Łajka jakucka – hodowla, szczeniaki, wychowanie
pixabay.com/images/id-7729040/
Łajka jakucka to pierwotna prasa psów, która również i dzisiaj na terenach swojego pochodzenie pracuje w zaprzęgach oraz podczas polowań.
Spis treści - kliknij strzałkę
Podstawowe informacje o łajce jakuckiej
🌅Kraj pochodzenia | Rosja |
🐶Numer wzorca FCI | 365 |
➡Waga | Wzorzec nie określa |
❤Długość życia | 10 – 12 lat |
💢Charakter | Jak podano we wzorcu rasy łajka jakucka to pies odważny, ruchliwy, przyjazny, towarzyski i pełen energii. |
Łajka jakucka – pochodzenie i historia
Prawdopodobnie już 8000 lat temu ludność, zamieszkująca północno-wschodnią Rosję wykorzystywała psy w typie łajki jako zwierzęta zaprzęgowe i do polowań. Jakucja, leżąca w Syberii to jedno z najzimniejszych miejsc na ziemi, a temperatury potrafią spadać na tym obszarze nawet do -60 st. C. By przeżyć w takich warunkach zwierzęta muszą cechować się niezwykłą odpornością.
Pierwsze wzmianki o łajce jakuckiej
Najstarsze zapiski na temat psów tej rasy pochodzą z 1633 roku. Pierwsza wzmianka na temat tych psów pochodzi z książki Nikolaasa Witsena pt. Wschodnia i Północna Tataria, a dotyczyła tego, jak Jakuci podróżują zimą.
Pierwsze opisy rasy pochodzą natomiast z 1843 roku z książki „Geografia Imperium Rosyjskiego”. W 1856 roku w „Tablicach statystycznych Imperium Rosyjskiego” oszacowano populację psów tej rasy na 15157 osobników. W 1958 roku sporządzono pierwszy wzorzec rasy łajki jakuckiej, który stał się podstawą do przygotowania w 2005 roku nowego wzorca rasy przez Rosyjską Federację Kynologiczną.
Łajka jakucka – rasa na skraju wyginięcia
W XX wieku liczebność psów w tym typie znacząco zmalała, zagrażając ich przetrwaniu. Rosyjscy kynolodzy podjęli się jednak zadania stworzenia programu hodowlanego w celu odtworzenia populacji. Hodowle prowadzone obecnie w Jakucku nastawione są na zachowanie użytkowego charakteru rasy tych psów.
W 2004 roku łajkami jakuckimi zainteresowali się kynolodzy niemieccy – Erwin i Sabine van Wel, którzy sprowadzili łajki do swojego kraju i rozpoczęli własne prace hodowlane, mające na celu zachowanie rasy w jej formie użytkowej jako psy zaprzęgowe.
Oficjalne uznanie rasy łajka jakucka
Jak zostało wcześniej nadmienione Rosyjski Związek Kynologiczny opracował wzorzec rasy w 2005 roku i zgłosił jej rejestrację do FCI. W październiku 2019 roku łajka została oficjalnie wpisana na listę ras FCI.
Łajka jakucka w Polsce
Łajka jakucka to piękna rasa psów, która niestety w Polsce nie jest dobrze rozpropagowana. Obecnie działa w Polsce powyżej 20 hodowli tych psów.
Jak wygląda łajka jakucka?
Łajka jakucka, zgodnie ze wzorcem rasy, to pies średniej wielkości, o zwartej i mocnej budowie ciała, dobrze umięśniony, z grubą skórą i dobrze rozwiniętą okrywą włosową. Głowa psów tej rasy ma kształt spiczastego klina; kufa stopniowo zwęża się ku dużej i szerokiej trufli; oczy psa osadzone są frontalnie i mają kształt migdałowaty; uszy łajki mają trójkątny kształt, są stojące i osadzone wysoko. Tułów psa jest zwarty; grzbiet mocny i prosty; klatka piersiowa szeroka i umiarkowanie głęboka; ogon osadzony wysoko, zakręcony półkoliście nad grzbietem; kończyny proste.
pixabay.com/images/id-6307580/
Łajka jakucka – gdzie szukać hodowli?
Pierwszym i najpewniejszym miejscem znalezienia hodowli łajki jakuckiej jest analiza strony internetowej Związku Kynologicznego w Polsce. Tam znajdziesz wszystkie zrzeszone hodowle podlegające rejestracji.
ZKwP swoją siedzibę główną ma w Warszawie, ale ma również 48 oddziałów na terenie całej Polski. Wystarczy odszukać najbliższy oddział, w którym otrzymasz informacje o działających hodowlach w twojej okolicy.
Po dokonaniu wyboru warto zasięgnąć opinii o wybranej hodowli wśród miłośników rasy, na wystawach, zlotach czy na forach społecznościowych, skupiających miłośników łajki jakuckiej.
Ostatnim krokiem jest skontaktowanie się z hodowcą i udanie się na miejsce. Dobra hodowla łajki jakuckiej nigdy nie ma nic do ukrycia i zaprasza nabywców do obejrzenia swoich zwierząt. Hodowca nie tylko odpowie na wszystkie pytania, ale również sprawdzi, czy szczenię trafi w odpowiednie ręce, przeprowadzając wywiad z kupującym. Nie zdziw się zatem jeśli to hodowca zacznie zadawać Ci pytania.
Łajka jakucka - chów czy hodowla?
Nie każda osoba, w której domu urodzą się szczenięta łajki jakuckiej jest hodowcą. Nie można również stwierdzić, podczas zakupu psa, czy wyrośnie on na sukę hodowlaną, bądź reproduktora. Nie wiadomo przecież czy dorosły pies będzie spełniał wszystkie wymagania stawiane przed psami hodowlanymi.
Celem chowu jest stworzenie łajkom jakuckim prawidłowych warunków do rozwoju, życia i ewentualnego rozrodu.
Celem hodowli łajki jakuckiej jest genetyczne doskonalenie zwierząt w oparciu o wiedzę genetyczną, pracę hodowlaną, anatomię, fizjologię, etologię, zoohigienę, biochemię i biofizykę. Do hodowli mogą być użyte wyłącznie psy funkcjonalne i klinicznie zdrowe.
Początkujący hodowcy mogą w tym zakresie prosić o pomoc kierownika i członków sekcji łajki jakuckiej swojego oddziału ZKwP.
Łajka jakucka z hodowli – na co zwrócić uwagę?
Przed wyborem łajki jakuckiej z hodowli sprawdź historię rodziców psa. Do hodowli powinny być wybierane jedynie te psy, które spełniają kryteria, dające szanse na rozwój rasy. Selekcja hodowlana zawsze powinna być dokonywana przez specjalistów. Szczenięta ok. 6. tygodnia życia powinny przejść przegląd hodowlany i zostać opisane przez specjalistów z oddziału ZKwP. Pamiętaj, że nawet pozytywny opis nie daje gwarancji, że dorosłe psy będą spełniały wymogi do bycia zwierzętami hodowlanymi. Finalna selekcja dokonywana jest dopiero na wystawach psów rasowych.
Minimalne wymagania, jakie musi spełnić pies to minimum trzy oceny doskonałe (samce) lub bardzo dobre (suki), otrzymane na trzech różnych wystawach od trzech różnych sędziów.
Łajka jakucka - wady dyskwalifikujące szczenięta
Wśród wad całkowicie dyskwalifikujących łajkę jakucką z dalszej hodowli wzorzec rasy wskazuje:
- agresję
- wyraźną lękliwość
- psy w typie suczym
- przodozgryz bez kontaktu siekaczy, tyłozgryz lub zgryz przemienny
- pełna depigmentacja nosa, powiek lub warg
- każda jednolite umaszczenie z wyjątkiem białego
- krótka sierść
- odchylenia fizyczne lub behawioralne od wzorca
- samce muszą mieć́ dwa normalnie rozwinięte jądra, w pełni wyczuwalne w mosznie
Szczeniaki łajki jakuckiej – charakter
Decydując się na wybór psa, musisz wiedzieć, że między rasami występują różnice nie tylko w wyglądzie zewnętrznym, ale także w zachowaniu i cechach użytkowych.
Łajka to pies w typie pierwotnym, bardzo samodzielny, użytkowany do polowań i ciągnięcia zaprzęgów. Psy tej rasy mają silny temperament, mogą sprawiać problemy szkoleniowe, dlatego polecane są dla bardziej doświadczonych opiekunów.
Są to psy dosyć nieufne względem obcych, mogą pracować jako psy stróżujące na dużych posesjach. Wykazują się dosyć silnym instynktem łowieckim, co może powodować, że nie będą zbyt dobrze dogadywały się pod jednym dachem z kotami czy psami innych ras – chyba, że były razem wychowywane od szczeniaka.
Czy łajka jakucka to pies dla mnie?
Zanim podejmiesz ostateczną decyzję, zadaj sobie kilka pytań:
- Czy dysponuję czasem, by zapewnić psu minimum trzy spacery, z których przynajmniej jeden będzie trwał godzinę?
- Czy stać mnie na utrzymanie psa?
- Czy posiadam odpowiednią wiedzę o wychowaniu i opiece nad takim psem jak łajka jakucka?
Łajka jakucka – pies czy suka?
Podejmując decyzję o zakupie szczeniaka łajki jakuckiej pamiętaj, że psy obu płci różnią się nie tylko cechami wyglądu zewnętrznego, ale także charakterem1.
Kupując samca łajki jakuckiej pamiętaj, że pies będzie chłodniejszy w kontaktach i bardziej samodzielny. Psy potrzebują więcej czasu na zabawy, mają również silną potrzebę pozostawiania większej ilości śladów zapachowych. Samce bywają z natury bardziej dominujące wobec innych psów, mają też większą skłonność do niszczenia przedmiotów.
Suczka łajki jakuckiej będzie bardziej wrażliwa, subtelniejsza i przymilna. Suczki są bardziej towarzyskie i podatne na naukę posłuszeństwa. Szybciej uczą się również zachowania porządku w domu.
Warto pamiętać, że sterylizacja zmniejsza różnice zachowań płciowych.
pixabay.com/images/id-5930848/
Szczeniaki łajki jakuckiej – na co zwrócić uwagę przed zakupem?
Oglądając szczenięta łajki jakuckiej w miocie, zwróć uwagę na kilka ważnych oznak dobrego stanu zdrowia2:
- Czubek głowy łajki jakuckiej nie powinien mieć wyczuwalnego ciemiączka.
- Oczy powinny być osadzone symetrycznie, a powieki nie powinny wywijać się ani na zewnętrz ani do oka. Oczy muszą być czyste, bez żadnego wycieku.
- Powieki i uszy powinny być bez krost i zgrubień, a kanały słuchowe powinny być czyste, bez intensywnej wydzieliny. Jeżeli pies potrząsa ciągle głową albo sztywnieje przy dotyku uszu, to może oznaczać problemy z uszami.
- Nos powinien być zimny i wilgotny, a otwory nozdrzy powinny być wyraźne, by pies mógł oddychać z łatwością.
- Naciśnięcie tchawicy nie powinno wywołać ataku kaszlu.
- Brzuch powinien być gładki – bez uwypuklonej przepukliny na wysokości pępka.
- Na skórze psa nie może być żadnych plackowatych wyłysień, łupieżu czy łuszczącego się naskórka.
Socjalizacja szczeniąt łajki jakuckiej
Prawidłową socjalizację możesz wykonać, korzystając ze Złotej Dwunastki Margaret Hughes:
- Poznaj psa z 12 powierzchniami, po których może chodzić: trawa, drewno, dywan, piasek, beton etc.
- Baw się ze szczeniakami łajki jakuckiej przynajmniej 12 różnymi przedmiotami
- Szczenięta łajki jakuckiej powinny mieć systematyczny kontakt przynajmniej z 12 różnymi osobami.
- Poznaj szczeniaki z 12 różnymi miejscami w domu.
- Zaprezentuj szczeniakom 12 różnych domowych odgłosów: pralka, odkurzacz, mikser, telewizor, dzwonek do drzwi, budzik telefonu etc.
- Poznaj psy z 12 szybko poruszającymi się obiektami: rower, samochód, hulajnoga, tramwaj etc.
- Poddaj szczenię łajki jakuckiej 12 różnym wyzwaniom: wchodzenie do pudełka, do samochodu, na balkon, zabawa w basenie z płytką wodą etc.
- Przyzwyczaj psa do dotykania na 12 różnych sposób: głaskanie, branie na ręce, przewracanie na plecy, kładzenie na kolanach, dotykanie uszów, otwieranie pyska etc.
- Zapoznaj psa z jedzeniem z 12 misek o różnych fakturach i kształtach: talerzyk, miska porcelanowa, metalowa etc.
- Podaj psu jedzenie w 12 różnych pomieszczeniach.
- Przedstaw szczeniaka (szczepionego) co najmniej 12 różnym szczeniętom i psom dorosłym.
- Pozostawiaj psa co najmniej 12 razy samego na czas od 5 do 45 minut.
Wyprawka dla łajki jakuckiej
Jeżeli decyzja o zakupie szczeniaka łajki jakuckiej już zapadła, to czas zaplanować wyprawkę. W wyprawce powinny znaleźć się:
- Obroża dla psa
- Szelki dla psa
- Smycz dla psa
Kompletując wyprawkę dla swojego psa nie zapomnij również o:
- Miskach dla psa
- Legowisku ortopedycznym
- Zabawkach dla psa
- Woreczkach na odchody
- Szczotce do sierści dla psa
- Szamponach i odżywkach
- Adresówce dla psa
- Paście i szczoteczce do zębów
Kompletując wyprawkę dla swojego psa, nie zapomnij o akcesoriach sezonowych:
- Macie chłodzącej
- Butelce podróżnej z miską
- Obroży na kleszcze
Kiedy szczepić szczenię łajki jakuckiej
Na podstawie danych statystycznych opracowano schemat szczepień, w którym pierwszą dawkę szczepionki podaje się w wieku 6 tygodni, a kolejne trzy dawki w odstępach 3 tygodni. Na tej podstawie określić można dosyć szczegółowo kalendarz szczepień łajki jakuckiej.
- 6-7 tydzień życia – szczepienie przeciwko nosówce i parwowirozie
- 9-10 tydzień życia – szczepienie przeciwko nosówce, parwowirozie, chorobie Rubartha, kaszlowi kenelowemu i leptospirozie
- 12-13 tydzień życia – zakres ten sam, jak w 9-10 tygodniu
- 15-16 tydzień życia – szczepienie przeciwko wściekliźnie
Sezonowo, jeśli nie stosujesz obroży przeciw pasożytom zewnętrznym, warto podać psu tabletki lub krople na skórę, które ochronią psa. Odrobaczanie psa wykonuje się co kwartał.
Redakcja
Bibliografia:
1 B. Fogle, Psy. Wielka encyklopedia, Tom 1, Wyd. Axel Springer Polska, s. 10-11.
2 B. Fogle, Psy. Wielka encyklopedia, Tom 1, Wyd. Axel Springer Polska, s. 12-13.
zkwp.pl/wzorce/365.pdf
Poznaj inne rasy psów
Łajka Jakucka powinna zostać w swoim naturalnym środowisku – Jakucji. Sprowadzane ich do Polski to fanaberie – zachcianki ludzi, którzy nie wiedzą co ze sobą zrobić. Leczenie kompleksów.