż szczenięcy
Szczeniaki wilczarza irlandzkiego – charakter
Decydując się na wybór psa, musisz wiedzieć, że między rasami występują różnice nie tylko w wyglądzie zewnętrznym, ale także w zachowaniu i cechach użytkowych.
Wilczarz irlandzki jest psem z natury przyjaźnie nastawiony do innych psów, a chowany wspólnie z kotami również nie będzie miał problemu z relacją z nimi. Obce, mniejsze zwierzaki nie mogą jednak liczyć na taką wyrozumiałość.
Chart irlandzki jest łagodnym towarzyszem rodzin, a wobec dzieci jest cierpliwy. Pies, bawiący się z dziećmi, zawsze powinien pozostawać pod nadzorem dorosłych, gdyż pies nie zawsze jest świadom swoich rozmiarów i siły.
Czy wilczarz irlandzki to pies dla mnie?
Zanim podejmiesz ostateczną decyzję, zadaj sobie kilka pytań:
- Czy dysponuję czasem, by zapewnić psu minimum trzy spacery, z których przynajmniej jeden będzie trwał godzinę lub będzie treningiem sportowym?
- Czy stać mnie na utrzymanie psa?
- Czy posiadam odpowiednią wiedzę o wychowaniu i opiece nad takim psem jak wilczarz irlandzki?
Wilczarz irlandzki – pies czy suka?
Podejmując decyzję o zakupie szczeniaka wilczarza irlandzkiego pamiętaj, że psy obu płci różnią się nie tylko cechami wyglądu zewnętrznego, ale także charakterem1.
Kupując samca charta irlandzkiego pamiętaj, że pies będzie chłodniejszy w kontaktach i bardziej samodzielny. Psy potrzebują więcej czasu na zabawy, mają również silną potrzebę pozostawiania większej ilości śladów zapachowych. Samce bywają z natury bardziej dominujące wobec innych psów, mają też większą skłonność do niszczenia przedmiotów.
Suczka charta irlandzkiego będzie bardziej wrażliwa, subtelniejsza i przymilna. Suczki są bardziej towarzyskie i podatne na naukę posłuszeństwa. Szybciej uczą się również zachowania porządku w domu.
Warto pamiętać, że sterylizacja zmniejsza różnice zachowań płciowych.
Tim Felce (Airwolfhound), CC BY-SA 2.0 <https://creativecommons.org/licenses/by-sa/2.0>, via Wikimedia Commons
Szczeniaki charta irlandzkiego – na co zwrócić uwagę przed zakupem?
Oglądając szczenięta charta irlandzkiego w miocie, zwróć uwagę na kilka ważnych oznak dobrego stanu zdrowia2:
- Czubek głowy wilczarza irlandzkiego nie powinien mieć wyczuwalnego ciemiączka.
- Oczy powinny być osadzone symetrycznie, a powieki nie powinny wywijać się ani na zewnętrz ani do oka. Oczy muszą być czyste, bez żadnego wycieku.
- Powieki i uszy powinny być bez krost i zgrubień, a kanały słuchowe powinny być czyste, bez intensywnej wydzieliny. Jeżeli pies potrząsa ciągle głową albo sztywnieje przy dotyku uszu, to może oznaczać problemy z uszami.
- Nos powinien być zimny i wilgotny, a otwory nozdrzy powinny być wyraźne, by pies mógł oddychać z łatwością.
- Naciśnięcie tchawicy nie powinno wywołać ataku kaszlu.
- Brzuch powinien być gładki – bez uwypuklonej przepukliny na wysokości pępka.
- Na skórze psa nie może być żadnych plackowatych wyłysień, łupieżu czy łuszczącego się naskórka.
Socjalizacja szczeniąt wilczarza irlandzkiego
Prawidłową socjalizację możesz wykonać, korzystając ze Złotej Dwunastki Margaret Hughes:
- Poznaj psa z 12 powierzchniami, po których może chodzić: trawa, drewno, dywan, piasek, beton etc.
- Baw się ze szczeniakami wilczarza przynajmniej 12 różnymi przedmiotami
- Szczenięta wilczarza powinny mieć systematyczny kontakt przynajmniej z 12 różnymi osobami.
- Poznaj szczeniaki z 12 różnymi miejscami w domu.
- Zaprezentuj szczeniakom 12 różnych domowych odgłosów: pralka, odkurzacz, mikser, telewizor, dzwonek do drzwi, budzik telefonu etc.
- Poznaj psy z 12 szybko poruszającymi się obiektami: rower, samochód, hulajnoga, tramwaj etc.
- Poddaj szczenię wilczarza 12 różnym wyzwaniom: wchodzenie do pudełka, do samochodu, na balkon, zabawa w basenie z płytką wodą etc.
- Przyzwyczaj psa do dotykania na 12 różnych sposób: głaskanie, branie na ręce, przewracanie na plecy, kładzenie na kolanach, dotykanie uszów, otwieranie pyska etc.
- Zapoznaj psa z jedzeniem z 12 misek o różnych fakturach i kształtach: talerzyk, miska porcelanowa, metalowa etc.
- Podaj psu jedzenie w 12 różnych pomieszczeniach.
- Przedstaw szczeniaka (szczepionego) co najmniej 12 różnym szczeniętom i psom dorosłym.
- Pozostawiaj psa co najmniej 12 razy samego na czas od 5 do 45 minut.
Wyprawka dla wilczarza irlandzkiego
Jeżeli decyzja o zakupie szczeniaka wilczarza już zapadła, to czas zaplanować wyprawkę. W wyprawce powinny znaleźć się:
- Obroża dla psa
- Smycz dla psa
Kompletując wyprawkę dla swojego psa nie zapomnij również o:
- Miskach dla psa
- Legowisku dla psa
- Zabawkach dla psa
- Woreczkach na odchody
- Szczotce do sierści dla psa
- Szamponach i odżywkach
- Adresówce dla psa
- Paście i szczoteczce do zębów
- Kagańcu dla psa
Kompletując wyprawkę dla swojego psa, nie zapomnij o akcesoriach sezonowych:
- Macie chłodzącej
- Butelce podróżnej z miską
- Obroży na kleszcze
Kiedy szczepić szczenię wilczarza irlandzkiego
Na podstawie danych statystycznych opracowano schemat szczepień, w którym pierwszą dawkę szczepionki podaje się w wieku 6 tygodni, a kolejne trzy dawki w odstępach 3 tygodni. Na tej podstawie określić można dosyć szczegółowo kalendarz szczepień wilczarza irlandzkiego
- 6-7 tydzień życia – szczepienie przeciwko nosówce i parwowirozie
- 9-10 tydzień życia – szczepienie przeciwko nosówce, parwowirozie, chorobie Rubartha, kaszlowi kenelowemu i leptospirozie
- 12-13 tydzień życia – zakres ten sam, jak w 9-10 tygodniu
- 15-16 tydzień życia – szczepienie przeciwko wściekliźnie
Sezonowo, jeśli nie stosujesz obroży przeciw pasożytom zewnętrznym, warto podać psu tabletki lub krople na skórę, które ochronią psa. Odrobaczanie psa wykonuje się co kwartał.
Redakcja
Bibliografia
1 B. Fogle, Psy. Wielka encyklopedia, Tom 1, Wyd. Axel Springer Polska, s. 10-11.
2 B. Fogle, Psy. Wielka encyklopedia, Tom 1, Wyd. Axel Springer Polska, s. 12-13.
zkwp.pl/wzorce/160.pdf
fci.be/en/nomenclature/IRISH-WOLFHOUND-160.html
Poznaj inne rasy psów
