Nowofundland – jakie prace może wykonywać ta rasa?
By Peter Ludes, 66507 Reifenberg, Germany – Own work, CC BY-SA 3.0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=4060936
Nowofundland to wszechstronnie uzdolniona rasa psów, która w swoich genach zapisaną ma skłonność do ratowania ludzi z opresji oraz codziennego pomagania.
Spis treści - kliknij strzałkę
Podstawowe informacje o rasie nowofundland
🌅 Kraj pochodzenia | Kanada |
🐶 Numer wzorca FCI | 50 |
➡ Waga | 50-70 kg |
❤ Długość życia | 8-10 lat |
💢 Charakter | Przyjacielski, radosny, opiekuńczy |
Nowofundland – do jakiej pracy nadaje się ta rasa
Nie bez przyczyny nowofundland został zaklasyfikowany w amerykańskiej nomenklaturze jako pies pracujący. Nowofundlandy od zawsze pracowały przy człowieku: ciągnęły drzewo, holowały łodzie, pomagały wyciągać z wody sieci rybaków.
Obecnie nowofundlandy pracują we Francji i Niemczech jako psy patrolujące akweny wodne. Amatorsko wykorzystywane są jako psy ratownictwa wodnego w Skandynawii, Niemczech czy USA.
Nowofundland – pies ratownik
Nowofundlandy towarzyszyły marynarzom w wyprawach morskich przez Ocean Atlantycki. Jako psy pokładowe doprowadzały bezpiecznie łodzie i statki do brzegu, pomagając im omijać rafy i mielizny. Psy wypatrywały brzegu i gdy go dostrzegły wyskakiwały do wody, trzymając w pysku cumę doprowadzały łodzie bezpiecznie do brzegu. Na dużych statkach nowofundlandy zajmowały miejsce na dziobie, wypatrując skład i ostrzegają sternika przed zagrożeniem.
Jeszcze w XIX wieku nowofundlandy pracowały jako ship dogs. Jednemu z psów swoje życie zawdzięczał Napoleon Bonaparte, który został uratowany przez nowofundlanda, gdy wypadł z łodzi, powracając z Elby do Francji.
Nowofundland – pies pociągowy
Według dostępnych źródeł w 1814 roku w stolicy Nowej Fundlandii żyło 2000 nowofundlandów, które pracowały przy ściąganiu drewna opałowego, transporcie ryb, towarów i mleka do mleczarni. Zaprzęgi, w których pracowało od 3 do 5 nowofundlandów były w stanie pociągnąć 140-280 kg wózek na odległość 7 km.
Nowofundlandy pracowały bez opiekuna – wystarczyło, że raz przebyły wskazaną trasę z pomocą człowieka, a później robiły to samodzielnie. Psy tej rasy pracowały również przy rozwożeniu poczty królewskiej, dzięki czemu rasa ta doczekała się swojego znaczka pocztowego.
Nowofundlandy na wyprawach polarnych
Jedną z najbardziej znanych historii o wyprawach polarnych była podróż 10 nowofundlandów w wyprawie na Arktykę w latach 50. XIX wieku, dowodzonej przez dra Elisha Kane`a. W trakcie tej wyprawy 4 najbardziej zaufane psy pomogły Kane`owi odnaleźć część zaginionej załogi. Bardzo prawdopodobne, że psy towarzyszyły polarnikom w trwające 83 dni wędrówce z uwięzionego w lodzie statku Advance do Upernavik na Grenlandii.
Trening nowofundlanda
By Jacques Rocquet – Own work, CC BY-SA 4.0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=105188011
Nowofundlandy to psy obdarzone instynktem pomocy człowiekowi. Mimo to nie można od psów wymagać bezbłędnego wykonywania poleceń bez treningu. Trening nowofundlandów ma na celu wydobycie zakodowanych u psów umiejętności i powinien składać się z treningu podstawowego posłuszeństwa, uzupełnionego o trening specjalistyczny.
Trening podstawowy pozwala wytworzyć specyficzny język gestów i słów, który jest zrozumiały dla psa; nawiązać więź oraz wpoić psu zasady posłuszeństwa.
Elementy treningu podstawowego są niezbędne, by wdrożyć psa do pracy specjalistycznej. Minimum ćwiczeń, jakie powinien opanować nowofundland to:
- Chodzenie na smyczy
- Chodzenie bez smyczy
- Pozostawanie bez opiekuna w pozycji siedzącej i stojącej
- Przychodzenie do opiekuna na rozkaz słowny i optyczny podany z odległości
- Prawidłowe aportowanie – podejmowanie aportu, przynoszenie do opiekuna i oddawanie na rozkaz
- Stawanie do badań i przeglądów weterynaryjnych
- Podążanie naprzód we wskazanym kierunku
- Pokonywanie przeszkód z trzymanym w zębach aportem
Nowofundland – praca wodna
By Jacques Rocquet – Own work, CC BY-SA 4.0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=105188015
Trening z pracy wodnej musi odbywać się na odpowiednim akwenie. Pies powinien znać to miejsce; woda nie powinna mieć zbyt silnego prądu – najlepiej sprawdzą się stawy i jeziora.
Szkolenie z ratownictwa wodnego ma na celu usystematyzowanie naturalnych zachowań nowofundlandów do wyciągania z wody ludzi, jak i przedmiotów.
W Polsce istnieją dwie organizacje, które sformułowały regulaminy szkolenia psów do pracy w wodzie, tj.: Stowarzyszenie Terranova oraz Fundacja Psi Ratownica. Ta pierwsza od 2006 roku przeprowadza egzaminy sędziowane tylko przez sędziów z uprawnieniami FCI lub AKC do oceny prób pracy wodnej.
W USA pierwsze zasady szkolenia psów w wodzie opracowano jeszcze w latach 20. XX wieku, a pierwsze zawody pracy wodnej odbyły się tam w 1973 roku.
Trening psów opracowany przez The Newfoundland Club of America Working Dog Committee obejmuje szkolenia w klasie junior i senior.
Nowofundlandy w klasie junior przyswajają:
- Ćwiczenia na lądzie:
- Chodzenie bez smyczy w różnych kierunkach
- Przywoływanie psa
- Pozostawienie psa w odległości na waruj
- Przynoszenie aportu wrzuconego do wody z brzegu
- Płynięcie na kierunek w celu przeniesienia aportu pozostawionego w wodzie, gdy pies nie widzi momentu rzutu
- Wnoszenie liny z brzegu do stojącego w wodzie przewodnika
- Holowanie łodzi na dystansie 15 m
- Holowanie człowieka na ląd
Nowofundlandy w klasie senior przyswajają:
- Aport z łodzi na łódź
- Przyniesienie liny z brzegu do wody, przekazanie jej pomocnikowi na łodzi i odholowanie łodzi
- Przyniesienie koła ratunkowego z brzegu, przekazanie tonącemu i odholowanie tonącego na ląd
- Nurkowanie na głębokość 1 metra
- Przynoszenie dwóch przedmiotów znajdujących się w wodzie
- Holowanie na brzeg człowieka, który wypadł z łodzi
Nowofundland – pies do dogoterapii
Mimo, że nowofundlandy nie są najpopularniejszą rasą pracującą w dogoterapii, to bardzo dobrze się w niej sprawdzą. Są to psy spokojne, zrównoważone, odporne na ból, wzbudzające zaufanie, są wsparciem podczas wykonywania ćwiczeń fizycznych.
Nowofundland i Rally Obedience
Rally-O to sport opracowany w 2000 r. w USA przez Charlesa Kramera, który popularyzował go również w Polsce. Sport polega na pokonaniu toru w parze opiekun-pies, na którym znajdują się tabliczki z zadaniami do wykonania. Podczas zawodów liczy się dokładność oraz czas wykonanych ćwiczeń.
Nowofundland i Agility
Agility polega na pokonywaniu przez psa prowadzonego przez przewodnika toru z przeszkodami. W Polsce pierwszy tor do Agility powstał w 1991 roku. Aktualnie zawody Agility odbywają się pod auspicjami ZKwP na podstawie regulaminu opracowanego przez FCI.
W Polsce dostępne są już specjalne kursy dla osób, które chciałyby przygotować się do agility ze swoim pasem. W kursach agility mogą brać udział psy powyżej 12 miesiąca życia. Psy, które trafią na szkolenie z agility powinny już znać podstawowe komendy, takie jak „siad”, „zostań” czy „do mnie”.
Nowofundland i Dogtrekking
Dogtrekking to nie jest zwykły spacer. Podstawową różnicą między klasycznym spacerem, a dogtrekkingiem jest przede wszystkim długość trasy, rodzaj trasy (górska lub leśna) oraz wplecione w ten psi sport akcenty marszu na orientację. Team pies-opiekun może biec, maszerować lub spacerować. Drużyny biorące udział w zawodach otrzymują mapę, na której wyszczególnione są punkty kontrolne, do których trzeba dotrzeć z psem. Punkty kontrolne w dogtrekkingu zdobywa się po kolei, a na metę trzeba dotrzeć całą zapisaną drużyną.
Biorąc udział w zawodach dogtrekkingu, można zapisać się na trzy długości tras. Najkrótsza trasa dotrekkingowa liczy 10-15 km, jest to trasa mini. Kolejną trasą, bardziej wymagającą, średniej długości jest dystans mid o długości 25-30 km oraz najdłuższa to trasa long obejmująca dystans 40-50 km.
Redakcja
Bibliografia:
M. Nowak, Nowofundland. Pies pracujący, A.W. Egros, Warszawa.