SALUKI | CHART PERSKI | hodowla, szczeniaki, wychowanie
pixabay.com/photos/animal-company-dog-animals-animal-3047291/
Saluki to jednak z najpiękniejszych ras psów na świecie – niestety w Polsce ta rasa psów jest mało popularna, a dodatkowo trzeba mieć na nią pozwolenie.
Spis treści - kliknij strzałkę
Podstawowe informacje o charcie perskim
🌅 Kraj pochodzenia | Bliski Wschód |
🐶 Numer wzorca FCI | 269 |
➡ Waga | 23 – 27 kg |
❤ Długość życia | 12 – 14 lat |
💢 Charakter | Saluki to psy niezależne, pewne siebie i uparte. Wykazują bardzo silny instynkt łowcy, mają skłonność do ucieczek, zwłaszcza kiedy ich potrzeba ruchu nie jest właściwie zaspokajana.
|
Chart perski – pochodzenie i historia rasy
Chart perski to jedna z najstarszych ras psów na świecie, która od tysiącleci wykorzystywana jest w krajach arabskich, podczas polowań. Jedne z najstarszych śladów o chartach perskich pochodzą od Sumerów, gdzie ponad 7 lat p. n. e. uwieczniono charty na płaskorzeźbach. W Egipcie były to psy hodowane dla faraonów. W przeszłości każde plemię miało swojego saluki, który wyspecjalizowany był w polowaniach na dany typ zwierzyny, występujący na określonym terytorium. Charty saluki polowały zatem na gazele, lisy czy drobniejszą zwierzynę.
Co oznacza nazwa Saluki?
Saluki to nazwa charta perskiego, która pochodzi od miasta Saluki, położonego w południowej Arabii. Charty perskie obejmowały zasięgiem swojego występowania olbrzymie terytoria, już w przeszłości występowały od Afryki Zachodniej po Etiopię, Bliski Wschód oraz dalsze regiony środkowoazjatyckie aż pod Indie.
Miejsce charta perskiego w kulturze arabskiej
Charty perskie zajmują szczególne miejsce w kulturze arabskiej. Mimo, że Arabowie uznają psy za zwierzęta nieczyste, to zdaniem Beduinów saluki jest saluki, a nie psem. O ich randze świadczy fakt, że miały prawo spać pod jednym dachem ze swoim właścicielem. Muzułmanie nauczyli saluki, by nie zabijały swoich ofiar, ponieważ mięso ze zwierząt musiało pochodzić z uboju rytualnego, którego dokonać mógł tylko myśliwy.
Rozwój planowej hodowli chartów perskich w Europie
Arabowie nie sprzedawali swoich saluki. Mogły zostać przekazane kolejnemu właścicieli tylko i wyłącznie w darze. Mimo, że pierwsze charty perskie dotarły do Europy już w średniowieczu to planowa hodowla zaczęła się stosunkowo niedawno. W 1897 roku dwa charty perskie przywiózł do Anglii pułkownik Jennings-Bradley. W 1910 roku swoje podarowane charty perskie zaczęła hodować Lady Florence Amhrest.
Saluki uzyskał wzorzec rasy w 1923 roku w Anglii, tego samego roku angielski Kennel Club uznał rasę. W 1927 roku rasę uznał również amerykański Kennel Club.
Uznanie chartów perskich przez FCI
Chart perski – saluki – został wpisany na listę ras uznanych przez FCI 8 kwietnia 1966 roku.
Chart perski w Polsce
Pierwsze charty perskie dotarły do Polski w latach 70. XX wieku. Zmiana przepisów, zakazująca polowań z chartami spowodowała jednak, że rasa ta nie zdążyła w pełni zyskać popularności w naszym kraju. Dzisiaj są to psy hodowane na najwyższym poziomie przede wszystkim w Wielkiej Brytanii i USA, skąd kupują je sami szejkowie.
Jak wygląda chart perski?
Chart perski cechuje się wdziękiem i harmonijnymi kształtami, a jego wygląd powinien znamionować dużą prędkość i wytrzymałość. Głowa charta saluki jest długa i wąska o szlachetnym wyrazie; nos bywa czarny bądź brązowy; oczy duże i owalne, a uszy długie i porośnięte jedwabistym włosem, opadające po bokach czaszki. Grzbiet charta perskiego jest szeroki; klatka piersiowa wysoka, długa i umiarkowanie wąska; ogon długi, nisko osadzony, noszony naturalnie zakręcony. Pies ma regularny, harmonijny i swobodny kłus
pixabay.com/photos/animal-company-dog-animals-animal-3047244/
Saluki – gdzie szukać hodowli?
Pierwszym i najpewniejszym miejscem znalezienia saluki jest analiza strony internetowej Związku Kynologicznego w Polsce. Tam znajdziesz wszystkie zrzeszone hodowle podlegające rejestracji.
ZKwP swoją siedzibę główną ma w Warszawie, ale ma również 48 oddziałów na terenie całej Polski. Wystarczy odszukać najbliższy oddział, w którym otrzymasz informacje o działających hodowlach w twojej okolicy.
Po dokonaniu wyboru warto zasięgnąć opinii o wybranej hodowli wśród miłośników rasy, na wystawach, zlotach czy na forach społecznościowych, skupiających miłośników chartów perskich.
Ostatnim krokiem jest skontaktowanie się z hodowcą i udanie się na miejsce. Dobra hodowla saluki nigdy nie ma nic do ukrycia i zaprasza nabywców do obejrzenia swoich zwierząt. Hodowca nie tylko odpowie na wszystkie pytania, ale również sprawdzi, czy szczenię trafi w odpowiednie ręce, przeprowadzając wywiad z kupującym. Nie zdziw się zatem jeśli to hodowca zacznie zadawać Ci pytania.
Saluki – chów czy hodowla?
Nie każda osoba, w której domu urodzą się szczenięta charta perskiego saluki jest hodowcą. Nie można również stwierdzić, podczas zakupu psa, czy wyrośnie on na sukę hodowlaną, bądź reproduktora. Nie wiadomo przecież czy dorosły pies będzie spełniał wszystkie wymagania stawiane przed psami hodowlanymi.
Celem chowu jest stworzenie saluki prawidłowych warunków do rozwoju, życia i ewentualnego rozrodu.
Celem hodowli saluki jest genetyczne doskonalenie zwierząt w oparciu o wiedzę genetyczną, pracę hodowlaną, anatomię, fizjologię, etologię, zoohigienę, biochemię i biofizykę. Do hodowli mogą być użyte wyłącznie psy funkcjonalne i klinicznie zdrowe.
Początkujący hodowcy mogą w tym zakresie prosić o pomoc kierownika i członków sekcji charta perskiego swojego oddziału ZKwP.
Saluki z hodowli – na co zwrócić uwagę?
Przed wyborem charta perskiego z hodowli sprawdź historię rodziców psa. Do hodowli powinny być wybierane jedynie te psy, które spełniają kryteria, dające szanse na rozwój rasy. Selekcja hodowlana zawsze powinna być dokonywana przez specjalistów. Szczenięta ok. 6. tygodnia życia powinny przejść przegląd hodowlany i zostać opisane przez specjalistów z oddziału ZKwP. Pamiętaj, że nawet pozytywny opis nie daje gwarancji, że dorosłe psy będą spełniały wymogi do bycia zwierzętami hodowlanymi. Finalna selekcja dokonywana jest dopiero na wystawach psów rasowych.
Minimalne wymagania, jakie musi spełnić pies to minimum trzy oceny doskonałe (samce) lub bardzo dobre (suki), otrzymane na trzech różnych wystawach od trzech różnych sędziów.
Saluki – wady dyskwalifikujące szczenięta
Wśród wad całkowicie dyskwalifikujących charta perskiego z dalszej hodowli wzorzec rasy wskazuje:
- Wszelkie rozbieżności w stosunku do wytycznych z wzorca rasy
- samce muszą mieć dwa normalnie rozwinięte jądra, w pełni wyczuwalne w mosznie
Saluki – możliwe dziedziczenie chorób
Chart perski, jak wiele innych ras psów narażony jest na wady warunkowane przez geny recesywne i dominujące. Częste choroby psów tej rasy to:
- Dysplazja mieszków włosowych
- Wyłysienie z rozjaśnienie koloru
- Guzy skóry
- Reakcja na tiopenton
- Naczyniaki skóry
- Choroba von Willebranda
Szczeniaki charta perskiego – charakter
Decydując się na wybór psa, musisz wiedzieć, że między rasami występują różnice nie tylko w wyglądzie zewnętrznym, ale także w zachowaniu i cechach użytkowych.
Chart saluki został wychowany w taki sposób, by być psem lojalnym i czułym wobec rodziny, a do obcych podchodzić z nieufnością. Psy te polowały zwykle w stadach od 2 do 6 osobników i również dzisiaj najlepiej czują się w większych złajach.
Saluki to psy niezależne, pewne siebie i uparte. Wykazują bardzo silny instynkt łowcy, mają skłonność do ucieczek, zwłaszcza kiedy ich potrzeba ruchu nie jest właściwie zaspokajana.
Mimo, że chart saluki jest podatny na szkolenie nie jest to rasa psa dla osoby bez doświadczenia. Ze względu na swoje usposobienie chart saluki może żyć w domu z innymi zwierzętami, pod warunkiem, że został z nimi prawidłowo zsocjalizowany.
Czy saluki to pies dla mnie?
Zanim podejmiesz ostateczną decyzję, zadaj sobie kilka pytań:
- Czy dysponuję czasem, by zapewnić psu minimum trzy spacery, z których przynajmniej jeden będzie trwał godzinę?
- Czy stać mnie na utrzymanie psa?
- Czy posiadam odpowiednią wiedzę o wychowaniu i opiece nad takim psem jak saluki?
Saluki – pies czy suka?
Podejmując decyzję o zakupie szczeniaka charta perskiego pamiętaj, że psy obu płci różnią się nie tylko cechami wyglądu zewnętrznego, ale także charakterem1.
Kupując samca charta perskiego pamiętaj, że pies będzie chłodniejszy w kontaktach i bardziej samodzielny. Psy potrzebują więcej czasu na zabawy, mają również silną potrzebę pozostawiania większej ilości śladów zapachowych. Samce bywają z natury bardziej dominujące wobec innych psów, mają też większą skłonność do niszczenia przedmiotów.
Suczka charta perskiego będzie bardziej wrażliwa, subtelniejsza i przymilna. Suczki są bardziej towarzyskie i podatne na naukę posłuszeństwa. Szybciej uczą się również zachowania porządku w domu.
Warto pamiętać, że sterylizacja zmniejsza różnice zachowań płciowych.
pixabay.com/photos/nature-dog-greyhound-saluki-pet-3047194/
Szczeniaki charta perskiego – na co zwrócić uwagę przed zakupem?
Oglądając szczenięta charta perskiego w miocie, zwróć uwagę na kilka ważnych oznak dobrego stanu zdrowia2:
- Czubek głowy charta perskiego nie powinien mieć wyczuwalnego ciemiączka.
- Oczy powinny być osadzone symetrycznie, a powieki nie powinny wywijać się ani na zewnętrz ani do oka. Oczy muszą być czyste, bez żadnego wycieku.
- Powieki i uszy powinny być bez krost i zgrubień, a kanały słuchowe powinny być czyste, bez intensywnej wydzieliny. Jeżeli pies potrząsa ciągle głową albo sztywnieje przy dotyku uszu, to może oznaczać problemy z uszami.
- Nos powinien być zimny i wilgotny, a otwory nozdrzy powinny być wyraźne, by pies mógł oddychać z łatwością.
- Naciśnięcie tchawicy nie powinno wywołać ataku kaszlu.
- Brzuch powinien być gładki – bez uwypuklonej przepukliny na wysokości pępka.
- Na skórze psa nie może być żadnych plackowatych wyłysień, łupieżu czy łuszczącego się naskórka.
Socjalizacja szczeniąt charta perskiego
Prawidłową socjalizację możesz wykonać, korzystając ze Złotej Dwunastki Margaret Hughes:
- Poznaj psa z 12 powierzchniami, po których może chodzić: trawa, drewno, dywan, piasek, beton etc.
- Baw się ze szczeniakami charta perskiego przynajmniej 12 różnymi przedmiotami
- Szczenięta charta perskiego powinny mieć systematyczny kontakt przynajmniej z 12 różnymi osobami.
- Poznaj szczeniaki z 12 różnymi miejscami w domu.
- Zaprezentuj szczeniakom 12 różnych domowych odgłosów: pralka, odkurzacz, mikser, telewizor, dzwonek do drzwi, budzik telefonu etc.
- Poznaj psy z 12 szybko poruszającymi się obiektami: rower, samochód, hulajnoga, tramwaj etc.
- Poddaj szczenię charta perskiego 12 różnym wyzwaniom: wchodzenie do pudełka, do samochodu, na balkon, zabawa w basenie z płytką wodą etc.
- Przyzwyczaj psa do dotykania na 12 różnych sposób: głaskanie, branie na ręce, przewracanie na plecy, kładzenie na kolanach, dotykanie uszów, otwieranie pyska etc.
- Zapoznaj psa z jedzeniem z 12 misek o różnych fakturach i kształtach: talerzyk, miska porcelanowa, metalowa etc.
- Podaj psu jedzenie w 12 różnych pomieszczeniach.
- Przedstaw szczeniaka (szczepionego) co najmniej 12 różnym szczeniętom i psom dorosłym.
- Pozostawiaj psa co najmniej 12 razy samego na czas od 5 do 45 minut.
Wyprawka dla charta perskiego
Jeżeli decyzja o zakupie szczeniaka charta perskiego już zapadła, to czas zaplanować wyprawkę. W wyprawce powinny znaleźć się:
- Obroża dla psa
- Szelki dla psa
- Smycz dla psa
Kompletując wyprawkę dla swojego psa nie zapomnij również o:
- Miskach dla psa
- Legowisku ortopedycznym
- Zabawkach dla psa
- Woreczkach na odchody
- Szczotce do sierści dla psa
- Szamponach i odżywkach
- Adresówce dla psa
- Paście i szczoteczce do zębów
Kompletując wyprawkę dla swojego psa, nie zapomnij o akcesoriach sezonowych:
- Macie chłodzącej
- Butelce podróżnej z miską
- Obroży na kleszcze
Kiedy szczepić szczenię charta perskiego
Na podstawie danych statystycznych opracowano schemat szczepień, w którym pierwszą dawkę szczepionki podaje się w wieku 6 tygodni, a kolejne trzy dawki w odstępach 3 tygodni. Na tej podstawie określić można dosyć szczegółowo kalendarz szczepień charta perskiego.
- 6-7 tydzień życia – szczepienie przeciwko nosówce i parwowirozie
- 9-10 tydzień życia – szczepienie przeciwko nosówce, parwowirozie, chorobie Rubartha, kaszlowi kenelowemu i leptospirozie
- 12-13 tydzień życia – zakres ten sam, jak w 9-10 tygodniu
- 15-16 tydzień życia – szczepienie przeciwko wściekliźnie
Sezonowo, jeśli nie stosujesz obroży przeciw pasożytom zewnętrznym, warto podać psu tabletki lub krople na skórę, które ochronią psa. Odrobaczanie psa wykonuje się co kwartał.
Redakcja
Bibliografia
1 B. Fogle, Psy. Wielka encyklopedia, Tom 1, Wyd. Axel Springer Polska, s. 10-11.
2 B. Fogle, Psy. Wielka encyklopedia, Tom 1, Wyd. Axel Springer Polska, s. 12-13.
A. Gough, A. Thomas, Predyspozycje rasowe do chorób u psów i kotów, Warszawa 2006.
zkwp.pl/wzorce/269.pdf
fci.be/en/nomenclature/SALUKI-269.html
Poznaj inne rasy psów
