Jak wyciągnąć kleszcza u psa – SPOSOBY, NARZĘDZIA, ZABEZPIECZANIE
Kleszcz u psa może pojawić się w polskim klimacie niemal przez cały rok. Wyrywanie kleszcza może uwolnić patogeny do organizmu psa. Jak zrobić to bezpiecznie?
Spis treści - kliknij strzałkę
Kleszcz u psa
Kleszcze to pajęczaki, które występują w Polsce powszechnie w zasadzie na powierzchni całego kraju. Wraz z ocieplaniem się klimatu kleszcze są aktywne w Polsce przez większą część roku. Dojrzałe kleszcze zaczynają żerować, gdy temperatura osiąga wartość 5°C. Nimfy z kolei stają się aktywne przy temperaturze minimalnej 8°C.
W Polsce występuje 25 gatunków kleszczy z czego ponad 12 gatunków kleszczy z rodziny ixodidae występuje u psów i kotów.
Najczęściej występującymi w Polsce kleszczami są:
- Kleszcz pospolity (łac. Ixodes ricinus) znany również jako kleszcz pastwiskowy
- Kleszcz łąkowy (łac. Dermacentor reticulatus)
Wszystkie kleszcze występujące u psów i kotów to tzw. kleszcze twarde. Te gatunki kleszczy posiadają twardy pancerz – scutum, który u samców pokrywa cały grzbiet, z kolei u larw, nimf i samic tylko część grzbietu.
Należy wiedzieć, że kleszcze są nosicielami bakterii, wirusów, pierwotniaków i nicieni, które stanowią zagrożenie dla ludzi i zwierząt.
Jak wygląda kleszcz u psa?
W przypadku kleszcza pospolitego samica kleszcza jest nieco większa od samca – przed żerowaniem ma ok. ok. 2,9-3,5 mm długości i szerokość od 1,5 do 2 mm. Dorosły osobnik kleszcza po żerowaniu może jednak zwiększyć swój rozmiar nawet kilkunastokrotnie1.
W zależności od stadia rozwoju i płci wygląd kleszcza jest inny. Czerwone kleszcze to samice, posiadają one czerwony grzbiet i brązową tarczkę.
Niebezpieczna dla psa jest samica kleszcza, nimfa kleszcza oraz larwa kleszcza – to właśnie one żywią się krwią kręgowców.
Źródło: G. Karbowiak, Aktualny stan rozmieszczenia kleszczy właściwych w Polsce
Napity kleszcz – jak wygląda
pixabay.com/images/id-2371782/
Gdzie szukać kleszczy u psa?
Kleszcze u psa mogą wciąć się w skórę na powierzchni całego ciała. Są jednak miejsca, gdzie skóra u psa jest bardziej delikatna, co ułatwia kleszczom wkłucie:
- uszy
- pachy
- przestrzeń międzypalcowa
- przestrzeń okołoodbytowa
Kleszcz u psa – choroby
Kleszcze mogą być wektorami wielu chorób, a patogeny uwolnione przez kleszcza do psa prowadzić do wielu ciężkich powikłań zdrowotnych. Najważniejsze z chorób to:
Borelioza u psa
Krętkowica kleszczowa, choroba z Lyme – jest chorobą wieloukładową, którą wywołują gram-ujemne urzęsione krętki Borrelia burgdorferi. Poza samicami kleszcza chorobę przenieść mogą również larwy kleszcza i nimfy kleszcza.
Zabezpiecz swojego psa przed kleszczami i komarami
Reklama
Babeszjoza u psa
Piroplazmoza – występuje najczęściej i przebiega z reguły bardzo szybko i agresywnie. Nieleczona prowadzi do śmierci. Okres inkubacji babeszjozy u psa, czyli od zarażenia do pierwszych objawów wynosi średnio od 10 dni do 3 tygodni. Przebieg babeszjozy u psa zależy w głównej mierze od rodzaju Babesi i jej zjadliwości oraz od odporności organizmu naszego zwierzęcia.
Anaplazmoza u psa
Anaplazmoza to choroba zwierząt domowych, dzikich, a także i ludzi, która może występować w dwóch formach. Pierwszy z patogenów wywołuje tzw. anaplazmozę granulocytarną, w której drobnoustroje atakują głównie granulocyty, czyli białe krwinki. W drugim przypadku mamy do czynienia z anaplazmozą trombocytarną, gdzie istnieje powinowactwo bakterii do płytek krwi.
Leiszmanioza u psa
Leiszmanioza jest chorobą wywoływaną przez pierwotniaki (wiciowce) z rodzaju Leishmania. Ich rozwój wymaga obecności dwóch żywicieli – moskita z rodzaju Phlebotomus oraz kręgowca (np. człowieka, psa, gryzonia). Choroba u psów objawia się obecnością zmian w obrębie skóry, gałek ocznych, powiększeniem węzłów chłonnych, spadkiem masy ciała, osłabieniem i uszkodzeniem kłębuszków nerkowych. Obserwuje się też problemy z chodzeniem i słabość mięśniową. Kiedyś leiszmanioza dotyczyła wyłącznie krajów o bardzo ciepłym klimacie, obecnie jednak jej przypadki stwierdza się także w Polsce.
Usuwanie kleszcza – o tym pamiętaj!
Napity kleszcz w zależności od cyklu rozwoju, w którym się znajduje może odpaść po 2-3 dniach w przypadku larwy kleszcza, po 4-6 dniach w przypadku nimfy kleszcza oraz po 5-14 dniach w przypadku dorosłej samicy kleszcza. Po znalezieniu kleszcza nie należy zwlekać, by sam odpadł, gdyż napity kleszcz może zwrócić do ciała psa patogeny nawet poniżej 12 godzin od wcięcia.
Z uwagi na to, że kleszcz podczas ukłucia uwalnia środek znieczulający, pies prawdopodobnie sam nie wyczuje jego obecności.
Dodatkowo kleszcze za pomocą specjalnej substancji, która działa jak klej, ”zabetonowują się” w skórze psa.
Budowa aparatu gębowego kleszcza – hypostomu – ma formę haczyków, które utrudniają wyrwanie kleszcza przez drapiącego się psa. Ty również nie wyrywaj kleszcza z psa – są bezpieczniejsze sposoby.
By Broady, Kevin – Broady, Kevin, CC BY 3.0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=9061098
Jak wyciągnąć kleszcza psu
- Usuwanie kleszcza u psa powinno nastąpić tak szybko, jak kleszcz zostanie zauważony przez opiekuna.
- Kleszcz powinien zostać uchwycony za pomocą narzędzia, które umożliwi złapanie pajęczaka tuż przy skórze psa.
- Usuwając kleszcza należy wykonać obrót o 180° w kierunku przeciwnym do kierunku ruchu wskazówek zegara2. Dzięki temu haczyki hypostomu przestaną być zakotwiczone w skórze psa, a kleszcza nie będzie trzeba wyrywać na siłę3.
- Po wyciągnięciu kleszcza umieść go w pojemniku i przekaż lekarzowi weterynarii do badań na obecność chorobotwórczych patogenów.
- Miejsce wcięcia przez kleszcza przemyj płynem antyseptycznym.
Pamiętaj, by całą procedurę wykonać w rękawiczkach, by chronić siebie przed potencjalnym zarażeniem.
Czym wyciągnąć kleszcza u psa?
Do usunięcia kleszcza u psa użyj dedykowanych narzędzi do wyciągania kleszczy, które można kupić w sklepie zoologicznym bądź u lekarza weterynarii.
Na rynku zoologicznym dostępne są np.:
- Haczyki do usuwania kleszczy u psa
- Karty do usuwania kleszczy u psa
- Lassa do usuwania kleszczy u psa
- Pompki do usuwania kleszczy u psa
Urwany kleszcze u psa – co zrobić?
Jeżeli w trakcie usuwania kleszcza jego ciało zostało rozerwane, a część kleszcza nadal pozostaje w skórze psa, to resztki kleszcza również należy usunąć.
Jak usunąć resztki kleszcza u psa? W takiej sytuacji najlepiej pozostawić to zadanie lekarzowi weterynarii, do którego i tak należałoby udać się z wyciągniętym kleszczem.
Usuwanie kleszcza u psa – tego nie należy robić!
Podczas wyciągania kleszcza u psa należy pamiętać o kilku zasadach:
- Wyciągając kleszcza nie wolno ściskać go za odwłok, ponieważ z całą pewnością, sprowokuje to zwymiotowanie zawartości kleszcza do ciała psa.
- W celu usunięcia kleszcze lepiej nie używaj domowej pęsety – jej zakończenie może być zbyt mało precyzyjne, by uchwycić kleszcza bez zgniatania odwłoku.
- Nie wyrywaj kleszcza! Jeśli go rozerwiesz, to również możesz doprowadzić do zwymiotowania przez kleszcza.
- Nie smaruj kleszcza żadną substancją (olejem, alkoholem etc.).
- Nie przypalaj kleszcza.
Co na kleszcze dla psa?
Obroża, krople, tabletki i spraye, to obecnie 4 najpopularniejsze kategorie produktów, dzięki którym można skutecznie zabezpieczyć psa przed inwazją kleszczy.
Obroża na kleszcze dla psa
Obroża dla psa na kleszcze jest rozwiązaniem, które działa bardzo długo – zwykle około 6-8 miesięcy. W tym czasie substancja czynna zawarta w obroży uwalnia się, zapewniając psu trwałą ochronę przed kleszczami. Należy pamiętać, że obroża powinna przylegać do skóry psa, a nie spoczywać luźno w odległości od ciała psa.
Zabezpiecz swojego psa przed kleszczami i komarami
Reklama
Krople na kleszcze dla psa
Krople na kleszcze dla psa podawane są zwykle raz na miesiąc, poprzez nakropienie pomiędzy łopatkami oraz wzdłuż grzbietu aż do nasady ogona. Należy pamiętać, by nie kąpać psa na dwa dni przed podaniem kropli i dwa dni po ich aplikacji.
Tabletka na kleszcze dla psa
Tabletki dla psa służą zwykle do ochrony przed kleszczami, a także do odrobaczania. Tabletki podaje się zwykle raz na 3 miesiące, a ich dostępność jest ograniczona do gabinetu lekarza weterynarii.
Spray na kleszcze dla psa
Spray na kleszcze rozprowadza się po całym ciele psa pod włos, by preparat dotarł do skóry na grzbiecie, plecach, karku, po stronie bocznej i brzusznej tułowia oraz na nogach. Spray zapewnia psu ochronę przed kleszczami zwykle przez 1 miesiąc.
Zastrzeżenie: sposób podania każdego preparatu oraz długość ochrony zależy od marki produktu i zawartych w nim substancji czynnych, dlatego mogą różnić się od podanych w tekście informacji.
Przed podaniem jakiegokolwiek preparatu przeciw pasożytom zewnętrznym należy przeczytać jego ulotkę bądź skonsultować się z lekarzem weterynarii.
Pytania czytelników
W którą stronę wykręcić kleszcza?
W literaturze można znaleźć informacje, że usuwając kleszcza u psa należy wykonać obrót o 180° w kierunku przeciwnym do kierunku ruchu wskazówek zegara2.
Czym posmarować miejsce po kleszczu
Miejsce wcięcia przez kleszcza przemyj płynem antyseptycznym.
Ile kosztuje wyciągnięcie kleszcza u weterynarza?
Jeżeli nie masz pewnej ręki, ani doświadczenia w wyciąganiu kleszczy psu, to bezpieczniej będzie zlecić to lekarzowi. Wyciągnięcie kleszcza u psa kosztuje zwykle nie więcej niż 30-40 zł.
Redakcja
Bibliografia:
1 PZH, Uwaga kleszcze, [Internet: 31.12.2021].
2 G. Meadows, E. Flint, Pies. Poradnik opiekuna, Wyd. RM, Warszawa 2012.
3 L. Wolf Friedl, Co dolega mojemu psu?, Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, Warszawa 1997.
R. Sapierzyński, M. Wojtczak, E. Sapierzyńska, Leiszmanioza u psów, „Życie weterynaryjne” 2008/83(2).
Jak usunąć kleszcza u psa, esccap.pl/usunac-kleszcza-u-psa/ (dostęp: 17.04.2023).
Przeczytaj również inne artykuły o zdrowiu psów i kotów
