Reklama

ALPEJSKI GOŃCZY KRÓTKONOŻNY – hodowla, szczeniaki, wychowanie

By Svenska Mässan from Sweden – BIR Grupp 6: ALPENLÄNDISCHE DACHSBRACKE, Dog Posavska, CC BY 2.0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=47879260

Alpejski gończy krótkonożny to pies w typie jamnika, który cieszy się w Polsce popularnością przede wszystkim wśród myśliwych.

Data aktualizacji: 19 września 2023

Podstawowe informacje o alpejskim gończym krótkonożnym

🌅 Kraj pochodzenia	Austria
🐶 Numer wzorca FCI	254
➡ Waga	15 – 23 kg
❤ Długość życia	11 – 13 lat
💢 Charakter	Alpejski gończy krótkonożny to przede wszystkim użytkowy, myśliwski pies górski do polowań jak posokowce i psy gończe.

Alpejski gończy krótkonożny – pochodzenie i historia

Już w starożytności istniały psy myśliwskie, które swoim wyglądem zbliżone były do obecnych alpejskich gończych krótkonożnych.

Psy w typie jamnikowatym występowały na terenie bawarskich i austriackich Alp już od dawna. Trudno określić, kiedy dokładnie rozpoczęła się hodowla planowa psów w tym typie. Wiadomo jednak, że już w 1881 roku Rudolf von Habsburg zabrał na wyprawę do Egiptu i Turcji myśliwych z alpejskimi gończymi.

Prace nad rozwojem rasy

W 1896 roku powstał w Monachium Międzynarodowy Klub Jamniko-Gończych, który ustalił pierwsze normy hodowli alpejskich gończych krótkonożnych – klub nie przetrwał jednak I wojny światowej. Po jej zakończeniu w 1919 roku utworzono nowy klub tej rasy, a w 1932 roku austriacki Dachsbracke uznał alpejskiego gończego krótkonożnego za trzecią rasę wśród posokowców obok posokowca bawarskiego i hanowerskiego.

Uznanie alpejskiego gończego krótkonożnego przez FCI

Jamnikoogar czy też jamnikogończy został sklasyfikowany przez FCI do sekcji posokowców w 1991 roku. Warto jednak zaznaczyć, że uznanie rasy przez FCI miało miejsce już w 1975 roku.

Alpejski gończy krótkonożny w Polsce

Alpejski gończy krótkonożny nie jest rasą popularną w Polsce. Psy te żyją głównie u boku myśliwych. Pierwsze psy sprowadzono do Polski już w latach 60. XX wieku, a najstarszą ich hodowlą jest prawdopodobnie hodowla Z Błękitnego Brzegu. W 2005 roku założono Polski Klub Dachsbracke. W 2017 roku powstał, działający obecnie Klub Alpejskiego Gończego Krótkonożnego przy Zarządzie Głównym Polskiego Związku Łowieckiego.

Jak wygląda jamnikoogar?

Alpejski gończy krótkonożny to pies niski, silny, grubokościsty i mający mocną muskulaturę. Głowa psa osadzona jest na muskularnej i niezbyt długiej szyi. Kufa mocna, w proporcji do głowy 9:10. Średniej wielkości uszy osadzone są wysoko, opadają i sięgają kłów. Nos, powieki, pazury i wargi psa są zawsze czarne. Oczy mają ciemnobrązową barwę i są dobrze pokryte powiekami. Zad wieńczy wysoko osadzony ogon, który sięga prawie do ziemi, od spodu pokryty dłuższym włosem. Ciało pokrywa elastyczna skóra bez fałd. Mocna sylwetka noszona jest przez równie mocne, lecz krótkie kończyny. Nogi zakończone są okrągłymi łapami o zwartych palcach z silnymi opuszkami.

Mark Magdon, CC0, via Wikimedia Commons

Alpejski gończy krótkonożny – gdzie szukać hodowli?

Pierwszym i najpewniejszym miejscem znalezienia hodowli jamnikogończego jest analiza strony internetowej Związku Kynologicznego w Polsce. Tam znajdziesz wszystkie zrzeszone hodowle podlegające rejestracji.

ZKwP swoją siedzibę główną ma w Warszawie, ale ma również 48 oddziałów na terenie całej Polski. Wystarczy odszukać najbliższy oddział, w którym otrzymasz informacje o działających hodowlach w twojej okolicy.

Po dokonaniu wyboru warto zasięgnąć opinii o wybranej hodowli wśród miłośników rasy, na wystawach, zlotach czy na forach społecznościowych, skupiających miłośników rasy alpejskiego gończego krótkonożnego.

Ostatnim krokiem jest skontaktowanie się z hodowcą i udanie się na miejsce. Dobra hodowla alpejskiego gończego krótkonożnego nigdy nie ma nic do ukrycia i zaprasza nabywców do obejrzenia swoich zwierząt. Hodowca nie tylko odpowie na wszystkie pytania, ale również sprawdzi, czy szczenię trafi w odpowiednie ręce, przeprowadzając wywiad z kupującym. Nie zdziw się zatem jeśli to hodowca zacznie zadawać Ci pytania.

Alpejski gończy krótkonożny chów czy hodowla?

Nie każda osoba, w której domu urodzą się szczenięta alpejskiego gończego krótkowłosego jest hodowcą. Nie można również stwierdzić, podczas zakupu psa, czy wyrośnie on na sukę hodowlaną, bądź reproduktora. Nie wiadomo przecież czy dorosły pies będzie spełniał wszystkie wymagania stawiane przed psami hodowlanymi.

Celem chowu jest stworzenie psom rasy jamnikogończych prawidłowych warunków do rozwoju, życia i ewentualnego rozrodu.

Celem hodowli jamnikoogara jest genetyczne doskonalenie zwierząt w oparciu o wiedzę genetyczną, pracę hodowlaną, anatomię, fizjologię, etologię, zoohigienę, biochemię i biofizykę. Do hodowli mogą być użyte wyłącznie psy funkcjonalne i klinicznie zdrowe.

Początkujący hodowcy mogą w tym zakresie prosić o pomoc kierownika i członków sekcji alpejskiego gończego krótkowłosego swojego oddziału ZKwP.

Alpejski gończy krótkonożny z hodowli – na co zwrócić uwagę?

Przed wyborem alpejskiego gończego krótkonożnego z hodowli sprawdź historię rodziców psa. Do hodowli powinny być wybierane jedynie te psy, które spełniają kryteria, dające szanse na rozwój rasy. Selekcja hodowlana zawsze powinna być dokonywana przez specjalistów. Szczenięta ok. 6. tygodnia życia powinny przejść przegląd hodowlany i zostać opisane przez specjalistów z oddziału ZKwP. Pamiętaj, że nawet pozytywny opis nie daje gwarancji, że dorosłe psy będą spełniały wymogi do bycia zwierzętami hodowlanymi. Finalna selekcja dokonywana jest dopiero na wystawach psów rasowych.

Minimalne wymagania, jakie musi spełnić pies to minimum trzy oceny doskonałe (samce) lub bardzo dobre (suki), otrzymane na trzech różnych wystawach od trzech różnych sędziów. Alpejski gończy krótkonożny podlega próbom pracy.

Jamnikoogar – wady dyskwalifikujące szczenięta

Wśród wad całkowicie dyskwalifikujących alpejskiego gończego krótkonożnego z dalszej hodowli wzorzec rasy wskazuje:

Agresję
Lękliwość
Samce muszą mieć́ dwa normalnie rozwinięte jądra, w pełni wyczuwalne w mosznie
Odchylenia, które upośledzają użytkowość łowiecką
Brak więcej niż dwóch przedtrzonowców P1 lub P2
Wysokość w kłębie mniejsza niż 34 cm lub większa niż 42 cm
Słaby charakter

Szczeniaki alpejskiego gończego krótkonożnego – charakter

Alpejski gończy krótkonożny to myśliwski pies górski przeznaczony do polowania po śladzie krwi lub jako gończy. To pies aktywny co widać po mocnej sylwetce i gotowości do podjęcia pracy. To pies ruchliwy, bardzo szybki, reagujący na każdy bodziec. Tę nieustanną gotowość widać od razu w wyrazie bystrych i pojętnych oczu. Jamnikoogar nie jest i nie może być psem agresywnym czy zlęknionym, obie te cechy wykluczają użytkowość psa do pracy. Ruch i zadania to podstawa w życiu tego psa, bez nich pies ten będzie uciekał, niszczył otoczenie i stanie się hałaśliwy.

Inne cechy, na które warto zwrócić uwagę u alpejskiego gończego to przyjacielski charakter, łatwość w nawiązywaniu kontaktu i ufność. Niestety pies jest też obdarzony silnym instynktem łowcy oraz inteligencją, która idzie w parze z uporem. Z tego względu rasa nie nadaje się na pierwszego psa, osoby niedoświadczone w prowadzeniu psów myśliwskich nie sprawdzą się w roli opiekunów.

Jamnikogończy z pewnością odnajdzie się u boku myśliwych czy osób aktywnych z wiedzą o potrzebach rasy. To pracowita rasa użytkowa, odważna, nieustraszona i czujna, która doceni życie na górskich wsiach w bliskości lasów i rozległych terenów idealnych do aktywności na świeżym powietrzu o każdej porze roku.

Czy alpejski gończy krótkonożny to pies dla mnie?

Zanim podejmiesz ostateczną decyzję, zadaj sobie kilka pytań:

Czy dysponuję czasem, by zapewnić psu co najmniej trzy spacery, z których przynajmniej jeden będzie trwał co najmniej godzinę lub będzie treningiem sportowym?
Czy stać mnie na utrzymanie psa?
Czy posiadam odpowiednią wiedzę o wychowaniu i opiece nad takim psem jak alpejski gończy krótkonożny ?

Jamnikoogar – pies czy suka?

Podejmując decyzję o zakupie szczeniaka alpejskiego gończego krótkonożnego pamiętaj, że psy obu płci różnią się nie tylko cechami wyglądu zewnętrznego, ale także charakterem¹.

Kupując samca alpejskiego gończego krótkonożnego pamiętaj, że pies będzie chłodniejszy w kontaktach i bardziej samodzielny. Psy potrzebują więcej czasu na zabawy, mają również silną potrzebę pozostawiania większej ilości śladów zapachowych. Samce bywają z natury bardziej dominujące wobec innych psów, mają też większą skłonność do niszczenia przedmiotów.

Suczka alpejskiego gończego będzie bardziej wrażliwa, subtelniejsza i przymilna. Suczki są bardziej towarzyskie i podatne na naukę posłuszeństwa. Szybciej uczą się również zachowania porządku w domu.

Warto pamiętać, że sterylizacja zmniejsza różnice zachowań płciowych.

Mnoha11, CC BY-SA 3.0 <https://creativecommons.org/licenses/by-sa/3.0>, via Wikimedia Commons

Szczeniaki alpejskiego gończego krótkowłosego – na co zwrócić uwagę przed zakupem?

Oglądając szczenięta alpejskiego gończego krótkonożnego w miocie, zwróć uwagę na kilka ważnych oznak dobrego stanu zdrowia²:

Czubek głowy małego jamnikoogara nie powinien mieć wyczuwalnego ciemiączka.
Oczy powinny być osadzone symetrycznie, a powieki nie powinny wywijać się ani na zewnętrz ani do oka. Oczy muszą być czyste, bez żadnego wycieku.
Powieki i uszy powinny być bez krost i zgrubień, a kanały słuchowe powinny być czyste, bez intensywnej wydzieliny. Jeżeli pies potrząsa ciągle głową albo sztywnieje przy dotyku uszu, to może oznaczać problemy z uszami.
Nos powinien być zimny i wilgotny, a otwory nozdrzy powinny być wyraźne, by pies mógł oddychać z łatwością.
Naciśnięcie tchawicy nie powinno wywołać ataku kaszlu.
Brzuch powinien być gładki – bez uwypuklonej przepukliny na wysokości pępka.
Na skórze psa nie może być żadnych plackowatych wyłysień, łupieżu czy łuszczącego się naskórka.

Socjalizacja szczeniąt alpejskiego gończego krótkonożnego

Prawidłową socjalizację możesz wykonać, korzystając ze Złotej Dwunastki Margaret Hughes:

Poznaj psa z 12 powierzchniami, po których może chodzić: trawa, drewno, dywan, piasek, beton etc.
Baw się ze szczeniakami alpejskiego gończego przynajmniej 12 różnymi przedmiotami
Szczenięta alpejskiego gończego powinny mieć systematyczny kontakt przynajmniej z 12 różnymi osobami.
Poznaj szczeniaki z 12 różnymi miejscami w domu.
Zaprezentuj szczeniakom 12 różnych domowych odgłosów: pralka, odkurzacz, mikser, telewizor, dzwonek do drzwi, budzik telefonu etc.
Poznaj psy z 12 szybko poruszającymi się obiektami: rower, samochód, hulajnoga, tramwaj etc.
Poddaj szczenię alpejskiego gończego krótkonożnego 12 różnym wyzwaniom: wchodzenie do pudełka, do samochodu, na balkon, zabawa w basenie z płytką wodą etc.
Przyzwyczaj psa do dotykania na 12 różnych sposób: głaskanie, branie na ręce, przewracanie na plecy, kładzenie na kolanach, dotykanie uszów, otwieranie pyska etc.
Zapoznaj psa z jedzeniem z 12 misek o różnych fakturach i kształtach: talerzyk, miska porcelanowa, metalowa etc.
Podaj psu jedzenie w 12 różnych pomieszczeniach.
Przedstaw szczeniaka (szczepionego) co najmniej 12 różnym szczeniętom i psom dorosłym.
Pozostawiaj psa co najmniej 12 razy samego na czas od 5 do 45 minut.

Wyprawka dla alpejskiego gończego krótkowłosego

Jeżeli decyzja o zakupie szczeniaka jamnikogończego już zapadła, to czas zaplanować wyprawkę. W wyprawce powinny znaleźć się:

Obrożę lub szelki dla psa
Smycz dla psa

Kompletując wyprawkę dla swojego psa nie zapomnij również o:

Miskach dla psa
Legowisku dla psa
Zabawkach dla psa
Woreczkach na odchody
Szczotce do sierści dla psa
Szamponach i odżywkach
Adresówce dla psa
Paście i szczoteczce do zębów

Kompletując wyprawkę dla swojego psa, nie zapomnij o akcesoriach sezonowych:

Macie chłodzącej
Butelce podróżnej z miską
Obroży na kleszcze

Kiedy szczepić szczenię alpejskiego gończego krótkonożnego

Na podstawie danych statystycznych opracowano schemat szczepień, w którym pierwszą dawkę szczepionki podaje się w wieku 6 tygodni, a kolejne trzy dawki w odstępach 3 tygodni. Na tej podstawie określić można dosyć szczegółowo kalendarz szczepień alpejskiego gończego krótkowłosego.

6-7 tydzień życia – szczepienie przeciwko nosówce i parwowirozie
9-10 tydzień życia – szczepienie przeciwko nosówce, parwowirozie, chorobie Rubartha, kaszlowi kenelowemu i leptospirozie
12-13 tydzień życia – zakres ten sam, jak w 9-10 tygodniu
15-16 tydzień życia – szczepienie przeciwko wściekliźnie

Sezonowo, jeśli nie stosujesz obroży przeciw pasożytom zewnętrznym, warto podać psu tabletki lub krople na skórę, które ochronią psa. Odrobaczanie psa wykonuje się co kwartał.

Redakcja