Berneński pies pasterski – hodowla, szczeniaki, wychowanie
pixabay.com/images/id-67266/
Berneński pies pasterski służył jako pies stróżujący, pociągowy i zaganiający obecnie to przede wszystkim pies do towarzystwa i stróżujący w domostwie.
Spis treści - kliknij strzałkę
Podstawowe informacje o berneńskim psie pasterskim
🌅 Kraj pochodzenia | Szwajcaria |
🐶 Numer wzorca FCI | 45 |
➡ Waga | 40 – 60 kg |
❤ Długość życia | 8 – 10 lat |
💢 Charakter | Berneńczyk to czuły pies, który w będzie bardzo mocno przywiązany do rodziny. |
Berneński pies pasterski – pochodzenie i historia
Berneńczyk to rasa psów o starym rodowodzie. Przodkowie berneńczyków dotarli na tereny obecnej Szwajcarii w czasach Cesarstwa Rzymskiego wraz z legionami. Archeologom udało się odkryć czaszkę psa w typie współczesnego berneńskiego psa pasterskiego sprzed 4000 lat, co może dowodzić, że berneńskie psy pasterskie żyły na tych terenach znacznie wcześniej i to właśnie tutaj napotkali je Rzymianie.
Berneńczyk – wiejski pies pasterski
Współczesny berneńczyk jest psem o rodowodzie wiejskim. Berneński pies pasterski służył jako pies stróżujący, pociągowy i zaganiający u podnóża Alp, w części Wyżyny Szwajcarskiej oraz w okolicach Berna. Berneński pies pasterski cechował się mocną budową ciała, masywną głową, gęstym i grubym włosem, który doskonale sprawdzał się w zimowych warunkach Alp, z kolei umaszczenie, zgodnie z wierzeniami miejscowych, odpędzało złe duchy. Brak planu hodowlanego oraz panująca moda na bernardyny spowodowały, że berneńczyk jako rasa prawie wyginął.
Berneński pies pasterski – nazwa rasy
Pierwotna nazwa berneńczyka to „Durrbachler” i pochodzi od nazwy gospody Durrbach koło Riggisbergu, gdzie berneńczyk cieszył się dużą popularnością wśród miejscowych. Pod koniec XIX wieku, za sprawą właściciela gospody Durrbach, berneński pies pasterski został spopularyzowany wśród gości, którzy kupowali trójkolorowe szczeniaki berneńczyka.
Rozwój rasy i jej uznanie
Już w 1899 roku powstał Związek Kynologiczny „Berna”, który zrzeszał hodowców psów z kantonu berneńskiego. Prace nad stworzeniem czystej hodowli berneńczyka rozpoczął Fritz Probst. W latach 1902, 1904 i 1907 berneński pies pasterski pokazywany był na licznych wystawach. Zafascynowani rasą hodowcy z Burgdorfu postanowili kontynuować prace nad czystą hodowlą, zakładając w 1907 roku „Szwajcarski Klub Durrbachlera”, gdzie opracowano wzorzec rasy berneńskiego psa pasterskiego. Już w 1910 roku na wystawie w Burgdorf pokazano 107 Durrbachlerów. W 1913 roku nazwę Durrbachler zmieniono na berneński pies pasterski, a jeszcze w tym samym roku rasa została uznana przez Szwajcarski Związek Kynologiczny.
Wprowadzając w latach 40. XX w. domieszki nowofundlanda odzyskano krępą sylwetkę ciała i poprawiono stan zdrowia berneńczyka. FCI uznało berneńskiego psa pasterskiego 26 lipca 1954 roku.
Berneński pies pasterski w Polsce
Berneński pies pasterski trafił do Polski w latach 70. XX wieku z Czech, a pierwszy miot urodził się w 1981 roku.
Jak wygląda berneński pies pasterski?
Zgodnie ze wzorcem rasy berneński pies pasterski jest zwarty, proporcjonalny i ruchliwy. Na mocnej i muskularnej szyi osadzona jest nie za ciężka i proporcjonalna do sylwetki głowa. Stop zaznaczony, ale nie mocny. Grzbiet nosa prosty, a sam nos zawsze musi mieć barwę czarną, tak jak wargi. Średniej wielkości oczy berneńczyka mają kształt migdała, bez luźnych powiek, nie są one wypukłe ani głęboko osadzone. Barwa oczu wyłącznie ciemnobrązowa. Wysoko na głowie osadzone są trójkątne uszy średniej wielkości, ich końcówki są lekko zaokrąglone. Grzbiet berneńskiego psa pasterskiego jest mocny i prosty, kończy się łagodnie zaokrąglonym zadem. Zad wieńczy gęsto owłosiony ogon, który musi sięgać co najmniej stawu skokowego. Ciało dźwigają proste i równoległe nogi, zakończone zwartymi, okrągłymi łapami. Łapy berneńczyka nie mogą wykręcać się w żadnym kierunku. Wilcze pazury powinny być usunięte.
pixabay.com/images/id-2839855/
Berneński pies pasterski – gdzie szukać hodowli?
Pierwszym i najpewniejszym miejscem znalezienia hodowli berneńskiego psa pasterskiego jest analiza strony internetowej Związku Kynologicznego w Polsce. Tam znajdziesz wszystkie zrzeszone hodowle podlegające rejestracji.
ZKwP swoją siedzibę główną ma w Warszawie, ale ma również 48 oddziałów na terenie całej Polski. Wystarczy odszukać najbliższy oddział, w którym otrzymasz informacje o działających hodowlach w twojej okolicy.
Po dokonaniu wyboru warto zasięgnąć opinii o wybranej hodowli wśród miłośników rasy, na wystawach, zlotach czy na forach społecznościowych, skupiających miłośników berneńskiego psa pasterskiego.
Ostatnim krokiem jest skontaktowanie się z hodowcą i udanie się na miejsce. Dobra hodowla berneńskiego psa pasterskiego nigdy nie ma nic do ukrycia i zaprasza nabywców do obejrzenia swoich zwierząt. Hodowca nie tylko odpowie na wszystkie pytania, ale również sprawdzi, czy szczenię trafi w odpowiednie ręce, przeprowadzając wywiad z kupującym. Nie zdziw się zatem jeśli to hodowca zacznie zadawać Ci pytania.
Berneński pies pasterski chów czy hodowla?
Nie każda osoba, w której domu urodzą się szczenięta berneńskiego psa pasterskiego jest hodowcą. Nie można również stwierdzić, podczas zakupu psa, czy wyrośnie on na sukę hodowlaną, bądź reproduktora. Nie wiadomo przecież czy dorosły pies będzie spełniał wszystkie wymagania stawiane przed psami hodowlanymi.
Celem chowu jest stworzenie berneńskim psom pasterskim prawidłowych warunków do rozwoju, życia i ewentualnego rozrodu.
Celem hodowli berneńczyka jest genetyczne doskonalenie zwierząt w oparciu o wiedzę genetyczną, pracę hodowlaną, anatomię, fizjologię, etologię, zoohigienę, biochemię i biofizykę. Do hodowli mogą być użyte wyłącznie psy funkcjonalne i klinicznie zdrowe.
Początkujący hodowcy mogą w tym zakresie prosić o pomoc kierownika i członków sekcji berneńskiego psa pasterskiego swojego oddziału ZKwP.
Berneński pies pasterski z hodowli – na co zwrócić uwagę?
Przed wyborem berneńczyka z hodowli sprawdź historię rodziców psa. Do hodowli powinny być wybierane jedynie te psy, które spełniają kryteria, dające szanse na rozwój rasy. Selekcja hodowlana zawsze powinna być dokonywana przez specjalistów. Szczenięta ok. 6. tygodnia życia powinny przejść przegląd hodowlany i zostać opisane przez specjalistów z oddziału ZKwP. Pamiętaj, że nawet pozytywny opis nie daje gwarancji, że dorosłe psy będą spełniały wymogi do bycia zwierzętami hodowlanymi. Finalna selekcja dokonywana jest dopiero na wystawach psów rasowych.
Minimalne wymagania, jakie musi spełnić pies to minimum trzy oceny doskonałe (samce) lub bardzo dobre (suki), otrzymane na trzech różnych wystawach od trzech różnych sędziów.
Pamiętaj, że każdy berneński pies pasterski pochodzący z hodowli musi mieć wyniki badań na dysplazję typów, tj. A, B i C. Wśród psów, u których dopuszczalny jest wynik C prześwietlenia na dysplazję, jeden osobnik z kojarzonej pary rodzicielskiej musi mieć wynik A lub B. Poza tym berneńczyki muszą przejść testy psychiczne, które odbywają się według osobnych regulaminów proponowanych przez Główną Komisję Szkolenia Psów, a te z kolei zostały zatwierdzone przez Zarząd Główny ZKwP.
pixabay.com/images/id-2839872/
Berneński pies pasterski - wady dyskwalifikujące szczenięta
Wśród wad całkowicie dyskwalifikujących berneńskiego psa pasterskiego z dalszej hodowli wzorzec rasy wskazuje:
- agresję
- wyraźną lękliwość
- nadpobudliwość
- rozszczepiony nos
- przodozgryz
- tyłozgryz
- zgryz przemienny
- jedno lub dwa niebieskie oczy lub oczy z niebieskimi plamkami
- entropium
- ektropium
- zakręcony lub złamany ogon
- krótki lub twardy włos (stockhare)
- maść inna niż trójbarwna
- maść podstawowa inna niż czarna
- Samce muszą mieć́ dwa normalnie rozwinięte jądra, w pełni wyczuwalne w mosznie
Berneński pies pasterski - możliwe dziedziczenie chorób
Berneński pies pasterski, jak wiele innych ras psów narażony jest na wady warunkowane przez geny recesywne i dominujące. Częste choroby psów tej rasy to:
- Dysplazja stawów biodrowych i łokciowych
- Osteochondroza stawu ramiennego
- Naczyniomięsak skóry (nowotwór)
- Podwinięcie lub wywinięcie powiek
- Skręt żołądka
- Zaćma
- Postępujący zanik siatkówki
- Złośliwa histiocytoza (nowotwór)
- Kłębuszkowe zapalenie nerek
Szczeniaki berneńskiego psa pasterskiego – charakter
Decydując się na wybór psa, musisz wiedzieć, że między rasami występują różnice nie tylko w wyglądzie zewnętrznym, ale także w zachowaniu i cechach użytkowych.
Berneński pies pasterski to wszechstronny pies pracujący. Pierwotnie był psem stróżującym, zaganiającym i pociągowym. Dziś częściej spotykany jako pies towarzyszący, ale nadal mający zacięcie do pracy. Nie jest to pies temperamentny, raczej jego energia rozkłada się gdzieś pośrodku. W pracy pozostaje czujny i uważny. Nie wykazuje agresji ani lęku wobec obcych, ich obecność nie umniejsza jego pewności siebie czy naturalnej łagodności.
Wobec najbliższej rodziny pozostaje oddanym, zrównoważonym i łagodnym towarzyszem. Chętnie okazuje czułość i silnie związuje się z rodziną. Niestety ten fakt sprawia, że berneńczyk ciężko znosi samotne pozostawanie w domu i trzeba szczeniaka do niej przyzwyczajać. Uwielbia się bawić szczególnie z dziećmi, ale musi mieć do tego przestrzeń ze względu na gabaryty. Wysiłek intelektualny i ruchowy jest koniecznością do zachowania zrównoważonego charakteru. Berneński pies pasterski to doskonały towarzysz długich wędrówek.
Czy berneński pies pasterski to pies dla mnie?
Zanim podejmiesz ostateczną decyzję, zadaj sobie kilka pytań:
- Czy dysponuję czasem, by zapewnić psu minimum trzy spacery, z których przynajmniej jeden będzie trwał co najmniej godzinę?
- Czy stać mnie na utrzymanie tak dużego psa?
- Czy posiadam odpowiednią wiedzę o wychowaniu i opiece nad takim psem jak berneńczyk?
Berneński pies pasterski – pies czy suka?
Podejmując decyzję o zakupie szczeniaka berneńskiego psa pasterskiego pamiętaj, że psy obu płci różnią się nie tylko cechami wyglądu zewnętrznego, ale także charakterem1.
Kupując samca berneńskiego psa pasterskiego pamiętaj, że pies będzie chłodniejszy w kontaktach i bardziej samodzielny. Psy potrzebują więcej czasu na zabawy, mają również silną potrzebę pozostawiania większej ilości śladów zapachowych. Samce bywają z natury bardziej dominujące wobec innych psów, mają też większą skłonność do niszczenia przedmiotów.
Suczka berneńskiego psa pasterskiego będzie bardziej wrażliwa, subtelniejsza i przymilna. Suczki są bardziej towarzyskie i podatne na naukę posłuszeństwa. Szybciej uczą się również zachowania porządku w domu.
Warto pamiętać, że sterylizacja zmniejsza różnice zachowań płciowych.
Szczeniaki berneńskiego psa pasterskiego – na co zwrócić uwagę przed zakupem?
Oglądając szczenięta berneńskiego psa pasterskiego w miocie, zwróć uwagę na kilka ważnych oznak dobrego stanu zdrowia2:
- Czubek głowy małego berneńczyka nie powinien mieć wyczuwalnego ciemiączka.
- Oczy powinny być osadzone symetrycznie, a powieki nie powinny wywijać się ani na zewnętrz ani do oka. Oczy muszą być czyste, bez żadnego wycieku.
- Powieki i uszy powinny być bez krost i zgrubień, a kanały słuchowe powinny być czyste, bez intensywnej wydzieliny. Jeżeli pies potrząsa ciągle głową albo sztywnieje przy dotyku uszu, to może oznaczać problemy z uszami.
- Nos powinien być zimny i wilgotny, a otwory nozdrzy powinny być wyraźne, by pies mógł oddychać z łatwością.
- Naciśnięcie tchawicy nie powinno wywołać ataku kaszlu.
- Brzuch powinien być gładki – bez uwypuklonej przepukliny na wysokości pępka.
- Na skórze psa nie może być żadnych plackowatych wyłysień, łupieżu czy łuszczącego się naskórka.
Socjalizacja szczeniąt berneńskiego psa pasterskiego
Prawidłową socjalizację możesz wykonać, korzystając ze Złotej Dwunastki Margaret Hughes:
- Poznaj psa z 12 powierzchniami, po których może chodzić: trawa, drewno, dywan, piasek, beton etc.
- Baw się ze szczeniakami berneńczyka przynajmniej 12 różnymi przedmiotami
- Szczenięta berneńskiego psa pasterskiego powinny mieć systematyczny kontakt przynajmniej z 12 różnymi osobami.
- Poznaj szczeniaki z 12 różnymi miejscami w domu.
- Zaprezentuj szczeniakom 12 różnych domowych odgłosów: pralka, odkurzacz, mikser, telewizor, dzwonek do drzwi, budzik telefonu etc.
- Poznaj psy z 12 szybko poruszającymi się obiektami: rower, samochód, hulajnoga, tramwaj etc.
- Poddaj szczenię berneńskiego psa pasterskiego 12 różnym wyzwaniom: wchodzenie do pudełka, do samochodu, na balkon, zabawa w basenie z płytką wodą etc.
- Przyzwyczaj psa do dotykania na 12 różnych sposób: głaskanie, branie na ręce, przewracanie na plecy, kładzenie na kolanach, dotykanie uszów, otwieranie pyska etc.
- Zapoznaj psa z jedzeniem z 12 misek o różnych fakturach i kształtach: talerzyk, miska porcelanowa, metalowa etc.
- Podaj psu jedzenie w 12 różnych pomieszczeniach.
- Przedstaw szczeniaka (szczepionego) co najmniej 12 różnym szczeniętom i psom dorosłym.
- Pozostawiaj psa co najmniej 12 razy samego na czas od 5 do 45 minut.
Wyprawka dla berneńskiego psa pasterskiego
Jeżeli decyzja o zakupie szczeniaka berneńskiego psa pasterskiego już zapadła, to czas zaplanować wyprawkę. W wyprawce powinny znaleźć się:
- Obroża dla psa
- Kaganiec dla psa
- Smycz dla psa
Kompletując wyprawkę dla swojego psa nie zapomnij również o:
- Miskach dla psa
- Legowisku ortopedycznym
- Zabawkach dla psa
- Woreczkach na odchody
- Szczotce do sierści dla psa
- Szamponach i odżywkach
- Adresówce dla psa
- Paście i szczoteczce do zębów
Kompletując wyprawkę dla swojego psa, nie zapomnij o akcesoriach sezonowych:
- Macie chłodzącej
- Butelce podróżnej z miską
- Obroży na kleszcze
Kiedy szczepić szczenię berneńskiego psa pasterskiego
Na podstawie danych statystycznych opracowano schemat szczepień, w którym pierwszą dawkę szczepionki podaje się w wieku 6 tygodni, a kolejne trzy dawki w odstępach 3 tygodni. Na tej podstawie określić można dosyć szczegółowo kalendarz szczepień berneńczyka.
- 6-7 tydzień życia – szczepienie przeciwko nosówce i parwowirozie
- 9-10 tydzień życia – szczepienie przeciwko nosówce, parwowirozie, chorobie Rubartha, kaszlowi kenelowemu i leptospirozie
- 12-13 tydzień życia – zakres ten sam, jak w 9-10 tygodniu
- 15-16 tydzień życia – szczepienie przeciwko wściekliźnie
Sezonowo, jeśli nie stosujesz obroży przeciw pasożytom zewnętrznym, warto podać psu tabletki lub krople na skórę, które ochronią psa. Odrobaczanie psa wykonuje się co kwartał.
Pytania czytelników
Dlaczego berneńskie psy pasterskie żyją tak krótko?
Głównym powodem determinującym długość życia psa jest jego wielkość. Im większy pies tym niestety krótszy jego żywot. Berneńskie psy pasterskie dodatkowo obciążone są licznymi chorobami, które wpływają na komfort i długość ich życia. Warto zaznaczyć, że aż 40% berneńczyków umiera na nowotwory.
Ile kosztuje berneński pies pasterski?
Berneński pies pasterski kosztuje od 2 do 4,5 tysięcy złotych.
Czy berneński pies pasterski może być agresywny?
Agresja, lękliwość czy nadpobudliwość jest wyraźną wadą zachowania i z tego względu dyskwalifikuje psy z dalszej hodowli. Niewłaściwie traktowany, sprowokowany pies zawsze może ugryźć, berneńczyk nie jest tu wyjątkiem.
Czy berneński pies pasterski może żyć na dworze?
Tak, berneński pies pasterski może mieszkać na dworze, ale nie wolno go izolować od rodziny. Odsunięcie od rodziny czy kontaktu z innymi zwierzętami może doprowadzić psa do frustracji, przez to berneńczyk może stać się niebezpieczny dla siebie i otoczenia.
Czy berneńczyk może chodzić po schodach?
Nie zaleca się, aby duży berneński pies pasterski mieszkał w bloku, czy domu z barierami architektonicznymi w postaci schodów. Rasa ta jest obciążona licznymi chorobami układu ruchu, a dodatkowe obciążanie stawów nie pomaga zachować im sprawności.
Redakcja
Bibliografia:
1 B. Fogle, Psy. Wielka encyklopedia, Tom 1, Wyd. Axel Springer Polska, s. 10-11.
2 B. Fogle, Psy. Wielka encyklopedia, Tom 1, Wyd. Axel Springer Polska, s. 12-13.
A. Tomas, Predyspozycje rasowe do chorób u psów i kotów, Warszawa 2006.
fci.be/en/nomenclature/BERNESE-MOUNTAIN-DOG-45.html
zkwp.pl/wzorce/45.pdf
Poznaj inne rasy psów
