Chomik europejski – występowanie, opis gatunku
Wildlife photo created by vladimircech – www.freepik.com
Chomik europejski to dziki kuzyn chomika domowego, który występował niegdyś w Polsce w naturze bardzo licznie. Obecnie jest już zagrożony wyginięciem.
Chomik europejski – systematyka
Spis treści - kliknij strzałkę
Chomik europejski Cricetus cricetus to gryzoń z rodziny chomikowatych, który jest znacznie większy od chomików domowych, to największy gatunek chomika, który występuje również w Polsce.
Chomik europejski jest również określany jako piesek polny, piesek ziemny, zimny pies, skrzotek czy recek – wiele z tych nazw, to określenia regionalne.
Chomik europejski – występowanie
Chomik europejski pochodzi od dzikich chomików stepowych, żyjących w czasach plejstocenu na terenach Azji i Europy. Obecnie jego zasięg występowania nadal pozostaje szeroki od zachodnich rubieży Chin aż po francuską Alzację. Chomik europejski występuje również w Polsce, jego naturalne siedliska są jednak systematycznie ograniczane przez działalność człowieka i dzisiaj można go spotkać przede wszystkim w południowo-wschodniej Polsce i na Dolnym Śląsku.
Piesek polny – gdzie żyje
Piesek ziemny żyje w systemie rozgałęzionych, podziemnych nor, które buduje w głębokich warstwach gleby. Nora chomika europejskiego posiada zwykle przynajmniej jeden tunel ukośny oraz jeden tunel pionowy. Korytarze o średnicy 6-8 cm tworzą tunele o długości do kilku metrów, które wiodą do komory gniazdowej, znajdującej się na głębokości ok. 2 metrów!
Obok sypialni chomik buduje spiżarnie, z kolei ślepe tunele służą zwykle za ubikacje.
Chomik europejski a sen zimowy
Chomik europejski pomiędzy listopadem a marcem zapada w sen zimowy. W trakcie tego okresu chomiki przechodzą zamiennie z hipotermii (temperatura ciała może spać nawet do 4,4°C), trwającej ok. 100 godzin do aktywności, podczas której temperatura ciała chomika osiąga 36-38°C, a kiedy chomik podjada nagromadzone zapasy.
Chomik europejski – tryb życia
Piesek ziemny to gryzoń, który prowadzi przede wszystkim nocny tryb życia. Jego aktywność rozpoczyna się o zmierzchu. Chomik ten żyje samotnie, wprowadzając się do samicy tylko podczas rui.
Piesek ziemny – jak wygląda
Wildlife photo created by vladimircech – www.freepik.com
Chomik europejski jest największym przedstawicielem chomików z podrodziny Cricetinae. Długość pieska ziemnego wynosi od 20 do 34 cm, z kolei długość ogona to kolejne 3-4 cm.
Chomik europejski waży zwykle od 400 do 700 gramów, chociaż niektóre znane osobniki ważyły nawet ok. 1 kg.
W wyglądzie chomika europejskiego uwagę przyciąga wybarwiony na jednolicie czarny kolor brzuch, co zwykle nie występuje u ssaków. Grzbiet najczęściej jest koloru brązowego, porośnięty krótką sierścią. Po bokach ciała, na policzkach i za uszami występują liczne żółtobiałe plamy.
Skrzotek charakteryzuje się krępą budową ciała, krótkimi odnóżami w kolorze białym, dużymi torbami policzkowymi, w których piesek ziemny gromadzi pokarm oraz wyraźnie zarysowanymi małżowinami usznymi.
Ile żyje chomik europejski
Długość życia chomika europejskiego to średnio 4 lata, jednak krytyczny jest pierwszy rok życia. W praktyce badań na terenie Polski okazało się, że średnia długość życia pieska ziemnego to 14 miesięcy.
Piesek ziemny – żywienie
Wildlife photo created by vladimircech – www.freepik.com
Chomik europejski to gryzoń głównie roślinożerny, który żywi się zielonymi częściami roślin, ziarnami zbóż oraz korzonkami. W okresie letnim w jadłospisie dominują zwykle zielone części pszenicy, rzepaku i koniczyny oraz lucerny, ziarno pszenicy, buraki i bezkręgowce.
Ok 10% pożywienia chomika europejskiego stanowi białko zwierzęce – dżdżownice, ślimaki, owady, a nawet pisklęta małych ptaków.
Chomik europejski – hodowla
Chomik europejski to gryzoń żyjący w naturze, dodatkowo pod ochroną. Zatem nie powinien znajdować się w prywatnej hodowli.
W naturze chomik europejski osiąga dojrzałość płciową już po 3. miesiącach życia. Okres rozrodczy u piesków ziemnych rozpoczyna się tuż po okresie hibernacji i trwa do sierpnia-września. Ciąża w pierwszym miocie trwa 20 dni, z kolei kolejne ciąże trwają do 37 dni. W miocie rodzi się od 3 do 12 młodych chomików.
Chomiki europejskie wkraczają w dorosłość błyskawicznie. Po 3. tygodniach zostają odstawione od mleka matki, a po miesiącu opuszczają gniazdo. W ciągu sezonu na świat mogą przyjść 2 do 3 miotów.
Chomik europejski cena
Chomik europejski nie jest do kupienia w hodowli.
Chomik europejski w Polsce
Według badań prowadzonych w latach 70. XX wieku przez Stanisława Surdackiego w Polsce istniało nawet 1176 stanowisk chomików europejskich. Badania prowadzone w latach 2000. Przez dr Ziomek i dr Banaszek wykazały, że obszar występowania pieska ziemnego w Polsce zmniejszył się aż o 75%. Wpływ na to ma między innymi urbanizacja, zalesianie terenów porolnych oraz tworzenie sieci nowych dróg czy zmiany w sposobie uprawy, związane z chemizacją. Ocieplające się zimy mogą również powodować, że chomiki częściej się wybudzają, wyjadając szybciej zapasy, których w okresie zimy nie są w stanie odbudować, co prowadzić do śmierci.
Ochrona chomika europejskiego
Chomik europejski w 1995 roku został uznany w Polsce za gatunek chroniony. W 2011 roku został wpisany do Rozporządzenia Ministra Środowiska w sprawie ochrony gatunkowej zwierząt jako gatunek objęty ścisłą ochroną.
Chomik europejski został wpisany do Czerwonej księgi gatunków zagrożonych oraz do Czerwonej listy zwierząt ginących i zagrożonych w Polsce.
Chomik europejski – ciekawostki
- Chomik europejski używa dwóch typów nor: letniej i zimowej. Nora letni wykorzystywana jest przez samice w okresie rozrodu, a jej system budowy jest zdecydowanie bardziej skomplikowany od nory letniej samca. Z kolei nora zimowa wykorzystywana jest do samotnego przetrwania w okresie hibernacji.
Redakcja
Poznaj inne rasy chomików
