Szpic fiński – hodowla, szczeniaki, wychowanie
By Noël Zia Lee – Flickr: Happy Ginger, CC BY 2.0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=20313521
Szpic fiński to jedna z pierwotnych skandynawskich ras psów, która niestety w Polsce nie jest spopularyzowana. Psy tej rasy są żywotne i pełne wigoru.
Spis treści - kliknij strzałkę
Podstawowe informacje o szpicu fińskim
🌅 Kraj pochodzenia | Finlandia |
🐶 Numer wzorca FCI | 49 |
➡ Waga | 7-13 kg |
❤ Długość życia | 12 – 14 lat |
💢 Charakter | Szpic fiński jest żywotny, pełen wigoru, |
Szpic fiński – pochodzenie i historia rasy
Pochodzenie szpica fińskiego nie jest znane, chociaż na ten temat powstało kilka hipotez. Pierwsza z nich zakłada, że szpic fiński to pierwotna rasa psów pochodząca od wilka, która w toku ewolucji i wpływu warunków klimatycznych Skandynawii ewoluowała do obecnego eksterieru. Druga hipoteza zakłada, że psy w tym typie dotarły do obecnej Finlandii wraz z wędrującymi z centrum Rosji ludami ugrofińskimi już kilka tysięcy lat temu.
Surowy i niedostępny klimat tych obszarów sprawił, że szpic fiński zachował swoją odrębność genetyczną. Psy te hodowane były do pomagania podczas polowań. W czasie rejestracji rasy w 1892 roku psy w tym typie znajdowały się już głównie na wschodnich i północnych terenach kraju.
Prace nad uznaniem rasy szpica fińskiego
Po tym, jak w 1889 roku powstał fiński związek kynologiczny prace nad zebraniem informacji o fińskich psach na ptaki ruszyły pełną parą. Pierwsza wystawa psów rasowych w Finlandii odbyła się jeszcze w 1892 roku. W 1897 roku zatwierdzono wzorzec rasy, który stworzył Hugo Richard Sandberg i nadano oficjalną nazwę „szpic fiński”. W 1979 roku szpic fiński został ogłoszony narodową rasą Finlandii.
Uznanie rasy szpica fińskiego
Szpic fiński został wpisany na listę ras uznanych przez FCI 3 sierpnia 1954 roku. W 2006 roku szpic fiński i łajka karelo-fińska zostały uznane za jedną rasę.
Szpic fiński w Polsce
Szpic fiński w Polsce nie jest praktycznie dostępny. Psy występują dosłownie w kilku hodowlach.
Jak wygląda szpic fiński
Szpic fiński to mniej niż średniej wielkości rasa psa o kwadratowej sylwetce. Czaszka psa rozszerza się w kierunku uszu; stop nie jest zbyt mocno zaznaczony; kufa jest wąska, zwężająca się w kierunku nosa, który jest mały i czarny; oczy psa są średniej wielkości o migdałowatym kształcie; uszy są osadzone wysoko i zawsze wyprostowane. Szyja psa jest dobrze umięśniona i krótka; grzbiet krótki; klatka piersiowa głęboka; ogon mocno zagięty do przodu.
Szpic fiński – gdzie szukać hodowli?
Pierwszym i najpewniejszym miejscem znalezienia hodowli szpica fińskiego jest analiza strony internetowej Związku Kynologicznego w Polsce. Tam znajdziesz wszystkie zrzeszone hodowle podlegające rejestracji.
ZKwP swoją siedzibę główną ma w Warszawie, ale ma również 48 oddziałów na terenie całej Polski. Wystarczy odszukać najbliższy oddział, w którym otrzymasz informacje o działających hodowlach w twojej okolicy.
Po dokonaniu wyboru warto zasięgnąć opinii o wybranej hodowli wśród miłośników rasy, na wystawach, zlotach czy na forach społecznościowych, skupiających miłośników szpica fińskiego.
Ostatnim krokiem jest skontaktowanie się z hodowcą i udanie się na miejsce. Dobra hodowla szpica fińskiego nigdy nie ma nic do ukrycia i zaprasza nabywców do obejrzenia swoich zwierząt. Hodowca nie tylko odpowie na wszystkie pytania, ale również sprawdzi, czy szczenię trafi w odpowiednie ręce, przeprowadzając wywiad z kupującym. Nie zdziw się zatem jeśli to hodowca zacznie zadawać Ci pytania.
Szpic fiński chów czy hodowla?
Nie każda osoba, w której domu urodzą się szczenięta szpica fińskiego jest hodowcą. Nie można również stwierdzić, podczas zakupu psa, czy wyrośnie on na sukę hodowlaną, bądź reproduktora. Nie wiadomo przecież czy dorosły pies będzie spełniał wszystkie wymagania stawiane przed psami hodowlanymi.
Celem chowu jest stworzenie szpicom fińskim prawidłowych warunków do rozwoju, życia i ewentualnego rozrodu.
Celem hodowli szpica fińskiego jest genetyczne doskonalenie zwierząt w oparciu o wiedzę genetyczną, pracę hodowlaną, anatomię, fizjologię, etologię, zoohigienę, biochemię i biofizykę. Do hodowli mogą być użyte wyłącznie psy funkcjonalne i klinicznie zdrowe.
Początkujący hodowcy mogą w tym zakresie prosić o pomoc kierownika i członków sekcji szpica fińskiego swojego oddziału ZKwP.
Szpic fiński z hodowli – na co zwrócić uwagę?
Przed wyborem szpica fińskiego z hodowli sprawdź historię rodziców psa. Do hodowli powinny być wybierane jedynie te psy, które spełniają kryteria, dające szanse na rozwój rasy. Selekcja hodowlana zawsze powinna być dokonywana przez specjalistów. Szczenięta ok. 6. tygodnia życia powinny przejść przegląd hodowlany i zostać opisane przez specjalistów z oddziału ZKwP. Pamiętaj, że nawet pozytywny opis nie daje gwarancji, że dorosłe psy będą spełniały wymogi do bycia zwierzętami hodowlanymi. Finalna selekcja dokonywana jest dopiero na wystawach psów rasowych.
Minimalne wymagania, jakie musi spełnić pies to minimum trzy oceny doskonałe (samce) lub bardzo dobre (suki), otrzymane na trzech różnych wystawach od trzech różnych sędziów.
By audrey_sel – Flickr: Finnish Spitz, CC BY 2.0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=31746436
Szpic fiński - wady dyskwalifikujące szczenięta
Wśród wad całkowicie dyskwalifikujących szpica fińskiego z dalszej hodowli wzorzec rasy wskazuje:
- Agresję lub wyraźną lękliwość
- Cielisty nos
- Przodozgryz lub tyłozgryz
- Jasnożółte oczy lub zez
- Uszy z obwisłymi koniuszkami
- Złamany ogon
- Falistą lub lokowatą szatę
- Odcienie kolorystyczne wyraźnie różniące się od koloru podstawowego
- Duże białe znaczenia na klatce piersiowej i/lub białe skarpety
- Samce muszą mieć dwa normalnie rozwinięte jądra, w pełni wyczuwalne w mosznie
Szpic fiński - możliwe dziedziczenie chorób
Szpic fiński, jak wiele innych ras psów narażony jest na wady warunkowane przez geny recesywne i dominujące. Częste choroby psów tej rasy to:
- Pęcherzyca liściasta
- Przemijająca hipogammaglobulinemia
- Trombopatia szpiców
Szczeniaki szpica fińskiego – charakter
Decydując się na wybór psa, musisz wiedzieć, że między rasami występują różnice nie tylko w wyglądzie zewnętrznym, ale także w zachowaniu i cechach użytkowych.
Szpic fiński, według wzorca rasy, to żywotny, pełen energii i wigoru oraz odważny i stanowczy pies. Może być nieco zdystansowany w stosunku do obcych.
Szpic fiński jest wesołym i wiernym psem, który doskonale sprawdzi się jako pies do towarzystwa. Mimo swojej niezależności lubi zabawy oraz towarzystwo dzieci.
Szpic fiński to bardzo aktywny i żywiołowy pies, który nigdy nie traci czujności i wykazuje się silnym instynktem łowieckim. To pies niezależny, który dobrze będzie znosił dłuższą rozłąkę z opiekunem. Jest to rasa szczekliwa, szpic fiński należy do łajek – psów osaczających i oszczekujących zwierzynę, może wykazywać skłonność do ucieczek.
Silny instynkt łowiecki może spowodować, że szpic fiński nie będzie tolerował innych zwierząt pod jednym dachem. Przy odpowiedniej ilości ruchu w ciągu dnia pies ten może żyć w mieście.
Czy szpic fiński to pies dla mnie?
Zanim podejmiesz ostateczną decyzję, zadaj sobie kilka pytań:
- Czy dysponuję czasem, by zapewnić psu minimum trzy spacery, z których przynajmniej jeden będzie trwał co najmniej godzinę?
- Czy stać mnie na utrzymanie psa?
- Czy posiadam odpowiednią wiedzę o wychowaniu i opiece nad takim psem, jak szpic fiński?
Szpic fiński – pies czy suka?
Podejmując decyzję o zakupie szczeniaka szpica fińskiego pamiętaj, że psy obu płci różnią się nie tylko cechami wyglądu zewnętrznego, ale także charakterem1.
Kupując samca szpica fińskiego pamiętaj, że pies będzie chłodniejszy w kontaktach i bardziej samodzielny. Psy potrzebują więcej czasu na zabawy, mają również silną potrzebę pozostawiania większej ilości śladów zapachowych. Samce bywają z natury bardziej dominujące wobec innych psów, mają też większą skłonność do niszczenia przedmiotów.
Suczka szpica fińskiego będzie bardziej wrażliwa, subtelniejsza i przymilna. Suczki są bardziej towarzyskie i podatne na naukę posłuszeństwa. Szybciej uczą się również zachowania porządku w domu.
Warto pamiętać, że sterylizacja zmniejsza różnice zachowań płciowych.
Szczeniaki szpica fińskiego – na co zwrócić uwagę przed zakupem?
Oglądając szczenięta szpica fińskiego w miocie, zwróć uwagę na kilka ważnych oznak dobrego stanu zdrowia2:
- Czubek głowy szczeniaka szpica fińskiego nie powinien mieć wyczuwalnego ciemiączka.
- Oczy powinny być osadzone symetrycznie, a powieki nie powinny wywijać się ani na zewnętrz ani do oka. Oczy muszą być czyste, bez żadnego wycieku.
- Powieki i uszy powinny być bez krost i zgrubień, a kanały słuchowe powinny być czyste, bez intensywnej wydzieliny. Jeżeli pies potrząsa ciągle głową albo sztywnieje przy dotyku uszu, to może oznaczać problemy z uszami.
- Nos powinien być zimny i wilgotny, a otwory nozdrzy powinny być wyraźne, by pies mógł oddychać z łatwością.
- Naciśnięcie tchawicy nie powinno wywołać ataku kaszlu.
- Brzuch powinien być gładki – bez uwypuklonej przepukliny na wysokości pępka.
- Na skórze psa nie może być żadnych plackowatych wyłysień, łupieżu czy łuszczącego się naskórka.
CC BY-SA 3.0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=6813219
Socjalizacja szczeniąt szpica fińskiego
Prawidłową socjalizację możesz wykonać, korzystając ze Złotej Dwunastki Margaret Hughes:
- Poznaj psa z 12 powierzchniami, po których może chodzić: trawa, drewno, dywan, piasek, beton etc.
- Baw się ze szczeniakami szpica fińskiego przynajmniej 12 różnymi przedmiotami
- Szczenięta powinny mieć systematyczny kontakt przynajmniej z 12 różnymi osobami.
- Poznaj szczeniaki z 12 różnymi miejscami w domu.
- Zaprezentuj szczeniakom 12 różnych domowych odgłosów: pralka, odkurzacz, mikser, telewizor, dzwonek do drzwi, budzik telefonu etc.
- Poznaj psy z 12 szybko poruszającymi się obiektami: rower, samochód, hulajnoga, tramwaj etc.
- Poddaj szczenię szpica fińskiego 12 różnym wyzwaniom: wchodzenie do pudełka, do samochodu, na balkon, zabawa w basenie z płytką wodą etc.
- Przyzwyczaj psa do dotykania na 12 różnych sposób: głaskanie, branie na ręce, przewracanie na plecy, kładzenie na kolanach, dotykanie uszów, otwieranie pyska etc.
- Zapoznaj psa z jedzeniem z 12 misek o różnych fakturach i kształtach: talerzyk, miska porcelanowa, metalowa etc.
- Podaj psu jedzenie w 12 różnych pomieszczeniach.
- Przedstaw szczeniaka (szczepionego) co najmniej 12 różnym szczeniętom i psom dorosłym.
- Pozostawiaj psa co najmniej 12 razy samego na czas od 5 do 45 minut.
Wyprawka dla szpica fińskiego
Jeżeli decyzja o zakupie szczeniaka szpica fińskiego już zapadła, to czas zaplanować wyprawkę. W wyprawce powinny znaleźć się:
- Obroża dla psa
- Kaganiec dla psa
- Smycz dla psa
Kompletując wyprawkę dla swojego psa nie zapomnij również o:
- Miskach dla psa
- Legowisku ortopedycznym
- Zabawkach dla psa
- Woreczkach na odchody
- Szczotce do sierści dla psa
- Szamponach i odżywkach
- Adresówce dla psa
- Paście i szczoteczce do zębów
Kompletując wyprawkę dla swojego psa, nie zapomnij o akcesoriach sezonowych:
- Macie chłodzącej
- Butelce podróżnej z miską
- Obroży na kleszcze
Kiedy szczepić szczenię szpica fińskiego
Na podstawie danych statystycznych opracowano schemat szczepień, w którym pierwszą dawkę szczepionki podaje się w wieku 6 tygodni, a kolejne trzy dawki w odstępach 3 tygodni. Na tej podstawie określić można dosyć szczegółowo kalendarz szczepień szpica fińskiego.
- 6-7 tydzień życia – szczepienie przeciwko nosówce i parwowirozie
- 9-10 tydzień życia – szczepienie przeciwko nosówce, parwowirozie, chorobie Rubartha, kaszlowi kenelowemu i leptospirozie
- 12-13 tydzień życia – zakres ten sam, jak w 9-10 tygodniu
- 15-16 tydzień życia – szczepienie przeciwko wściekliźnie
Sezonowo, jeśli nie stosujesz obroży przeciw pasożytom zewnętrznym, warto podać psu tabletki lub krople na skórę, które ochronią psa. Odrobaczanie psa wykonuje się co kwartał.
Redakcja
Bibliografia
1 B. Fogle, Psy. Wielka encyklopedia, Tom 1, Wyd. Axel Springer Polska, s. 10-11.
2 B. Fogle, Psy. Wielka encyklopedia, Tom 1, Wyd. Axel Springer Polska, s. 12-13.
A. Tomas, Predyspozycje rasowe do chorób u psów i kotów, Warszawa 2006.
zkwp.pl/wzorce/49.pdf
fci.be/en/nomenclature/FINNISH-SPITZ-49.html
Poznaj inne rasy psów
