Reklama

APPENZELLER – hodowla, szczeniaki, wychowanie

pixabay.com/pl/photos/appenzeller-pies-pasterski-hund-3755014/

Appenzeller to pies pasterski, który powinien być hodowany w celu pracy w gospodarstwie. Może to być również pies do pracy w służbach mundurowych.

Data publikacji: 11 sierpnia 2023

Podstawowe informacje o appenzellerze

🌅 Kraj pochodzenia	Szwajcaria
🐶 Numer wzorca FCI	46
➡ Waga	20 – 25 kg
❤ Długość życia	12 – 14 lat
💢 Charakter	Appenzeller to pełen energii, wesoły pies, który uwielbia zabawę tak samo, jak swojego opiekuna.

Appenzeller – pochodzenie i historia rasy

Appenzeller to rasa psów, która wywodzi się od molosów, które zostały sprowadzone do Szwajcarii wraz z legionami rzymskimi. W górskich regionach krzyżowały się one z lokalnymi owczarkami zaganiającymi, wyodrębniając rasy pasterskie bardzo zbliżone do siebie wyglądem. W epoce średniowiecza psy te pełniły (i nadal pełnią) rolę psów gospodarskich i stróżujących. Popularny w Szwajcarii appenzeller wziął swoją nazwę od kantonu Appenzell, który znajduje się na północy kraju.

Pierwsze wzmianki o appenzellerach

Appenzeller doczekał się pierwszego artykułu w 1853 roku na łamach książki „Tierleben der Alpenwelt” („Życie zwierząt w Alpach”), gdzie opisano rasę jako „donośnie szczekający, krótkowłosy, średniej wielkości, wielobarwny pies pasterski, w wyrównanym typie szpica”, który miejscami używany jest do pilnowania zabudowań oraz zaganiania stad”.

Rozwój planowej hodowli appenzellerów

Impuls do rozwoju rasy miał miejsce w 1895 roku za sprawą Maxa Siebera, popularyzatora rasy, inspektora leśnego, który wezwał Szwajcarski Związek Kynologiczny do wsparcia hodowli tej rasy psów. W 1898 roku kantont St. Gallen przeznaczył nawet 400 franków w tym celu. Związek kynologiczny stworzył komisję, która ustaliła cechy rasy, zakupiła 9 psów i 7 suk i dzięki temu na pierwszej międzynarodowej wystawie psów w Winterthur wystawiono 8 appenzellerów, klasie górskich psów do bydła.

Z inicjatywy prof. Alberta Heima w 1906 roku powstał Klub Rasy, którego głównym zadaniem było zachowanie rasy w naturalnym stanie. Wraz z otwarcie księgi rodowodowej appenzellera rozpoczęła się planowa hodowla nowej rasy.

Prace nad wzorcem appenzellera

Już w 1914 roku pod przewodnictwem prof. Heima przygotowano pierwszy wzorzec rasy. Ojczyzną psa stał się kanton Appenzell, a rasa jest do dziś powszechnie ceniona za swoje walory użytkowe w całej Szwajcarii.

Uznanie rasy przez FCI

Appenzeller został wpisany na listę ras uznanych przez FCI 27 lipca 1954 roku.

Appenzeller w Polsce

Pierwsza suczka rasy appenzeller FANTAZJA from Balihara Ranch pojawiła się w Polsce w 1999 roku. W 2000. Roku sprowadzono psa IRCO r.Brunggberg. W wyniku ich skojarzenia w 2002 roku w hodowli „Z Wojtatówki” urodził się pierwszy miot appenzellerów w Polsce. Obecnie nie ma w naszym kraju wielu hodowli, a na szczeniaka appenzellera trzeba czekać dosyć długo.

Jak wygląda appenzeller?

Appenzeller to muskularny, proporcjonalny pies średniej wielkości o proporcjach zbliżonych do kwadratu. Pies ma szeroką i płaską czaszkę; kufa appenzellera jest średnio mocna i zwężająca się równomiernie w kierunku nosa. Nos u psów czarnych musi być czarny, a u czekoladowych czekoladowy. Oczy są małe, niewypukłe, zawsze w kolorze brązowym. Uszy trójkątne, wysoko i szeroko osadzone, oklapnięte. Appenzeler nosi wywinięty nad grzbietem ogon, który jest średniej długości. Nogi psa są proste. Sylwetka psa nie powinna być ociężała. W ruchu pies powinien wyglądać dynamicznie. Kończyny w kłusie powinny być prowadzone prosto.

pixabay.com/pl/photos/pies-psi-pole-trawa-aktywny-7807288/

Appenzeller – gdzie szukać hodowli?

Pierwszym i najpewniejszym miejscem znalezienia hodowli appenzellera jest analiza strony internetowej Związku Kynologicznego w Polsce. Tam znajdziesz wszystkie zrzeszone hodowle podlegające rejestracji.

ZKwP swoją siedzibę główną ma w Warszawie, ale ma również 48 oddziałów na terenie całej Polski. Wystarczy odszukać najbliższy oddział, w którym otrzymasz informacje o działających hodowlach w twojej okolicy.

Po dokonaniu wyboru warto zasięgnąć opinii o wybranej hodowli wśród miłośników rasy, na wystawach, zlotach czy na forach społecznościowych, skupiających miłośników appenzellera.

Ostatnim krokiem jest skontaktowanie się z hodowcą i udanie się na miejsce. Dobra hodowla appenzellera nigdy nie ma nic do ukrycia i zaprasza nabywców do obejrzenia swoich zwierząt. Hodowca nie tylko odpowie na wszystkie pytania, ale również sprawdzi, czy szczenię trafi w odpowiednie ręce, przeprowadzając wywiad z kupującym. Nie zdziw się zatem jeśli to hodowca zacznie zadawać Ci pytania.

Appenzeller – chów czy hodowla?

Nie każda osoba, w której domu urodzą się szczenięta appenzellera jest hodowcą. Nie można również stwierdzić, podczas zakupu psa, czy wyrośnie on na sukę hodowlaną, bądź reproduktora. Nie wiadomo przecież czy dorosły pies będzie spełniał wszystkie wymagania stawiane przed psami hodowlanymi.

Celem chowu jest stworzenie appenzellerom prawidłowych warunków do rozwoju, życia i ewentualnego rozrodu.

Celem hodowli appenzellera jest genetyczne doskonalenie zwierząt w oparciu o wiedzę genetyczną, pracę hodowlaną, anatomię, fizjologię, etologię, zoohigienę, biochemię i biofizykę. Do hodowli mogą być użyte wyłącznie psy funkcjonalne i klinicznie zdrowe.

Początkujący hodowcy mogą w tym zakresie prosić o pomoc kierownika i członków sekcji appenzellera swojego oddziału ZKwP.

Appenzeller z hodowli – na co zwrócić uwagę?

Przed wyborem appenzellera z hodowli sprawdź historię rodziców psa. Do hodowli powinny być wybierane jedynie te psy, które spełniają kryteria, dające szanse na rozwój rasy. Selekcja hodowlana zawsze powinna być dokonywana przez specjalistów. Szczenięta ok. 6. tygodnia życia powinny przejść przegląd hodowlany i zostać opisane przez specjalistów z oddziału ZKwP. Pamiętaj, że nawet pozytywny opis nie daje gwarancji, że dorosłe psy będą spełniały wymogi do bycia zwierzętami hodowlanymi. Finalna selekcja dokonywana jest dopiero na wystawach psów rasowych.

Minimalne wymagania, jakie musi spełnić pies to minimum trzy oceny doskonałe (samce) lub bardzo dobre (suki), otrzymane na trzech różnych wystawach od trzech różnych sędziów.

Appenzeller – wady dyskwalifikujące szczenięta

Wśród wad całkowicie dyskwalifikujących appenzellera z dalszej hodowli wzorzec rasy wskazuje:

agresję
wyraźne wady budowy
przodozgryz, tyłozgryz,
entropium, ektropium
niebieski lub niebiesko-plamiste oczy
sierpowaty ogon, zdecydowanie wiszący lub załamany ogon
sierść inną niż dwuwarstwową
maść inną niż trójbarwna
maść podstawową inną niż czarna lub czekoladowa
Samce muszą mieć dwa normalnie rozwinięte jądra, w pełni wyczuwalne w mosznie

Appenzeller – możliwe dziedziczenie chorób

Appenzeller, jak wiele innych ras psów, narażony jest na wady warunkowane przez geny recesywne i dominujące. Częste choroby psów tej rasy to:

Dysplazja stawów biodrowych
Dysplazja stawów łokciowych
Postępujący zanik siatkówki
Ektropium
Entropium
Rozszerzenie i skręt żołądka

Szczeniaki appenzellera – charakter

Decydując się na wybór psa, musisz wiedzieć, że między rasami występują różnice nie tylko w wyglądzie zewnętrznym, ale także w zachowaniu i cechach użytkowych.

Appenzeller to pełen energii, wesoły pies, który uwielbia zabawę tak samo, jak swojego opiekuna. Jest wierny rodzinie i chętnie okazuje jej uczucia, natomiast obcych traktuje nieufnie.

Należy jednak doskonale wiedzieć, że jest to rasa pasterska, wykorzystywana do zaganiania, przed którą naturalnie powinny być stawiane różne zadania. Pies ten będzie szczęśliwy wykonując prace, czy towarzyszyć opiekunowi w codziennych zajęciach w gospodarstwie.

Jeśli wkroczysz na teren appenzellera, musisz liczyć się z tym, że pies odważnie stanie naprzeciw intruzowi i skutecznie go przepędzi.

Dobrze wychowany appenzeller właściwie zachowuje się w każdej sytuacji. Wesołe usposobienie appenzellera sprawia, że bardzo łatwo przychodzi mu zestrojenie się z innymi zwierzętami domowymi – ma silny instynkt stadny, którym otacza wszystkich domowników. Dzieci w jego domu są jak najbardziej pożądane, lubi zabawę z nimi i ujawnia wobec nich zdolności opiekuńcze.

Czy appenzeller to pies dla mnie?

Zanim podejmiesz ostateczną decyzję, zadaj sobie kilka pytań:

Czy dysponuję czasem, by zapewnić psu minimum trzy spacery, z których przynajmniej jeden będzie trwał godzinę?
Czy stać mnie na utrzymanie psa?
Czy posiadam odpowiednią wiedzę o wychowaniu i opiece nad takim psem jak appenzeller?

Appenzeller – pies czy suka?

Podejmując decyzję o zakupie szczeniaka appenzellera pamiętaj, że psy obu płci różnią się nie tylko cechami wyglądu zewnętrznego, ale także charakterem¹.

Kupując samca appenzellera pamiętaj, że pies będzie chłodniejszy w kontaktach i bardziej samodzielny. Psy potrzebują więcej czasu na zabawy, mają również silną potrzebę pozostawiania większej ilości śladów zapachowych. Samce bywają z natury bardziej dominujące wobec innych psów, mają też większą skłonność do niszczenia przedmiotów.

Suczka appenzellera będzie bardziej wrażliwa, subtelniejsza i przymilna. Suczki są bardziej towarzyskie i podatne na naukę posłuszeństwa. Szybciej uczą się również zachowania porządku w domu.

Warto pamiętać, że sterylizacja zmniejsza różnice zachowań płciowych.

pixabay.com/pl/photos/appenzeller-pies-pasterski-sennenhund-3755018/

Szczeniaki appenzellera – na co zwrócić uwagę przed zakupem?

Oglądając szczenięta appenzellera w miocie, zwróć uwagę na kilka ważnych oznak dobrego stanu zdrowia²:

Czubek głowy appenzellera nie powinien mieć wyczuwalnego ciemiączka.
Oczy powinny być osadzone symetrycznie, a powieki nie powinny wywijać się ani na zewnętrz ani do oka. Oczy muszą być czyste, bez żadnego wycieku.
Powieki i uszy powinny być bez krost i zgrubień, a kanały słuchowe powinny być czyste, bez intensywnej wydzieliny. Jeżeli pies potrząsa ciągle głową albo sztywnieje przy dotyku uszu, to może oznaczać problemy z uszami.
Nos powinien być zimny i wilgotny, a otwory nozdrzy powinny być wyraźne, by pies mógł oddychać z łatwością.
Naciśnięcie tchawicy nie powinno wywołać ataku kaszlu.
Brzuch powinien być gładki – bez uwypuklonej przepukliny na wysokości pępka.
Na skórze psa nie może być żadnych plackowatych wyłysień, łupieżu czy łuszczącego się naskórka.

Socjalizacja szczeniąt appenzellera

Prawidłową socjalizację możesz wykonać, korzystając ze Złotej Dwunastki Margaret Hughes:

Poznaj psa z 12 powierzchniami, po których może chodzić: trawa, drewno, dywan, piasek, beton etc.
Baw się ze szczeniakami appenzellera przynajmniej 12 różnymi przedmiotami
Szczenięta appenzellera powinny mieć systematyczny kontakt przynajmniej z 12 różnymi osobami.
Poznaj szczeniaki z 12 różnymi miejscami w domu.
Zaprezentuj szczeniakom 12 różnych domowych odgłosów: pralka, odkurzacz, mikser, telewizor, dzwonek do drzwi, budzik telefonu etc.
Poznaj psy z 12 szybko poruszającymi się obiektami: rower, samochód, hulajnoga, tramwaj etc.
Poddaj szczenię appenzellera 12 różnym wyzwaniom: wchodzenie do pudełka, do samochodu, na balkon, zabawa w basenie z płytką wodą etc.
Przyzwyczaj psa do dotykania na 12 różnych sposób: głaskanie, branie na ręce, przewracanie na plecy, kładzenie na kolanach, dotykanie uszów, otwieranie pyska etc.
Zapoznaj psa z jedzeniem z 12 misek o różnych fakturach i kształtach: talerzyk, miska porcelanowa, metalowa etc.
Podaj psu jedzenie w 12 różnych pomieszczeniach.
Przedstaw szczeniaka (szczepionego) co najmniej 12 różnym szczeniętom i psom dorosłym.
Pozostawiaj psa co najmniej 12 razy samego na czas od 5 do 45 minut.

Wyprawka dla appenzellera

Jeżeli decyzja o zakupie szczeniaka appenzeller już zapadła, to czas zaplanować wyprawkę. W wyprawce powinny znaleźć się:

Obroża dla psa
Szelki dla psa
Smycz dla psa

Kompletując wyprawkę dla swojego psa nie zapomnij również o:

Miskach dla psa
Legowisku ortopedycznym
Zabawkach dla psa
Woreczkach na odchody
Szczotce do sierści dla psa
Szamponach i odżywkach
Adresówce dla psa
Paście i szczoteczce do zębów

Kompletując wyprawkę dla swojego psa, nie zapomnij o akcesoriach sezonowych:

Macie chłodzącej
Butelce podróżnej z miską
Obroży na kleszcze

Kiedy szczepić szczenię appenzellera

Na podstawie danych statystycznych opracowano schemat szczepień, w którym pierwszą dawkę szczepionki podaje się w wieku 6 tygodni, a kolejne trzy dawki w odstępach 3 tygodni. Na tej podstawie określić można dosyć szczegółowo kalendarz szczepień appenzellera.

6-7 tydzień życia – szczepienie przeciwko nosówce i parwowirozie
9-10 tydzień życia – szczepienie przeciwko nosówce, parwowirozie, chorobie Rubartha, kaszlowi kenelowemu i leptospirozie
12-13 tydzień życia – zakres ten sam, jak w 9-10 tygodniu
15-16 tydzień życia – szczepienie przeciwko wściekliźnie

Sezonowo, jeśli nie stosujesz obroży przeciw pasożytom zewnętrznym, warto podać psu tabletki lub krople na skórę, które ochronią psa. Odrobaczanie psa wykonuje się co kwartał.