Reklama

Polski owczarek nizinny – hodowla, szczeniaki, wychowanie

Nizina, CC BY 3.0 <https://creativecommons.org/licenses/by/3.0>, via Wikimedia Commons

Polskie owczarki nizinne to rasa psów, która dała początek jednej z angielskich ras psów pasterskich. Jaka była to rasa? Przeczytaj w artykule.

Data publikacji: 6 czerwca 2023

Podstawowe informacje o polskim owczarku nizinnym

🌅 Kraj pochodzenia	Polska
🐶 Numer wzorca FCI	251
➡ Waga	15-20 kg
❤ Długość życia	12-14 lat
💢 Charakter	Polski owczarek nizinny ma żywe usposobienie, jest opanowany, bystry, czujny, obdarzony doskonałą pamięcią oraz odporny na niesprzyjające warunki zewnętrzne.

Polski owczarek nizinny – pochodzenie i historia rasy

Polski owczarek nizinny to jedna z niewielu starych polskich ras psów, na temat której wzmianki pochodzą już z XVI wieku. We współczesnej książce The Bearded Collie autorstwa G. O. Willison mowa jest o owczarkach nizinnych, które w 1514 roku przebywały na statku gdańskiego kupca Kazimierza Grabskiego, który wyruszył w podróż do Szkocji po stado owiec. Owczarki nizinne okazały się na tyle pomocne, że właściciel stada zdecydował się nabyć trzy psy, które stały się bazą genetyczną do wyhodowania rasy bearded collie. W ten sposób polski owczarek nizinny dodał swój genetyczny wkład do rozwoju światowej kynologii.

Obowiązki polskiego owczarka nizinnego i pierwsze hodowle

Polski owczarek nizinny był psem o proweniencji chłopskiej. Wiele wzmianek o psach w tym typie pochodzi z XVII i XVIII wieku, kiedy PON pracował głównie przy owczarniach. Wraz ze spadającą liczbą stad owiec malała również liczba polskich owczarków nizinnych. Wkład w ratowanie rasy włożyli w 20-leciu międzywojennym księżna Zofia Czetwertyńska oraz hrabina Żółtowska. Przed wybuchem II wojny światowej hodowczynie planowały dokonać oficjalnej rejestracji rasy, jednak wojna zniweczyła te plany.

Odtworzenie rasy polskiego owczarka nizinnego

Po wojnie prace służące odtworzeniu rasy podjęła Maria Dubrowinowa, która, stojąc na czele bydgoskiego związku kynologicznego rozpoczęła poszukiwania psów w typie rasy. Swój udział w odbudowie rasy ma również Danuta Hryniewicz, której pies „Smok z Kordegardy” stał się wzorcem do opracowania standardu polskich owczarków nizinnych. Wzorzec rasy zarejestrowano w 1959 roku. Chów wsobny doprowadził do odbudowania rasy z kilkunastu osobników do ponad tysiąca.

Pierwszy wzorzec zakładał istnienie trzech wielkości polskiego owczarka nizinnego – w 1963 roku na wystawie w Poznaniu pokazano dużego polskiego owczarka nizinnego. Zmiany wprowadzone we wzorcu wyforowały typ średni, jako standard wzorca.

Uznanie polskiego owczarka nizinnego przez FCI

Po nowelizacji wzorca rasy w 5 października 1963 roku FCI wpisało PON do rejestru uznanych przez organizację ras psów.

Jak wygląda polski owczarek nizinny?

Polski owczarek nizinny to pies o krępej budowie ciała i długim oraz gęstym włosie. Głowa polskiego owczarka nizinnego jest proporcjonalna i średniej wielkości; kufa tępo ścięta; oczy średniej wielkości, owalne; uszy wiszące i osadzone wysoko. Polski owczarek nizinny ma prostokątny tułów; ogon krótki albo szczątkowy; kończy proste.

Polski owczarek nizinny – gdzie szukać hodowli?

Pierwszym i najpewniejszym miejscem znalezienia hodowli polskiego owczarka nizinnego jest analiza strony internetowej Związku Kynologicznego w Polsce. Tam znajdziesz wszystkie zrzeszone hodowle podlegające rejestracji

ZKwP swoją siedzibę główną ma w Warszawie, ale ma również 48 oddziałów na terenie całej Polski. Wystarczy odszukać najbliższy oddział, w którym otrzymasz informacje o działających hodowlach w twojej okolicy.

Po dokonaniu wyboru warto zasięgnąć opinii o wybranej hodowli wśród miłośników rasy, na wystawach, zlotach czy na forach społecznościowych, skupiających miłośników polskich owczarków nizinnych.

Ostatnim krokiem jest skontaktowanie się z hodowcą i udanie się na miejsce. Dobra hodowla polskiego owczarka nizinnego nigdy nie ma nic do ukrycia i zaprasza nabywców do obejrzenia swoich zwierząt. Hodowca nie tylko odpowie na wszystkie pytania, ale również sprawdzi, czy szczenię trafi w odpowiednie ręce, przeprowadzając wywiad z kupującym. Nie zdziw się zatem jeśli to hodowca zacznie zadawać Ci pytania.

Polski owczarek nizinny chów czy hodowla?

Nie każda osoba, w której domu urodzą się szczenięta polskiego owczarka nizinnego jest hodowcą. Nie można również stwierdzić, podczas zakupu psa, czy wyrośnie on na sukę hodowlaną, bądź reproduktora. Nie wiadomo przecież czy dorosły pies będzie spełniał wszystkie wymagania stawiane przed psami hodowlanymi.

Celem chowu jest stworzenie polskim owczarkom nizinnym prawidłowych warunków do rozwoju, życia i ewentualnego rozrodu.

Celem hodowli polskiego owczarka nizinnego jest genetyczne doskonalenie zwierząt w oparciu o wiedzę genetyczną, pracę hodowlaną, anatomię, fizjologię, etologię, zoohigienę, biochemię i biofizykę. Do hodowli mogą być użyte wyłącznie psy funkcjonalne i klinicznie zdrowe.

Początkujący hodowcy mogą w tym zakresie prosić o pomoc kierownika i członków sekcji polskiego owczarka nizinnego swojego oddziału ZKwP.

Nizina, CC BY 3.0 <https://creativecommons.org/licenses/by/3.0>, via Wikimedia Commons

Polski owczarek nizinny z hodowli – na co zwrócić uwagę?

Przed wyborem polskiego owczarka nizinnego z hodowli sprawdź historię rodziców psa. Do hodowli powinny być wybierane jedynie te psy, które spełniają kryteria, dające szanse na rozwój rasy. Selekcja hodowlana zawsze powinna być dokonywana przez specjalistów. Szczenięta ok. 6. tygodnia życia powinny przejść przegląd hodowlany i zostać opisane przez specjalistów z oddziału ZKwP. Pamiętaj, że nawet pozytywny opis nie daje gwarancji, że dorosłe psy będą spełniały wymogi do bycia zwierzętami hodowlanymi. Finalna selekcja dokonywana jest dopiero na wystawach psów rasowych.

Minimalne wymagania, jakie musi spełnić pies to minimum trzy oceny doskonałe (samce) lub bardzo dobre (suki), otrzymane na trzech różnych wystawach od trzech różnych sędziów.

Polski owczarek nizinny - wady dyskwalifikujące szczenięta

Wśród wad całkowicie dyskwalifikujących polskiego owczarka nizinnego z dalszej hodowli wzorzec rasy wskazuje:

Każde odstępstwa od wzorca
Samce muszą mieć dwa normalnie rozwinięte jądra, w pełni wyczuwalne w mosznie

Polski owczarek nizinny - możliwe dziedziczenie chorób

Polski owczarek nizinny, jak wiele innych ras psów narażony jest na wady warunkowane przez geny recesywne i dominujące. Częste choroby psów tej rasy to:

Centralny postępujący zanik siatkówki
Dystrofia barwnikowego nabłonka siatkówki
Zapalenie uszu
Cukrzyca
Alergia
Otyłość
Dysplazja stawów biodrowych
Niedoczynność tarczycy
Przetrwały przewód Botala

Szczeniaki polskiego owczarka nizinnego – charakter

Polski owczarek nizinny to obecnie pies bardziej do towarzystwa niż do pracy. Jest to bardzo czuła rasa, która mocno przywiązuje się do swojego opiekuna. Psy te lubią zabawy, są dosyć spokojne i bardzo inteligentne. PON nie wykazuje instynktu łowcy, jest dosyć wycofany względem obcych, dobrze znosi samotność.

PON może być szczekliwy, potrafi być łakomy, dobrze sprawdzi się jako pies stróżujący i doskonale nada się na pierwszego psa w domu.

PON to rasa bardzo aktywna, która potrzebuje dużej dawki codziennego ruchu. Jego żywiołowość powoduje, że pies tej rasy powinien być szkolony od szczenięcia.

Polski owczarek nizinny zaakceptuje inne psy oraz koty. Nada się do domu z dziećmi, jak i dla osób starszych.

Czy polski owczarek nizinny to pies dla mnie?

Zanim podejmiesz ostateczną decyzję, zadaj sobie kilka pytań:

Czy dysponuję czasem, by zapewnić psu co najmniej trzy spacery, z których przynajmniej jeden będzie trwał co najmniej godzinę?
Czy stać mnie na utrzymanie psa?
Czy posiadam odpowiednią wiedzę o wychowaniu i opiece nad takim psem jak polski owczarek nizinny?

Polski owczarek nizinny – pies czy suka?

Podejmując decyzję o zakupie szczeniaka polskiego owczarka nizinnego pamiętaj, że psy obu płci różnią się nie tylko cechami wyglądu zewnętrznego, ale także charakterem¹.

Kupując samca polskiego owczarka nizinnego pamiętaj, że pies będzie chłodniejszy w kontaktach i bardziej samodzielny. Psy potrzebują więcej czasu na zabawy, mają również silną potrzebę pozostawiania większej ilości śladów zapachowych. Samce bywają z natury bardziej dominujące wobec innych psów, mają też większą skłonność do niszczenia przedmiotów.

Suczka polskiego owczarka nizinnego będzie bardziej wrażliwa, subtelniejsza i przymilna. Suczki są bardziej towarzyskie i podatne na naukę posłuszeństwa. Szybciej uczą się również zachowania porządku w domu.

Warto pamiętać, że sterylizacja zmniejsza różnice zachowań płciowych.

Szczeniaki polskiego owczarka nizinnego – na co zwrócić uwagę przed zakupem?

Oglądając szczenięta polskiego owczarka nizinnego w miocie, zwróć uwagę na kilka ważnych oznak dobrego stanu zdrowia²:

Czubek głowy małego polskiego owczarka nizinnego nie powinien mieć wyczuwalnego ciemiączka.
Oczy powinny być osadzone symetrycznie, a powieki nie powinny wywijać się ani na zewnętrz ani do oka. Oczy muszą być czyste, bez żadnego wycieku.
Powieki i uszy powinny być bez krost i zgrubień, a kanały słuchowe powinny być czyste, bez intensywnej wydzieliny. Jeżeli pies potrząsa ciągle głową albo sztywnieje przy dotyku uszu, to może oznaczać problemy z uszami.
Nos powinien być zimny i wilgotny, a otwory nozdrzy powinny być wyraźne, by pies mógł oddychać z łatwością.
Naciśnięcie tchawicy nie powinno wywołać ataku kaszlu.
Brzuch powinien być gładki – bez uwypuklonej przepukliny na wysokości pępka.
Na skórze psa nie może być żadnych plackowatych wyłysień, łupieżu czy łuszczącego się naskórka.

Socjalizacja szczeniąt polskiego owczarka nizinnego

Prawidłową socjalizację możesz wykonać, korzystając ze Złotej Dwunastki Margaret Hughes:

Poznaj psa z 12 powierzchniami, po których może chodzić: trawa, drewno, dywan, piasek, beton etc.
Baw się ze szczeniakami polskiego owczarka nizinnego przynajmniej 12 różnymi przedmiotami
Szczenięta polskiego owczarka nizinnego powinny mieć systematyczny kontakt przynajmniej z 12 różnymi osobami.
Poznaj szczeniaki z 12 różnymi miejscami w domu.
Zaprezentuj szczeniakom 12 różnych domowych odgłosów: pralka, odkurzacz, mikser, telewizor, dzwonek do drzwi, budzik telefonu etc.
Poznaj psy z 12 szybko poruszającymi się obiektami: rower, samochód, hulajnoga, tramwaj etc.
Poddaj szczenię polskiego owczarka nizinnego 12 różnym wyzwaniom: wchodzenie do pudełka, do samochodu, na balkon, zabawa w basenie z płytką wodą etc.
Przyzwyczaj psa do dotykania na 12 różnych sposób: głaskanie, branie na ręce, przewracanie na plecy, kładzenie na kolanach, dotykanie uszów, otwieranie pyska etc.
Zapoznaj psa z jedzeniem z 12 misek o różnych fakturach i kształtach: talerzyk, miska porcelanowa, metalowa etc.
Podaj psu jedzenie w 12 różnych pomieszczeniach.
Przedstaw szczeniaka (szczepionego) co najmniej 12 różnym szczeniętom i psom dorosłym.
Pozostawiaj psa co najmniej 12 razy samego na czas od 5 do 45 minut.

Franek Vetulani, CC BY-SA 4.0 <https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0>, via Wikimedia Commons

Wyprawka dla polskiego owczarka nizinnego

Jeżeli decyzja o zakupie szczeniaka polskiego owczarka nizinnego już zapadła, to czas zaplanować wyprawkę. W wyprawce powinny znaleźć się:

Obroża dla psa
Szelki dla psa
Smycz dla psa

Kompletując wyprawkę dla swojego psa nie zapomnij również o:

Miskach dla psa
Legowisku dla psa
Zabawkach dla psa
Woreczkach na odchody
Szczotce do sierści dla psa
Szamponach i odżywkach
Adresówce dla psa
Paście i szczoteczce do zębów

Kompletując wyprawkę dla swojego psa, nie zapomnij o akcesoriach sezonowych:

Macie chłodzącej
Ubrankach ochronnych dla psa
Kremach z filtrem
Butelce podróżnej z miską
Obroży na kleszcze

Kiedy szczepić szczenię polskiego owczarka nizinnego

Na podstawie danych statystycznych opracowano schemat szczepień, w którym pierwszą dawkę szczepionki podaje się w wieku 6 tygodni, a kolejne trzy dawki w odstępach 3 tygodni. Na tej podstawie określić można dosyć szczegółowo kalendarz szczepień polskiego owczarka nizinnego.

6-7 tydzień życia – szczepienie przeciwko nosówce i parwowirozie
9-10 tydzień życia – szczepienie przeciwko nosówce, parwowirozie, chorobie Rubartha, kaszlowi kenelowemu i leptospirozie
12-13 tydzień życia – zakres ten sam, jak w 9-10 tygodniu
15-16 tydzień życia – szczepienie przeciwko wściekliźnie

Sezonowo, jeśli nie stosujesz obroży przeciw pasożytom zewnętrznym, warto podać psu tabletki lub krople na skórę, które ochronią psa. Odrobaczanie psa wykonuje się co kwartał.

Redakcja