Jak nauczyć kota korzystać z kuwety?
Kuweta to dla większości kotów oczywisty wybór – traktują ją jako miejsce, w którym należy pozostawiać odchody. Co zrobić, gdy kot nie chce korzystać z kuwety?
Spis treści
Koty traktują zazwyczaj kuwety automatycznie jako miejsce, w którym należy się załatwić. Wynika to z podwójnej roli, jaką kot pełni w naturze: łowcy, ale też ofiary. Pozostawianie odchodów na widoku może ściągać uwagę większych drapieżników, przez co kot sam naraża siebie na atak. Dlatego instynkt podpowiada mu, by chować to, co może stanowić „wabik”. Oczywiście należy rozróżnić tutaj wydalanie jako czynność fizjologiczną od wykorzystania wydalin w komunikacji, bo to dwie osobne sprawy. Niemniej jednak to, co należy do strefy fizjologicznej, bardzo często automatycznie trafia w miejsce do tego wyznaczone – do kociej kuwety.
Skąd kot wie, że należy korzystać z kuwety
Aby to wyjaśnić znów musimy oprzeć się na zachowaniach gatunkowych. Aby ukryć swoje odchody kot będzie poszukiwał miękkich, wsiąkliwych powierzchni, w których można łatwo kopać. Dobrze zorganizowana przestrzeń kuwetowa powinna więc przyciągać swoim wyglądem i funkcjonalnością, stając się miejscem najbardziej „przyjaznym”. Problemy zaczynają się wtedy, gdy nasze wyobrażenie kuwety dla kota odbiega mocno od tego, co na jej temat wyobraża sobie kot.
Kuweta dla kota – jaką wybrać
Niestety od dawna obserwuję na rynku zoologicznym tendencję do tworzenia kocich kuwet pod upodobania i potrzeby ludzi, a nie zwierząt, co potrafi skutkować ogromną niechęcią kotów do proponowanych im rozwiązań. Mamy więc kuwety ciasne, małe, ciemne, obudowane, niestabilne lub wymagające od kota zachowań zupełnie nienaturalnych, niezbędnych podczas wchodzenia do pojemnika. Doskonałym przykładem są tu kuwety z wejściem z góry. Gdzie, w naturze, kot wskakuje z góry do strefy wydalania? Odpowiedź jest prosta: nigdzie! Dlatego też taka kuweta ma prawo mu nie odpowiadać. Stąd, ucząc kota, jak korzystać z kuwety, należy pamiętać, by cała strefa była odpowiednio przygotowana, a zatem by była ona:
- przestronna – podstawowe wymiary kuwety to dł. pojemnika równa 1,5 dł. korpusu kota oraz szer. pojemnika równa 1 dł. korpusu kota,
- jasna – nie może być schowana w ciemnym pomieszczeniu, zabudowana meblami bez dostępu światła, ukryta na samym końcu domu – koty nie chodzą załatwiać swych potrzeb fizjologicznych do dziupli!
- wentylowana – z odpowiednim przepływem powietrza, czyli bez filtrów, szczelnych drzwiczek i innych elementów powodujących zaduch w środku,
- wypełniona odpowiednim żwirkiem – o tym, jaki żwirek dla kota wybrać decyduje sam kot, a nie człowiek; wsad powinien być łatwy w czyszczeniu, przyjazny dla kocich łap, zachęcający do kopania, bezzapachowy, chłonny, niepylący i dobrze wiążący wilgoć,
- regularnie sprzątana – przebierana minimum 2 razy dziennie, a myta w całości (wraz z pełną wymianą podłoża) nie rzadziej niż raz na 7-10 dni.
Mając tak przygotowaną kuwetę możemy być w miarę spokojni, że kot go zaakceptuje i będzie z niego korzystał na zasadzie wyboru najlepszej możliwej opcji.
Jak nauczyć młodego kota korzystać z kuwety?
W normalnych warunkach wszelkich zachowań związanych z wydalaniem i zakopywaniem odchodów uczy matka. To ona wyprowadza maluchy z gniazda i pokazuje im miejsca odpowiednie do tworzenia stref „kuwetowych”. Warto pamiętać, że w naturze takich stref jest zawsze kilka, bowiem koty lubią mieć w tej kwestii wybór. Dlatego też, przy zwierzętach problemowych, także ustawienie kilku kuwet w różnych punktach domu może być dobrym pomysłem.
UWAGA! 2 kuwety ulokowane obok siebie w tym samym pomieszczeniu to dla kota 1 kuweta ze ścianką pośrodku!
Jeśli uczymy korzystania z kuwety małego kociaka, powinniśmy robić to na małej przestrzeni, którą pozbawiamy na czas treningu kuwetowego wszelkich innych, miękkich i chłonnych powierzchni (ewentualnie można zostawić kocyk lub hamak, w którym maluch sypia, ale tylko pod warunkiem, że kociak nie pozostawia tam moczu). Kuweta musi być stale dostępna i czysta, warto też wkładać do niej malca chwilę po skończonym posiłku oraz co jakiś czas w trakcie zabawy, bowiem kocięta mają tendencje do zapominania, by udać się do strefy wydalania i w trakcie szaleńczych gonitw potrafią po prostu pobiec do najbliższego kąta. Dlatego tu także dobrym pomysłem jest postawienie dodatkowej kuwety, by maluch zawsze miał jakąś „pod ręką”. Dopiero gdy kociak nie przejawia już żadnych kuwetowych „wpadek”, możemy zacząć pokazywać mu większą przestrzeń mieszkania (np. sypialnię, salon lub piętro). Uwaga – w przypadku domów wielokondygnacyjnych jedna kuweta na 1 poziom to absolutne minimum, nawet jeśli mamy tylko 1 kota.
Jak nauczyć dorosłego kota korzystać z kuwety
Przy kocie dorosłym sprawa może być bardziej skomplikowana, jeśli bowiem nie korzysta on z kuwety należy postarać się określić czy:
- nigdy tego nie robił, bo do tej pory był kotem środowiskowym?
- korzystał kiedyś z kuwety, ale ma do niej uraz?
- jego ewentualna niechęć ma podłoże fizyczne (np. skojarzenie z bólem) czy psychiczne (np. groźba bycia zaatakowanym)?
- kuweta została przez niego porzucona całkowicie czy częściowo (np. kał oddaje do kuwety, a sika na łóżko)?
Nauka korzystania z kuwety dotyczy w zasadzie tylko pierwszego opisanego powyżej przypadku i mocno przypomina pracę z kociakiem, ale bez elementu przenoszenia zwierzaka. Warto za to dodać element nagradzania (np. przysmakiem) za zainteresowanie kuwetą, wchodzenie do niej oraz za prawidłowe z niej korzystanie.
Wszystkie pozostałe punkty wymagają kontaktu z lekarzem i behawiorystą, by wykluczyć podłoże zdrowotne problemu oraz przepracować ewentualną traumę, która powstała w kociej głowie w wyniku wcześniejszych przeżyć.
tech. wet. Małgorzata Biegańska-Hendryk
Dyplomowana behawiorystka zwierząt towarzyszących i zoodietetyczka kotów. Od lat udziela konsultacji behawioralnych, prowadzi kursy i szkolenia dla opiekunów, pisze artykuły do prasy branżowej oraz wydaje książki o kociej tematyce. Od 2019 roku w Krakowie działa jej autorski kierunek studiów podyplomowych: "Behawiorystyka zwierząt towarzyszących - koty". Autorka bloga www.kocibehawioryzm.pl Prywatnie opiekunka 4 cudownych kotów.
Przeczytaj więcej o tym, jak dbać o kota
Interesujący artykuł
Dziękujemy i zapraszamy do czytania kolejnych, które publikujemy 🙂