NUŻYCA U KOTA – zarażenie, objawy, leczenie
pixabay.com/photos/cat-weary-sleep-relax-dreams-3691559/
Nużyca u kota jest chorobą rzadką, ale może wystąpić. Jej przebieg może zamienić się z miejscowego na uogólniony. Czy jest ona niebezpieczna dla człowieka?
Spis treści - kliknij strzałkę
Nużeniec u kota – co to za pasożyt
Nużeniec koci, czyli Demodex cati, to roztocze – pajęczak cygarowatego kształtu, zaopatrzony w 4 pary krótkich, kikutowatych odnóży. Nużeńce to kosmopolityczne pasożyty, które w Polsce występują pospolicie. Inwazje są częstsze u psów, ale u kotów też może wystąpić ten problem. Objawy pojawiają się zwykle u kotów o osłabionym układzie odpornościowym.
Nużeniec koci – cykl rozwojowy
Nużeńce nie są w stanie przetrwać w środowisku poza swoim żywicielem. Roztocza spędzają całe swoje życie wewnątrz mieszków włosowych, a w przypadku ciężkich infestacji wnikają do gruczołów łojowych. Nowonarodzone kocięta mogą zarazić się od swojej matki, poprzez kontakt bezpośredni. Samice Demodex składają jaja, które rozwijają się w ośmionożne osobniki, które osiągają dojrzałość w ciągu 3-4 tygodni.
Nużeńce rozmnażają się intensywnie w mieszkach włosowych i gruczołach łojowych, a ich liczba może sięgać dziesiątek tysięcy osobników.
Jak dochodzi do zarażenia nużeńcem u kotów
Inwazja rozprzestrzenia się poprzez kontakt bezpośredni zarażonych kotów ze zdrowymi kotami. Czynnikami usposobiającymi jest: spadek odporności, stres, niewłaściwe żywienie i zabiegi pielęgnacyjne.
Objawy nużycy u kotów
Mimo, że nużyca u kotów występuje dosyć rzadko, to jest możliwa, a w literaturze opisano wiele jej przypadków. Zwykle występuje ona w jednej z dwóch postaci.
Nużyca miejscowa u kota
W miejscowej postaci nużyca u kotów występuje w okolicach włosów i gruczołów łojowych w okolicach powiek i wokół oczu, na grzbiecie nosa i w okolicy warg. To w tych miejscach dochodzi najczęściej do ograniczonej miejscowo formy nużycy.
Nużyca uogólniona u kota
Uogólniona nużyca u kotów to postać bardziej uciążliwa. W tej formie choroba może występować w każdym miejscu na ciele kota. Jej podłożem może być pierwotna choroba, np. moczówka prosta, zakażenia FeLV lub FIV.
Łuszczący się, zrogowaciały naskórek, strupy i silny świąd mogą być również spowodowane przez Demodex gatoi.
W wyniku wtórnych zakażeń bakteryjnych na zaczerwienionej skórze pojawiają się krosty, z których sączy się ropa. W przypadku rozległych zmian dochodzi do ropowicy tkanki podskórnej.
Rozpoznanie nużeńca u kota
W celu rozpoznania demodekozy wykonuje się badanie zeskrobiny ze skóry, pobranej z miejscowych zmian, pod mikroskopem. W czasie pobierania próbki skóra powinna być ściśnięta, by doprowadzić do wychodzenia nużeńców z mieszków włosowych.
Nużyca u kota – leczenie
Postać miejscowa nużycy u kotów ustępuje zwykle samoistnie.
Nużyca uogólniona wymaga leczenie, jednak nie ma jeszcze żadnego zarejestrowanego leku dla kotów na tę chorobę. Opisano jednak badania, które wykazały skuteczność izoksazolin: fluralaneru i sarolaneru. Skuteczne mogą być również kąpiele w 2% zawiesinie siarczanu wapnia stosowane co tydzień przez 4-6 tygodni.
Czy człowiek może zarazić się nużycą od kota?
Nie. Koty mają swoje nużeńce, a ludzi kolonizują inne gatunki: Demodex folliculorum i Demodex brevis.
Redakcja
Bibliografia
J. Gundłach, A. Sadzikowski, Parazytologia i parazytozy zwierząt, PWRiL, Warszawa 2004.
ESCCAP, Nużyca u psów i kotów – opis choroby i cykl rozwojowy, https://www.esccap.pl/nuzyca/ (dostęp: 22.07.2023 r.).
Przeczytaj inne artykuły o zdrowiu psów i kotów
