ALERGIA POKARMOWA U PSA – przyczyny, objawy, dieta
Image by Freepik
Alergia pokarmowa u psów to coraz częstszy problem zwierząt. Jej podstawową przyczyną są często występujące w karmie dla psów składniki alergizujące.
Spis treści - kliknij strzałkę
Z tego artykułu dowiesz się:
- Jaki jest mechanizm powstawania alergii pokarmowej
- Jakie składniki pokarmowe są potencjalnie alergizujące
- Jakie objawy występują podczas alergii pokarmowej u psów
- Jakie są sposoby na diagnozowanie tego problemu
- Czy istnieją domowe sposoby na alergię pokarmową u psów
- Czym karmić psa z alergią pokarmową
Alergia u psa – jaki jest jej mechanizm?
Alergia to nadwrażliwość pochodzenia immunologicznego. W przypadku alergii pokarmowej głównym źródłem problemu są białka, które trafiają do układu pokarmowego wraz z jedzeniem. Niektóre z nich, których aktywność immunogenna nie została wyeliminowana w procesie trawienia mogą trafić do jelita cienkiego, powodując powstanie reakcji alergicznej.
Wśród podstawowych komórek zaangażowanych w odpowiedź odpornością organizmu znajdują się:
- Komórki dendrytyczne – prezentują przetworzone antygeny limfocytom
- Limfocyty – po zaktywowaniu odpowiadają za walkę z antygenami
- Granulocyty
- Mastocyty
- Immunoglobuliny – u psów występuje pięć izotopów immunoglobulin: IgM, IgG, IgA, IgE, IgD
- Cząsteczki MHC
Poza wyżej wymienionymi istnieją jeszcze cząsteczki, które odpowiadają za sam proces porozumiewania się układu odpornościowego – cytokiny.
Alergia pokarmowa u psa – układ MALT
Układ odpornościowy w przewodzie pokarmowym ma pewne cechy charakterystyczne – jest wyspecjalizowany do rozpoznawania białek pokarmowych, które mogą być alergizujące. Układ MALT składa się z kępków Peyera, które pokryte są komórkami M. Po przylgnięciu antygenu do komórki M dochodzi do jego pokazania komórkom dendrytycznym, które z kolei przejmują antygen i prezentują go limfocytom nabłonkowym T. Poza limfocytami T w układzie pokarmowym obecne są również limfocyty B, które wydzielają IgA. Zaburzenie stanu równowagi w układzie MALT prowadzi do reakcji alergicznej u psa.
Szukasz karmy dla psa alergika?
Reklama
Co najbardziej uczula psa?
W zasadzie wszystkie pokarmy mogą być potencjalnymi alergenami, natomiast tylko wąska grupa składników spożywczych prowadzi do alergii pokarmowych u psów.
Co ciekawe, w badaniach z lat 20-30. XX wieku częstymi alergenami były łosoś i konina, ale nigdy soja, co dowodzi zmian w zakresie rozwoju reakcji uczuleniowych w zależności od upodobań żywieniowych ludzi. Już w latach 80. badania prowadzone w Kanadzie wskazywała, że często uczulają wołowina, produkty mleczne, jajka i drób. Badania prowadzone w Wielkiej Brytanii wskazały podobne składniki: wołowina, soja, mleko, zboża, drób, kukurydza, owies, jajka.
Jednak wśród wszystkich badanych składników ryzyko wystąpienia alergii pokarmowej u psów było wyższe niż 50% na skutek wołowiny i soi.
W ostatnich latach, w badaniach prowadzonych na Węgrzech, stwierdzono że 85% przypadków alergii pokarmowej spowodowane jest przez mięso kurze.
Czy zatem alergia na kurczaka u psa to główne źródło problemu?
Prawda jest taka, że pokarm, który powoduje alergie u psów charakteryzuje się największa liczbą białek i dodatkowo jest najbardziej popularny – najczęściej spożywany przez psy. Wraz ze wzrostem popularności danego składnika rośnie szansa na zwiększone występowanie alergii pokarmowych u psów na dany składnik.
Alergeny pokarmowe
Główną grupą alergenów pokarmowych są białka alergizujące, do których należą:
- Mięso – alergeny mięsa są słabo przebadane, ciepłooporne i stanowią zwykle źródło histaminy. U psa jedynymi poznanymi alergenami są łańcuchy IgG występujące w wołowinie;
- Soja – jej alergenność opisywana jest jedynie u psów, u których alergia ta występuje samorzutnie – psy te reagują na alergeny o dużej masie cząsteczkowej (50-70 kD);
- Mleko krowie – u psów jedynymi poznanymi póki co alergenami są kazeina i łańcuchy ciężkie IgG;
- Jajka – alergeny istotne dla człowieka to owoalbumina i owomukoid;
- Zboża – większość wyizolowanych alergenów występuje zarówno w pszenicy, jak i jęczmieniu
- Gluten
- Owoce i warzywa – wszystkie są potencjalnymi alergenami
- Dodatki żywieniowe – dwusiarczan sodu, glutaminian sodu, barwniki azowe, azotyn sodu, BHA/BHT, przyprawy, alginat sodu, gumy roślinne, glikol propylenowy, etoksykina
Alergia pokarmowa u psa – czynniki sprzyjające
Wśród czynników, które sprzyjają powstawaniu alergii pokarmowej u psów, w literaturze przedmiotu wskazuje się:
- Zaburzenia trawienia u psa
- Zakłócenia przepuszczalności w jelitach u psa
- Szczepienia
- Atopię u psa
Alergia pokarmowa u psów objawy
U psów alergików pokarmowych wystąpić mogą objawy skórne i pokarmowe.
Alergia pokarmowa u psa – objawy skórne
U psów w przebiegu alergii pokarmowych występują dwa podstawowe objawy skórne: pokrzywka i atopowe zapalenie skóry, zdecydowanie rzadziej dochodzi do łojotoku i bakteryjnego zapalenia mieszków włosowych.
Alergia pokarmowa u psa – objawy pokarmowe
Wśród objawów pokarmowych nadal pozostaje wiele niewiadomych. Badania dowiodły jednak występowania nietolerancji glutenu, przewlekłego zapalenia żołądka, ostrego krwotocznego zapalenia żołądka i jelit, przewlekłej biegunki z jelita cienkiego, przewlekłej zapalnej choroby jelit, zapalenie okrężnicy oraz występowania zespołu jelita drażliwego.
Wśród innych objawów alergii pokarmowej u psów wystąpić mogą:
- Objawy okulistyczne – zapalenie powiek, spojówek
- Objawy oddechowe – zapalenie błony śluzowej nosa, astma
- Objawy nerkowe – idiopatyczny zespół nerczycowy
- Objawy neurologiczne – padaczka
Alergia pokarmowa u psa – rozpoznanie
W praktyce pełne rozpoznanie alergii pokarmowej u psa nie jest możliwe, gdyż problem ten związany jest zawsze z wieloma czynnikami, np. alergia ta może być związana jednocześnie z alergią wziewną.
W postępowaniu diagnostycznym należy:
- Odrobaczyć psa
- Przeprowadzić wywiad kliniczny
- Przeprowadzić dietę eliminacyjną – 8 tygodni
- Przeprowadzić testy prowokacji z użyciem poszczególnych składników – jeden na tydzień
Testy alergiczne dla psa
W literaturze przedmiotu istnieje wysoka zgodność co do braku znaczenia diagnostycznego wykonywania testów w rozpoznaniu alergii pokarmowej u psa, bez względu na testy śródskórne, jak i określanie miana swoistych IgE.
Szukasz karmy dla psa alergika?
Reklama
Dieta eliminacyjna u psa
W celu przeprowadzenia diety eliminacyjnej należy wybrać karmę – najlepiej o jednym źródle białka, dodatkowo, z którym pies nigdy nie miał dietetycznego kontaktu, zalecana jest karma hipoalergiczna.
Optymalny czas trwania diety to 10-12 tygodni. Jeżeli po tym czasie nie odnotowano poprawy, to nie należy jej kontynuować – konieczna jest wtedy zmiana karmy na inną – z innym źródłem białka i najlepiej bez zbóż.
By uniknąć problemów z trawieniem, podczas wprowadzania nowej karmy zaleca się jej stopniową zmianę w ciągu 9-10 dni, łącząc nową karmę z poprzednią, zwiększając udział nowej karmy.
Alergia pokarmowa u psa – leczenie
Jedyną skuteczną metodą leczenia alergii pokarmowej u psów jest wykluczenie z diety składników odpowiedzialnych za występowanie objawów. Skutecznym rozwiązaniem będzie w tym przypadku pełnoporcjowa, zbilansowana karma hipoalergiczna.
Zalecane jest również podawanie psom leczniczych dawek kwasów omega-3 i omega-6, w odpowiednich proporcjach.
Jaka karma hipoalergiczna dla psa?
W specjalistycznych sklepach zoologicznych oraz przychodniach weterynaryjnych dostępne są dwa główne rodzaje karm hipoalergicznych, tj.:
- Karmy monobiałkowe dla psów – w ich składzie znajduje się tylko jedno źródło białka pochodzenia zwierzęcego lub roślinnego
- Karmy hydrolizowane dla psów – w ich składzie znajdują się białka, rozbite w procesie technologicznym na aminokwasy, których po procesie zobojętnienia układ pokarmowy psa nie będzie w stanie rozpoznać jako alergenów
Alergia u psa domowe sposoby
W przypadku psów z alergią pokarmową jedynym domowym sposobem jest samodzielnie przygotowywana dieta z jednym źródłem białka i cukrów. Problemem tej diety jest wysokie ryzyko niezbilansowania posiłku, co w dłuższym okresie czasu może przynieść więcej szkód niż korzyści.
Alergia u psa – zapobieganie
Sposoby zapobiegania alergii pokarmowej znane są w medycynie ludzkiej. Mowa zwykle o ograniczaniu, począwszy od okresu ciąży, a następnie we wczesnym dzieciństwie, pokarmów o silnym potencjale alergizującym, takich jak orzechy ziemne czy owoce morza. Zalecane jest podawanie matce probiotyków i kwasów omega-3 i omega-6, co pozwala ograniczyć ryzyko wystąpienia atopowego zapalenia skóry u przyszłego dziecka. Takie postępowanie zyskuje na znaczeniu również w medycynie weterynaryjnej.
Redakcja
Bibliografia
P. Prelaud, Choroby alergiczne psów, wyd. Elsevier Urban&Partner, Wrocław 2010.