OWCZAREK SZKOCKI DŁUGOWŁOSY – hodowla, szczeniaki, wychowanie
https://pixabay.com/pl/photos/pies-owczarek-szkocki-d%C5%82ugow%C5%82osy-7463347/
Owczarek collie to stara rasa pasterskich psów, pochodząca z Wielkiej Brytanii. Szczyt popularności collie w Polsce to przełom lat 50. i 60. XX wieku.
Spis treści - kliknij strzałkę
Podstawowe informacje o owczarku szkockim
🌅 Kraj pochodzenia | Wielka Brytania |
🐶 Numer wzorca FCI | 156 |
➡ Waga | 17-28 kg |
❤ Długość życia | 11-13 lat |
💢 Charakter | Owczarek szkocki collie to pies przyjazny, bez śladu nerwowości lub agresji. To wspaniały pies do towarzystwa, aktywny i pogodny. Doskonale sprawuje się w towarzystwie dzieci i innych psów. |
Owczarek szkocki collie – pochodzenie i historia rasy
Owczarek szkocki collie to pies, który istnieje pod tą nazwą w krajach Europy kontynentalnej. Sami Anglicy nazywają rasę po prostu collie. Przodkami owczarka szkockiego collie są najprawdopodobniej pasterskie rasy psów, które dotarły na Wyspy razem z legionami rzymskimi z Półwyspu Iberyjskiego, a do Irlandii jeszcze wcześniej, z plemionami celtyckimi, które przybyły z Kraju Basków.
Pierwsze wzmianki o szkockich collie pochodzą z XVI wieku. Collie krzyżowane były w przeszłości z seterami irlandzkimi i szkockimi oraz z chartem rosyjskim borzojem.
Anglicy nazywali je „forest dogges” – psy leśne, hodowane przez strażników leśnych i wypalaczy węgla. W średniowiecznych tekstach wyraźne odróżniane psy w tym typie od mastiffów, określając je skandynawskim mianem ramhundt, pochodzącym z okresu podbojów normańskich.
Obowiązki owczarków szkockich collie
W średniowieczu brytyjskie lasy należały do króla. W prawach królewskich określano także, jakie psy, poza królewskimi, można było trzymać w lasach. Wśród nich wymieniono „owczarka, czyli ramhundta, psa potrzebnego tym, co w lasach wypasają owce czy bydło”.
Wraz z postępującym wyrębem lasów, pastwiska zaczęły obejmować szerokie połacie terenu, a hodowla owiec stała się głównym źródłem dochodów, uzyskiwanych z ziem. Gminne pastwiska zostały rozparcelowane na mocy Enclosure Acts i przeszły we władanie szlachty. Wraz z hodowlą coraz bardziej produktywnych ras bydła i owiec rozpoczęto bardziej przemyślaną hodowlę psów. Przemiany te zakończyły się w Anglii już w XVII wieku, podczas gdy w Szkocji trwały do XIX wieku.
Szkoci mianem collie określali tylko i wyłącznie owczarki w typie „shag” – kosmate, które dotarły do nich z Irlandii, gdzie zostały sprowadzone z Półwyspu Iberyjskiego. Wraz z wypływem szkockich pasterzy do pracy w angielskich majątkach ziemskich i jednocześnie napływem Anglików do Szkocji rasy owczarków mocno się wymieszały.
Moda na owczarki collie
Szczególną popularnością cieszyły się wśród Anglików trójbarwne Highland Collie, w przeciwieństwie do Lowland Collie, które miały inne umaszczenie.
Moda na collie rozpoczęła się, gdy owczarek szkocki pokazany został pierwszy raz na wystawie w Birmingham w 1860 roku, gdzie po raz pierwszy zorganizowano klasę owczarków. Liczba psów pokazywanych na wystawach szybko wzrastała. W 1871 roku w Birmingham było ich 17, podczas gdy w 1875 roku było ich już 62. Szczególnie istotna dla popularności rasy była wystawa z 1871 roku, gdzie pokazano psa o imieniu Cockie, który co prawda nie wygrał, ale w kolejnych latach zwyciężał ponad 40 razy i stał się żywym wzorcem rasy.
Uznanie owczarka szkockiego długowłosego
Pierwsze wpisy owczarków w Kennel Club miały miejsce w 1866 roku – pierwszym było trójbarwny pies Glen. W 1895 roku wydzielono owczarki collie długowłose i collie krótkowłose. Pierwszym psem zarejestrowanym w AKC w 1885 roku był Black Shep. FCI wpisało owczarki szkockie długowłose na listę ras uznany przez organizację 13 kwietnia 1955 roku.
Owczarek szkocki długowłosy w Polsce
Pierwszy owczarek szkocki długowłosy pojawił się w Polsce w okresie międzywojennym w 1924 roku. Pierwsza wzmianka z czasopisma „Mój pies” pochodzi jednak z 1933 roku. Pierwszy powojenny miot urodził się z pary rodzeństwa Hasso i Margi v. Sonnenhöhe 16 stycznia 1947 roku. W latach 1950-65 popularnością owczarki szkockie collie ustępowały jedynie owczarkom niemieckim, ale już w latach 70. XX wieku były na wystawach widywane bardzo rzadko.
Jak wygląda owczarek szkocki długowłosy?
Owczarek szkocki collie to pies o pięknej urodzie, harmonijnym i dobrze wyważony. Budowa tych psów podkreśla ich wytrzymałość. Głowa szkockiego collie musi mieć kształt tępego klina; nos musi być zawsze czarny; kufa tępo zakończona; oczy średniej wielkości, ustawione lekko skośnie; uszy małe, osadzone na wierzchołku głowy. Owczarek szkocki collie ma mocny grzbiet; głęboką klatkę piersiową; ogon długi, zakończony na wysokości stawu skokowego. Ruch psa jest bardzo charakterystyczny.
https://pixabay.com/pl/photos/owczarek-szkocki-d%C5%82ugow%C5%82osy-pies-5942483/
Owczarek szkocki długowłosy – gdzie szukać hodowli?
Pierwszym i najpewniejszym miejscem znalezienia hodowli owczarka szkockiego collie jest analiza strony internetowej Związku Kynologicznego w Polsce. Tam znajdziesz wszystkie zrzeszone hodowle podlegające rejestracji.
ZKwP swoją siedzibę główną ma w Warszawie, ale ma również 48 oddziałów na terenie całej Polski. Wystarczy odszukać najbliższy oddział, w którym otrzymasz informacje o działających hodowlach w twojej okolicy.
Po dokonaniu wyboru warto zasięgnąć opinii o wybranej hodowli wśród miłośników rasy, na wystawach, zlotach czy na forach społecznościowych, skupiających miłośników collie rough.
Ostatnim krokiem jest skontaktowanie się z hodowcą i udanie się na miejsce. Dobra hodowla owczarka szkockiego długowłosego nigdy nie ma nic do ukrycia i zaprasza nabywców do obejrzenia swoich zwierząt. Hodowca nie tylko odpowie na wszystkie pytania, ale również sprawdzi, czy szczenię trafi w odpowiednie ręce, przeprowadzając wywiad z kupującym. Nie zdziw się zatem jeśli to hodowca zacznie zadawać Ci pytania.
Owczarek szkocki długowłosy chów czy hodowla?
Nie każda osoba, w której domu urodzą się szczenięta owczarka collie jest hodowcą. Nie można również stwierdzić, podczas zakupu psa, czy wyrośnie on na sukę hodowlaną, bądź reproduktora. Nie wiadomo przecież czy dorosły pies będzie spełniał wszystkie wymagania stawiane przed psami hodowlanymi.
Celem chowu jest stworzenie owczarko szkockim długowłosym prawidłowych warunków do rozwoju, życia i ewentualnego rozrodu.
Celem hodowli owczarka collie jest genetyczne doskonalenie zwierząt w oparciu o wiedzę genetyczną, pracę hodowlaną, anatomię, fizjologię, etologię, zoohigienę, biochemię i biofizykę. Do hodowli mogą być użyte wyłącznie psy funkcjonalne i klinicznie zdrowe.
Początkujący hodowcy mogą w tym zakresie prosić o pomoc kierownika i członków sekcji owczarka szkockiego swojego oddziału ZKwP.
Owczarek szkocki długowłosy z hodowli – na co zwrócić uwagę?
Przed wyborem owczarka szkockiego z hodowli sprawdź historię rodziców psa. Do hodowli powinny być wybierane jedynie te psy, które spełniają kryteria, dające szanse na rozwój rasy. Selekcja hodowlana zawsze powinna być dokonywana przez specjalistów. Szczenięta ok. 6. tygodnia życia powinny przejść przegląd hodowlany i zostać opisane przez specjalistów z oddziału ZKwP. Pamiętaj, że nawet pozytywny opis nie daje gwarancji, że dorosłe psy będą spełniały wymogi do bycia zwierzętami hodowlanymi. Finalna selekcja dokonywana jest dopiero na wystawach psów rasowych.
Minimalne wymagania, jakie musi spełnić pies to minimum trzy oceny doskonałe (samce) lub bardzo dobre (suki), otrzymane na trzech różnych wystawach od trzech różnych sędziów. Owczarek szkocki długowłosy podlega próbom pracy.
Owczarek szkocki długowłosy - wady dyskwalifikujące szczenięta
Wśród wad całkowicie dyskwalifikujących owczarka collie z dalszej hodowli wzorzec rasy wskazuje:
- Agresję
- Wyraźną lękliwość
- Psy posiadające wyraźne wady fizyczne lub zaburzenia charakteru powinny być dyskwalifikowane
- Samce muszą mieć dwa normalnie rozwinięte jądra, w pełni wyczuwalne w mosznie
Owczarek szkocki długowłosy - możliwe dziedziczenie chorób
Owczarek szkocki długowłosy, jak wiele innych ras psów narażony jest na wady warunkowane przez geny recesywne i dominujące. Częste choroby psów tej rasy to:
- Histiocytoza skórna
- Dysplazja stawów biodrowych
- Nadwrażliwość pokarmowa
- Układowy toczeń rumieniowaty
- Idiopatyczna wrzodziejąca dermatoza
- Bielactwo
- Guzy skóry
- Owczarek collie może być również na leki ze względu na mutację genu MDR1
- Nowotwory żołądka
- Guz komórek tucznych
- Wrodzone zwichnięcie łokcia
- Wrodzona głuchota
- Podwójny rząd rzęs
- Zaćma
- Anomalia oka collie
Szczeniaki owczarka collie – charakter
Decydując się na wybór psa, musisz wiedzieć, że między rasami występują różnice nie tylko w wyglądzie zewnętrznym, ale także w zachowaniu i cechach użytkowych.
Owczarek szkocki collie to bardzo przyjazny pies, który uwielbia towarzystwo ludzi. Psy tej rasy chętnie spędzają czas na zabawie. To pies, który uwielbia ruch, jest bardzo inteligentny, często wykorzystywany do pracy. Nie jest to pies niezależny, w związku z czym dosyć ciężko znosi rozłąkę z opiekunem.
Owczarek szkocki collie jest dosyć posłuszny, bywa szczekliwy, nie wykazuje skłonności do ucieczek ani niszczenia przedmiotów w domu. Collie doskonale sprawdzi się jako pierwszy pies w domu.
Owczarek collie to towarzyski pies, który dogada się zarówno z kotami, jak i innymi rasami psów pod jednym dachem. Psy te nadają się dla rodzin z dziećmi oraz dla osób starszych.
Czy owczarek szkocki długowłosy to pies dla mnie?
Zanim podejmiesz ostateczną decyzję, zadaj sobie kilka pytań:
- Czy dysponuję czasem, by zapewnić psu co najmniej trzy spacery, z których przynajmniej jeden będzie trwał co najmniej godzinę lub będzie treningiem sportowym?
- Czy stać mnie na utrzymanie psa?
- Czy posiadam odpowiednią wiedzę o wychowaniu i opiece nad takim psem jak owczarek szkocki długowłosy?
Owczarek szkocki długowłosy – pies czy suka?
Podejmując decyzję o zakupie szczeniaka owczarka szkockiego długowłosego pamiętaj, że psy obu płci różnią się nie tylko cechami wyglądu zewnętrznego, ale także charakterem1.
Kupując samca owczarka collie pamiętaj, że pies będzie chłodniejszy w kontaktach i bardziej samodzielny. Psy potrzebują więcej czasu na zabawy, mają również silną potrzebę pozostawiania większej ilości śladów zapachowych. Samce bywają z natury bardziej dominujące wobec innych psów, mają też większą skłonność do niszczenia przedmiotów.
Suczka owczarka szkockiego będzie bardziej wrażliwa, subtelniejsza i przymilna. Suczki są bardziej towarzyskie i podatne na naukę posłuszeństwa. Szybciej uczą się również zachowania porządku w domu.
Warto pamiętać, że sterylizacja zmniejsza różnice zachowań płciowych.
https://pixabay.com/pl/photos/zwierz%C4%99-psy-ssak-psi-7642906/
Szczeniaki owczarka szkockiego collie – na co zwrócić uwagę przed zakupem?
Oglądając szczenięta owczarka szkockiego w miocie, zwróć uwagę na kilka ważnych oznak dobrego stanu zdrowia2:
- Czubek głowy szczeniaka owczarka collie nie powinien mieć wyczuwalnego ciemiączka.
- Oczy powinny być osadzone symetrycznie, a powieki nie powinny wywijać się ani na zewnętrz ani do oka. Oczy muszą być czyste, bez żadnego wycieku.
- Powieki i uszy powinny być bez krost i zgrubień, a kanały słuchowe powinny być czyste, bez intensywnej wydzieliny. Jeżeli pies potrząsa ciągle głową albo sztywnieje przy dotyku uszu, to może oznaczać problemy z uszami.
- Nos powinien być zimny i wilgotny, a otwory nozdrzy powinny być wyraźne, by pies mógł oddychać z łatwością.
- Naciśnięcie tchawicy nie powinno wywołać ataku kaszlu.
- Brzuch powinien być gładki – bez uwypuklonej przepukliny na wysokości pępka.
- Na skórze psa nie może być żadnych plackowatych wyłysień, łupieżu czy łuszczącego się naskórka.
Socjalizacja szczeniąt owczarka szkockiego długowłosego
Prawidłową socjalizację możesz wykonać, korzystając ze Złotej Dwunastki Margaret Hughes:
- Poznaj psa z 12 powierzchniami, po których może chodzić: trawa, drewno, dywan, piasek, beton etc.
- Baw się ze szczeniakami owczarka collie przynajmniej 12 różnymi przedmiotami
- Szczenięta owczarka szkockiego powinny mieć systematyczny kontakt przynajmniej z 12 różnymi osobami.
- Poznaj szczeniaki z 12 różnymi miejscami w domu.
- Zaprezentuj szczeniakom 12 różnych domowych odgłosów: pralka, odkurzacz, mikser, telewizor, dzwonek do drzwi, budzik telefonu etc.
- Poznaj psy z 12 szybko poruszającymi się obiektami: rower, samochód, hulajnoga, tramwaj etc.
- Poddaj szczenię owczarka szkockiego długowłosego 12 różnym wyzwaniom: wchodzenie do pudełka, do samochodu, na balkon, zabawa w basenie z płytką wodą etc.
- Przyzwyczaj psa do dotykania na 12 różnych sposób: głaskanie, branie na ręce, przewracanie na plecy, kładzenie na kolanach, dotykanie uszów, otwieranie pyska etc.
- Zapoznaj psa z jedzeniem z 12 misek o różnych fakturach i kształtach: talerzyk, miska porcelanowa, metalowa etc.
- Podaj psu jedzenie w 12 różnych pomieszczeniach.
- Przedstaw szczeniaka (szczepionego) co najmniej 12 różnym szczeniętom i psom dorosłym.
- Pozostawiaj psa co najmniej 12 razy samego na czas od 5 do 45 minut.
Wyprawka dla owczarka szkockiego
Jeżeli decyzja o zakupie szczeniaka owczarka szkockiego już zapadła, to czas zaplanować wyprawkę. W wyprawce powinny znaleźć się:
- Obroża dla psa
- Szelki dla psa
- Smycz dla psa
Kompletując wyprawkę dla swojego psa nie zapomnij również o:
- Miskach dla psa
- Legowisku dla psa
- Zabawkach dla psa
- Woreczkach na odchody
- Szczotce do sierści dla psa
- Szamponach i odżywkach
- Adresówce dla psa
- Paście i szczoteczce do zębów
Kompletując wyprawkę dla swojego psa, nie zapomnij o akcesoriach sezonowych:
- Macie chłodzącej
- Butelce podróżnej z miską
- Obroży na kleszcze
Kiedy szczepić szczenię owczarka szkockiego
Na podstawie danych statystycznych opracowano schemat szczepień, w którym pierwszą dawkę szczepionki podaje się w wieku 6 tygodni, a kolejne trzy dawki w odstępach 3 tygodni. Na tej podstawie określić można dosyć szczegółowo kalendarz szczepień owczarka szkockiego długowłosego.
- 6-7 tydzień życia – szczepienie przeciwko nosówce i parwowirozie
- 9-10 tydzień życia – szczepienie przeciwko nosówce, parwowirozie, chorobie Rubartha, kaszlowi kenelowemu i leptospirozie
- 12-13 tydzień życia – zakres ten sam, jak w 9-10 tygodniu
- 15-16 tydzień życia – szczepienie przeciwko wściekliźnie
Sezonowo, jeśli nie stosujesz obroży przeciw pasożytom zewnętrznym, warto podać psu tabletki lub krople na skórę, które ochronią psa. Odrobaczanie psa wykonuje się co kwartał.
Redakcja
Bibliografia
1 B. Fogle, Psy. Wielka encyklopedia, Tom 1, Wyd. Axel Springer Polska, s. 10-11.
2B. Fogle, Psy. Wielka encyklopedia, Tom 1, Wyd. Axel Springer Polska, s. 12-13.
A. Gough, A. Thomas, Predyspozycje rasowe do chorób u psów i kotów, Wyd. SIMA WLW, Warszawa 2006.
A. Redlicka, M. Redlicki, Brytyjskie psy pasterskie, wyd. Mako Press, Warszawa 2000.
zkwp.pl/wzorce/156.pdf
fci.be/en/nomenclature/COLLIE-ROUGH-156.html
Poznaj inne rasy psów
