Umaszczenie kotów – jakie są kolory i rysunki na sierści kotów?
Image by master1305 on Freepik
Szata kota służy obecnie do zabezpieczenia kota przed upałem, zimnem i wilgocią. Umaszczenie kotów w mniejszym stopniu ma dzisiaj znaczenie kamuflujące.
Spis treści - kliknij strzałkę
Umaszczenie kotów – skąd się bierze?
Źródłem umaszczenia sierści kotów są dwa rodzaje barwnika:
- Feomelanina – odpowiedzialna za kolor czerwony oraz żółty;
- Eumelanina – odpowiedzialna za kolor czarny i brązowy.
Wszystkie umaszczenia kotów zależą od ilości i rozmieszczenia tych barwników we włosach.
Umaszczenie kotów – od pierwotnego do obecnych wzorów
Pierwotnie wszystkie koty pokryte były umaszczeniem maskującym, które pozwalało im zakamuflować się w naturalny sposób. Umaszczenie aguti polega na tym, że każdy włos ma na swojej długości naprzemiennie ułożone ciemne i jasne pręgi.
Jest wielce prawdopodobne, że pierwszym jednolitym umaszczeniem był kolor czarny. Umaszczenie jednolite jest recesywne, zatem u kota, u którego powstało musiały wystąpić dwa allele a genu aguti, by ukryć jego pręgowanie – wyjątkiem są koty rude i kremowe.
Rozcieńczenie umaszczenia jednolicie czarnego dało koty o umaszczeniu niebieskim. Rozjaśniony rudy dał barwę kremową, z kolei kolor liliowy i lawendowy są rozjaśnionymi odmianami barwy czekoladowej.
Maści kotów mogą przyjmować wiele kolorów: czarny, błękitny, czekoladowy, sorrel, cynamonowy, liliowy, lawendowy, rudy, kremowy, biały, srebrzysty itd.
Jednolite umaszczenie kotów można sklasyfikować w oparciu o jego odcień.
Ciemne umaszczenia kotów
- Czarny
- Rudy
- Czekoladowy
- Cynamonowy
- Bursztynowy
Jasne umaszczenia kotów
- Niebieski
- Liliowy
- Kremowy
- Płowy
- Karmelowy
Umaszczenia kotów – możliwe kombinacje
Jednolite umaszczenia kotów i ich wiele rodzajów to tylko część maści, w których mogą występować koty. Kolory mogą występować w kombinacjach, tworząc różne typy deseniu:
- Jednolite umaszczenie kotów – opisane jak powyżej;
- Umaszczenie kotów typu pointed – umaszczenie to warunkuje gen, który eliminuje kolor niemal z całego ciała z wyjątkiem stóp, ogona, uszu i twarzy. Na skutek tego blade umaszczenie ciała kontrastuje z intensywnie zabarwionymi punktami. Przykładem są koty syjamskie, tonkijskie czy burmskie;
- Umaszczenie kotów typu tabby – to umaszczenie dzikie, które charakteryzuje się wyraźnym, ciemniejszym wzorem na jaśniejszym tle tej samej barwy. Są to zwykle pręgi lub marmurek na szarym bądź brązowym tle, ale deseń bywa w różnych barwach;
- Umaszczenie kotów typu van – to umaszczenie, gdzie ciało kota jest z jasną szatą, która ma znaczenia na ogonie, między uszami i na uszach, przykładem służyć może turecki van;
- Umaszczenie kotów typu arlekin – to umaszczenie, w którym biel zajmuje więcej niż połowę koloru futra;
- Umaszczenie bicolor – w takim umaszczeniu biały stanowi od połowy do ¼ koloru i jest połączony z innym kolorem;
- Umaszczenie tricolor
- Umaszczenie dymne – sierść kotów cechują ciemniejsze czubki włosów i jasny podszerstek, u kotów o takim umaszczeniu 2/3 górnej części włosa jest zabarwione;
- Umaszczenie srebrzyste cieniowane – podobnie, jak w przypadku umaszczenia dymnego, tylko zabarwiona jest 1/3 górnej części włosa;
- Koty o umaszczeniu złocistym – w tym przypadku podstawa włosa jest ruda bądź kremowa, a końcówka czarna bądź niebieska;
- Koty szylkretowe.
Umaszczenie kotów a ich płeć
Gen kotów odpowiedzialny za kolor rudy znajduje się na chromosomie płciowym X. Dominujący allel O tego genu powoduje rude umaszczenie, a recesywny allel o pozwala pojawić się innym kolorom.
Kocury mają tylko jeden allel tego genu, więc jeśli mają allel O to są rude, a jeśli allel o, to dziedziczą inne umaszczenie. Kotki mogą mieć dwa allele tego genu. Jeśli mają dwa allele O to są rude, jeśli dwa allele o to będą miały inny kolor. Kotka może być również heterozygotą, czyli mieć allele Oo – taka kombinacja daje umaszczenie szylkretowe.
Umaszczenie kotów wschodnie i zachodnie
W literaturze istnieje również podział umaszczenia kotów na wschodnie i zachodnie.
Wschodnie umaszczenia kotów to: czekoladowy; liliowy, cynamonowy, rozjaśniony płowy.
Zachodnie umaszczenia kotów to: czarny, niebieski, rudy, kremowy.
Redakcja
Bibliografia:
B. Fogle, Koty. Rasy, opieka, zdrowie, zachowanie, zabawa, Wyd. Hachette Livre Polska, Warszawa 2008.
G. Meadows, E. Flint, Kot. Poradnik opiekuna, Wyd. RM, Warszawa 2016.
Poznaj inne ciekawostki o zwierzętach
