Jak oswoić kota i czy można oswoić dzikiego kota?
pixabay.com/images/id-4702324/
Oswajanie kota to proces, który zależy przede wszystkim od kota. Inaczej oswaja się małego kota, inaczej dorosłego czy po przejściach. Zatem jak oswoić kota?
Spis treści - kliknij strzałkę
Dziki kot a kot domowy
Zanim przejedziemy do sedna – jak oswoić kota – warto ustalić jedną kwestię. Koty domowe nie są zwierzętami dzikimi. Kot domowy może stać się bezdomny i zdziczały. Jednak nigdy nie będzie kotem dzikim. Dzikie koty – wolno żyjące to w Polsce ryś i żbik europejski. W dalszej części poradnika pisząc „dziki kot”, będziemy mieli na myśli kota bezdomnego albo zdziczałego.
Oswajanie kota – czym jest?
Oswoić kota znaczy zbudować z nim więzi, które będą bazowały na wzajemnych korzyściach, zaufaniu i bezpieczeństwie. Relacje te w zależności od tego, z jakim kotem masz do czynienia będą musiały być budowane w różnym tempie, począwszy od osiągnięcia tolerancji otoczenia, bez zbytniego spoufalania się z człowiekiem, aż do akceptacji utartych zachowań, rozumienia postawionych kotu granic i silnej więzi z człowiekiem.
Oswajanie kota wymaga zatem czasu, zaangażowania opiekuna, przejęcia pełnej odpowiedzialności za zwierzę bez względu na efekt. Dziki kot będzie największym wyzwaniem, które warto podjąć, by dotychczas bezdomny kot mógł zaznać dobrego życia przy kimś, kto o niego zadba. Nie zawsze jednak udomowienie kota będzie możliwe, a nasza pomoc może się zakończyć wyłącznie na wyleczeniu, kastracji i wypuszczeniu zwierzęcia do jedynego znanego mu środowiska.
Pomóż sobie w oswajaniu przekąskami dla kota
Reklama
Jak oswoić kota - z hodowli
Koty hodowlane są mniej problematyczne w kwestii aklimatyzowania w nowym domu. Pierwszy dzień kota w domu nie jest dla niego tak niekomfortowy, jak w przypadku dzikiego kota z jego bagażem doświadczeń i ukształtowaną już osobowością. Socjalizacja kota odbywa się od pierwszych chwil. Większości niezbędnych do przeżycia kwestii uczy kocię matka. W zadbanej hodowli kot ma zazwyczaj więcej możliwości nauki właściwej komunikacji z rodzeństwem, człowiekiem, jego dotykiem i różnorodnymi dźwiękami.
Wiek zwierzęcia ma bardzo istotny wpływ na oswajanie kota. Zbyt wczesne odstawienie behawioralne od matki może nieść bardzo niepożądane skutki w zachowaniu zwierzęcia. Odstawienie powinno nastąpić między 8. a 12. tygodniem życia, tylko wtedy kot hodowlany zdąży nauczyć się życia poprzez naśladownictwo kociej matki, a separacja z nią nie będzie nieść za sobą traumatycznych skutków w postaci niepożądanych zachowań, włącznie z agresją.
Jak oswoić małego kota?
Małego kotka łatwiej oswoić w domu, jeśli przejdzie etap socjalizacji przy matce i rodzeństwie. Kocie dzieci są bardziej ufne, dlatego będzie to proces krótszy i łatwiejszy. Od czego zacząć? Zacznij od systematycznego dotyku. Od 10. dnia życia można już brać małego kota na ręce, do tego czasu można noworodka dotknąć, ale nie brać jeszcze do rąk. Czas ten powinien być krótki, maksymalnie kilka minut dziennie. Co tydzień możesz wydłużać ten czas, by kotek w nowym domu lepiej zapoznał się z twoim zapachem, głosem i wytworzył pozytywne skojarzenia.
Jak oswoić kota w nowym domu?
Oswajanie kota bez względu czy jest zwierzęciem schroniskowym, hodowlanym czy bezdomnym, w pierwszych dniach ogranicza się do podawania mu pokarmu i wody. Daj kotu czas na poznanie otoczenie, nie wykonuj gwałtownych ruchów przy kocie, nie podnoś na niego głosu i nie chodź za nim krok w krok. Jeśli decydujesz się na oswajanie kota, wyposaż się w przyjemnie pachnące smakołyki, przekupstwo jest jak najbardziej wskazane.
Jak oswoić kota - feromony
Oswajanie kota może przyspieszyć zastosowanie feromonów, które działają na koty jak magnez. Zachęcony zapachem feromonów, chętniej uda się na poszukiwanie źródła zapachu, wyjdzie z ukrycia i być może zacznie eksplorować nowe terytorium. Feromony działają uspokajająco, odprężająco, wprowadzając kota w dobre samopoczucie. Feromony dla kota stosuje się również w terapii zaburzeń behawioralnych. W ich dozowaniu zachowaj umiar, a poza nimi można w oswajaniu kota zastosować walerianę lub kocimiętkę.
Jak oswoić kota – dorosłego
Oswajanie kota dorosłego może być bardziej wymagające i czasochłonne. Jak udomowić kota przygarniętego z podwórka? Zasady są bardzo podobne, jak oswajanie kota młodszego:
- nie zmuszaj do dotyku, nie rób nic na siłę, to kot o nim zadecyduje, gdy będzie gotowy
- zostaw pokarm i wodę na noc, kot może czuć się bezpieczniej, gdy ma pewność, że nikt go nie zaskoczy
- zapewnij kotu cisze i spokój, nie podnoś głosu, bez względu na to, jak źle zachowuje się kot
- zmniejszaj dystans do kota przekupywaniem go smakołykami, nagradzaj go za każde „odważne” zachowanie względem ciebie, zaproponuj zabawę na dystans (np. wędką), jeśli sam do ciebie podejdzie
- wspomagaj oswajanie kota feromonami, waleriana lub kocimiętką
- w ostateczności skonsultuj się ze specjalistą, behawiorysta wspomoże pracę nad niepożądanymi zachowaniami
Jak oswoić kota - z psem
pixabay.com/images/id-793276/
Jak oswoić kota z psem? Metodę wzajemnego zapoznawania warto dopasować do zwierząt. Najczęściej stosuje się jej połączenie z izolacją. Socjalizacja z izolacją sprawdza się zarówno w przypadku dwóch kotów, jak i psa z kotem. Kot powinien być izolowany w osobnym pomieszczeniu z całym ekwipunkiem, zaspokajającym jego potrzeby. Krok drugi to wymiana zapachów, np. poprzez podmianę koca kota i psa. Następnie pozwól nowemu lokatorowi rozejrzeć się po mieszkaniu w czasie nieobecności psa.
Jak zapoznać psa z kotem? To kolejny etap, jest nim kontakt wzrokowy. Najlepiej oddziel pokój kota siatką, a psu pozwól go zobaczyć. Następnie można wprowadzić kota do pomieszczenia, w którym jest pies na smyczy, a każde zwierzę zabawiane jest przez „swojego” człowieka. Kontrola jest bardzo ważna, by nie doszło do żadnych gwałtownych zachowań. Każdy etap wydłużaj w czasie, aż zwierzęta poczują się swobodnie w obecności drugiego. Ostatnia faza to bezpośredni kontakt, początkowo pod naszą kontrolą, a później swobodny bez wcześniej stosowanych ograniczeń.
Pomóż sobie w oswajaniu przekąskami dla kota
Reklama
Jak oswoić dzikiego kota?
Dziki kot to największe wyzwanie. Jak oswoić dzikiego kota, który ma złe skojarzenia z człowiekiem, cierpiał głód, a każdy dzień był dla niego walką o przetrwanie? Pierwszy dzień kota w domu może być dla niego bardzo trudnym przeżyciem, dlatego daj mu czas i przestrzeń do bycia samemu. Kot zdziczały potrzebuje własnej przestrzeni, najlepiej umieścić go w osobnym pokoju, w którym znajdą się bezpieczne skrytki, będzie miał stałe dostawy jedzenia i picia oraz wygospodarowane miejsce na kuwetę. Twoje zadanie to uzupełnianie misek i zadbanie o czystość, na początek to wystarczy. Dziki kot musi przez kilka godzin zostać sam ze sobą, w ciszy i spokoju. W takim pomieszczeniu zostaw przygaszone światło i trochę ubrań, które pachną tobą. Do pierwszych odwiedzin przygotuj sobie długie spodnie i grubszą bluzę, to uchroni cię przed nagłym atakiem kota. Agresja to jedyne, na co możesz liczyć na początku oswajania kota, nie prowokuj go dodatkowo patrzeniem mu w oczy. Zabezpiecz okna i drzwi, strach potęguje u niego potrzebę ucieczki.
Oswajanie kota może trwać długo, ale gdy kot zacznie się tobą interesować, zostań na chwilę w pokoju, usiądź w bezruchu i łagodnie do niego mów. Nie od razu możesz liczyć na kontakt fizyczny, na to jeszcze przyjdzie czas, a to nastąpi, kiedy dziki kot sam do ciebie podejdzie. Oswojenie kota nie będzie łatwe. Dziki kot, nawet gdy się zbliży, to może poczęstować cię pazurami i zębami. Nie miej mu tego za złe, nie krzycz, nie uciekaj w popłochu, tylko wyjdź, nie trzaskając drzwiami i za parę godzin spróbuj ponownie. Konsekwencja i cierpliwość działa na twoją korzyść, a dzikiemu kotu są on potrzebne, by móc ci zaufać, porzucając strach na rzecz uspołecznienia.
Jak oswoić dzikiego kota w miejscu bytowania?
Chcąc oswoić dzikiego kota, który nie jest gotowy na zmianę otoczenia, można spróbować oswajania w miejscu bytowania. Jedynym warunkiem jest bezpieczeństwo tego miejsca dla oswajającego i dla samego kota oraz kondycja zdrowotna kota. Mówiąc o zdrowiu, ma się na myśli to, że zwierzę nie wymaga pomocy medycznej. Dziki kot nie zna twoich intencji, dlatego wszelkie próby jego złapania mogą go bardzo stresować i najpewniej zmuszą go do obrony. Nie znając przeszłości kota tj. czy miał on kiedyś dom, czy jest on kotem urodzonym na ulicy, lepiej stopniowo zmniejszać granice (np. dokarmiając, częściej przebywając w miejscu życia kota, zachęcając do zabawy na odległość w przypadku młodszych kotów) i z czasem ocenić czy zwierzę jest gotowe na socjalizację, niż gwałtownie wyrywać go z naturalnego dla niego otoczenia. Nie zmienia to jednak faktu, że każdy wolno żyjący kot powinien być odłowiony w celu sterylizacji, odrobaczenia czy ewentualnego leczenia. Tak jak już wspomniano nie każdy dziko żyjący kot będzie gotowy na dom, a wszystko, co będzie można zrobić, to wyleczyć i wypuścić w miejscu, w którym dotychczas żył. Zdarza się, że kot odłowiony w celu wyleczenia w wyniku regularnego kontaktu zmienia swoje nastawienie do człowieka, niekiedy wręcz domaga się uwagi i bliskości. Wtedy warto odmienić jego los i dać takiemu kotu kochający i bezpieczny dom.
Redakcja
Bibliografia
D. Sumińska, Szczęśliwy kot, Łódź 2020.
G. Meadows, E. Flint, Poradnik opiekuna – Kot, Łódź 2016.
Przeczytaj inne porady behawioralne
