Spacer z kotem. Jak się przygotować
Spacerowanie z kotem nie jest takie oczywiste, jak wychodzenie na dwór z psem. Okazuje się bowiem, że kocie podejście do spacerów może być bardzo zróżnicowane.
Spis treści
Czy warto wychodzić z kotem na spacer?
Odpowiadając na pytanie czy warto wyprowadzać kota na spacer trzeba najpierw przeanalizować charakter konkretnego zwierzaka. Koty dzielą się bowiem w ogólności na dwa typy: ekstrawertycznych eksploratorów, dla których każda nowość jest wyzwaniem oraz introwertycznych paranoików, którzy każdą zmianę odbierają jako zagrożenie i mały koniec świata. Jeśli mamy do czynienia z pierwszym typem, spacery z kotem na smyczy mogą się okazać ciekawym urozmaiceniem kociego świata. Jeśli natomiast nasz kot boi się zmian, nie lubi opuszczać domu, wyjście kojarzy mu się z czymś nieprzyjemnym (np. z wizytą w lecznicy weterynaryjnej), a w transporterze trzęsie się, jak osika, to raczej wychodzenie z takim kotem na spacer nie będzie dobrym pomysłem.
Czy przygarnięty kot zawsze potrzebuje wychodzić na dwór?
Błędnie zakłada się, że koty przygarnięte z dworu (np. znalezione na podwórku, żyjące wcześniej na działkach, czy też takie, które same „wprowadziły się” do czyjegoś domu, siadając pewnego dnia na progu), to zwierzaki, które do szczęścia potrzebują regularnego wychodzenia na spacery. Tymczasem moja praktyka zawodowa pokazuje, że im więcej kot przeszedł na zewnątrz (zazwyczaj niestety doświadczając złych rzeczy…), tym mniej ciągnie go na dwór. Dom staje się bezpieczną ostoją, gdzie wszystko jest znane i przewidywalne, a stres związany z jego opuszczaniem jest zbyt duży, by kot uznał spacer za atrakcyjny. Za przykład niech posłuży tu nasza rodzinna podopieczna, Kocia Babcia, która spędziła 10 lat na podwórku między blokami, a gdy trafiła pod naszą opiekę w mieszkaniu do końca życia nawet nie wyszła na osiatkowany balkon.
Czy kot powinien być na smyczy?
Na pewno nie powinniśmy zabierać kota na zewnątrz i puszczać go tam luzem. Koty są bowiem zwierzętami praktycznie nie reagującymi na tzw. przywołanie awaryjne, które da się wyćwiczyć z psami. Rolą takiego przywołania jest reakcja zwierzaka na utrwaloną wcześniej komendę, po usłyszeniu której pies OD RAZU powinien skierować się w stronę opiekuna. Tymczasem kot, szczególnie w chwili stresu, często kieruje się instynktem, który podpowiada mu: „UCIEKAJ!”. Jest to jedna ze strategii przetrwania, a jej celem jest uniknięcie zagrożenia. I o ile ewolucyjnie ma to sens, to jednak w warunkach, gdy przestraszony kot zaczyna gnać przed siebie, opiekun całkowicie traci nad nim kontrolę. A niestety taki zwierzak, gdy już się zatrzyma, najczęściej nie ma pojęcia, gdzie jest i nie wie, jak wrócić do miejsca, z którego zaczął ucieczkę. Jest to więc ogromne ryzyko zaginięcia kota, a tego absolutnie nie chcemy.
Decydując się na spacer z kotem na smyczy należy zawsze upewnić się, że nasz kot ma dobrze dobrane swoje spacerowe wyposażenie, bowiem od tego, jak solidne są jego szelki i smycz zależy w dużej mierze jego bezpieczeństwo w chwili stresu.
Jak to zrobić? O tym niżej.
Jak przygotować kota do pierwszego wyjścia na spacer?
Smutna prawda jest taka, że wiele produktów dostępnych w sklepach zoologicznych daje tylko pozory bezpieczeństwa. Szelki z cienkich pasków, obejmujące kocią szyję i klatkę piersiową, łączone jednym krótkim paskiem na plecach, z małymi sprzączkami z miękkiego metalu, to niestety żadne zabezpieczenie. Pamiętaj, że koty są zwinne, mają bardzo giętki kręgosłup, i gdy chcą – potrafią się wyplątać z takiej uprzęży. Dlatego szelki należy koniecznie dopasowywać do zwierzaka, wybierać akcesoria wykonane solidnie, można rozważać też modele bardziej zabudowane (typu „kamizelka”) oraz koniecznie zwracać uwagę na odpowiedni rozmiar i ewentualną regulację wielkości.
Przed pierwszym wyjściem z kotem na spacer odwiedź weterynarza
Przy wychodzeniu z kotem na spacer, nawet na przydomowy trawnik, musisz też zadbać o kwestie zdrowotne. Najważniejsze jest zabezpieczenie zwierzaka przed pasożytami zewnętrznymi, takimi jak pchły i kleszcze. Odpowiedni preparat w postaci płynu wykraplanego na kark należy wcześniej zakupić u lekarza weterynarii, podając dokładną masę ciała zwierzęcia. Ważne są też szczepienia przeciwko chorobom zakaźnym. Choć w Polsce nie ma obowiązku szczepienia kotów przeciwko wściekliźnie to warto rozważyć także tę opcję – zwłaszcza jeśli kot towarzyszy ci np. w wyjazdach urlopowych lub wypadach w dziksze okolice. Należy bowiem pamiętać, że wektorem roznoszenia wścieklizny w Polsce są nie tylko psy i lisy, ale także koty, nietoperze oraz jeże europejskie i kontakt z nimi może być dla twojego zwierzaka groźny. Jeśli kot wychodzi regularnie dobrze jest też pamiętać o częstszym odrobaczaniu.
Jak oswoić kota z szelkami i smyczą
Zanim weźmiesz kota na zieloną trawkę koniecznie popracuj z nim w domu. Chodzi przede wszystkim o przyzwyczajenie kota do szelek w bezpiecznych i spokojnych warunkach. Wiele zwierząt nie lubi, gdy coś się na nie zakłada, a dla części kotów jest to stres tak silny, że wręcz uniemożliwia im wyjście poza znane cztery ściany (szelki wywołują tzw. „paraliż szelkowy”, czyli kot, po ich założeniu, przewraca się na bok i odmawia jakiegokolwiek ruchu!). Dlatego zanim zapniesz swojego kota w szelki pozwól mu zapoznać się z nimi, obwąchać je i sprawdzić czym są. Następnie bardzo łagodnie połóż mu szelki na grzbiecie i pozwól mu spod nich wyjść. Jeśli kot będzie spokojny – nagródź go przysmakiem i poczekaj z kolejną sesją do następnego dnia. Jeśli natomiast zwierzak ucieknie w panice – zrób przerwę i spróbuj za jakiś czas znów, ale też bardzo spokojnie. Możesz próbować też kłaść delikatnie szelki na leżącym, zrelaksowanym kocie i nagradzać go za spokój.
Gdy dojdziesz już do etapu, w którym kot paraduje po domu w zapiętych i dopasowanych szelkach, delikatnie dopnij do nich smycz i połóż ją za kotem tak, by zwierzak oswoił się z tym, że coś się za nim „ciągnie”. Dzięki temu nie będzie to dla niego zaskoczeniem w obcych warunkach. Gdy kot dobrze toleruje szelki i czuje się w nich swobodnie – możecie pomyśleć o pierwszym spacerze.
Pierwsze wyjście kota na dwór
Przede wszystkim pamiętaj, że spacer z kotem to coś zupełnie innego niż przechadzka z psem. Wiele kotów podczas spaceru leży lub siedzi, obserwując otoczenie. Może być tak, że w ciągu godziny przejdziecie raptem kilka metrów, a kot będzie się przyczajał w trawie lub z uwagą analizował każdą napotkaną roślinę. Pozwól mu na to – to jego kocie prawo, by spacer tak wyglądał.
Swoje pierwsze wyjście najlepiej zaplanujcie na możliwie bezpiecznym, ogrodzonym terenie, w porze naturalnej aktywności kota (a więc np. wieczorem). Wtedy też powinno być ciszej i jest szansa, że wokół będzie spokojniej, co pozwoli kotu poczuć się na spacerze lepiej.
Na pierwszych spacerach zawsze miej ze sobą transporter – jeśli Twój kot się przestraszy może to być dla niego idealny azyl, by się w nim ukryć i bezpiecznie trafić z powrotem do domu. Nawet, jeśli zwierzak nie przepada za transporterem w domu, to na zewnątrz może go bardzo docenić.
Jak długi powinien być spacer z kotem?
Postaraj się, by spacer z kotem nie był zbyt długi – dopiero będziesz poznawać możliwości swojego kota, więc nie przemęcz go za pierwszym razem. Jeśli natomiast zobaczysz, że zwierzak jest zestresowany, chodzi na ugiętych łapkach z brzuchem przy ziemi, nerwowo się rozgląda, intensywnie oblizuje nos i ma ogromne źrenice – nie czekaj, tylko zabierz go z powrotem do mieszkania. Nie ma sensu potęgować stresu u pupila. Spacer ma być przecież przyjemnością dla obu stron, a nie przymusem wbrew kociej woli.
tech. wet. Małgorzata Biegańska-Hendryk
Dyplomowana behawiorystka zwierząt towarzyszących i zoodietetyczka kotów. Od lat udziela konsultacji behawioralnych, prowadzi kursy i szkolenia dla opiekunów, pisze artykuły do prasy branżowej oraz wydaje książki o kociej tematyce. Od 2019 roku w Krakowie działa jej autorski kierunek studiów podyplomowych: "Behawiorystyka zwierząt towarzyszących - koty". Autorka bloga www.kocibehawioryzm.pl Prywatnie opiekunka 4 cudownych kotów.
Sprawdź inne porady behawiorystów
